قیمت واقعی دلار در ایران چقدر است ؛ دیدگاه متناقض کارشناسان درباره قیمت ارز در روزهای آینده

قیمت واقعی دلار در ایران چقدر است؟ کاهش شدید قیمت دلار در روزهای اخیر تا کجا ادامه خواهد داشت؟ دلیل ارزان شدن قیمت دلار چیست؟ در این مطلب، تکراتو سعی دارد تا به این سوالات پاسخ دهد.

بلاخره حباب دلار ترکید! امروز میلیون‌ها نفر نفس راحتی کشیدند، هرچند در نقطه مقابل، برخی نفسشان به شماره افتاد. در ماه‌های اخیر، علیرغم تلاش‌ دولت برای مبارزه با فضای ایجاد شده، اتخاذ سیاست تک نرخی برای ارز، طرح ریزی بازار ثانویه و… نتوانست قیمت دلار بازار آزاد را کنترل کند.

بیشتر بخوانید: بررسی قیمت خودروهای داخلی بعد از ریزش نرخ دلار

متاسفانه علیرغم بی ارتباط بودن قیمت دلار آزاد به قیمت کالاهای مصرفی در داخل کشور، دلالان، سیستم توزیع و… تا توانستند از ناآگاهی مردم سو استفاده کردند. این قصه تا آنجا پیش رفت که افزایش قیمت برخی کالاها یا نایاب شدن آنها تبدیل به بحران شد.

نکته: در رابطه با برخی کالاها، نظیر رب گوجه فرنگی افزایش صادرات این محصول یا مواد اولیه آن، موجب افزایش قیمت گردید. هرچند، سو مدیریت و عدم نظارت کافی بر نحوه بازگشت ارز به کشور با قاچاق اینگونه کالاها، موجب ایجاد ارتباط –تا حدودی- مستقیم بین افزایش قیمت دلار آزاد و قیمت این کالاها شد.

به هر حال، در نهایت قیمت دلار در ایران از دیروز تا زمان نگارش این مقاله به شدت سیر نزولی داشته است. به صورتیکه، در این مدت کوتاه بیش از 35 درصد از حد بالایی قیمتی آن کاسته شده است. کاهش قیمت دلار به این شدت، نشان دهنده ترکیدن حباب دلار است.

قیمت واقعی دلار در ایران چقدر است

با ترکیدن حباب دلار انتظار واقعی شدن قیمت آن در بازار آزاد وجود دارد. بنابراین به سراغ نظر صاحبنظران اقتصادی ایران، در رابطه با قیمت واقعی دلار در ایران رفتیم.

نکته: تفاوت قیمت اعلام شده توسط کارشناسان و مسئولین، تحت تاثیر تفاوت شیوه محاسباتی است. هرچند، دامنه قیمت واقعی دلار در ایران طبق نظر این کارشناسان مشخص خواهد شد.

قیمت واقعی دلار بین 6800 تا 7000 تومان است

جلیل زاده، مشاور استاندار آذربایجان غربی در گفتگو با خبرگزاری برنا اعلام داشت، با تحلیل ترازهای اقتصادی ایران، قیمت واقعی دلار در ایران باید بین 6800 تا 7000 تومان باشد. قیمت حال حاضر در اثر جو روانی موجود در جامعه است.

دلیل کاهش قیمت دلار در روزهای اخیر، طبق نظر این کارشناس امور اقتصادی، ترزیق ارز به صورت اسکناس توسط بانک مرکزی است. از سوی دیگر، دولت ارز مورد نیاز صنایع مختلف برای واردات را تامین می‌کند.

بیشتر بخوانید: کاهش شدید قیمت دلار در بازار؛ هجوم مردم برای فروش ارز آغاز شد

جلیل زاده در ادامه، افزایش قیمت ارز را در آبان ماه را نامحتمل می‌داند. چرا که در حال حاضر، تمام تحریم‌های ممکن توسط آمریکا در حال اجراست و در آبان‌ماه، اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد. از سوی دیگر، ایجاد کانال مخصوص نقل و انتقال مالی با اروپا در زمینه تامین ارز مورد نیاز کشور، قطعا سازنده خواهد بود.

بیشتر بخوانید: آیا دولت الکترونیک توان مقابله با فساد را دارد؟ جهرمی پاسخ می‌دهد

قیمت حقیقی دلار در ایران زیر 10 هزار تومان است

ایبنا به نقل از حق شناس گزارش می‌دهد که قیمت واقعی دلار در ایران زیر ده هزار تومان است. این کارشناس امور اقتصادی، با مقایسه نرخ  تورم در کشورمان و آمریکا، به قیمت واقعی این ارز دست پیدا کرده است. او در رابطه با خرید ارز در چنین شرایطی، به روشنی آن را سرمایه‌گذاری پر ریسکی می‌داند.

حق شناس نیز دلیل کاهش قیمت ارز در بازار را دخالت بانک مرکزی با پاسخ به تقاضای ایجاد شده در بازار می‌داند. با اعمال قدرت بانک مرکزی، قیمت ارز کاهش یافته است. در ادامه، اما در رابطه با قیمت ارز در آبان ماه، نظر وی بسیار روشن است. پس از اعمال تحریم های جدید در آبان‌ماه، جو بازار متعادل شده و قیمت ارز ثبات بیشتری پیدا می‌کند.

قیمت واقعی ارز چقدر است ؛ هر چقدر بازار بگوید!

دکتر پویا ناظران، کارشناس امور اقتصادی نظر جالبی در رابطه با قیمت دلار دارد. او قبل از هر چیز، به وسیله سنجش افزایش نقدینگی ایران به نسبت آمریکا و در نهایت مقایسه رشد اقتصادی ایران و آمریکا، قیمت واقعی دلار در ایران را حدود 8500 تومان تخمین می‌زند.

اما در نهایت، به تحلیل خود یک اشکال جدی وارد می‌کند. با توجه به اینکه، ارز توسط فروش نفت در درجه اول تامین می‌شود و احتمالا فروش نفت در آینده افت خواهد داشت، باید قیمت ارز به واسطه کاهش عرضه توسط بانک مرکزی، بیش از 8500 تومان باشد.

بیشتر بخوانید: بازار ثانویه ارز چیست ؛ مقاله‌ای تحلیلی درباره دلار و بحران ارزی کشور

در نقطه مقابل اما، افزایش صادرات غیر نفتی خود دلیلی بر کاهش این قیمت خواهد بود. در شرایط فعلی، نمی‌توان اظهار نظر دقیقی در مورد قیمت ارز داشت.

در عین حال، در صورتیکه مولفه‌های یک بازار آزاد اجرا شود، خود بازار به بهترین شکل ممکن قیمت را مشخص خواهد کرد. در واقع، قیمت واقعی ارز در داخل کشور همان قیمتی است که در بازار آزاد عرضه شود.

قیمت واقعی دلار خیلی کمتر از ده هزار تومان است.

مهدی طغیانی استاد دانشگاه اصفهان به صورت دیگری قیمت واقعی دلار در ایران را تخمین می‌زند. او ابتدا به مصارف دلار در کشور می‌پردازد. سپس با توجه به استفاده از دلار به عنوان کالایی برای سرمایه گذاری بدون ریسک، وضعیت این روزهای بازار ایران را تحلیل می‌کند.

طبق نظر مهدی طغیانی، اقتصاد ایران توان دلار 15 یا حتی 10 هزار تومانی را هم ندارد. از سوی دیگر، با توجه به پایین‌تر بودن واقعی قیمت دلار، قیمت این ارز در چنین روزهایی را ناشی از جو روانی جامعه و وجود سفته بازی در این بازار می‌داند.

در فضایی که سرمایه گذاران کلان، با استفاده از رانت خبری امکان ارزان خریدن و گرانتر فروختن را دارند، سرمایه‌گذاران خرد، تنها تحت تاثیر جو روانی موجود در جامعه دست به خرید و فروش دلار زده و به این صورت تحت کوچکترین هیجان برای خرید یا فروش اقدام می‌کنند. در نهایت، اما قیمت دلار کاهش خواهد یافت. البته رسیدن به قیمت‌های ده سال گذشته را نمی‌توان از این افت قیمت‎‌ انتظار داشت.

قیمت واقعی ارز ؛ هرچه دولت بگوید

حامد قدوسی، در رابطه با نحوه پیدا کردن قیمت حقیقی دلار در بازار ایران نظر کاملا متفاوتی دارد. او استفاده از فرمول‌های استاندارد، نظیر مقایسه تورم داخلی و خارجی را برای مشخص شدن قیمت ارز صحیح نمی‌داند.

به نظر این اقتصاددان، قیمت ارز در ایران، با توجه به انحصار ارز در دست دولت، به شیوه دیگری اعمال می‌شود. برای تعیین نرخ واقعی ارز در ایران، باید از بازه قیمتی، به جای مشخص کردن قیمت دقیق استفاده شود.

در واقع، شیوه مورد نظر قدوسی، قیمت گذاری منطقی توسط دولت است. فرض کنید، دولت قیمت ارز را به 500 تومان برساند، در چنین فضایی افزایش تقاضا برای دلار چنان شدت می‌گیرد که ذخیره ارزی دولت به سرعت رو به اتمام می‌رود.

بیشتر بخوانید: ارزش ریال ایران ؛ بررسی قدرت خرید ریال در برابر دلار با زبانی ساده

در نقطه مقابل، با افزایش قیمت ارز به 30 هزار تومان، تقاضا برای ارز چنان کاهش پیدا می‌کند که درآمدهای ریالی دولت از محل فروش ارز از بین می‌رود. در نتیجه، قیمت ارز باید به صورت معقولی بین این دو مشخص گردد.

در مدل کلاسیک، قیمت باید بین 5 تا 7 هزار تومان باشد. طبیعی است، افزایش یا کاهش قیمت به صورت جهشی به این رقم، طرفداری ندارد. به این ترتیب، شاید کنترل عرضه توسط دولت به نحوی که قیمت ارز با تورم همخوانی داشته باشد، در طولانی مدت اثرات مطلوبی برای مردم داشته باشد.

قیمت واقعی دلار 12000 تومان است

دکتر ابراهیم رزاقی در گفتگو با قدس، در آذرماه سال گذشته از دلار 12000 تومانی سخن گفته بود. او ابتدا به سراغ سیاست‌های مختلف در رابطه با تعیین قیمت ارز سخن گفته بود. قیمت دلار در زمانی که این مصاحبه انجام شده بود، بسیار پایینتر از قیمت واقعی آن در بازار بود.

به گفته وی، پایینتر بودن قیمت ارز موجب کاهش توان رقابتی تولیدکننده داخلی با تولیدکنندگان خارجی شده و در نتیجه، ایران به کشوری وارد کننده تبدیل شده است. از سوی دیگر، پایین بودن قیمت ارز در داخل کشور، باعث تمایل صادر کنندگان به واردات محصول به جای ارز به کشور می‌شود.

او رقم تورم را بالاتر از میزانی که دولت اعلام کرده بود، می‌داند. از این رو، با مقایسه قدرت خرید و حقوق مردم با تورم اعلام شده، قیمت واقعی دلار در ایران را حدود 12000 تومان می‌داند.

رزاقی از سوی دیگر، افزایش قیمت دلار را در جایی که با استفاده از سیاست‌های مکمل، باعث جلوگیری از تورم در داخل کشور شود، به نفع کشور می‌داند. پایین نگه داشتن مصنوعی ارزش پول کشور، روشی است که چین هم برای افزایش صادرات خود اتخاذ کرده است و از سویی می‌تواند باعث رونق کسب و کار در داخل کشور شود.

قیمت حقیقی دلار بین 5500 تا 6000 تومان است

عدالتیان عضو اتاق بازرگانی در رابطه با نرخ واقعی ارز چنین استدلال می‌کند. با توجه به تاثیر پذیری ارز از متغیرهایی نظیر تورم و اثرات اقتصادی و همچنین تنشهای سیاسی، قیمت واقعی دلار در کشور باید بین 5500 تا 6000 تومان باشد.

در سوی دیگر، اگر اثر تنشهای سیاسی از این معادله حذف گردد، قیمت واقعی ارز بین 3000 تا 3500 تومان برآورد می‌شود. در حال حاضر، دولت به دلیل کنترل منابع ارزی، قصد دارد به نحوی قیمت آن را کنترل کند تا با فرض وارد آمدن فشارهای عدیده بر اثر تحریم‌های آمریکا در آبان ماه، امکان تامین مایحتاج دلاری خود را برای کالاهای اساسی از محل ارز حاصل از صادرات داشته باشد.

وی در جای دیگر اما، افزایش غیر منطقی قیمت دلار در بازار آزاد را به ضرر صادرات می‌داند، چراکه با افزایش قیمت ارز در طول چند ماه، خود به خود نرخ تورم چنان در کشور شدت می‌گیرد که امکان صادرات محصول از دست می‌رود. به گفته وی، در صورتیکه در عمل قدرت اثر بخشی تحریمهای آمریکا در آبان‌ماه کمتر از حد مورد انتظار باشد، دست دولت برای کنترل بهتر بازار، باز خواهد بود.

قیمت واقعی دلار هزار تومان است

نظر سبحانی فرد، عضو گروه اقتصادی الف در رابطه با قیمت واقعی دلار در کشور از تمام همکارانش جالب‌تر است. در تمام تحلیلهای بالا که به صورت عددی نرخ ارز را مشخص کرده بودند، قیمت ارز در سال 91 یا 92 که بازار با دلار 3500 تا 3600 تومانی دارای تعادل شده بود، به عنوان نرخ مبنا گرفته شده و محاسبات بعدی بر همان مبنا انجام گرفته بود. هرچند سبحانی فرد از روش دیگری برای تعیین قیمت دلار استفاده کرده است.

روش برابری قدرت خرید، برای تعیین قیمت دقیق ارز نیز کاربرد دارد. در این روش، ابتدا قدرت خرید در پایه پولی کشور مبدا با قدرت خرید در کشور مقصد سنجیده می‌شود. بر اساس اعداد به دست آمده، در بازار آزادی که تبادل ارز و کالا بدون قید و بند جریان داشته باشد، نرخ ارز تعیین می‌شود.

بیشتر بخوانید: ابر تورم چیست ؛ آیا ایران نیز با یک ابرتورم روبرو است؟

به بیان ساده‌تر، در این روش قیمت سبدی انتخابی از کالاهای مختلف دارای کیفیتی یکسان در دو کشور با پول رایج آن کشور با دلار آمریکا سنجیده می‌شود. به عنوان مثال، قیمت یک بطری آب معدنی، یک بطری نوشابه کوکا و… با قیمت معادل آن در آمریکا سنجیده می‌شود.

سپس هزینه پرداختی برای این مجموعه کالاها با یکدیگر یکسان فرض شده، به این صورت معادله تعیین قیمت انجام می‌پذیرد. به بیان دیگر، اگر برای مجموعه‌ای از کالاها که در ایران یک میلیون تومان هزینه می‌شود، در آمریکا 1000 دلار هزینه شود، قیمت واقعی دلار در ایران برابر با هزار تومان است.

سبحانی فرد، با مقایسه قدرت خرید ریال در داخل کشور و اطلاعات منتشر شده توسط بانک جهانی، قیمت دلار را در بهمن ماه سال گذشته حدود هزار تومان تخمین می‌زند. با توجه به این مساله، ایران نیز به طور مصنوعی ارزش پول خود را پایین نگاه داشته است.

چین نیز از این روش برای پایین نگاه داشتن ارزش پول خود بهره می‌برد، هرچند ایران به مقدار بسیار شدیدتری، ارزش پول خود را پایین نگه داشته است. این روش دارای اثرات مثبت و منفی گوناگونی بر روی مردم و کشور است. به عنوان مثال، در جایی که افزایش صادرات در ایران به این روش اتفاق می‌افتد، با توجه به پایین بودن ارزش پول ملی، در سفرهای بین المللی احساس فقر کاذب به مردم دست می‌دهد.

کاهش شدید قیمت دلار تا کجا ادامه خواهد داشت

هرچند نظرات کارشناسان مختلف، بسیار با یکدیگر متفاوت بود، اما با توجه به بالاترین تخمین‌ها قیمت فعلی دلار در کشور نیز همچنان دارای حباب است. از سوی دیگر با توجه به کاهش قیمت دلار در پی تزریق پول توسط بانک مرکزی، می‌توان انتظار قیمت‌های پایین‌تری را در صورت تداوم این حرکت داشت.

به بیان دیگر، کاهش قیمت دلار تا جایی که دولت تمایل داشته باشد، ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر، فعالین اقتصادی نیز در صورت افزایش تقاضا، امکان کنترل افت قیمت را خواهند داشت. به بیان دیگر، در صورت افزایش تقاضا در قیمتهای زیر 10 هزار تومان، ممکن است روند، کاهش قیمت ارز با روند تعادلی شدن قیمت دلار، جایگزین شود.

به نظر شما قیمت واقعی دلار چقدر است و دلیل اصلی کاهش قیمت دلار در این روزها را چه می‌دانید؟ کاهش قیمت دلار تا چه مقداری ادامه خواهد داشت؟ در بخش کامنتها، با تکراتو همراه باشید.

بیشتر بخوانید:

• پیش‌بینی کاهش قیمت دلار در ایران ؛ از تئوری احمق بزرگتر تا قطعه ۵۹۸ بهشت زهرا
• کم ارزش ترین ارزهای جهان ؛ با بی ارزش‌ترین واحدهای پولی دنیا آشنا شوید

منابع:

• jamnews
• alef
• tejaratnews
• tabnak
• borna
• isna
• economya