مطالعه‌ای نشان داده است که زاغ‌های جنگلی اوروسیایی می‌توانند نسخه‌ای از «آزمایش مارشمالو» را با موفقیت پشت سر بگذارند – و آن‌هایی که بیشترین خودکنترلی را داشته بالاترین امتیاز را در تست‌های هوش نیز دارند.
این پژوهش نخستین مدرک از ارتباط بین خودکنترلی و هوش در پرندگان محسوب می‌شود. خودکنترلی یعنی توانایی مقاومت در برابر وسوسه به نفع پاداشی بهتر که در مدت زمان بیشتری به‌دست می‌آید- این مهارت، مهارتی حیاتی است که مبنای تصمیم‌گیری مؤثر و برنامه‌ریزی برای آینده کاربرد دارد. نتایج پژوهش در نشریهٔ Philosophical Transactions of the Royal Society B منتشر شده است.
بیشتر بخوانید: برای ترک سیگار از ویپ استفاده نکنید؛ دود سیگارهای الکترونیکی خطرناک‌تر از دود قلیان و سیگار است!
هوش با خودکنترلی رابطه مستقیم دارد
زاغ‌های جنگلی از اعضایِ خانواده کلاغ‌ها هستند که اغلب لقب «میمون‌های پردار» به آنها داده می‌شود، چرا که در توانایی‌های شناختی خود با نخستی‌های غیر-انسانی رقابت می‌کنند. کلاغ‌ها غذای خود را مخفی و یا اصطلاحاً آن را «قایم» می‌کنند تا بعداً بتوانند ذخیره‌اش نمایند. به عبارتی دیگر، آنها باید به برنامه‌ریزی دقیقی برای وعده‌های غذایی آینده پرداخته و ارضای فوری نیازشان را به تعویق بیندازند. پژوهشگران گمان می‌کنند که این امر محتملاً باعث فرگشت خودکنترلی در این پرندگان شده باشد.
پیش‌تر نشان داده شده بود که خودکنترلی با هوش در انسان، شامپانزه وـــ در مطالعه‌ای دیگرتوسط این پژوهشگران‌ـ‌ــ در سگ‌ماهی‌ها مرتبط است. به بیانی: هر چه هوش بیشتر باشد، خودکنترلی نیز بیشتر است.
نتایج جدید نشان می‌دهد که ارتباط بین هوش و خودکنترلی در میان گروه‌های حیوانی با اجداد مشترک با نخستی‌ها نیز وجود دارد و دلیلش این است که چندین بار به‌طور مستقل «خودکنترلی» فرگشت یافته است.
زاغ‌های جنگلی ِ باهوش چه می‌کردند؟
از بین کلاغ‌سانان، زاغ‌های جنگلی بیشتر در معرض دزدیده شدن موادغذایی انبار شده‌شان به‌دست دیگر پرندگان هستند. در واقع امر، خودکنترلی به آنها این امکان را می‌دهد که منتظر لحظهٔ مناسب بوده تا غذای خود را بدون دیده شدن یا لورفتنِ آن پنهان کنند.
پژوهشگران برای آزمایش خودکنترلی زاغ‌های جنگلی (Garrulus glandarius)، آزمایشی را با الهام از آزمایش مارشمالو استنفورد در سال 1972 طراحی کردند، که در آن آزمایش به کودکان پیشنهاد داده شده بود که بین یک مارشمالو در اختیار و یا دو مارشمالو دیرهنگام یکی را انتخاب کنند. و در آنجا پارامتر هوش ارتباط مستقیمی با صبوری آن کودکان داشت.
به جای مارشمالو، به زاغ‌های جنگلی کرمِ آرد، نان و پنیر داده شد. کرم‌های خوراکی به‌طور رایج مورد علاقه‌ٔ زاغها هستند، و نان و پنیر نیز در رتبه دوم قرار می‌گیرند، اما به هر روی، این پرندگان در ترجیحات خود نسبت به دیگری تفاوت‌هایی از خود نشان داده‌اند. برای درک بهتر ویدئوی زیر را تماشا کنید:
پرندگان مجبور بودند بین نان یا پنیرِ موجود، و یا کرمی که می‌توانستند ببینند و با چند لحظه تاخیر شکارش کنند،ــ یعنی تا وقتی صفحه پیرکس بالا می‌رفت‌ــ، یکی را انتخاب کنند. بنابراین پرسش این بود که، آیا آنها می‌توانند رضایت فوری را به تأخیر انداخته و منتظر غذای مورد علاقه خود بمانند؟
پیش از اینکه پرنده در برابر وسوسه خوردنِ نان یا پنیر مقاومت کرده باشد، با کرم خوراکی نیز مورد آزمایش قرار گرفت؛ آن هم در طیفی از درنگ‌هایِ زمانی، از پنج ثانیه تا پنج و نیم دقیقه. و این امر تأکیدی بود بر یافته‌ٔ پژوهشگران.
روش انجام این آزمایش برای زاغ‌های جنگلی چه بود؟
همهٔ پرندگان حاضر در این آزمایش موفق شدند برای کرم‌ها منتظر بمانند، اما برخی از آنها می‌توانستند خیلی بیشتر از بقیه صبور باشند. در صدر کلاس «جی لو» بود که تکه‌ای پنیر را نادیده گرفته و پنج دقیقه و نیم منتظر کرم خوراکی ِخود شد. بدترین بازیگران نیز «دولچی» و «هومر» بودند که تنها می‌توانستند تا حداکثر 20 ثانیه صبر به خرج دهند!
دکتر الکس شنل از گروه روانشناسی دانشگاه کمبریج و نویسندهٔ اوّل این پژوهش گفت:
«خیلی حیرت‌آور است که برخی از زاغ‌های جنگلی می‌توانند تا این حد برای غذای مورد علاقه خود منتظر بمانند. در آزمایش های متعدد، من آنجا نشستم و تماشا کردم که جی‌لو یک تکه پنیر را برای بیش از پنج دقیقه نادیده می‌گیرد ــ حوصله‌ام سر می‌رفت، اما او فقط صبورانه منتظر بود.
«وقتی نان یا پنیر به آنها ارائه می‌شد، آنها نگاهشان را می‌دزدیدند، تو گویی بخواهند وسوسه را از خود دور کنند. رفتار مشابهی که در شامپانزه‌ها و کودکانِ انسان دیده شده است.»
پژوهشگران همچنین پنج وظیفه‌شناختی را که معمولاً برای اندازه‌گیری هوش عمومی استفاده می‌شوند، در مورد زاغها نیز به کار گرفتند. پرندگانی که در این کارها عملکرد بهتری داشتند نیز توانستند مدت بیشتری برای پاداش غذای لذیذ خود (کرمِ آرد) منتظر بمانند. این نشان می‌دهد که خودکنترلی با هوش، در زاغ‌های جنگلی، مرتبط است.
بیشتر بخوانید: اثر تماشاگر چیست؟ اگر کسی کمک می‌خواست، به او کمک می‌کردید؟
زاغ‌های جنگلی چه‌قدر در انجام آزمایش خوب بودند؟
عملکرد پرندگان مختلف متفاوت بود؛ـــ برخی در همه وظایف واقعاً خوب عمل کردند و برخی دیگر نیز متوسط بودند. جالب‌ترین چیز این بود که اگر پرنده‌ای در یکی از وظایفش خوب بوده، در همه آنها نیز خوب است.
اشنل می‌گوید: «عامل هوش عمومی زیربنای عملکرد آن‌هاست»
زاغ‌های جنگلی همچنین رفتار خودکنترلی خود را با توجه به شرایط تنظیم کردند: در آزمایش دیگری که کرم قابل مشاهده بود و اما همیشه دور از دسترس، زاغ‌های جنگلی همیشه نان یا پنیر فوری را می‌خوردند. و مدّت زمانی که آنها مایل بودند برای کرم صبر کنند، در صورتی که کرم در مقابل دومین غذای ترجیحی آنها به عنوان غذای فوری قرار گیرد، در مقایسه با سومین دور، کاهش پیدا می‌کرد. چنین انعطاف‌پذیری‌ای نشان می‌دهد که زاغ‌های جنگلی تنها زمانی رضایت را به تأخیر می‌اندازد که تضمین شده باشد!
پژوهش دانشمندان دیگر نشان داده است که کودکانی که آزمایش مارشمالوِ استنفورد را انجام می‌دهند از نظر خودکنترلی بسیار متفاوت هستند و این توانایی با هوش عمومی آنها مرتبط است. کودکانی که می‌توانند برای مدت طولانی‌تری در مقابل وسوسه مقاومت کنند، در طیف وسیعی از وظایف تحصیلی نیز نمرات بالاتری کسب می‌کنند.
این پژوهش توسط کمیته بازبینی اخلاق حیوانات دانشگاه کمبریج تایید شد و مطابق با مقررات این موسسه و دستورالعمل های ASAB برای درمان حیوانات در تحقیقات و آموزش رفتاری انجام شد.
بیشتر بخوانید:
- پریود مردان حقیقت دارد؛ متخصصان چه می‌گویند؟
- خبر جنجالی ناسا درباره ایران ؛ ستونی 5 کیلومتری از گاز متان بر فراز شهر تهران! [+ ویدیو]
- آیا گرانش نیتونی اشتباه است؟ یک معمای رصد ستاره‌شناسی آن را توضیح می‌دهد
دیدگاه شما درباره‌یِ هوشمندی زاغ‌های جنگلی چیست؟ لطفاً، نظرات و تجربیات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان بگذارید.
منبع:ScienceDaily
