از شمشیر های لیزری و وسایل حمل و نقل پیشرفته تا فضاپیما هایی که با سرعتی بیش از سرعت نور حرکت می‌کنند و گجت هایی که تکنولوژی آنها فراتر از درک انسان امروزی است، این‌ها بخش عمده مطالب علمی تخیلی را شکل می‌دهند.
در طول زمان، بشر مرز های تکنولوژی را در نوردیده است. برای برخی اهمیت بیش از اندازه به داستان های علمی تخیلی و تبعات ناشی از وابستگی بسیار انسان ها به تکنولوژی موضوعی به غایت نگران کننده است. خصوصا وقتی صحبت از روبات ها و هوش مصنوعی (AI) به میان می‌آید، این نگرانی ها دوچندان می‌شود. با گوشه چشمی به تخصصی‌تر و پیچیده‌تر شدن ماشینها و تصور آن زمانی که آنها توانایی تفکر مستقل هم داشته باشند، سرنوشت انسان های وابسته به این تکنولوژی را بیش از پیش برایمان در ابهام فرو خواهد رفت.
در پنج اکتبر سال جاری، کنفرانس کمیک نیویورک(NYCC) برگزار شد. در بخشی از این کنفرانس گروهی از نویسندگان علمی تخیلی در پنلی تحت عنوان “تکنولوژی : آینده ما با ربات‌ها” به بحث پرداختند. از سرعت بالای پیشرفت در حوزه رباتیک گفتند و اینکه چگونه این پیشرفت‌ها با تصورات علمی-تخیلی در مورد پیدایش ربات‌های هوشمند(خواه مفید یا مضر) مطابقت دارند. همچنین این پرسش را مطرح کردند که آیا نگرش های بدخواهانه در حوزه تکنولوژی می‌تواند آینده آن را به چالش بکشد؟
در سال های اخیر، یکی از برجسته‌ترین چهره ها در دنیای فناوری، ایلان ماسک، مدیر اجرایی شرکت های تسلا و اسپیس‌ایکس بوده است. او در طی این سال ها مدام از خطرات بالقوه هوش مصنوعی (AI) سخن به میان آورده است. او در ۱۱ آگوست امسال در توئیتی عنوان کرد که مقوله هوش مصنوعی (AI) به مراتب بیشتر از کره شمالی خطر آفرین است. همچنین در روز ۱۵ ژوئیه در انجمن مدیریت فرمانداران (NGA) خواستار وضع قانون برای تنظیم وضعیت هوش های مصنوعی شد، “تا قبل از آنکه این روبات‌ها به خیابان بیایند و خون مردم را بریزند”
دوست یا دشمن ؟
بخش عمده‌ای از ترس های فعلی در مورد هوش مصنوعی ریشه در گسترش کامپیوتر های ابرهوشمند دارد که توانایی خواندن ذهن انسان را دارند. در واقع خطرات ناشی از هوش مصنوعی ممکن است بدلیل شباهت هایش با هوش انسانی باشد. هوش مصنوعی توسط اطلاعات تولید شده توسط انسان پدیدار می‌شود. انسانی که نقاط ضعف و عیوب خاص خودش را دارد، پس به دقیقا به اندازه ما پیچیده هستند ولی بی روح !
روبات های هوشمند دارای تفکر مستقل هستند، اما این لزوما به معنای برتری آنها نیست. در رمان علمی-تخیلی مستقل (Autonomous) از Newitz که در سال ۲۰۱۷ به چاپ رسیده است، ربات‌هایی که مانند انسان‌ها فکر می‌کنند و حتی احساسات دارند، کماکان صاحبانشان بر آنها حق مالکیت دارند، مگر آنکه ۱۰ سال بگذرد و یا هزینه‌های ساخت خود را پرداخت کنند. در طول تاریخ بشریت، برده‌داری به‌عنوان یک سنگ‌بنای اقتصادی قلمداد شده بود. اما در دنیای آینده، احتمالا موسسات برده‌داری ربات های هوشمند پدید خواهد آمد.
پالادین شخصیت اصلی رمان “مستقل” هرچه بیشتر خودآگاه می‌شود، بیشتر به سمت داشتن شخصیت پیش میرود و این مووع لزوما به معنای داشتن آزادی شخصیتی نیست. ربات‌های کاملا هوشمند ممکن است فقط در دنیای علمی-تخیلی وجود داشته باشد. اما هوش مصنوعی اخیرا گام های بزرگی در جهت ایجاد رفتار های منحصر به فرد انسان برداشته است. مانند فعالیت های هنری، ساخت آهنگ و یا حتی نوشتن رمان بعدی “آواز یخ و آتش” تا اساسی باشد برای فصل جدید سریال بازی تاج و تخت !
آینده ای بسیار مبهم
شاید بتوان پیش‌بینی کرد که فناوری هایی که در اطرافمان وجود دارد در آینده به چه شکلی درخواهند آمد. غالبا تکنولوژی های نوین بدون توجه به پیامد‌های دراز مدت، معرفی می‌شوند و به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
رمان “جهان دیگر” (Otherworld) نوشته Kristen Miller، یک شکل پیشرفته از واقعیت مجازی را بررسی می‌کند که تمام حواس را شامل شده و بدین‌گونه گذر ماه ها و سال ها را در یک فضای مجازی به چالش می‌کشد. در دنیای واقعی ما، واقعیت مجازی، تجربه‌ای نسبتا جدید به شمار میرود ولی ممکن است در گذر زمان به آن عادت کنیم. درواقع تکنولوژی ممکن است به نحوی غیرقابل انتظار خود را به زندگی روزمره ما ضمیمه کند. به عنوان مثال ۵ سال پیش چه کسی حدس میزد که فیسبوک می‌تواند نقشی کلیدی در عرصه انتخابات ریاست جمهوری داشته باشد؟ و اکنون تصور کنید که چه پیامد های غیرمنتظره‌ای ممکن است ۵ سال پس از گسترش استفاده از تکنولوژی واقعیت مجازی انتظارمان را بکشد. احتمالا آینده‌ای بسیار مبهم در پیش رو خواهد بود، چه بسا ما برای چنین روزی آمادگی نداشته باشیم!
در مجموع دنیای علمی-تخیلی با تمام پتانسیل هایش در نمایاندن آینده، به هیچ عنوان توانایی پیش بینی آن را ندارد. با این همه، دنیای علمی-تخیلی به منزله‌ی آینه‌ای است در برابر مسائل مدرن که بیان کردن آنها امری دشوار است. به این نکته اشاره کرد بخش عمده‌ای از داستان های علمی-تخیلی در مورد آینده براساس تکنولوژی های امروزی ساخته می‌شوند. این احتمال را باید در نظر گرفت که ممکن است در آینده ما دنیا خود را با روبات های هوشمند به اشتراک بگذاریم. حال سوال اینجاست آیا انسان های می‌توانند این هوش مصنوعی را بعنوان بخشی از جامعه بشری بپذیرند؟
منبع : Space.com
