به عقیده بسیاری از منتقدان، متالیکا (Metallica)، موفقترین و محبوبترین و بهترین گروه سبک هوی متال تاریخ است. در این نوشته به بهانه سالروز تولد موسس این گروه، ضمن معرفی بهترین آثار، به مرور زندگینامه جیمز هتفیلد خواهیم پرداخت.
موسیقی راک (Rock) یکی از پرطرفدارترین و موفقترین سبکهای موسیقی بوده که از ابتدای ورود آن به فرهنگ عامه، آلبومهای آن همیشه در جمع بهترین و پرفروشترینهای سال قرار داشته است. این سبک زیرشاخههای فراوانی نیز داشته که هرکدام به نوبه خود طرفداران بسیاری دارند. یکی از محبوبترین، بهترین و پرحاشیهترین زیر سبکهای راک، سبک هوی متال (Heavy Metal) است.
تاریخچه سبک هوی متال
خاستگاه اصلی این سبک که در اواخر دهه 1960 میلادی به وجود آمد، کشور انگلستان است. این سبک که برگرفته از ملودیها و گامهای سبک بلوز (Blues) است، با استفاده از افکتهای گیتار مانند دیستورشن (Distortion) و ترکیب سازهایی مانند گیتار الکتریک (Electric Guitar)، گیتار بیس (Bass Guitar) و درامز (Drums – که در فرهنگ ایران بیشتر با نام جاز شناخته میشود)، فضایی سنگین و متفاوت را نسبت به دیگران سبکهای راک و بزرگانی مانند الویس پریسلی ایجاد کرده و همین تفاوت موجب جذب بسیاری از مخاطبان به آن شده است. از اولین و مشهورترین گروه های سبک هوی متال می توان به نام هایی مانند بلک سبث (Black Sabbath)، لد زپلین (Led Zeppelin)، دیپ پرپل (Deep Purple) و کریم (Cream) اشاره کرد.
حتی گروههایی مانند کویین (Queen – که سال گذشته فیلم بوهمین راپسودی بر اساس زندگینامه موسس آن، فردی مرکوری ساخته شده و در جمع بهترین فیلم های 2018 و نامزدهای اسکار قرار گرفت)، پینک فلوید (Pink Floyd)، کمل (Camel) و الوی (Eloy) و نیروانا (Nirvana) و ساوند گاردن (Soundgarden) نیز تاثیر بسیاری از این سبک گرفته و کمک شایانی به تکامل آن نموده است.
زیرشاخه های سبک هوی متال
سبک هوی متال طی نزدیک به 5 دهه حضور خود در بازارهای جهانی، موجب به وجود آمدن بسیاری سبکها دیگر نیز شده است. برخی از زیرشاخههای سبک هوی متال عبارتند از:
- بلک متال (Black Metal)
- دث متال (Death Metal)
- دوم متال (Doom Metal)
- ترش متال (Thrash Metal)
- اسپید متال (Speed Metal)
- پاور متال (Power Metal)
- سمفونیک متال (Symphonic Metal)
- گوتیک متال (Gothic Metal)
اگرچه اکثر زیرشاخههای سبک هوی متال شباهتهای کلی با همدیگر داشته، اما با توجه به نوع استفاده از آلات موسیقی و سازبندی، ترکیبهای بسیار جالب و زیبایی را به وجود میآورند. متاسفانه این سبک در فرهنگ عامه ایران به دلایل مختلف با حاشیههای بسیاری همراه بوده و به عقیده برخی طرفداران این سبک موجوداتی پلید و خون خوار و به نوعی روانی و شیطان پرست هستند که به جز مواردی معدود در زیرشاخهها (عموما در سبک بلک متال کشورهای اسکاندیناوی که آن ها نیز دلایل خاص خود برای این کار را دارند) باوری کاملا نادرست است. البته به عقیده بسیاری از منتقدان موسیقی، اطلاق سبک خاص به یک گروه کاری عبث و بیهوده بوده و هر بندی در این وادی به نوعی سردمدار یک شاخه مخصوص به خود است.
- بیشتر بخوانید: بهترین کشورهای جهان برای مهاجرت
خصوصیات
از خصوصیات سبک هوی متال و زیرشاختههای آن میتوان به مواردی مانند تکنیک نوازندگی بالا، آهنگسازی و فضاسازی بسیار قوی تر از موسیقی عامه پسند یا پاپ (Pop) و بهره گیری از المان های موسیقی کلاسیک (به خصوص در آثار سبک سمفونیک متال و نئوکلاسیکال مثل هاگارد و اینگوی ملمستین) اشاره کرد که آن را از لحاظ فنی در جایگاهی بسیار بالاتر از سایر سبکها قرار میدهد. در چند سال اخیر و اضافه شده ژانرهای تلفیقی، سبکهای جدید نیز به زیر شاخههای هوی متال اضافه شده و گروههای فعال در آن مانند لینلین پارک (Linking Park)، سیستم آف ا داون (System of a Down) و اسلیپکنات (Slipknot) و … به محبوبیت و موفقیت بسیاری دست یافتهاند.
یکی از محبوب ترین، بهترین و پرفروش ترین گروه های فعال در سبک هوی متال، گروه آمریکایی متالیکا (Metallica) است. در این نوشته به بهانه تولد 56 سالگی آهنگساز، ترانه سرا، نوازنده گیتار الکتریک (ریتم) و خواننده این گروه، به مرور بهترین آثار و آلبومها و زندگینامه جیمز هتفیلد خواهیم پرداخت.
زندگینامه جیمز هتفیلد (James Hetfield)
جیمز آلن هتفیلد (James Alan Hetfield) در روز 3 آگوست سال 1963 میلادی (مصادف با 12 مرداد سال 1342 شمسی) در شهر داونی (Downey) ایالت کالیفرنیای کشور ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. مادر وی سینتیا بست (Cynthia Bassett)، خواننده اپرا و پدرش ویرجیل لی هتفیلد (Virgil Lee Hetfield) راننده کامیون بود.
او که اصالتی انگلیسی، آلمانی، ایرلندی داشت، در سن 9 سالگی به آموختن پیانو پرداخت. در سن 14 سالگی نیز با الهام از گروههای سبک هوی متال انگلیسی مانند بلک سبث و دایاموند هد (Diamond Head) و آئرواسمیث (Aerosmith) و موتورهد (Motorhead) فراگیری گیتار را آغاز کرد.
مانند بسیاری از نوجوانان، جیمز هتفیلد نیز در دوران دبیرستان با دوستان خود گروههای متفاوتی را تاسیس کرد. در سال 1981 نیز به همراه لارس اولریش (Lars Ulrich) گروه متالیکا را پایه گذاری نمود که در کمتر از چند سال نام خود را به عنوان یکی از بزرگترین و بهترین گروههای سبک هوی متال و پرفروش ترین آلبوم های موسیقی تمامی اعصار ثبت نمود. علاوه بر این به همراه گروههای اسلیر (Slayer)، مگادث (Megadeth) و انترکس (Anthrax) مربع بزرگان موسیقی متال یا Big 4 را تشکیل دادند.
او در سال 1997 با همسر خود فرانچسکا توماسی (Francesca Tomasi) ازدواج نمود. او در حال حاضر با ثروتی در حدود 300 میلیون دلار (معادل 3600 میلیارد تومان با ارز 12000 تومانی فعلی) یکی از ثروتمندترین فعالان موسیقی راک بوده و به همراه همسر و 2 دختر خود، کالی تی (Cali Tee)، مارچلا (Marcella) و تک پسرش کاستور (Castor) در منطقه ویل (Vail) ایالت کلرادو (Colorado) اقامت دارد. از سایر فعالیتهای جیمز هتفیلد علاوه بر موسیقی میتوان به مواردی مانند ساخت و تقویت خودروهای آمریکایی، ورزشهای پرهیجانی از جمله اسکیت بورد اشاره کرد.
اعضای گروه متالیکا
5 سال اول فعالیت متالیکا را میتوان قدرتمندترین دوران این گروه برای طرفداران سرسخت سبک هوی متال قلمداد کرد. پس از ترک/اخراج دیو ماستین (Dave Mustaine که بعدها گروه مگادث را تشکیل داد)، کرک همت (Kirk Hammett) وظیفه نواختن گیتار و تنظیم ملودیها (Lead Guitar & Solos) را برعهده گرفت. لارس اولریش نیز علاوه بر همکاری با جیمز هتفیلد در آهنگسازی، توپخانه (اصطلاحی در سبکهای هوی متال برای نواختن درامز یا سازهای کوبهای) را اداره میکرد. کلیف برتون (Cliff Burton – یکی از محبوبترین و بهترین نوازندگان گیتار بیس تاریخ که جایگزین ران مک گاونی شده بود) نیز که تجربه و علاقه بسیاری در موسیقی کلاسیک داشت، با جیمز به تنظیم و ساخت ملودیهای میپرداخت.
در سال 1986 و در یکی از تورهای متالیکا در کشور دانمارک، پس از حادثه تصادف اتوبوس گروه، کلیف برتون به طرز دلخراشی جان باخت. در همین سال، جیسون نیوستد (Jason Newsted) که پیش از این در گروه فولتسم اند جتسم (Floatsam and Jetsam) فعالیت داشت، از بین نامزدهایی مانند لس کلیپول (Les Claypol – موسس گروه پرایموس) و دیوید الفسون (David Ellefson – نوازنده گروه مگادث) انتخاب شد. او که به همراه گروه متالیکا به اوج موفقیت و شهرت رسید، در سال 2001 به دلیل مشکلات درون گروهی، از متالیکا جدا شد و پس از چند ماه همکاری با آزی آزبرن (Ozzy Osbourne – پدرخوانده سبک هوی متال و همسر شرون آزبرن داور مسابقه محبوب آمریکاز گات تلنت در فصلهای دوم تا هفتم) گروه ویود (Voivod) را تشکیل داد.
در سال 2003، رابرت تروهیو (Robert Trojillo) جایگزین جیسون نیوستد گردید. انتقال او که پیش از این به عنوان نوازنده گیتار بیس در گروه آزی آزبورن فعالیت میکرد به متالیکا حاشیههای زیادی را برای جیمز هتلفید و گروه متالیکا به وجود آورد.
آلبومها متالیکا
جیمز هتفیلد به همراه متالیکا تاکنون 14 آلبوم را روانه بازار نموده که هرکدام در زمره بهترین و بهترین آثار سبک هوی متال قرار گرفتهاند. از ویژگیهای آلبومهای متالیکا که آن را از بسیاری از گروههای هم سبک (و غیر هم سبک) متمایز میکند علاوه بر لحن صدای جیمز هتفیلد میتوان به مواردی مانند پرداختن به مسائل اجتماعی و فرهنگی، درگیریهای شخصی و تکنیک بالای نوازندگی و تنظیم اشاره کرد. این آلبومها عبارتند از:
- Kill ’em All در سال 1983 (3x Platinum با بیش از 3 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Ride the Lighting در سال 1984 (6x Platinum با بیش از 6 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Master of Puppets در سال 1985 (6x Platinum با بیش از 6 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Garage Days Re-Revisited در سال 1986 (1x Platinum با بیش از 1 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- And Justice For All در سال 1986 (8x Platinum با بیش از 8 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Metallica در سال 1991 (16x Platinum با بیش از 16 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Load در سال 1996 (5x Platinum با بیش از 5 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Reload در سال 1997 (3x Platinum با بیش از 3 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Garage Inc. در سال 1998 (5x Platinum با بیش از 5 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- S&M در سال 1999 (5x Platinum با بیش از 5 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- St. Anger در سال 2003 (2x Platinum با بیش از 2 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Death Magnetic در سال 2008 (2x Platinum با بیش از 2 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
- Lulu در سال 2011
- Hardwired… to Self-Destruct در سال 2016 (Platinum با بیش از 1 میلیون نسخه فروش در آمریکا)
ترینها
بهترین آلبوم
به عقیده بسیاری، بهترین آلبوم متالیکا، آلبوم …And Justice For All است. این آلبوم که با خشونت ناشی از مرگ کلیف برتون ساخته شده، هرچند از لحاظ اجرای قطعات گیتار بیس کمی مشکل داشته، اما هم فروش بالایی را تجربه کرده و هم قطعاتی مانند Harvester of Sorrow و One و To Live is To Day و Blackened را در خود جای داده که از لحاظ اجرا، جزو برترین آهنگ های تاریخ سبک هوی متال به حساب می آیند.
آلبومهای Metallica و Master of Puppets و S&M و Hardwired نیز دیگر آثاری بوده که در زمره بهترین آلبوم های جیمز هتفیلد و متالیکا قرار میگیرند. در آلبومهای Load و Reload، ساختار کلی آهنگسازی جیمز هتفیلد تغییر کرد و فضای کلی ترانهها به سمت آلترنیتیو (Alternative Rock) و گرانج (Grunge – گروه نیروانا موفقترین نمونه آن بود) و هارد راک (Hard Rock) تمایل پیدا کرد که موجب شد طرفداران جدید به سمت بهترین گروه سبک هوی متال تاریخ جذب شوند.
پرفروش ترین آلبوم
آلبوم سال 1991 که با نام Black Album نیز شناخته میشود، با فروشی در حدود 17 میلیون نسخه در آمریکا و بیش از 31 میلیون نسخه در سرتاسر جهان، بالاتر از گانز ان روزز (Guns’ N Roses) و پینک فلوید و با فاصله کمی از مایکل جکسون و بیتلز (The Beatles) و سلن دیون (Celine Dion) جایگاهی را در بین 20 آلبوم پرفروش تاریخ موسیقی در تمامی سبکها به خود اختصاص داده است. ترانه Nothing Else Matters نیز متعلق به این آلبوم بوده که با توجه به ساختار کلاسیک خود، حتی در رسانه ملی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
این آلبوم با آرامتر شدن فضای کلی، سبک هوی متال را به یک سبک جهانی و بسیار پرفروش تبدیل نمود. البته برخی طرفداران دوآتشه، این آلبوم را سرآغاز پاپ شدن متالیکا و ورود آن به صنعت موسیقی (Mainstream) میدانند.
متفاوتترین آلبوم
متفاوتترین آلبوم جیمز هتفیلد به همراه گروه متالیکا نیز آلبوم S&M است. این آلبوم که با همکاری مایکل کیمن (Michael Kamen) فقید که تجربیاتی موفق با دیوید گیلمور (David Gilmour) و راجر واترز (Roger Waters)، گروه کویین، آئرواسمیث و دیگر نامهای مطرح دنیای راک و تلفیق آن با موسیقی ارکسترال کلاسیک را در کارنامه خود داشت، ساخته شد، تلفیقی از اعضای متالیکا (هتفیلد، اولریش، همت و نیوستد) و ارکستر سمفونی سن فرانسیسکو بود و نظر مثبت منتقدان را به خود جلب نمود.
ناموفقترین آلبوم
آلبوم St. Anger هرچند فروشی 3 میلیون نسخهای را در آمریکا تجربه نمود و در بسیاری از کشورها از جمله استرالیا، کانادا، دانمارک، فنلاند، فرانسه، آلمان، نروژ و سوئد و سوییس و … در صدر جدول بهترین و پرفروشترین آلبومهای سال قرار گرفت و حتی موفق به کسب جایزه گرمی (Grammy – معادل اسکار موسیقی) نیز گردید، اما به دلیل ساختار متفاوت و چینش غیرمتعارف درامز، مورد انتقاد بسیاری از طرفداران و منتقدان قرار گرفت.
آلبوم Lulu نیز تجربه همکاری متالیکا و جیمز هتفیلد با لو رید (Lou Reed)، موسیقیدان، شاعر و نوازنده آوانگارد آمریکایی و رهبر گروه ولوت آندرگراند (The Velvet Underground) بود که نتوانست به موفقیت قابل توجهی در بین مخاطبان و منتقدین دست یابد.
افتخارات و جوایز جیمز هتفیلد
جیمز هتفیلد به عنوان رهبر، آهنگساز و ترانه سرای اصلی متالیکا شناخته شده و در هیچ گروه و پروژه دیگری فعالیت نداشته است. به همین دلیل مجموعه افتخارات و جوایز وی مترادف با افتخارات متالیکا است. علاوه بر موسیقی این گروه دست به ساخت چند فیلم مستند نیز زده که موفق به حضور در بهترین جشنواره های فیلم جهان نیز شده اند.
از نکات مشخصه وی میتوان به صدای گیرای باریتون، تکنیک نوازندگی داون استروک (Downstroke) گیتار الکتریک، ساختار متفاوت اجرا و آهنگسازی و استفاده از مضامین اجتماعی در ترانهها اشاره کرد. برخی از جوایز کسب شده توسط او از بهترین فستیوال های موسیقی جهان عبارتند از:
دهه 1980
- بهترین ویدیو مستند سال 1988 برای Cliff ’em All در Billboard Music Awards
- بهترین موزیک ویدیو سبک هارد راک/هوی متال از MTV Music Awards سال 1989 برای One
دهه 1990
- بهترین اجرای سبک هوی متال در گرمی سال 1990 برای One
- بهترین اجرای سبک هوی متال در گرمی سال 1991 برای Stone Cold Crazy
- بهترین آلبوم سبک هوی متال در گرمی سال 1992 برای آلبوم Metallica
- بهترین موزیک ویدیو سبک هارد راک/هوی متال MTV Music Awards سال 1992 برای Enter Sandman
- بهترین گروه هارد راک/هوی متال در American Music Awards سال 1993
- بهترین موزیک ویدیو هارد راک در MTV Music Awards سال 1996 برای Until it Sleeps
- بهترین گروه هارد راک/هوی متال در American Music Awards سال 1997
- بهترین اجرای سبک هوی متال در گرمی سال 1996 برای Better Than You
دهه 2000
- بهترین اجرای سبک هارد راک در گرمی سال 2000 برای Whiskey in the Jar
- بهترین اجرای سبک هوی متال در گرمی سال 2001 برای اجرای ارکسترال ترانه The Call of Ktullu
- بهترین آلبوم سبک هوی متال در گرمی سال 2003 برای آلبوم St. Anger
- بهترین گروه بین المللی در سال 2003 از مجله Kerrang
- بهترین گروه موسیقی جهان در سال 2004 از مجله Kerrang
- بهترین فیلم مستند در سال 2004 از جشنواره Indipendent Spirit Award برای مستند Some Kind of Monster
- بهترین اجرای سبک هوی متال در گرمی سال 2009 برای My Apocalypse
- بهترین پکیج موسیقی در گرمی سال 2009 برای آلبوم Death Magnetic
- بهترین آلبوم 2009 از مجله Metal Hammer برای آلبوم Death Magnetic
دهه 2010
- بهترین بند برای اجراهای زنده در سال 2013 از مجله Metal Hammer
- بهترین فیلم مستند سه بعدی در سال 2014 از جشنواره International 3D & Advanced Imaging Society’s Creative Arts Awards
- بهترین آلبوم راک سال 2017 از جشنواره iHeartRadio Music Awards برای آلبوم Hardwired… To Slef-Destruct
- بهترین گروه بین المللی در سال 2019 از مجله Metal Hammer
- بهترین گروه راک سال 2018 از جشنواره iHeartRadio Music Awards
- بهترین گروه بین المللی در سال 2019 از مجله Kerrang
- بهترین اجرای زنده در سال 2019 از مجله Kerrang
علاوه بر این جیمز هتفیلد به همراه متالیکا در سال 2009 میلادی موفق به ورود به تالار مشاهیر راک اند رول (Rock & Roll Hall of Fame) شده و به بزرگانی چون رولینگ استونز، الویس پرسلی، باب دیلن، چاک بری، جیمز براون، دیوید بویی، پرینس، جیمی هندریکس و جیم موریسون (Jim Morrison) پیوست.
او در رده هشتم بهترین نوازندگان گیتار الکتریک جهان در کتاب “100 گیتاریست برتر جهان (The 100 Greatest Metal Guitarists) اثر جوئل مک لور (Joel Mclever)” ، رتبه 24 بهترین خوانندگان سبک متال تاریخ مجله Hit Parader ، رتبه دوم بهترین نوازندگان گیتار تاریخ از سوی مجله Guitar World و رتبه 87 بهترین نوازندگان گیتار تاریخ از مجله Rolling Stones نیز قرار دارد.
فروش در حدود 70 میلیون نسخه آثار گروه متالیکا، او را در رتبه 18 پرفروش ترین گروه/خوانندگان تاریخ و 1 رتبه بالاتر از ویتنی هیوستون (Whiteny Huston) فقید و 1 رتبه پایینتر از ماریا کری (Mariah Carey) در بازار موسیقی ایالات متحده آمریکا قرار داده است.
مجموعه تجهیزات . گیتارهای جیمز هتفیلد
جیمز هتفیلد یکی از همانطور که اشاره شد یکی از بهترین نوازندگان گیتار جهان بوده و بسیاری از معتبرترین شرکتهای تولید گیتار جهان، تولید سازهای سفارشی و اختصاصی (Signature) او را در دستور کار خود قرار دادهاند. اما برای بسیاری از طرفداران قدیمی، جیمز هتفیلد با گیتارهای سری اکسپلورر (Explorer) شرکت Gibson شناخته میشود.
از مشهورترین گیتارهای وی میتوان به نمونههای زیر اشاره کرد:
- ESP Iron Cross
- ESP Snakebyte
- ESP Vulture
- ESP Truckster
- ESP JH1/JH2
از افکتها و میکروفونهای او نیز میتوان به پیک هاپهای (Pick Up) های شرکت EMG، اکولایزرهای Messa/Boogie ومیکروفونهای بدون سیم و با سیم ساخت شرکت Shure اشاره کرد.
تاثیرات
جیمز هتفیلد و گروه متالیکا به عنوان یکی از بهترین گروه های سبک هوی متال جهان، تاثیری شگرف بر روی بسیاری از موسیقیدانان و هنرمندان گذاشته است. از جمله کسانی که او به عنوان الگو برای آنها به حساب میآید میتوان به اسامی زیر اشاره کرد که همگی از بهترین نوازندگان گیتار جهان به شمار می آیند:
- مارک ترمونتی (Mark Tremonti) گیتاریست سابق گروه هارد راک کرید (Creed)
- جان پتروچی (John Petrucci) گیتاریست گروه پراپرسیو متال دریم تیتر (Dream Theatre)
- کریستوفر جانسن (Christopher Johnson) مغز متفکر گروه سمفونیک متال تریون (Therion)
- متیو تاک (Mathew Tuck)، آهنگساز و نوازنده گیتار گروه بولت فور مای ولنتاین (Bullet For My Valentine)
- گروه آپوکالیپتیکا (Apocalyptica)؛ ابداع کننده سبک Cello Rock
- گروه ملودیک دث متال دارک ترنکوئیلیتی (Dark Tranquillity)
- گروه ملودیک دث متال این فلیمز (In Flames)
- گروه سمفونیک متال سوناتا آرکتیکا (Sonata Arctica)
زندگینامه جیمز هتفید در یک نگاه
نام لاتین | James Alan Hetfield |
نام فارسی | جیمز آلن هتفیلد |
تاریخ تولد | 3 آگوست 1963 (مصادف با 12 مرداد 1342) |
محل تولد | کالیفرنیا/آمریکا |
محل زندگی | کلرادو/آمریکا |
همسر | فرانچسکا توماسی (Francesca Tomasi) |
فرزندان | کالی تی (Cali Tee)، مارچلا (Marcella) و تک پسرش کاستور (Castor) |
آغاز فعالیت | 1978/1357 |
تخصص | موسیقیدان، آهنگساز، ترانه سرا، نوازنده، هنرپیشه |
ساز تخصصی | گیتار |
لیبلهای و استودیوها | Warner Bros – Elektra – Megaforce |
گروه | متالیکا (Metallica) از سال 1981/1360 |
وب سایت رسمی | Metallica.com |
تعداد آلبومها | 14 |
تعداد ترانهها | 151 |
نامزدی در جشنوارهها | 123 بار |
تعداد جوایز | 82 بار |
گالری تصاویر بهترین آثار و زندگینامه جیمز هتفیلد و متالیکا
سلام.خیلی عالی بود
درود بر شما