تلگرام، اینستاگرام، فیسبوک و سایر شبکه‌های اجتماعی امروزه در عرصه سیاست نیز کاربردهای فراوانی دارند و به طرز چشمگیری می‌توانند مسیر حرکتی احزاب و گروه‌های مختلف را تغییر دهند. در حال حاضر تاثیر شبکه های اجتماعی در صحنه سیاست کشورها بر هیچ کس پوشیده نیست.
شیوع هرچه بیشتر شبکه‌های اجتماعی و به تبع آن، تاثیرگذاری بیشتر در میان مردم، احزاب، گروه‌ها و تفکرات مختلف، افراد را بیشتر به سمت استفاده از قابلیت‌های آنها سوق داده است. قابلیت فضای مجازی در انتشار و بخش محتوا در میان میلیون‌ها نفر از مردم و دریافت بازخورد با سرعت هرچه بیشتر از سوی آنها، این امکان را برای سیاستمداران مهیا کرده است تا بتوانند دیدگاه‌های خود، مردم و سایر جناح‌ها و گروه‌ها را بهتر و با سرعت بیشتری تجزیه و تحلیل کنند.
در ادامه با تکراتو همراه باشید تا به اتفاق هم ۱۰ مورد از ساز و کارهایی که دنیای مجازی بواسطه آنها پا در کفش سیاست می‌گذارد را با یکدیگر بررسی کنیم.
تاثیر شبکه های اجتماعی در سیاست
ارتباط مستقیم با مردم
ابزار‌های مجازی نظیر فیسبوک، توئیتر، اینستاگرام و تلگرام به سیاستمداران این امکان را می‌دهد تا به طور مستقیم مخطبان خود را در جریان دیدگاه‌های خود قرار دهند و با آنها ارتباطی مستقیم داشته باشند. با استفاده از فضای مجازی، سیاسیون راهکار‌های سنتی ارتباط با مخاطب نظیر هزینه کردن برای تبلیغات و در اختیار داشتن رسانه‌ها را کنار خواهند گذاشت.
داغ شدن کمپین‌ها
تلگرام، اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی نقش بسزایی در سازماندهی کمپین‌های مختلف دارند. فعالان و هم فکران بواسطه این پلتفرم‌ها قادر خواهند بود به راحتی اخبار، اطلاعات و دیدگاه های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این موضوع را می‌توان به وضوح در قابلیت “به اشتراک‌گذاری” (Share) فیسبوک و قابلیت “ریتوئیت” (Retweet) در توئیر مشاهده کرد.
دونالد ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۶ به طور جدی در توئیتر فعال بود. او در این باره می‌گوید:
من توئیتر را می‌پسندم؛ چرا که می‌توانم به راحتی نقطه نظراتم را به اشتراک بگذارم. دیدگاه‌های من برای بسیاری از مردمی که مرا دنبال می‌کنند، بسیار مهم است
طبقه‌بندی هواداران
کمپین‌های سیاسی می‌توانند اطلاعات بدست آمده از افرادی که آنها را دنبال می‌کنند، تجزیه و تحلیل کنند. پیام‌های دریافتی را بر اساس جمعیت‌شناسی یا دموگرافی انتخاب کنند. به عبارت بهتر، بر اساس این آنالیز‌ها یک کمپین می‌تواند به این نتیجه برسد که یک پیام می‌تواند تنها بر روی افراد حدود ۳۰ ساله تاثیر بگذارد، در صورتی که بر روی افراد مثلا ۶۰ ساله فاقد تاثیر است. یکی از مهمترین تاثیر شبکه های اجتماعی در سیاست ، همین طبقه بندی کردن طرفداران و همفکران است.
جذب سرمایه
شبکه‌های اجتماعی می‌توانند در مدت زمان کوتاهی مقدار زیادی سرمایه برای یک کنش اجتماعی سیاسی جذب کند و جذب سرمایه شاهرگی حیاتی برای احزاب و گروه‌های مختلف است. این مدل از جذب سرمایه طی فرآیندی به دست می‌آید که عمدتا آن را انفجار سرمایه لقب می‌دهند. به طور معمول در یک بازه زمانی ۲۴ ساعته سرمایه‌گذاران بر سر یک موضوع (به عنوان مثال یک کاندیدا در یک انتخابات) متفق القول می‌شوند.
محلی برای مشاهده بازخورد‌ها
متناسب با اینکه سیاستمداران چگونه به خواست ملت‌ها پاسخ بدهند، بازخورد‌هایی که دریافت می‌کنند می‌تواند خوب یا بد باشد. برخی سیاستمدران در احزاب و گروه‌ها، افرادی را استخدام می‌کنند تا در میان کاربران صفحات و کانال‌ها مجازی به جستجوی انتقاد‌ها و نکات منفی بگردند.
یکی از بهترین و موثرترین تاثیر شبکه های اجتماعی در سیاست همین بازخورد مردم به شکل مستقیم است. امروزه سیاستمداران در پی ارتباط هرچه بیشتر با مردم و شنیدن خواستۀهای آنها هستند، فارغ از اینکه بازخورد‌های مثبت یا منفی دریافت کنند.
سنجش نظریات جامعه
ارزش شبکه‌های اجتماعی در بی‌واسطه بودن آنهاست. سیاستمداران و گروه‌ها اگر بدون ارزیابی تاثیر خطی مشی بیانیه‌ها و جریان‌هایشان در میان مردم، دست به کاری بزنند، قطعا کار بیهوده‌ای انجام داده‌اند. شبکه‌های احتماعی نظیر فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام به آنها این اجازه را می‌دهد تا به سرعت دریابند مردم چه پاسخی به دیدگاه‌های آنها دارند.
با این تفاسیر، شاید بتوان گفت سیاستمداران دیگر نیازی به صرف هزینه‌های سنگین برای مشاوره و انجام نظرسنجی‌ها نخواهند داشت.
تبلیغات بدون هزینه
برای کمپین‌های سیاسی تولید محتوای تبلیغاتی و انتشار آن بواسطه پلتفرم‌هایی نظیر اینستاگرام، تلگرام و یوتیوب نسبت به هزینه‌های گزاف تبلیغات در شبکه‌های تلویزیونی و رادویی، امری به مراتب اقتصادی‌تر به شمار می‌آید.
روزنامه‌نگارانی که در کمپین‌های انتخاباتی شرکت می‌کنند از تاثیر ویدئو‌هایی که در سطح فضای مجازی منتشر می‌شود، سخن به میان می‌آورند. همچنین بر ضرورت استفاده از پتانسیل این فضا برای برقراری ارتباط و پیام‌رسانی بهتر با طیف زیادی از مخاطبان بدون سرف هیچگونه هزینه‌ای، تاکید شده است.
تاثیرگذاری بر جوانان
یکی دیگر از دلایل تاثیرگذاری فضاهای مجازی، ارتباط تنگاتنگ سیاستمداران با جوانان است. فیسبوک، توئیتر و سایر شبکه‌های اجتماعی تاثیرات چشمگیری بر روی جوانان دارد و غافل شدن از این عرصه‌ها، منجر می‌شود طیف عمده‌ای از مردم نسبت به دیدگاه‌های ما آگاهی نداشته باشند؛ حال آنکه افراد مسن‌تر مانند نسل‌های قبل از خود رغبتی به استفاده از تکنولوژی نشان نمی‌دهند.
کارشناسان یکی از رموز موفقیت باراک اوباما در نخستین پیکار‌های انتخاباتی‌اش را اهمیت بالایی که او برای شبکه‌های مجازی قائل بود، می‌دانند.
قدرت اکثریت
طبق اعلام شبکه اجتماعی تلگرام و به نقل از خبرگزاری مهر حدود ۴۰ میلیون کاربر ایرانی به عضویت تلگرام و به طور میانگین هر یک به عضویت حداقل ۱۸ کانال درآمده‌اند. این آمار از نفوذ بالای این شبکه در میان ایرانیان حکایت دارد.
این موضوع در سایر نقاط دنیا هم صدق می‌کند به طوری که کارشناسان، تاثیرات شبکه‌های اجتماعی در گسترش تقاضا‌ها از دولت و اثرگذاری آن بر انتخاب مسئولان رسمی را بسیار قدرتمندتر از تاثیرات لابی‌های سیاسی دانسته‌اند. مهمترین دلیل این تاثیر را می‌توان در تاثیری که دنیای مجازی بر اذهان مخاطبین دارد جستجو کرد، کاری که از عهده هیچ لابی سیاسی بر نمی‌آید و این یکی از مهمترین تاثیرات شبکه‌های اجتماعی بر سیاست کشورهاست.
بیشتر بخوانید:
- اختلال در اینترنت کشور ؛ قطعی اینترنت در تهران و چندین شهر ایران، علت چیست؟
- بیانیه دوروف درباره مسدود شدن تلگرام در ایران و اتفاقات اخیر آن
- وزارت ارتباطات: مذاکره برای مسدود سازی تلگرام صحت ندارد
- علت فیلتر شدن تلگرام چیست؟ آیا قطع دائمی تلگرام صحت دارد؟
.
منبع: Thoughtco
