نظریه جهان در حال انبساط که برمبنای نظریات دانشمندان بزرگی همچون هابل و انیشتین شکل گرفته، اخیراً با پژوهشی توسط یک دانشمند آلمانی با تردید روبرو شده است.
احتمالاً همه ما حداقل یکبار با نام دانشمند بزرگ علم ستارهشناسی «ادوین هابل» بخاطر عکسهایی که دهها سال توسط تلسکوپی به همین نام از اعماق کیهان به ما نشان داده شده، مواجه شدهایم. هابل طی پژوهشهای خود دریافت که اثری در طول موج دریافتی از اجرام کیهانی وجود دارد که با هر چه دورتر شدن آنها به رنگ قرمز گرایش پیدا میکنند. این اثر که به Red Shift یا انتقال به سرخ نامیده میشود پایه نظریهای شد که بعدها به اتساع، جهان در حال انبساط (گسترش کیهان) مشهور شد و دانشمندان متعددی از جمله «آلبرت انیشتین» هم روی آن تحقیقات بسیاری صورت دادند.
در حقیقت انتقال به سرخ، نشانهای از انبساط دائمی جهان بوده که اجسام را از ما دورتر میسازد. طبق تحقیقات اخیر سرعت انبساط جهان همواره در حال افزایش بوده که این فرآیند بیشتر تحت عنوان یک ثابت کیهانی یا لامبدا (λ) شناخته خواهد شد.
همواره یکی از اساسی ترین سوالات در کیهان شناسی درباره چگونگی آغاز جهان و تکامل آن بوده است. مشهورترین نظریه در این راستا که به مدل بیگ بنگ معروف است، حاکی از آن است که جهان از یک تکینگی، نقطهای با چگالی و دمای بی نهایت آغاز و سپس در فرآیندی به نام انبساط، به سرعت گسترش پیدا کرده است. طبق نظریه جهان در حال انبساط هنوز هم انبساط کیهان تداوم داشته که توسط نیروی مرموزی به نام انرژی تاریک هدایت میشود که درواقع حدود 70 درصد از کل چگالی انرژی کیهان را شامل میشود.
با این وجود، در طول سالهای اخیر تعدادی از فیزیکدانان این دیدگاه را به چالش کشیده و توضیحات جایگزین دیگری برای پدیدههای مشاهده شده، مطرح کردهاند.
بیشتر بخوانید: جلوگیری از ورود نور خورشید به زمین برای مقابله با گرمایش جهانی!
نظریه جهان در حال انبساط یک توهم است!
طبق گزارش Live Science، یکی از دانشمندان منتقد به نظریه جهان در حال انبساط «کریستف وتریش»، فیزیکدان نظری در دانشگاه هایدلبرگ آلمان بوده که از سال 2013 به توسعه ایدهای رادیکال پرداخته و در این راستا بیان میکند: «اگر جهان در حال انبساط نباشد، اما در عوض، جرم همه ذرات در طول زمان افزایش می یابد، چه؟»
بهمنظور توضیح بهتر این نظریه شایان ذکر است که تصویر زیر درواقع بهترین تجسم نظریه انبساط کیهان بوده که تفسیر آن مشابه با باد شدن هر چه بیشتر یک بادکنک است. همانطور که در تصویر قابل مشاهده است میتوان هر جرم را معادل یک نقطه روی بادکنک تجسم کرد که با باد شدن هر چه بیشتر آن به صورت مشخص از همه اجسام دیگر در سطح بادکنک دورتر خواهد شد. در حقیقت در نظریه انبساط کیهان، تمامی اجرام از یکدیگر دورتر خواهند شد و هر چه جسمی از دیگری دورتر شود، طیف رسیده موجی از آن به جرم دیگر هم به رنگ سرخ میگراید.
حالا اما نظریه وتریش که در ژورنال Classical and Quantum Gravity (متعلق به دانشگاه ژنو سوئیس) منتشر شده، مبتنی بر مفهومی به نام «گرانش متغیر» بوده که در نظریه نسبیت عام انیشتین هم اثر گذاشته است و به ثابت گرانشی G اجازه میدهد که با زمان تغییر کند. طبق اعلام وتریش، G با میانگین جرم همه ذرات جهان متناسب بوده، لذا با افزایش G، جرم هر چیز هم بیشتر خواهد شد. این بدان معنی است که فاصله بین اجسام درواقع تغییری نمیکند، اما به سبب تغییر جرم آنها یک توهم از انبساط شکل خواهد گرفت.
به عقیده وتریش، نظریه وی درواقع توضیح مناسبی برای پدیدههای مشاهدات مشابه مدل استاندارد همچون انتقال به سرخ کهکشانهای دور، تابش پس زمینه (مایکروویو) کیهانی و تشکیل ساختارهای مقیاس بزرگ خواهد بود. وی همچنین استدلال میکند که نظریهاش از برخی مشکلات و پارادوکسهایی (مانند تکینگی در آغاز زمان، تنظیم دقیق شرایط اولیه، و ماهیت و منشأ انرژی تاریک) که مدل استاندارد را به چالش کشیده هم دوری گزیده است.
بههرحال، نظریه وتریش به طور گسترده از سوی جامعه علمی مورد استقبال قرار نگرفته و با چالشها و انتقادات فراوانی روبرو شده است. از طرفی بهنظر با هیچ معیاری نمیتوان نظریه او را به صورت تجربی مورد آزمایش قرار داد، زیرا این نظریه همان اثرات مدل استاندارد فعلی را پیش بینی خواهد کرد.
همچنین نظریه جدید نیازمند به تفسیر جدیدی از مکانیک کوانتومی بوده که با چارچوب موجود سازگاری ندارد. همچنین، نظریه توهم انبساط کیهان برخی از مشاهدات گذشته (همچون امواج گرانشی ناشی از ادغام سیاهچاله ها و ستاره های نوترونی) را که از مدل استاندارد پشتیبانی میکنند، تشریح نمیکند.
با توجه به این توضیحات، بیشتر کیهان شناسان هماکنون مدل استاندارد را بر نظریه وتریش ارجح میدانند و در پی شواهد بیشتری برای تأیید یا رد آن هستند. بهنظر دو تلسکوپ فضایی جدید، Euclid و WFIRST که مورد نخست در چند روز آینده و دومی هم طی چند سال آینده به فضا پرتاب خواهد شد؛ بتوانند با ارائه اندازهگیریهای دقیقتری از نرخ انبساط و خواص انرژی تاریک، کمک بزرگی در راستای دریافت پاسخهای مطمئنتر و روشنتر، کنند. در حقیقت باید اشاره داشت که این ماموریتها به روشن شدن بیشتر یکی از بزرگترین رازهای جهان ما یاری خواهند رساند: به هر حال هنوز پرسش «آیا کیهان واقعاً در حال گسترش است یا پدیده فقط یک سراب است؟» غیرقابل پاسخگویی قطعی است.
بیشتر بخوانید:
- ارتباط بین تابشهای کیهانی و زلزلههای زمین چیست؟
- تغییر محور حرکتی زمین در نتیجه استخراج سفرههای آب زیرزمینی!
- طوفانهای خورشیدی شدید شاید به آخرالزمان اینترنتی منجر شوند!
دیدگاه شما در خصوص نظریات مخالف نظریه جهان در حال انبساط چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنتها با ما به اشتراک بگذارید و اخبار تکنولوژی را با تکراتو دنبال کنید.