سازمان فضایی ایران در ۱۴ بهمن ۹۶ در مراسم بزرگداشت روز فناوری فضایی، گردهمایی “نقش آفرینان صنعت فضا (نصف)” را برای نخستین بار ترتیب داد.
۱۴ بهمن ۱۳۸۷ بود که “ماهواره امید” به عنوان نخستین ماهواره بومی ایران بوسیله “ماهواره‌بر بومی سفیر ۲” به فضا پرتاب شد. به همین مناسب در ۱۴ بهمن‌ماه هر سال به عنوان روز ملی فناوری فضایی کوشش‌های محققان و مقامات عالی این عرصه مورد پاسداشت قرار می‌گیرد.
گردهمایی “نصف” ایران در نقطه سرخ
گردهمایی “نقش آفرینان صنعت فضایی (نصف)” که توسط سازمان فضایی ایران میزبانی می‌شد، فرصتی بود برای صاحبان ایده، اجرا کنندگان پروژه‌‌های ماهواره‌ای، شرکت‌های دانش‌بنیان و نوپا و پژوهشگران تا خدمات، دستاوردها و ایده‌های صنعتی خود را به صنایع، ارگان‌های حاکمیتی و مشتریان خدمات و محصولات فضایی ارائه کند. به عبارت بهتر این گردهمایی پلی بود میان تعریف‌کنندگان نیاز فضایی کشور و برآورده کنندگان آن.
سازمان فضایی ایران از با دعوت از نقش آفرینان عرصه فضایی کشور برای شرکت در این گردهمایی عنوان کرده بود:
در گردهمایی “نصف” ایران در نقطه سرخ، نمایندگان هر صنف امکان ایجاد ارتباط حضوری با مخاطبین خاص خود را داشته و در عین حال به واسطه حضور در این جمع متوجه نیازهای بازار فضایی و پتانسیل کاری آینده خواهند شد. در این گردهمایی علاوه بر سخنرانی‌هایی با موضوع توسعه کسب کار فضا پایه، افراد دو به دو با یکدیگر آشنا شده و روابط کاری خود را به واسطه حضور در نقطه سرخ ایجاد و مستحکم می‌نمایند. در نقطه سرخ تجهیزات الکترونیکی مانند LCD تعبیه شده است تا نمایندگان شرکت‌ها و نهاد‌ها بتوانند به صورت دیجیتالی محصولات و نوآوری‌های خود را برای مخاطبین خاص خود ارائه دهند.”
گردهمایی نصف ایران در نقطه سرخ از ساعت ۱۴ الی ۱۸ روز چهاردهم بهمن در محل سالن نگین هتل بزرگ ارم برگزار شد. مطابق برنامه اعلام شده به شرکت‌کنندگان، پنچ سخنرانی در طول این مراسم توسط نماینده‌های موسسات و پژوهشگاه‌های کشور، نظیر پژوهشگاه فضایی، مرکز فضایی صاایران، شتابدهنده شزان و سازمان فضایی ایران انجام گرفت.
در فاصله زمانی میان این سخنرانیها شرکت کنندگان که خود شامل افراد حقیقی، حقوقی (استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپا) و نمایندگان پارک‌های علمی فناوری بودند، طی گردهمایی‌هایی که در دو سالن مجزا انجام می‌شد، ایده‌ها و فعالیت‌های خود را با یکدیگر و نیز سرمایه‌گذاران و نمایندگان موسسات به اشتراک می‌گذاشتند. همچنین این امکان مهیا بود تا شرکت‌کنندگان با استفاده از LCD های تعبیه شده به ارائه محتوای خود بپردازند.
از ویژگی‌های مثبت این گردهمایی تقسیم بندی افراد بود؛ به این صورت که افراد حقیقی دارای گردن آویز آبی رنگ، افرار حقوقی گردن آویز سبز رنگ و نمایندگان استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپا گردن آویز نارنجی بر گردن داشتند. با چنین تدبیری امکان هماهنگی بهتر و آشنایی بیشتر میان شرکت کنندگان وجود داشت و همچنین در صرفه جویی در وقت نیز بسیار کارساز بود. به علاوه افراد می‌توانستند از تریبون اصلی گردهم‌آیی برای ارائه توضیحات در خصوص فعالیت‌های خود به مدت سه دقیقه استفاده کنند.
بخش عمده محتوای سخنرانیها در ارتباط با صنعت ماهواره، اهمیت و تاثیرات آن بود. نخستین سخنران، مهندس غضنفری نیا از پژوهشگاه فضایی ایران بود. ایشان در ابتدا از نیاز به صنعت ماهواره در حوزه ارتباطات و مخابرات سخن گفتند و اینکه چگونه ارسال ماهواره‌هایی نظیر سینکام (Cyncom) به مدار زمین آهنگ (GEO) در عرصه ارتباطات منجر به ایجاد تحول شد.
در ادامه آقای غضنفری نیا به اهمیت اقتصاد فضایی و مزایای این عرصه اشاره کردند. به عنوان مثال اقتصاد فضایی در طول سالیان اخیر هرگز دچار رکود نشده و همواره سود‌آور بوده است. نحوه استفاده از سرمایه‌گذاران در حوزه فضا و تاثیرات سرمایه‌گذاران بزرگ و متمول در صنعت فضا بخش دیگری از سخنرانی ایشان بود.
وی مزایای استفاده از دستاوردها و توانمندی‌های حوزه فضایی در تسهیل فرآیند‌ها و مشکلات حوزه‌های دیگر را با ذکر مثال‌های از جمله آموزش از راه دور (Tele Education) و پزشکی از راه دور (ٰTele Medicine) شرح دادند. مهندس غضنفری نیا در پایان جنبه‌های مختلف سود آوری در صنعت فضایی را با اشاره به توریسم فضایی (Space Tourism) و نیز استفاده از ذخایر موجود در سیارک‌ها (به عنوان مثلا پلاتین) بسط دادند.
سخنرانی دوم توسط مهندس شکری از سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح انجام گرفت. وی با اشاره به ایستگاه فضایی سپهر به عنوان یکی از دستاوردهای صنعت فضایی کشور، از نقش تصاویر دریافتی این ایستگاه در حوزه‌های محیط زیستی از جمله حل معضل تالاب‌ها و ریزگردها گفتند.
تصاویری که وی از آرشیو ایستگاه فضایی سپهر به نمایش گذاشنند حاکی از رصد کردن رخدادهای مختلف طبیعی نظیر سیل، آتش‌سوزی و … و سایر رویداد‌های جغرافیایی و جوی ایران و کشورهای همسایه توسط این ایستگاه بود. آنطور که از سخنان ایشان برمی‌آمد ایستگاه فضایی سپهر پتانسیل بالایی در کمک به حل مشکلات زیست محیطی دارد.
بخش دیگر گردهمایی نصف ایران در نقطه سرخ به سخنان دکتر نصیری از مرکز فضایی صاایران با محوریت منطومه‌های ماهواره‌ای اختصاص داشت. ایشان در ابتدا از اهمیت خدمات ماهواره‌ای سخن گفتند و این نکته را شرح دادند که بیشترین میزان درآمدزایی در صنعت فضایی به این بخش تعلق دارد و سایر بخش‌ها نظیر پرتابگر‌ها درآمدزایی چندانی ندارد.
وی پس به آنکه از کارکردهای ماهواره‌های سبک در حوزه‌های مخابراتی، سنجشی و موقعیت‌یابی اشاره کردند، بیان داشتند تعداد این ماهواره‌‌ها در طی سالیان گذشته افزایش چشم‌گیری داشته است.
دکتر نصیری در رابطه با تحولات صنعت فضا پیش‌بینی کرد که منظومه‌های ماهواره‌ای پایین به زیر ساختی کلیدی در هوشمند‌سازی جهان تبدیل خواهد شد. بنابراین با توجه به بدون مرز بودن حوزه فضا تهدید‌ها و فرصت های زیادی برای کشور به وجود خواهد آمد و نیز رقابت و بالابردن سطح فناوری کشور در این حوزه امری کلیدی به شمار می‌آید.
نصیری در پایان “طرح ملی منظومه ماهواره‌ای لایه پایین” موسوم به “سه‌نما” را معرفی کرد. این منظومه اینترنت اشیاء، تصویربرداری از بالا و موقعیت‌یابی را شامل می‌شود. در این منظومه تعداد ۱۰۰ تا ۱۸۰ ماهواره با وزن ۸۰ تا ۱۱۰ کیلوگرم در ارتفاع مداری ۵۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتر از سطح زمین قرار خواهند گرفت.
از این ماهواره ها که بیش از ۵ سال عمر خواهند داشت و هر ۴۰ تا ۶۰ دقیقه یکبار می‌توان آنها را رویت کرد، در عرصه‌های کشاورزی، نقشه‌برداری، خبرنگاری، مدیریت بحران، بازی‌های رایانه‌ای، پیوند دنیای مجازی و واقعیت و … می‌توان استفاده‌های مفیدی کرد.
مختصری از روز ملی فناوری فضایی
با پرتاب ماهواره امید، به عنوان نخستین ماهواره‌ای که مراحل تولید و ساخت آن در داخل کشور انجام شده است، ایران رسما به جمع کشورهای فناور در حوزه فضایی قدم گذاشت. ماهواره امید از نوع ماهواره‌های سبک بود و با ماهواره بر سفیر ۲ در مدار سیاره خاکی ما قرار گرفت. ماهواره امید با هدف برقراری ارتباط میان دو ایستگاه ماهواره‌ای و زمینی، تعیین مشخصات مداری و دورسنجی مشخصات زیر سامانه‌ها، به مدار پایین زمین (Low Earth Orbit) ارسال شد.
بیشتر بخوانید: ماهواره چیست؟ با قمر مصنوعی بیشتر آشنا شوید
به همین مناسبت مسئولان، مدیران، کارشناسان، پژوهشگران و فعالان حوزه فضایی در راستای قدردانی از اندیشمندان و همچنین معرفی دستاوردها و تحقیقات داخلی انجام شده، گرد هم جمع می‌شوند. در ادامه دستاوردهای شاخص حوزه فضایی که در سالیان گذشته در این روز و با حضور رئیس جمهور کشور رونمایی شده را بررسی می‌کنیم.
روز ملی فناوری فضایی سال ۸۸:
- اعلام پرتاب موفقیت آمیز “موشک کاوشگر ۳” : این موشک حامل محموله‌ای زیستی شامل موش، کرم، لاک پشت و نمونه‌های سلولی بود.
- رونمایی از ماهواره “طلوع”، نمونه مهندی ماهواره “مصباح دو”، نمونه مهندسی ماهواره دانشجویی “نوید علم و صنعت”، نمونه مدل اولیه “ماهواره‌بر سیمرغ” و موتور ماهواره‌بر آن.
- افتتاح نخستین مرکز “پردازش تصاویر ماهواره‌ای ایران” و “آزمایشگاه سه بعدی مجازی ماهواره‌ای”
روز ملی فناوری فضایی سال ۸۹:
- رونمایی از نمونه مهندسی ماهواره‌های “ظفر”، “رصد ۱”، “فجر”و ماهواره دانشجویی “امیرکبیر”
- رونمایی از “موتور ماهواره‌بر سفیر ۱B” و “کپسول زیستی کاوشگر ۴”
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۰:
- قرار گیری موفقیت‌آمیز ماهواره “نوید” دانشگاه علم و صنعت در مدار زمین. این ماهواره ماموریت خود را با موفقیت به انجام رساند.
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۱:
- رونمایی از مدل مهندسی “ماهواره ناهید” و مدل توسعه‌ای “ماهواره زهره”
- نخستین میمون پرتاب شده به فضا توسط ایران به نام “آفتاب” که توسط “کاوشگر پیشگام” به فضا ارسال شده بود و زنده به زمین بازگشت در معرض دید بازدیدکنندکان قرار گرفت. کاوشگر بومی پیشگام حاصل تلاش محققان پژوهشکده فضانوردی پژوهشگاه فضایی ایران بود.
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۲:
- رونمایی از دو ماهواره “تدبیر” و “خلیج فارس”
- در مهرماه این سال دومین میمون ایرانی به نام “فرگام” توسط کاوشگر “پژوهش” به فضا ارسال و با موفقیت به زمین بازگشت.
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۳:
- پرتاب موفقیت آمیز ماهواره “فجر” توسط ماهواره‌بر سفیر
- نمایش ماک‌آپ فضاپیما سرنشین‌دار ایرانی در نمایشگاهی از دستاوردهای عرصه فضایی کشور
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۴:
- افتتاح آزمایشگاه ملی سنجش از راه دور و مرکز یکپارچه سازی و آزمون سامانه‌های فضایی پژوهشگاه فضایی ایران و نیز افتتاح پروژه ماهواره داشنجویی “دوستی”.
- اعلام آغاز رسمی مسابقه دانشجویی طراحی و ساخت ماهواره از سوی سازمان فضایی ایران.
روز ملی فناوری فضایی سال ۹۵:
- رونمایی از مدل پروازی ماهواره “ناهید ۱” و مدل مهندسی “سامانه انتقال مداری سامان” ساخته شده توسط پژوهشگاه فضایی ایران
- رونمایی از ماهواره “پیام” دانشگاه صنعتی امیرکبیر
بیشتر بخوانید:
- برگزاری همایش سیارات فراخورشیدی و جهان های زیست پذیر
- بررسی عملکرد سازمان فناوری اطلاعات در مجمع عمومی این سازمان با حضور وزیر ارتباطات
- کشور ایران رتبه نخست منطقه در علم فضا را دارد!
- بازتاب ابرماه گرفتگی ۱۱ بهمن در شبکه‌های اجتماعی ؛ از کرمانشاه و شمیران تا بروکلین و سن آنجلو!
.
منبع : تکراتو