مناطق گردشگری در مریخ هم وجود دارند. اگر روزی بتوانیم یک تمدن انسانی در مریخ پایهگذاری کنیم، این سیاره جاهای دیدنی بسیاری خواهد داشت. در این نوشتار به توریستهای آینده مریخ چند تور لحظه آخری را پیشنهاد میکنیم. برای پیک نیک رفتن در سیاره سرخ خود را آماده کنید!
چهارمین سیاره از خورشید، مریخ، محلی از تقابلها و عوارض طبیعی است. از آتشفشانهای عظیم تا گودالها و درههای عمیقی که میتوانند جریان آب در خود داشته باشند. زمانی که ما بتوانیم به مریخ برویم و تمدن انسانی خود را آنجا آغاز کنیم، مناطق گردشگری در مریخ میتواند برای توریستهای مریخی بسیار شگفتانگیز باشد.
با بهترین مناطق گردشگری در مریخ آشنا شوید ؛ آینده گردشگری اینجاست
به دلایل ایمنی و عملی، پایگاههای فرود برای این ماموریتهای آینده احتمالا به دشتهای مسطح نیاز خواهند داشت، اما شاید تکنولوژی آینده به جایی برسد که امکان فرود بر روی سایر عوارض جغرافیایی نیز وجود داشته باشد. در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به مناطق گردشگری در مریخ که توریستهای آینده میتوانند از آنها بازدید کنند.
کوه المپوس (Olympus Mons)
نخستین منطقه گردشگری در مریخ که میخواهیم به آن بپردازیم یک کوه است. کوه المپوس (Olympus Mons) یکی از بزرگترین و شدیدترین آتشفشانها در منظومه شمسی است و در منطقه آتشفشانی تارسیس (Tharsis) واقع شده است. آنطور که ناسا میگوید اندازه آن تقریبا با وسعت ایالت آریزونا برابری میکند. ارتفاع کوه المپوس 25 کیلومتر (16 مایل) است، حدودا یعنی 3 برابر کوه اورست، بزرگترین کوه روی سیاره زمین، ارتفاع دارد. کوه اورست 8.9 کیلومتر بلندی دارد.
بیشتر بخوانید : ساخت هتل در ایستگاه فضایی بینالمللی ؛ هتل فضایی برای توریستهای فضایی!
کوه المپوس، یک آتشفشان سپری (Shield volcano) غولآساست و در طول فرآنید شکلگیری آن مواد مذاب به پایین آمده و دامنه آن را شکل دادهاند. این موضوع به این معناست که که این کوه برای کوهنوردان محل مناسبی برای کاوش باشد. میانگین شیب کوه المپوس 5 درصد است. در نوک قله این کوه یک تورفتگی فوقالعاده به وسعت 85 کیلومتر وجود دارد. اما این پهنه در قله کوه چگونه شکل گرفته است؟ در طول فروان آتشفشان اتاقک های ماگامایی از مواد مذاب خالی شدند، پس از مدتی فروریختند و چنین عارضهای را پدید آوردهاند.
فلات آتشفشانی تارسیس (Tharsis Volcano)
آتشفشانها از جمله بهترین مناطق گردشگری در مریخ هستند. در همین حال که دارید در کوه المپوس به کوهنوردی مشغول میشوید، شاید بد نباشد که برای بازدید از آتشفشانهای اطراف در منطقه تارسیس نیز برنامهریزی کنید. آنطور که از اطلاعات ناسا برمیآید، فلات تارسیس در منطقهای به وسعت 4 هزار کیلومتر از 12 آتشفشان غولپیکر میزبانی میکند.
این آتشفشانها مانند المپوس عموما نسبت به کوههای روی زمین بسیار برزگتر هستند. دلیل این موضوع احتمالا این است که کشش گرانشی ضعیفتر مریخ اجازه میدهد تا این آتشفشانها بلند و بلندتر شوند. این آتشفشانها احتمالا به مدت 2 میلیاد سال، یعنی نیمی از تاریخ کل مریخ، در حال فوران بودهاند.
بیشتر بخوانید: دانشمندان به دنبال تاریخچه اسرارآمیز آتشفشان های مریخ هستند
تصویر بالا که بخش شرقی منطقه تارسیس را نشان میدهد، در سال 1980 توسط فضاپیما وایکینگ 1 ثبت شده است. در سمت چپ تصویر از بالا تا به پایین، شما میتوانید سه آتشفشان سپری را مشاهده کنید که هریک حدودا 25 کیلومتر ارتفاع دارند و به ترتیب،کوه آسکرا (Ascraeus Mons)، کوه طاووس (Pavonis Mons) و کوه آرسیا (Arsia Mons) نام دارند. در سمت راست بالا نیز یک آتشفشان سپری دیگر قرار دارد که نام تارسیس تولوس (Tharsis Tholus) را یدک میکشد.
دره والس مارینریس (Valles Marineris)
مریخ تنها میزبان بلندترین کوههای آتشفشانی در منظومه شمسی نیست، بلکه عمیقترین درههای منظومه شمسی نیز در سیاره سرخ قرار دارند. عوارض جغرافیایی، بهترین مناطق گردشگری در مریخ هستند. ناسا میگوید والس مارینریس حدودا 3 هزار کیلومتر درازا دارد. این میزان حدودا چهار برابر گرند کانیون (Grand Canyon)، ژرفدرهای در ایالت آریزونا که روز کلرادو از میان آن میگذرد، است. گرند کانیون حدود 800 کیلومتر عمق دارد.
بیشتر بخوانید : “سلامی از مریخ” زمانی که مریخ بدل به مقصدی توریستی شود!
محققان هنوز مطمئن نیستند که دره والس مارینریس چگونه به وجود آمده است. در خصوص شکلگیری این عارضه چندین تئوری وجود دارد. بسیاری از دانشمندان پیشنهاد میکنند که شکلگیری فلات تارسیس و دره والیس مارینریسیس به صورت همگام بوده است. حرکت کردن گدازهها در ناحیه آتشفشانی به سمت بالا به پوسته مریخ فشار وارد میکند. این موضوع منجر میشود که پوسته در ناحیه دیگری دچا شکستگی شود. به مرور زمان این شکستگی در ده والس مارینیس رشد کرده است.
قطبین مریخ
در دو سوی قطب شمال و جنوب مریخ دو منطقه یخی وجود دارد که جزو بهترین مناطق گردشگری در مریخ هستند. ترکیبات سانده این دو منطقه یخی اندکی با یکدیگ تفاوت دارند. آنچه در تصویر دیده میشود، قطب شمال مریخ است که در سال 2008 توسط سطحنشین فونیکس مورد مطالعه قرار گرفت.
در سوی دیگر مشاهدات ما از قطب جنوب سیاره سرخ تنها به فعالیت مدارگردها محدود است. مطابق اعلام ناسا در طول فصل زمستان، دما در نزدیکی هر دو قطب شمال و جنوب، بسیار پایین میآید. این اتفاق منجر میشود تا دی اکسید کرین موجود در اتمسفر سیاره متراکم شده و بر روی سطح بنشیند.
این فرآیند در طول تابستان برعکس است، به این صورت که کربن دی اکسید تصعید شده و به اتمسفر بازمیگردد. کربن دیاکسید به طور کامل در نیمکره شمالی محو میشود و تنها چیزی که باقی میماند پوششهای یخ زده از آب است. اما در سوی دیگر، مقداری کربن دی اکسید کربن دی اکسید در قطب جنوب دیده میشود. تمامی این تغییرات در حجم یخ، با تولید باد و یا سایر اثرات، بر آب و هوای مریخ تاثیرگذار هستند.
گودال گیل و کوه شارپ (ناحیه کوهستانی ائولیس)
گودال گیل را عموما همراه با نام مریخنورد کنجکاوی (Curiosity) شنیدهایم، اما اکنون آن را به عنوان یکی از مناطق گردشگری در مریخ معرفی میکنیم. کاوشگری در سال 2012 در گودال گیل فرود آمد. این گودال شواهد گستردهای از وجود آب در گذشته مریخ دارد.
کنجکاوی در چند هفته نخست ماموریتش در یک رودخانه سرگردان بود. این سطحنورد در طول سفر خود در امتداد سطح این گودال شواهدی از وجود آب مخابره کرده است. کیوریاسیتی هماکنون در حال بالا رفتن از یک کوه آتشفشانی به نام کوه شارپ (ائولیس) است و ویژگیهای جغرافیایی هر یک از لایههای آن را مورد وارسی قرار میدهد.
بیشتر بخوانید : مریخ نورد کنجکاوی ؛ گشت و گذاری در مریخ به دنبال نشانههای حیات!
یکی از هیجانانگیزترین کاوشهای مریخنورد کنجکاوی کشف ملکولهای آلی پیچیده در این ناحیه و در زمانهای مختلف بود. نتایج مربوط به سال 2018 نشان میدهد که این مواد آلی درون سنگهایی به قدمت 3.5 میلیارد سال یافت شدهاند. همزمان با نتایج مربوط به این مواد آلی، محققان اعلام کردند که این سطحنورد در طول فصول مختلف غلظتهای مختلفی از متان را در اتمسفر سیاره سرخ اندازهگیری کرده است.
متان از جلمه ترکیباتی است که میتواند منجر به تولید میکروبها و همچنین پدیدههای جغرافیایی شود. با این اوصاف هنوز مشخص نیست که آیا این موضوع نشانهای از وجود حیات است یا خیر.
مدوزا فوسا (Medusae Fossae)
مدوزا فوسا یکی از عجیبترین مناطق در مریخ است. برخی از افراد همچنین گمان میکنند که این ناحیه سندی برای سقوط نوعی از UFO در خود دارد. یکی از توضیحات محتمل در خصوص این ناحیه این است که این ناحیه یک تهنشست آتشفشانی عظیم است (ته نشست یا deposit اتشفشانی محلی است که گازهای خروجی و مواد فوران کرده است آتشفشان بر آن اثر گذاشتهاند). ناحیه مدوزا از نظر وسعت یک پنجم ایالات متحده آمریکا است.
سنگهای این منطقه در گذر زمان در نتیجه فرسایش باد، اشکال زیبایی به خود گرفتهاند. با این حال دانشمندان به مطالعاتی بیشتری نیاز دارند تا به چگونگی شکلگیری Medusae Fossae در نتیجه فعالیتهای آتشفشانی پی ببرند. یک تحقیق در سال 2018 پیشنهاد میکند که شکلگیری این ناحیه در نتیجه فعالیتهای شدید آتشفشانی بوده است که در طول 500 میلیون سال صدها مرتبه رخ داده است. با خروج گازهای گلخانهای از فورانهای آتشفشانی و ورود آنها به اتمسفر در طول این سالها در نتیجه اثر گلخانهای آب و هوای سیاره سرخ گرم شده است.
رگههای شیبدار در حال ریز در گودال هیل
ویژگی عجیبی که در سیاه سرخ مریخ دیده میشود رگههای شیبدار در حال ریزش (Recurring Slope Lineae) است. در آب و هوای گرم در شیبهای گودالها شاهد این رگههای هستیم. دشوار است که بفهمیم با چه پدیدهای رو به دو هستیم و این رگههای دقیقا چه هستند.
این تصویر که در دهانه هیل (Hale) گرفته شده است (مانند مناطق مشابه) نقاطی را نشان میدهد که بر اساس طیفسنجیها نشانههایی از هیدراتاسیون هستند. در سال 2015 ناسا برای اولین بار اعلام کرد که این نمکهای هیداته میبایست نشانههای از جریان آب در سطح باشند. اما تحقیقات بعدی نشان داد که این رگهها میتوانند از آبِ اتمسفر شکل گرفته باشند یا جریانهایی از شنهای خشک باشند، درست مثل اتفاقی که در بیایانها میافتد.
در واقع ما احتمالا باید به RSLها بیشتر نزدیک شویم تا به ماهیت حقیقی آنها پی ببریم. اما مشکلی در این میان وجود دارد. اگر این رگهها واقعا از میکروبهای بیگانه میزبانی کنند، در موارد آلودگی شاید نخواهیم زیاد به آنها نزدیک شویم. در حالی که ناسا پیبرده است که میبایست تحقیقات خود را بر اساس پروتکلهای حفاظت سیارهای به پیش ببرد، ماموریتهای انسانی آینده، به دلیل خطراتی که وجود دارد، احتمالا میبایست این ویژگیهای مرموز را تنها دورادور و با استفاده از دوربینهای دوچشمی نظارهگر باشند.
شنهای روان در هزارتوی شب و حوزه هلاس
مریخ سیارهای است که عمدتا توسط بادها شکل گرفته است. هرچه اتمسفر آن نازکتر شد، به همان نسبت تبخیر آب نیز بیشتر شد. به همین ترتیب شواهدی گستردهای از حضور آب در گذشته این سیاره وجود دارد. یکی از انواع این شواهد در مناطقی مانند هزارتوی شب (Noctis Labyrinthus) و حوزه هلاس (Hellas) دیده میشود که تلهایشن روان (Ghost Dunes) وجود دارند.
محققان میگویند این مناطق شنهایی دارند که ارتفاع آنها به دهها متر میرسیده است. بعدها آب و یا گذازه آتشفشانی این تپههای شنی را احاطه کردند. به مرور زمین پایههای آنها در امان بودند اما مناطق بالایی دچار فرسایش شدند.
بیشتر بخوانید : طوفان شن در مریخ سراسری شد ؛ آپورچونیتی کماکان بدون علائم حیاتی!
تلهای شنی قدیمی مانند اینهایی که در تصویر میبینیم نشان میدهند که چگونه در گذشته مریخ جریان داشتهاند. این موضوع به نوبه خود سرنخهایی را به هواشناسان میداد تا بتوانند اطلاعات بیشتری در خصوص محیط گذشته مریخ پیدا کنند. حتی یک نگاه خیلی هیجانانگیزتر دیگری هم وجود دارد.
گفته میشود که در مناطق حفاظت شدهای در این تلهای شن، میکروبهایی مخفی شده باشند. این میکروبهای احتمالی در این تلهای شنی از گزند تشعشعات و بادهای خورشیدی در اما میمانند، که در غیر این صورت میتوانست موجب نابودی آنها بشود.
بیشتر بخوانید :
- کاوشگر خورشیدی پارکر ؛ ماموریتی برای لمس خورشید !
- مریخ ۲۰۲۰ با ۲۳ چشم؛ با مریخنورد جدید ناسا آشنا شوید
.
منبع : Space