پیشگامان فیلترینگ اینترنت در جهان چه کشورهایی هستند؟ این مطلب با تکیه بر گزارش جهانی سانسور و اختلالات اینترنتی، به پاسخ این سوال می‌پردازد.
در سالیان اخیر، قطع اینترنت و دسترسی غیرقانونی به اطلاعات شهروندان از طریق نرمافزارهای جاسوسی از روش‌هایی بوده که بسیاری از دولت‌ها در سراسر جهان برای مقابله با شرایط امنیتی شدید استفاده کرده‌اند. بنابر آمارهای رسمی، حداقل 42 دولت به دلایلی چون اعتراضات، انتخابات یا دیگر ناآرامی‌های مشابه سیاسی و اجتماعی، نسبت به قطع اینترنت اقدام کرده‌اند.
همچنین حداقل در 45 کشور جهان مقامات دولتی مشکوک به استفاده از نرمافزارهای جاسوسی و دسترسی به ابزارهای شخصی در مورد شهروندان خود هستند.
بیشتر بخوانید: ضرر قطعی اینترنت تا امروز 21 هزار میلیارد تومان ؛ چیزی بیش از یک سال درآمد نفتی ایران!
پیشگامان فیلترینگ اینترنت در جهان
آزادی اینترنت در دنیا یکی از شاخص‌های مرتبط با دموکراسی در جهان است که وضع خوبی ندارد. در سالیان قبل، ناآرامی‌های سیاسی تاثیر مستقیمی بر دسترسی اینترنت شهروندان داشته‌اند و غالبا در کشوهای فقیر یا دولت‌های استبدادی، محدودیت‌های اینچنینی رواج داشته است.
اما حالا این روند به مرور به کشورهایی با ساختار سیاسی شبه‌دموکراتیک رسیده است و دولت‌هایی چون روسیه، ترکیه، برزیل و ایران نیز بعضا سانسور و محدودیت‌های اینترنتی گسترده را تجربه می‌کنند.
در جدال پرمخاطره دولت‌های اینچنینی با فناوری، حقوق کاربران، قربانی اصلی است و باید گفت که ناهنجاری‌های تکنولوژیکی ترویج‌شده توسط چین به مرور در حال تقلید توسط دولت‌هایی چون ایران، برزیل، هند و حتی ترکیه است!
با وجود طویل شدن لیست نه‌چندان جذاب محدودکنندگان اینترنتی، باز هم آمارها حاکی از این است که ایران همچنان از پیشتازان محدودیت‌های اینترنتی است و گرچه با وجود تلاش‌های مستمر هنوز به سطح چین نرسیده، اما با این حال اوضاع خوبی ندارد.
ایران از نظر ازادی اینترنت در همه رده‌بندی‌های رسمی در جایگاه‌های پایینی فهرست است و از نظر رتبه فیلترینگ در جهان نیز اوضاع خوبی ندارد.
در مورد شبکه‌های اجتماعی، در سال 2009، فیسبوک، توییتر و یوتیوب فیلتر شدند، تلگرام در سال 2018 و در حال حاضر اینستاگرام واتساپ هم به این لیست اضافه شده‌اند.
وضعیت سانسور جهانی اینترنت
در طول 5 سال گذشته و بنابر آمارهای جهانی حداقل 42 دولت، یعنی هر ساله 14 کشور به دلیل اعتراضات، انتخابات یا سایر ناآرامی‌های سیاسی قطعی اینترنت را بر شهروندان خود اعمال کرده‌اند. نکته قابل توجه اینکه در سال 2022 تا امروز 9 کشور این کار را انجام داده‌اند که کمتر از میانگین 5 ساله است. این نشان می‌دهد که دولت‌ها به مرور در حال رو آوردن به روشی هستند که کمتر بر اقتصاد کشور موثر باشد.
در سال گذشته میلادی نیز 34 کشور، مجموعا 182 بار دسترسی شهروندانشان به اینترنت را با اختلال مواجه کرده‌اند که از این بین 107 بار به دولت هند و مناقشات مربوط به کشمیر مربوط است. در رده بعدی میانمار با 15 قطعی برای برخورد با معترضین کودتا جای گرفته است.
بازی کثیف دولت‌ها با اینترنت
در سراسر جهان حداقل 45 کشور مشکوک به استفاده از ابزارهای جاسوسی علیه شهروندان خود هستند که در ادامه برخی از مشهورترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
مکزیک: از زمان امضای قرارداد ۳۲ میلیون دلاری با گروه NSO مستقر در اسرائیل در سال ۲۰۱۴ مکزیک یکی از مشتریان نرم‌افزار پگاسوس است.
هندوستان: برنامه‌های جاسوس‌افزار مانند نت‌وایر و پگاسوس علیه فعالان، روزنامه‌نگاران و چهره‌های مخالف در هند استفاده می‌شود.
نیجریه: نیجریه در سال ۲۰۱۹ برای شناسایی منابع خبرنگارانی که در مورد عملیات نظامی گزارش می‌دادند از برنامه‌های جاسوسی استفاده کرد.
مراکش: دولت مراکش مظنون به خرید نرمافزارهای جاسوسی از چندین شرکت از جمله فین‌فیشر آلمان و گروهNSO است.
مجارستان: نرم‌افزار پگاسوس برای جاسوسی از تلفن‌های دو روزنامه‌نگار که در مورد فساد و روابط دولت مجارستان با کشور‌های خارجی تحقیق می‌کردند، استفاده شده است.
میانمار: ارتش کودتاگر میانمار از فناوری استخراج داده برای دسترسی به دستگاه‌های معترضان به کودتای فوریه ۲۰۲۱ استفاده کرده است.
فیلتر اینترنت الزاما به معنای اعمال محدودیت حقوق شهروندی نیست و گاها با اهداف اقتصادی انجام می‌شود. برای مثال در زمان انتقال داده‌ها از شبکه جهانی به دستگاه کاربران، در هر مرحله می‌توان آن را کنترل کرد.
بیشتر بخوانید:
- فیلترینگ دائمی اینستاگرام و واتساپ ؛ آیا این تیر خلاصی به قلب کارآفرینان اینترنتی است؟
- فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام تا کی ادامه دارد؟ شرایط رفع فیلتر واتساپ و اینستاگرام
- بهترین جایگزین واتساپ در ایران ؛ برنامه شبیه Whatsapp چی نصب کنیم؟ [16 اپلیکیشن مشابه واتساپ]
دیدگاه شما درباره پیشگامان فیلتر اینترنت در جهان چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان گذاشته و اخبار فناوری را با ما دنبال کنید.
