ثبت نام ناخواسته در سروش در چند وقت اخیر موضوع ادعای بسیاری از کاربران بوده است. آنها می‌گویند بدون اجازه آنها در پیامرسان سروش حساب کاربری برای آنها فعال شده است.
پس از اعترضات دی‌ماه 96 و فیلترینگ موقت تلگرام در ایران، موج پیام‌رسان‌های ایرانی افزایش چشم‌گیری داشت. کاربران بسیاری به سوی اپلیکیشن‌های پیامرسان ایرانی رفتند. پیامرسان سروش سردمدار آنهاست. پس از فیلترینگ تلگرام در ۱۱ اردیبهشت به دستور بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه تهران، گمانه‌زنی‌ها بر آن بود که کار تلگرام در ایران تمام شده است و راه برای پیام‌رسان‌های ایرانی بازتر. اما چنین نشد.
بسیاری از مردم به سوی فیلترشکن‌ها و پروکسی‌ها رفتند. گستردگی استفاده مردم این فیلترشکن‌ها به حدی بود که آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر از خروج تنها یک میلیون از 40 میلیون کاربر ایرانی تلگرام بدلایل مرتبط با فیلترینگ داده است. در سوی دیگر اما گزارش‌های ضد و نقیضی نیز از افزایش کاربران پیام‌رسان‌های داخلی منتشر می‌شود. در آخرین این گزارش‌ها از 25 میلیون کاربر سخن به میان آمده بود. آمارها را که نادیده بگیریم، افزایش یوزر در پیام‌رسان‌ها، کم یا زیاد، منطقی به نظر می‌رسد.
اما آنطور که به نظر می‌رسد تب و تاب افزایش کاربر در میان متصدیان پیام‌رسان‌های وطنی داغ تر از همیشه است. از نظرات کاربران و مسئولان در توئیتر چنان برمی‌آید که انگار پیامرسان سروش در پی جعل کاربر، از طریق ثبت‌نام کردن آنها به طور ناخواسته و غیرداوطلبانه است. در ادامه این مطلب تکراتو موضوع ثبت نام ناخواسته در سروش را زیر ذره‌بین خواهد برد.
ثبت نام ناخواسته در سروش ؛ آیا پیامرسان سروش اکانت‌های جعلی می‌سازد؟
این روز‌ها ثبت نام ناخواسته در سروش بحث داغ مرتبط با پیام‌رسان‌های داخلی است. خیل عظیمی از کاربران در شبکه اجتماعی توئیتر در چند روز اخیر به این موضوع اشاره کردند که علی‌رغم اینکه تاکنون به سوی نصب و فعال‌سازی اکانت در پیامرسان سروش نرفته‌اند، اما یک حساب‌کاربری برای آنها در این اپلیکیشن وجود دارد. به عنوان مثال، کاربری به نام Sina_Karimdoust با انتشار تصویری ادعای مشابه‌ای مطرح کرده است. او در توئیت خود نوشت :
“من تا حالا رو گوشیم #سروش نصب نکردم. چه برسه ثبت نام کنم، حالا می بینم که عضوم توش و آخرین فعالیتم هم قرن بیستم بوده… 1970”
1
اعتبار : توئیتر
آنچه این کاربر بررسی کرده بود به وبسایت به نام “من تو سروش هستم” برمی‌گردد. این وبسایت توسط یک کاربر توئیتر و توسعه‌دهنده اپلیکیشن به نام مسیح یگانه طراحی شده است. آنطور که او عنوان کرده است، با وارد کردن شماره تلفن همراه در این وبسایت می‌توان بدون عضویت در اپلیکیشن سروش متوجه شده که حساب کاربری به نام شما وجود دارد یا خبر. در توضیحات این وبسایت آمده است :
“میگن یه عده بدون اینکه عضو سروش شده باشن، عضو سروش کردنشون با اسم و عکس!
این سرویس کوچولو برای اینکه که بدون نیاز به نصب نرم افزار سروش بتونی تست کنی که اکانتی با شماره تلفنت وجود داره یا نه. شماره ای که وارد می‌کنی نه جایی ذخیره میشه، نه به کسی فروخته میشه، نه هیچی. فقط به سروش ارسال میشه و اطلاعاتی که باهاش ثبت شده دریافت میشه. این سرویس یه شبه برای این نوشته شده که ماجرا روشن تر بشه. پس ممکنه هر جور باگی داشته باشه یا درست کار نکنه یا اگر زیاد استفاده بشه، دوستان سروش ببندنش. اگر مشکلی دیدین یا سوالی داشتین بهم بگین”
البته تکراتو اعتبار این وبسایت را تایید نمی‌کند. هرچند در بخشی از این صفحه وب آمده است :
“تو کی هستی که اینو نوشتی؟ چرا باید بهت اعتماد کنم؟من @masihyeganeh هستم. سوال دوم رو نمی‌دونم ولی خب کد اپن سورسه دیگه. ببینید سو استفاده شده یا نه. در ضمن، تو رو خدا همگی با هم مسیج ندید. گردنم درد گرفت!
سروش این سرویس رو تکذیب کرده که!انتظار دیگع ای داشتین؟. دوستان سورسشو ببینن، می‌فهمن که الکی نمیشه تکذیبش کرد. در ضمن از تلاش هایی که کردن تا این سرویس بسته بشه معلومه چقدر الکیه!”
کار آنچنان بالا گرفت که محمود صارقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، به آن واکنش نشان داد و آن را نگران‌کننده خواند. صادقی در توئیتر نوشت :
“موضوع ایجاد اکانت های جعلی در پیام رسان های داخلی نگران کننده است؛ عنصر اعتماد در فضای تبادل اطلاعات بسیار تعیین کننده است. مسئولان مربوط پاسخگو باشند.”
البته این موضع گیری نماینده مجلس از سوی مدیران اپلیکیشن سروش بدون پاسخ نماند. از جمله توئیتر رسمی پیامرسان سروش با ریتوئیت کردن گفته آقای صادقی نوشت :
“ما هم به دنبال جلب اعتماد مخاطبانمان هستیم. در این راستا اعلام کردیم افرادیکه با این مسئله روبرو شده‌اند با support@sapp.ir در ارتباط باشند. تا این لحظه تنها ۳ ایمیل دریافت شده که بررسی کرده‌ایم و مشکلی در عضویتشان وجود نداشته است. لطفا اگر کسی به شما مراجعه کرد به ما ارجاع دهید.”
اعتبار : توئیتر
یکی از مجریان شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی نیز در توئیتی با اشاره به یکی از مواردی که کاربران از عضویت ناخواسته در توئیتر گفته بودند، از مدیر پیام پیامرسان سروش خواست تا به ادعاهای مطرح شده پاسخ دهد. Nima Akbarpour در توئیت خود نوشت :
“آقای سیدصالحی میشه بگید چرا افرادی که عضو پیامرسان #سروش نشده‌اند، پروفایل عکس‌دارشان از پیش ساخته شده؟ چه کسی اطلاعات افراد را در اختیارتون قرار داده؟ ممکنه درباره اسکرین‌شات‌هایی که برخی کاربران توییتر در این زمینه منتشر کرده‌اند، روشنگری کنید؟
سید میثم سید صالحی، مدیر اپلیکیشن سروش نیز به موضوع ثبت نام ناخواسته در سروش واکنش نشان داد. او در پاسخ به مجری BBC فارسی بخشی از گفته‌هایش که در مصاحبه با ایسنا بیان کرده بود را بیان کرد. سید صالحی در مصاحبه با ایسنا در پاسخ به ادعای مطرح شده در خصوص ثبت نام ناخواسته در سروش ، این موضوع را به طور کلی رد کرد و همچنین غیرممکن دانست. آقای سیدصالحی تنها روش فعال‌سازی اکانت در سروش را ثبت کد فعال‌سازی توسط خود کاربر عنوان کرد. مدیر سروش گفت:
“تمامی کاربران شبکه سروش واقعی هستند و وجود هرگونه اکانت بدون اطلاع صاحب شماره به هیچ عنوان امکان پذیر نیست.کاربران سروش پس از وارد کردن شماره همراه خود در پیام رسان، از طریق پیامک کد فعال سازی خود را در تلفن همراه دریافت می کنند و آنان صرفا با وارد کردن کد دریافتی می توانند از امکانات پیام رسان استفاده کنند.”
اعتبار : توئیتر
سیدصالحی همچنین در مصاحبه با رکنا مجددا با تکذیب ثبت نام ناخواسته در سروش گفت تنها 8 کاربر تاکنون شکایت کرده‌اند که بررسی‌ها کد اهراز هویت و زمان ورود آنها را نشان می‌دهد. مدیر سروش خاطرنشان کرد :
“تاکنون 8 مورد شکایت برای ثبت‌نام ناخواسته کاربران در سروش به بخش پشتیبانی ما ارسال شده است که با بررسی مشخص شده هر 8 کاربر در این پیامرسان ثبت‌نام کرده‌اند چرا که کد احراز هویت، نوع دستگاهی که با آن به پیامرسان متصل شده‌اند و زمان ورودشان به سیستم کاملا مشخص است. “
البته مکانیزم ثبت نام ناخواسته در سروش هنوز مبهم است. مشخص نیست که چگونه یک اپلیکیشن می‌تواند بدون اهراز هویت و فعال‌سازی شماره موبایل کاربری را به فهرست یوزر‌هایش اضافه کند. به علاوه این نخستین بار نیست که تعداد کاربران پیامرسان سروش مورد ابهام قرار می‌گیرد. مدتی کوتاهی پس از فیلترینگ همیشگی تلگرام، مدیران این پیامرسان تعداد کاربران خود را بیش از ۱۰ میلیون نفر اعلام کردند. به طور کلی دوگانگی شدیدی در میان کاربران برای استفاده یا عدم استفاده از این اپلیکیشن پیامرسان وجود دارد.
وبلاگ پیامرسان سروش، روز 27 فروردین مطلبی منتشر کرد تحت عنوان “سروش 5 میلیونی شد“. 19 اردیبهشت‌ماه، یعنی کمتر از یک‌ماه بعد، آنها اعلام کردند که تعداد کاربران سروش از مرز ۱۰ میلیون نفر گذشته است. یعنی در کمتر از یک ماه تعداد کاربران تقریبا دو برابر شده است. حتی با درنظر گرفتن فیلترینگ تلگرام در این بازه زمانی، باز هم این ادعا جای بررسی دارد. این نکته را هم باید در نظر داشت که تعداد دریافت‌های این برنامه در گوگل پلی (بیش از ۱ میلیون ) و در کافه بازار (بیش از 5 میلیون) مجموعا حدود ۶ میلیون مرتبه است.
