کلاهبرداری سایت سکه ثامن ؛ چگونه طی دو سال 15 هزار میلیارد کاسب شویم؟

سکه ثامن نام یک وبسایت و پایگاه آنلاین معاملات سکه، طلای آب شده و مثقال طلا که اواخر شهریور سال جاری اعلام ورشکستگی کرد و زمزمه‌هایی مبنی بر کلاهبرداری و متواری شدن رئیس این شرکت بوجود آمد.

سایت سکه ثامن که به “شرکت بازرگانی آریو پرگاس آیلین” تعلق دارد فعالیت خود به عنوان یک مرکز آنلاین معاملات سکه و طلا را از سال 95 آغاز کرد. از جمله فعالیت‌های این شرکت می‌توان به معاملات حواله شنبه ای طلا، معاملات جهانی انس طلا، گشایش اعتبارات و ال سی، واردات و صادرات کالاهای مجاز، اخذ وام و اعتبارات ارزی و ریالی از تمام بانک‌های خارجی و داخلی به صورت مجازی، اشاره کرد.

وب‌سایت سکه ثامن در تیر 1396 با دریافت “نماد اعتماد الکترونیکی” از وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت)، که با مجوز اتحادیه صنف طلافروشان متناسب است، اعتماد بسیاری از مردم و سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد. البته نکته‌ای که وجود دارد این است که نماد اعتماد الکترونیکی کسب و کارهای اینترنتی، اندکی پیش از اعلام ورشکستی از سوی این شرکت، سایت سکه ثامن را مسدود کرد.

در کنار این موضوع باید به رپرتاژ آگهی‌هایی که به صورت گزارش در خبرگزاری‌های رسمی و دولتی نظیر خبرگزاری فارس (لینک) و ایسنا (لینک)  از این وب‌سایت قرار داده می‌شد نیز اشاره کرد که در جلب اعتماد عمومی بی‌تاثیر نبوده است. کاربران فعال این وبسایت که تعداد آنها بیش از 3 هزار نفر عنوان شده، با توجه به چنین مواردی به وبسایت سکه ثامن اعتماد کرده بودند.

مدت زمان زیادی نمی‌گذرد از ورشکستی مشابه برخی از موسسات مالی و اعتباری که خیل سرمایه‌گذاران آنها را به لشکر شکست خورده‌ای از مالباختگانی تبدیل کرد که شکایت به این مسئول و آن مسئول می‌بردند. ورشکستگی موسسات مالی نظیر ثامن‌الحج میزان قابل توجه‌ای از سرمایه‌های مردمی را از میان برد. البته باید به حمایت های بانک مرکزی از این مالباختگان نیز اشاره کرد که در نهایت سرمایه خود را بازیافته دیدند.

بسیاری از مردم با حقوق و سرمایه حداقلی از راه سود سالانه همین موسسات تامین معاش می‌کردند و این ورشکستی زندگی بسیاری از آنها را به خطر انداخت. نکته دیگر آنکه حجم قابل توجه‌ای از سرمایه‌های مردمی برای مدت‌ها بدون استفاده باقی ماند و روز به روز از ارزش آن کمتر شد. سوال مشخصی که اینجا به ذهن می رسد، این است که چرا چنین فاجعه اقتصادی منجر به عبرت سایر سرمایه‌داران خرد و کلان نشد؟

بیشتر بخوانید: واردات خودرو به ایران ؛ نگاهی به فساد در بالاترین سطوح مدیریتی اقتصاد کشور!

کلاهبرداری وبسایت سکه ثامن در شهریور ماه سال جاری در نتیجه عدم واریز وجوه کاربران بر سر زبان‌ها افتاد. این شرکت چندی بعد اعلام ورشکستگی کرد. تاکنون هیچ آمار رسمی از مالباختگان این شرکت در دست نیست، اما خبرهای تائید نشده حاکی از آن است که با حجم غیرقابل تصوری از کلاهبرداری مواجه هستیم. آمار این کلاهبرداری لرزه به تن شنونده می‌اندازد؛ 15 هزار میلیارد تومان کلاهبرداری از حدود 3 هزار نفر کاربر فعال.

کاربری به نام ستاره در توئیتر نوشت:

اختلاس سکه ثامن، بیشتر از بودجه عمرانی کشور یا برابر با بودجه ۱۱ استان !!! فرهاد زاهدی فر متولد 67 مدیر سکه ثامن با 15,000,000,000,000تومان از کشور گریخت. پشت پرده های این اختلاسها کیست که براحتی به غارت ملت میپردازند ؟؟؟

تفاوت اندکی میان مالباختگان موسسات اعتباری و مالباختگان وبسایت سکه ثامن وجود دارد. درست است که موسسات مالی و اعتباری زیر نظر بانک مرکزی هستند، اما حتی پیش از ورشکستی مراکزی همچون ثامن‌الحجج، بسیاری سرمایه‌گذاری در آنها را پرخطر می‌دانستند ولی اوضاع برای سکه ثامن اندکی متفاوت است. به هر گوشه‌ای که نگاه می‌انداختیم اعتماد و اطمینان بود که از صدر تا ذیل این وبسایت به زمین می‌ریخت:

• بورس معاملاتی سکه وطلای ثامن با شماره شماره مجوز 0455446570 از اتحادیه سکه،طلا و جواهر
• کد آیسیک به شماره 523852
• پروانه کسب الکترونیکی واحد صنفی از وزارت صنعت،معدن و تجارت به شماره 0811432
•  نماد اعتماد الکترونیکی ۲ ستاره (ای‌نماد) از سازمان صنعت و معدن و تجارت
• نشان ملی ثبت در ستاد ساماندهی
• ثبت شرکت بازرگانی آریو پرگاس آیلین را به شماره ثبت 45836 و شناسه ملی 14007212243

پرسش نخست این است که چرا نباید به چنین وبسایتی اعتماد کرد؟ لحظه‌ای خود را جای سرمایه‌گذاران سایت سکه ثامن بگذارید. بازار طلا و سکه هر روز بیشتر از دیروز به صورت تصاعدی رو به افزایش است و ارزش سرمایه شما روز به روز در حال کاهش!

سکه که در ماه‌های آخر سال 96 با قیمت 1 میلیون و 500 هزار تومان معامله می‌شد تا آستانه چهار و نیم میلیون تومان نیز رسیده است. آمار نشان می‌دهد در شش ماهه منتهی به شهریور 97 شمش طلا بیشتر از 300 برابر رشد داشته است. رسانه‌ها و اخبارهای مختلف داخلی و خارجی دائما از کاهش ارزش پول ملی که در جیب شما خاک می‌خورد، صحبت می‌کنند.

در این وضعیت با وبسایتی آشنا می‌شوید که از خبرگزاری‌های رسمی گرفته تا سازمان صمت،‌ و از ستاد ساماندهی گرفته تا اتحادیه سکه، طلا و جواهر، همه و همه آن را تایید می‌کنند. آیا سرمایه‌گذاری نمی‌کنید؟

به آنچه گفتیم، کارمزد بسیار پایین وبسایت سکه ثامن را نیز اضافه کنیم. اگر به طلافروشی‌های مجاز عضو اتحادیه سکه، طلا و جواهر سری بزنید و معامله‌ای انجام دهید، حدودا 1 درصد معامله را باید به صورت کارمزد به صاحب مغازه بپردازید. نکته اینجاست که در وبسایت سکه ثامن، کارمزد به طور شگفت‌انگیزی در هفته‌های پایانی منتهی به اعلام ورشکستگی چیزی در حدود 6 هزار تومان برای هر معامله بود.

پرسش دوم و مهمتر این است که چه فرآیندی برای تایید هویت و اعتبار این دست وب‌سایت‌ها وجود دارد؟ بهتر بگوییم، مسئول اصلی فاجعه به بار آمده چه کسی است؟ مکانیزم خرید و فروش در سایت سکه ثامن نیز در نوع خود ابهاماتی زیادی را به همراه داشت.

هر کاربر معمولی پس از عضویت می‌توانست خرید و فروش خود را شروع کند. تا اینجا مشکلی نیست. حتی ظاهرا خرید و فروش سکه، مثقال و انس طلا و طلای آب شده بر مبنای بازار تهران بوده و بر این اساس به کاربران سود و زیان تعلق می‌گرفته است.

@marmoollak_ir در توئیتر نوشت:

آقا جان برادر ما یک وام 10 میلیونی گرفته، قبل از واریز پول به حساب، ممنوع‌الخروج‌ش کردن. چطور میشه صاحب #سکه_ثامن بعد از بالا‌کشیدن 15 هزار میلیارد پول مردم ، از کشور خارج میشه بدون کوچکترین مزاحمتی؟؟؟ #خر_خودتونید

اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که در زمان کاهش قیمت طلا نیز برای خرید کالای کاربر مشتریانی وجود داشت و کارمزد همان حدود 6 هزار و 500 تومان بود. بر عکس این قضیه نیز صادق است و کاربر مستقل از زمان می‌توانست اقدام به خرید سکه و طلا نماید. عملا هیچگونه محدودیتی برای معامله در سایت سکه ثامن وجود نداشت.

در هفته پایانی منتهی به ورشکستی این سایت حتی در ساعاتی که بازار سکه و طلا تهران بسته بود نیز معاملاتش جریان داشت. علاوه بر معاملات، کاربران می‌توانستند در صندوق سرمایه گذاری ثامن نیز وجه خود را واریز کنند تا سود کلان نزدیک به 50 درصد عایدشان شود. مانند موسسات مالی و اعتباری که سود بالای آن بسیاری از مردم را به خود جذب کرد، سرمایه گذاری در سایت سکه ثامن با این سود حیرت‌آور نیز مطمئنا وجوه بسیاری را به حساب این شرکت واریز کرده است.

سایت سکه ثامن کماکان در دسترس است. با ورود به این سایت اطلاعیه‌ای که به نظر می‌رسد به قوه‌قضائیه تعلق داشته باشد، در صفحه اول سایت قرار داده شده است. در این اطلاعیه آمده است:

به نام خدا/ بنا به دستور بازپرس پرونده در صورتی که مدیران و دست اندرکاران سایت، خود حضوری داشته باشند و در جهت تأدیه حقوق کاربران سایت و رفع ابهام و نگرانی آنها حضور و مراجعه و همکاری نمایند، دستگاه قضایی در جهت حل مشکلات مردم بدون نگاه به برخورد قضایی و انتظامی، تا رفع کامل مشکلات حادث شده در کنار همه خواهد بود، لذا افراد مذکور شخصا با در دست داشتن مدارک در اسرع وقت جهت پیگیری و هماهنگی به شعبه 5 بازپرسی دادسرای ناحیه 31 تهران مراجعه نمایند.

آنطور که گفتیم به نظر می‌رسد که وب‌سایت سکه ثامن از همه نظر قانونی بوده است. اما واقعیت این‌طور نیست. اطلاعاتی که اتحادیه طلا و وزارت صنعت اعلام کرده است، نشان می‌دهد که سکه ثامن فعالیت خود را با با مجوز واحد صنفی فروش طلا در شهرستان بناب آذربایجان شرقی در سال 1395 آغاز کرده است. آنها پس از مدتی کسب و کار خود را به تهران انتقال می‌دهند و سایت سکه ثامن رابرای خرید و فروش آنلاین طلای آب‌شده و سکه راه‌اندازی‌ می‌کنند. مشکل کجاست؟

مطابق تبصره ماده 12 قانون نظام صنفی که می‌گوید: “در صورت عدم فعالیت بیش از 6 ماه واحد صنفی بدون اطلاع اتحادیه مربوطه یا تغییر محل کسب یا نوع فعالیت توسط صاحب پروانه کسب یا واگذاری محل صنفی دارای پروانه کسب به غیر، اتحادیه موظف است پس از اخطار 15‌ روزه به واحد صنفی مزبور پروانه کسب را ابطال کند.”

به بیان ساده‌تر گفته باشیم؛ سکه ثامن با مجوزی که برای فعالیت و معاملات فیزیکی در شهرستان بناب داشته، در تهران و به صورت الکترونیک فعالیت می‌کرده است.

پرسش مهم این است که در این میان اتحادیه طلا و سکه تهران به چه دلیلی با فعالیت غیرقانونی این وب‌سایت مقابله نکرده است. 2 سال مدت زمان اندکی نیست. به علاوه حجم معاملات این وب‌سایت آنقدر زیاد بوده است که نتوانیم بگوییم از دید مسئولان این اتحادیه به دور مانده است.

مصطفی کریمی در تویئتر با انتشار تصویری از فرهاد زاهدی‌فر نوشت:

این جوون متولد ۶۷ اگر تو آمریکا بود یا بیل گیتس می شد یا استیو جابز…. ولی از شانس ایران به دنیا اومد و با یه سایت ۳۰۰۰ نفر رو ۱۵ هزار میلیارد تومن تلکه کرد و شد فرهاد زاهدی فر, مدیر #سکه_ثامن تا تو دفتر اختلاس ما ایرانی ها ثبت بشه…

در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به دلیل اعطای نماد الکترونیک به چنین وب‌سایتی با ابهامات فراوان، اهمال صورت گرفته است. آنها در حالی به وب‌سایت سکه ثامن نماد الکترونیک داده‌اند که بانک مرکزی و نیز اتحادیه طلا فروش اینترنتی سکه را برای صرافی ها ممنوع کرده‌اند. مرکز تجارت الکترونیکی نیز این موضوع را با بیان این که “فروش اینترنتی سکه بنا به مصوبه شورای پول و اعتبار غیر مجاز است” این موضوع را تایید می‌کند.

اعطای نماد تجارت الکترونیک همانا و جلب شدن اعتماد بسیاری از سرمایه‌گذاران به این شرکت همان. به علاوه سکه ثامن نمی‌توانسته بدون دریافت این نماد، برای انجام معاملات به سیستم شاپرک متصل شود. پرسش این است که چرا با وجود غیرقانونی بودن تجارت الکترونیک طلا، چنین نمادی از سوی وزارت صنعت به سایت سکه ثامن داده شده است؟

اما با همه این اوصاف اکنون تعدادی مالباخته تنها چیزی است که از فعالیت 2 ساله این شرکت باقی مانده است. فرهاد زاهدی‌فر، متهم اصلی پرونده کاهبرداری سکه ثامن است که محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه می‌گوید “متهم این پرونده در دسترس نیست و برخی می گویند فرار کرده است.” وی در ادامه با ذکر جزئیاتی از این پرونده افزود:

اگر متهم با پول فرار کرده باشد و اموال او در کشور کفاف ندهد و مردم هم از قوه انتظار بازگرداندن اموال خود را داشته باشند، قوه قضاییه چه می تواند بکند. آیا همیشه اموال شناسایی شده به میزان بدهکاری است. ۶٠٠ نفر تاکنون شکایت کردند و نمی دانیم چقدر اموال منقول و غیرمنقول از او در دسترس است که هنوز به این مرحله نرسیدیم.

بهنام ملکی، نماینده مالباختگان شرکت سکه ثامن،‌ این کلاهبرداری را یک تخلف خانوادگی می‌داند و می‌گوید که از 22 شهریور ماه به بهانه تغییر سرور و گسترش شرکت در تمام کشور، سایت سکه ثامن به یکباره از دسترس خارج می‌شود. این مالباخته در گفتگو با نود اقتصادی اظهار داشت:

سکه ثامن سایتی بود که پول‌های مردم را می‌گرفت و به ازای آن به مردم طلا و یا سکه به صورت مجازی می‌داد. تبلیغات آن به صورت گسترده در اکثر سایت‌ها و خبرگزاری‌ها وجود داشت و شرایط طوری بود که اعتماد بسیاری از مردم را به خود جلب کرده بود.

از 22 شهریور به بهانه تغییر سرور و گسترش شرکت در تمام کشور به یکباره سایت ثامن از دسترس خارج شد. آقای زاهدی‌فر به عنوان مالک این شرکت مردم را تشویق می‌کرد تا هرچه سریعتر سرمایه خود را به 50 میلیون تومان برسانند تا بتوانند ضمانت نامه بانکی 70 درصدی بگیرند، اما اغلب ضمانت نامه‌ها دو ماهه بوده، به شکلی که بیشتر آنها تا روز 20 شهریور اعتبار داشته و بعد از دسترس خارج شدن سایت در 23 شهریور ماه هیچ اعتباری نداشته است.

نماینده مالباختگان سکه ثامن می‌گوید که “برادر آقای زاهدی‌فر در وزارت صنعت شهرستان مرند یک مسئولیت مهم داشته و مجوز فعالیت شرکت به ویژه از سوی اتحادیه طلا و جواهر این شهرستان با هماهنگی او انجام شده است.” به علاوه پدر همسر مدیر سکه ثامن نیز به گفته ملکی، یکی از مدیران بانک ملت تبریز بوده و با مجوز ایشان تراکنش‌های حساب آقایی زاهدی نامحدود تعریف شده است. وی در ادامه اظهار داشت:

ساده‌ترین کار این است که حسابهای برادر، پدر همسر و یا دستیاران زاهدی را ببندند که فعلا این کار را نکرده‌اند! ممکن است آقای زاهدی فر اصلا به گرجستان نگریخته باشد، چون با استعلام از سایت یکی از شرکتهای فروش بلیط هواپیما مشخص شد که وی به امارات رفته است. البته ممکن است از امارات به گرجستان رفته باشد و ممکن هم است در امارات مانده باشد و جایی نرفته باشد. حداقل انتظار ما این است که رسانه‌هایی که خودشان تبلیغ سکه ثامن را کرده‌اند وارد عمل شوند و با آگاه سازی فضا برای دستگیری او و بازگرداندن پول مالباختگان اقدام کنند.

نظرات کاربران پیرامون کلاهبرداری سکه ثامن

کاربران توئیتر نظرات مختلفی داشتند. برخی می‌گفتند که این 15 هزار میلیارد تومان سندیت ندارد و جو سازی رسانه‌ای است. بسیاری دیگر نیز نقدهایی را که بالاتر مطرح کرده بودیم را با ادبیات‌های گوناگون مطرح کرده بودند. Reza Nikoomagham یکی از کاربران بود که نوشت:

متهم اصلی پرونده سایت خرید و فروش #سکه_ثامن 15هزارمیلیارد تومان دزدید و از کشور فرارکرد!  جالب است بدانید که او متولد ۶٧هست،واز آنجالب تراینکه فقط طى ۲سال این١۵ هزار میلیاردو مثل آب خوردن بالا کشید. اما دلها بسوزد برای آن آفتابه دزدی که یک جفت کفش از مسجد بدزدد.

mohammad jorjandi‏ یکی دیگر از کاربران توئیتر مقیم خارج از کشور با اشاره به وبسایتی به نام سکه زرین، این پایگاه را به باجناق زاهدی‌فر مرتبط دانست و نوشت:

صاحاب سکه ثامن با میلیاردها تومان پول مردم در رفت! اون مهمه ها ولی جالبه بدونید باجناقش یه کسب و کار داره عینا کپی پیست خودش اینجا http://sekehzarin.com  اینم اینماد داره ، مجوز صنف داره همه چی داره صبر کنید اینم در بره همشو منکر بشید. چیزی که وجود نداره مسئولیت در قبال مردم.

مدیر سرویس وبلاگدهی بلاگفا، Alireza Shirazi‏، نیز به این خبر واکنش نشان داد:

کسی که نماد اعتماد می دهد و آنرا تقریبا برای کسب و کار اجباری کرده (چون بدون نماد درگاه هم نمی دهند) قاعدتا بایستی نسبت به سو استفاده آن کسب و کار از مردم هم پاسخگو باشد! نمی شود که هم قدرت داشت و هم پاسخگو نبود!… چه کسی پاسخگوی سکه ثامن خواهد بود؟

عبدالله حقگو نیز به خبرگزاری فارس و عدم مقابله با این نهاد نقد وارد کرد:

الان خبر ۲۰۳۰ داره درباره کلاهبرداری #سکه_ثامن گزارش میده. این در حالیه که #خبرگزاری_فارس بزرگترین مبلغ این موسسه بود. آیا مدعی العموم در این زمینه هم اقدامی خواهد کرد؟ چرا مردم باید هزینه خطاهای مکرر چنین بنگاههای سخن پراکنی رو بدن؟

@A_mirza1266 نیز در توئیتی اذعان داشت:

بعد از فرار متهم اختلاس سایت ثامن چطوره همهٔ مسئولین به هنگام منسوب شدن به پست شون به صورت دیفالت ممنوع الخروج بشن و به حبس ابد محکوم بشن تا اینکه بعد از اتمام خدمت شون خلاف اختلاسگر بودنشون ثابت بشه؟؟ #سکه_ثامن

داوود حشمتی در توئیتر این پرسش را مطرح کرد که بر اساس کدام منبع رقم 15 هزار میلیارد تومان اعلام شده است. او نوشت:

خبر کلاهبرداری 15 هزار میلیاردی پرونده سکه ثامن خیلی عجیبه. چرا روزنامه ایران این رقم رو اعلام کرد؟ با کدام منابع؟ درمتن گفته کلاهبرداری از سه هزار نفر. یعنی میانگین هر نفر 5 میلیارد تومان. هیچ مستنداتی هم درونش نیست. ما هم فقط چشم بسته کپی می‌کنیم بدون اینکه بفهمیم رقم نادرست است.

Mehrdad Ghasemfar‏ نیز در توئیتر صبح روز خوب‌اش را با مرور اخبار با بقیه به اشتراک گذاشت:

تسنیم: متواری شدن مسئول فرآورده‌های نفتی به کشتی‌هادر بوشهر با اختلاس ده‌ها میلیاردی! گزارش شرق:نمایندگان نجومی‌بگیر! -عضو کمیسیون انرژی معترض به فساد،خودش از وزارت نفت ماهی٢٧ میلیون می‌گیردو ساکن برج آاس‌پ است! اژه‌ای:متهم«سکه ثامن»فراری‌ست! صبح دوشنبه ما! #علی‌برکت‌الله

بیشتر بخوانید :

• کلاهبرداری ۱.۲ میلیون دلاری از آمازون زوجی را راهی زندان کرد
• کلاهبرداری به شیوه آنلاین ؛ مراقب سایت‌های شرط بندی فوتبال باشید!

منبع : irna , navadeghtesadi