با توجه به ثبت اولین نورگیری رصدخانه ملی ایران و ثبت اولین نور تلسکوپ 3.4 متری این رصدخانه، آخرین مرحله تجمیع زیرمجموعه‌های تلسکوپ و تکمیل بزرگترین طرح علمی کشور نیز برداشته شد.
طرح رصدخانه ملی ایران اولین طرح کلان علمی ایران در زمینه علوم پایه است که پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تکیه بر دانش و فناوری بومی شده و با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه کشور به اجرا درآورده است.
بیشتر بخوانید: زیباترین تصویر از یک کهکشان مارپیچی توسط تلسکوپ هابل ثبت و منتشر شد
رصدخانه ملی ایران ؛ از ایده تا اجرا
طرح مورد بحث یکی از مهمترین طرح‌های کشور در سالیان اخیر با هدف توسعه نجوم و کیهان‌شناسی رصدی و ایجاد و توسعه فناوری‌های مربوط به آن در بخش اپتیک، مکانیک و کنترل به شمار می‌رود.
اولین نور در واقع مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی است که هدف آن‌ها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگی‌های اصلی نظیر ابعاد لکه نوری در کانون قابلیت کنترلی آن مانند هدفگیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است. این فرآیند با انجام تنظیمات نهایی تلسکوپ و تجمیع نرم‌افزارها به بهره‌برداری علمی از تلسکوپ منتهی می‌شود.
اطلاعات تصاویر اولین نور نشان می‌دهد که تلسکوپ در ابتدای فرایند، کیفیت تصویر ۰.۸ ثانیه قوسی منطبق بر دید نجومی متوسط سایت رصدی گرگش را در کانون اصلی و در گستره میدان دید ۲ دقیقه قوسی فراهم می‌کند. تصویر سیستم جفت‌کهکشان برخوردی Arp ۲۸۲ در فاصله ۳۲۰ میلیون سال نوری برای ثبت اولین نور جسم فراکهکشانی نشان دهنده قابلیت‌های فنی این تلسکوپ در نخستین شب رصد فنی است.
تصاویر اولین نور این تلسکوپ انسجام مجموعه‌های اپتیک، مکانیک، سخت‌افزار و نرم افزار کنترل در یک پیکربندی متشکل از ده‌ها هزار قطعه مکانیکی و الکترونیکی را نشان می‌دهد. در حال حاضر تلسکوپ اجرام آسمانی را با دقت بهتر از یک ثانیه قوسی (در زمان نوردهی۱۰ دقیقه) رهگیری می‌کند که به مراتب بهتر از میزان تعیین شده در اسناد طراحی است. همچنین سامانه اپتیک فعال بطور مطلوب قابلیت حذف ابیراهی‌های اپتیکی از طریق تغییر شکل آینه اولیه و جابجایی آینه ثانویه را به نمایش گذاشته‌اند.
اصلی‌ترین تلسکوپ رصدخانه ملی ایران، تلسکوپ اپتیکی با قطر آینه اصلی ۳۴۰ سانتی‌متر (وزن ۴۰۰۰ کیلوگرم) و آینه ثانویه ۶۰ سانتی متر از ترکیب اپتیکی کاسگرین و سازه مکانیکی از نوع سمتی-ارتفاعی بهره‌مند است. این ترکیب برای اغلب تلسکوپ‌های با ابعاد متوسط تا بسیار بزرگ در سال‌های اخیر بکار گرفته شده است. این تلسکوپ از آخرین فناوری‌ها در کنترل حرکت محورها و همچنین کنترل آینه اولیه و ثانویه استفاده می‌کند. وزن سازه تلسکوپ حدود ۹۰ تن است.
بیشتر بخوانید:
- آهنگ‌آرایی داده‌ها و تصاویر تلسکوپ جیمز وب به قطعات صوتی!
- ثبت تصویر از برخورد دو کهکشان در فاصله 60 میلیون سال نوری توسط تلسکوپ جمنای!
- قدیمی ترین تلسکوپ جهان این کریستال متعلق به تمدن آشوری است
نظر شما درباره آغاز به کار رصدخانه ملی ایران چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما در میان گذاشته و اخبار فناوری را از تکراتو دنبال کنید.
