دانشمندان مدت‌هاست که هشدار می‌دهند، صفحه یخی غربی قطب جنوب در حال ذوب شدن است. اکنون تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که چنین رویدادی اتفاق افتاده است.
تصاویر ماهواره‌ای جدید نشان می‌دهند که کوه یخی به وسعت 160 کیلومتر مربع از این صفحه یخی در قطب جنوب جدا شده است. این رویداد غیرمنتظره نیست، اما می‌تواند هشداری برای افزایش سطح دریاها در آینده باشد. در واقع شکل‌گیری یک کوه یخ نتیجه شکافتی در صفحات یخی است که به تدریج و در طول دهه‌ها ایجاد می‌شود.
دانشمندان هشدار داده‌اند، در صورت ذوب شدن کامل این صفحات یخی، سطح آب دریاهای سراسر جهان احتمالا تا ۳ متر بالا خواهد آمد، به این ترتیب بسیاری از شهرهایی که در نواحی سواحلی جهان قرار دارند، به زیر آب خواهند رفت.
یخچال طبیعی جزیره پاین قطب جنوب، سریع‌ترین میزان ذوب را در قطب جنوب دارد که یکی از عوامل از دست دادن یک چهارم یخ‌های قطب جنوب با حدود از دست دادن 45 میلیون تن یخ در سال را دارا است. گفتنی است که سال گذشته، ۵۸۳ کیلومتر مربع از یخچال‌های جزیره پاین قطب جنوب شکاف برداشت، این قسمت دارای میزان قابل‌توجهی یخ بود که صفحه یخی شبه‌جزیره جنوبگان را نگه داشته است. فروپاشی این صفحه یخی در نهایت منجر به ذوب و بالا رفتن سطح دریاهای نواحی مختلف جهان خواهد شد.
تصاویر ماهواره‌ای که 23 و 24 سپتامبر امسال (1 و 2 مهر) نشان می‌دهد که شکافی بین صفحه یخی و کوه یخی به وجود آمده است که به بزرگی منطقه منهتن (ناحیه‌ای به وسعت 267 کیلومتر مربع) در نیویورک است. کوه یخی جدید به نظر می‌رسد که بسیار ناپایدار است و به تدریج کوه‌های یخی شناوری را پدید می‌آورد که به‌آرامی به سوی دریا حرکت می‌کنند. این کوه یخی جدید تقریبا به اندازه یخی لارسن سی قطب جنوب است. لارسن سی صفحه یخی است که 5800 کیلومتر مربع وسعت دارد.
چند روز قبل بود که استف لمرتی، متخصص رصدهای ماهواره‌های از دانشگاه تکنولوژی دلفت در هلند، یکی از این تصاویر جدید را در اینترنت به اشتراک گذاشت. کریستوفر ای شومن، محقق و متخصص یخ کره شناسی از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا، موضوع فوق را تایید کرد. عکس‌های فوق توسط ماهواره تحقیقاتی ناسا ماهواره لندست 8 تصویربرداری شده است.
جزیره پاین حدود 10 درصد از صفحه یخی غربی قطب جنوب را در برمی‌گیرد. به این ترتیب از لحاظ بالا رفتن سطح دریاها، می‌تواند نقش مهمی داشته باشد. رویداد فوق، سومین رویداد بزرگی از این دست است که در چهار سال اخیر رخ می‌دهد. رویدادهای مشابه گذشته به ترتیب در سال‌های 2013 (با جدا شدن کوه یخی به بزرگی 652 کیلومتر مربع) و سال 2015 (با شکافی به بزرگی 582 کیلومترمربع) رخ داده‌اند.
شومن به Gizmodo گفت:
اما بزرگی این کوه یخی مسئله مهم نیست. بلکه این عقب‌نشینی پیش‌رونده که در سال‌های 2013، 2015 و 2017 رخ داده است، عقب‌نشینی بزرگی برای یخچال‌های قطب جنوب محسوب می‌شود. با وجود اولین شکاف بزرگ در سال 2001، این مطمئنا علامت خوبی نیست. شکاف جدید به بزرگی سال 2013 نیست، اما این یک عقب‌نشینی بیشتر از آن چیزی است که در آغاز قرن حاضر شاهدش بودیم.
به گفته محقق ایان هوات از دانشگاه ایالتی اوهایو:
مساله ذوب شدن صفحه یخی قطب جنوب کاملا پذیرفته شده، تنها زمان آن مطرح است. این نوع شکاف موجب ایجاد مکانیزمی برای عقب رانده شدن سریع یخچال‌های طبیعی می‌شود، به این ترتیب، احتمالا فروپاشی قابل‌توجه صفحه یخی غربی قطب جنوب را در طول زندگی‌مان مشاهده خواهیم کرد.
در مورد نحوه شکافته شدن صفحات یخی باید بگوییم، این کاملا ساده است. آب‌های گرم اقیانوس‌ها به درون شکافی درون صفحه‌های یخی نفوذ کرده و موجب گرم شدن آن از درون شده‌اند. با گذشت زمان، این آب گرم، موجب گرم شدن بیشتر یخ‌ها شده و به شکاف‌های عمیقی راه‌یافته تا در نهایت موجب شکافته شدن تکه‌های بزرگ صفحه‌های یخی شود.
هوات در این مورد توضیح می‌دهد:
شکاف‌ها معمولا در حاشیه یک صفحه یخی قرار گرفته‌اند، جایی که یخ‌ها نازک هستند و شکافته شدن آن‌ها ساده‌تر است. رویداد اخیر در یخچال‌های جزیره پاین ناشی از شکافی است که از مرکز صفحه یخی نشات گرفته و در حاشیه آن امتداد یافته است. این بدان معنی است که چیزی مرکز صفحه یخی را تضعیف کرده، بهترین توضیح برای این مورد، ذوب سنگ بستر این صفحه به وسیله اقیانوسی گرم است.
فرضیه فوق با وجود یافته‌های تیم هوات حمایت می‌شود. یافته‌های این تیم تحقیقاتی نشان می‌دهد که این شکاف به درون یکی از دره‌های صفحه یخی نفوذ کرده است. این دره‌ها، گودی‌هایی هستند که در آن بخش‌هایی از صفحه یخی در سطحی پایین‌تر از سطح دریا قرار می‌گیرند، چنین چیزی امکان نفوذ بیشتر آب‌های گرم به سطوح داخلی و ذوب شدن یخ‌ها را فراهم می‌کند.
هوات می‌گوید:
مسئله‌ای که بسیار نگران است، وجود دره‌های زیاد این چنینی نسبت به یخچال‌ها است. اگر این شکاف‌ها واقعا در نواحی ضعیف قرار گرفته باشند، مستعد شکافته شدن هستند. به این ترتیب، ما احتمالا شاهد شتاب گرفتن روند شکافته شدن یخ‌های قطب جنوب خواهیم بود.
یافته‌های محققان برای درک چگونگی ذوب شدن صفحه‌های یخی جهان و روند گرم شدن زمین اهمیت قابل‌توجهی دارد. به گفته این محققان، حدود نیمی از آب‌های شیرین جهان در ناحیه قطب جنوب و جزیره پاین یخچال گرفتار شده‌اند.
این یخچال به همراه دو قلوی خود، یخچال تووایتس، یخچال‌های طبیعی هستند که این آب را به دام انداخته‌اند؛ چرا که جریان‌های یخی ناشی از اقیانوسی بیرونی را مسدود کرده‌اند. بدان معنی که در صورت ذوب شدن یکی از این دو یخچال -و یا در صورت وقوع سناریویی مهیب، هر دو یخچال- مقادیر زیادی از یخ‌های به دام افتاده، وارد آب‌های اقیانوس‌های سراسر جهان خواهد شد.
اگر این یخ‌ها ذوب شود، منجر به بالا آمدن سطح دریاها خواهند شد، همچنین اگر این یخچال‌های طبیعی چنانچه در حال شکافته شدن هستند، شکسته شوند، روند ذوب شدن یخ‌ها سریع‌تر هم خواهد شد. در صورتی که مکعب یخی قطب جنوب ذوب شود، سطح آب دریاهای سراسر جهان احتمالا تا ۳ متر بالا خواهد آمد، به این ترتیب بسیاری از شهرهایی که در نواحی سواحلی جهان قرار دارند، به زیر آب خواهند رفت.
صفحه یخی غرب قطب جنوب با یخچال‌های بزرگی از جمله جزیره پاین از اقیانوس جدا می‌شود. این یخچال‌ها حجم عظیمی یخ را حفظ می‌کنند، اما همان‌طور که این رویداد اخیر نشان می‌دهد، شاید برای مدتی خیلی طولانی نتوانند قادر به حفظ چنین حجمی از یخ باشند و باید منتظر پیامدهای آن بمانیم.
اکنون محققان مشغول پیش‌بینی بزرگی این رویداد و تاثیر آن در آینده جهان هستند. چیزی که اهمیت زیادی دارد؛ چراکه تقریبا نیمی از جمعیت جهان ساکن نواحی ساحلی هستند.
.
منبع: gizmodo
