در 16 دسامبر (آذرماه)، ناسا با موفقیت ماهواره نقشهبرداری آبهای سطحی و اقیانوسی (ماناسا) یا با سرنویس انگلیسی آن SWOT را از پایگاه نیروی فضایی واندنبرگ به مدار زمین پرتاب کرد.
این ماموریت به ابتکار مشترک بین ناسا و آژانس فضایی فرانسه (CNES) طراحی شده کهــ با کمک آژانس فضایی کانادا و آژانس فضایی بریتانیاــ قادر به بررسی آبیِ بیش از 90 درصد سطح سیارهیِ زمین است. در واقع کارکرد این ماهواره اندازهگیری ارتفاع آب موجود در آبهای شیرین زمینی و اقیانوسی است که میتواند اطلاعاتی را درباره چگونگی تأثیر اقیانوسها بر تغییرات آب و هوایی ارائه دهد.
به عنوان نمونه، چگونگی تاثیرگذاریِ گرمایش اقلیمی بر دریاچهها، رودخانهها و مخازن آبی، و در نهایت اینکه جوامع بشری چه راهکاری را میتوانند اتخاذ کنند تا بهتر برای رخدادهای طبیعیای مانند سیل آماده شوند.
بیشتر بخوانید: تاثیرات سوختهای فسیلی بر تغییرات اقلیمی ؛ چه باید کرد؟
نکاتی که باید درباره ماهواره نقشهبرداری آبهای سطحی و اقیانوسی ناسا بدانیم
در این مقاله پنج نکتهای که ماناسا (SWOT) را که در مورد آب روی زمین میدانیم تغییر میدهد برخواهیم شمرد:
۱- برای اولین بار تقریباً تمامی آب سطح زمین قابل بررسی خواهد بود!
بر همگان معلوم است که آب ممد حیات در این سیاره است. اما سوای آن، همچنین نقش مهمی در ذخیره و جابجایی گرما و کربن اضافی ایفا میکند که در جو زمین توسط انتشار گازهای گلخانهای به دام افتاده است. حتی بر کیفیت اقلیم و آب و هوای مناطق گوناگون زمین نیز تأثیر میگذارد.
ماهواره نقشهبرداری آبهای سطحی و اقیانوسی یا ماناسا (SWOT) به پژوهشگران کمک میکند تا مخازن و بودجهبندی آب را ردیابی کرده و تخمین بزنند. به بیانی، موقعیتیابی مخازن آبی، سرچشمه آن و مسیری که فرداروز طی خواهد کرد. درک این الگو نکتهای کلیدی، برای درک چگونگی تغییر منابع آبی، تأثیر آن بر تغییرات منطقهای – اقلیمی و چگونگی واکنش اقیانوسها و تأثیر آن بر تغییرات آب و هوایی است.
بیشتر بخوانید: هزینهی تغییرات اقلیمی بر رشد اقتصاد جهانی ؛ مقابله با تغییر اقلیم حالا ضروری است!
۲- آب زمین را با کیفیت بالاتر از همیشه خواهیم دید!
ابزارهای علمی فضاسازهای، آب شیرین سیاره و اقیانوسی را با وضوح کمنظیری مشاهده خواهند کرد. ماناسا (SWOT) میتواند دادههایی را درباره ویژگیهای اقیانوسی با عرض کمتر از ۶۰ مایل (۱۰۰ کیلومتر) جمعآوری کند و به بهبود درک محققان از نقش اقیانوس در تغییرات آب و هوایی کمک کند.
شاید ندانید اما دریاهای زمین بیش از 90 درصد گرمای اضافی محبوس در اتمسفر را که از انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی است جذب کردهاند. محققان فکر میکنند که ویژگیهای کوتاهمدت اقیانوسی، مانند جبههها و گردابها، مقدار زیادی از آن گرما و کربن اضافی را که آن را تولید میکند جذب میکنند.
ماناسا (SWOT) با ارائه نمایی با وضوح بالا از شالودهیِ آب شیرین، به ایجاد تصویر بسیار کاملتری از بودجهی کلان آبی زمین کمک میکند. بسیاری از رودخانههای بزرگ برای پژوهشگران معمایی بزرگ باقی ماندهاند، زیرا به دلایل گوناگونی نظیر غیرقابل دسترس بودن نمیتوانند ابزارهای نظارتی را در آنها تجهیز کنند تا به بررسی آنها بپردازند.
در دیگر سو با ابزارهای این فضاسازه تقریباً تمام رودخانههای پهنتر از 330 فوت (100 متر) برای آدمی مشاهدهپذیر میشود و برای نخستینبار نیز آنها را به صورت سه بُعدی مشاهده میکنیم. به همین ترتیب، در جایی که فناوریهای زمینی و ماهوارهای حال حاضر تنها دادههای چند هزار دریاچه از بزرگترین دریاچههای جهان را برای بشریت ارائه میکنند، ماناسا (SWOT) وارد میشود و این تعداد را به بیش از یک میلیون دریاچه بزرگتر از 15 هکتار (62500 متر مربع) افزایش میدهد. شگفت انگیز است، بله؟
بیشتر بخوانید: درباره والکیری پهپاد فوق پیشرفته نیروی دریایی آمریکا چه میدانیم؟
۳- این ماهواره به برخی از مهمترین پرسشهای بشری پیرامون تغییرات اقلیمی پاسخ خواهد داد
بخش مهمی از پیش بینی آب و هوای آینده ما در گرو این است که تعیین کنیم اقیانوسها در چه نقطهای جذب گرمای اضافی محبوس در جو را کُند و بنا به انتشار مجدد آن در هوا میکنند، این نقطه همان جایگاهیست که میتواند گرمایش جهانی را تسریع کند.
ماناسا (SWOT) اطلاعات مهمی را دربارهیِ این تبادل حرارتی جهان اقیانوسی- اتمسفریک ارائه کرده و پژوهشگران را قادر ساخته تا مدلهای پیشبینی آب و هوایی را آزمایش کرده و بهبود بخشند. به علاوه، این ماهواره به پُر کردن شکافهای دادهمحورِ موجود در پازلِ تصویری پژوهشگران، در چگونگی تغییر سطح دریا در امتداد خطوط ساحلی پرداخته و بینشهایی را ارائه میدهد که میتوان از آن برای بهبود مدلهای رایانهای برای پیشبینی افزایش سطح دریا و پیشبینی سیلهای ساحلی سود جُست!
۴- دادههای ماناسا (SWOT) شِگردی برای اطلاع رسانی تصمیمات خُرد در زندگی روزمره
تغییرات اقلیمی همچنین چرخهیِ آب سیارهمان را تسریع میدهد و در نهایت منجر به الگوهای بارندگی بیثباتتری نظیر بارشهای سیلآسا و خشکسالی شدید میشود. بنابراین یک تضاد پیش میآید که برخی از جوامع در سراسر جهان سیل را تجربه می کنند و در دیگر سو برخی از جوامع از خشکسالی رنج میبرند.
اگر بخواهیم فهرستنویس از اهمیت دادههای ماناسا (SWOT) برای نظارت بگوییم، فهرست عریض و طویلی میشود. امّا مختصر میتوان گفت: ارتقاء نظارت بر وضعیت خشکسالی در دریاچهها و بهبود پیشبینی سیلاب برای رودخانهها، ارائه اطلاعات ضروری به آژانسهای مدیریت آبی، آژانسهای آمادگی در برابر رخدادهای طبیعی، دانشگاهها، مهندسان عمران و سایر افرادی که نیاز به ردیابی آبی در مناطق محلی خود دارند، استفاده خواهد شد.
۵- ماموریتی بینالمللی که راه را برای ماموریتهای زمینمحور آینده ناسا هموار میکند
ماناسا (SWOT) با فناوری نوآورانه و تعهد خود به درگیر کردن گروه متنوعی از افرادی که قصد استفاده از دادههای مأموریت را دارند، مسیری را برای مأموریتهای آینده رصد زمین ایجاد میکند که پیشتر امکانپذیر نبود. دادهها و سنجشهای ماناسا (SWOT) – و ابتکاراتی برای حمایت از پژوهشگران در تجزیه و تحلیل اطلاعات – رایگان و در دسترس خواهد بود. این به تقویت فعالیتهای پژوهشی و کاربردی توسط طیف وسیعی از کاربران، از جمله کسانی که معمولاً فرصت دسترسی به این دانش را ندارند، کمک میکند.
امکان وجود چنین ماموریت بلندپروازانهای به لطف همکاری چند دههای بین ناسا و آژانس فضایی فرانسه (CNES) امکان پذیر شده است که در دهه 1980 برای نظارت بر اقیانوس زمین آغاز شد. این همکاری با پرتاب ماهواره TOPEX/Poseidon در سال 1992، در استفاده از امکانات ابزاری به نام ارتفاعسنج برای مطالعه سطح دریاها پیشگام شد.
مشارکت ناسا و آژانس فضایی فرانسه، به مدّت سه دهه بدون وقفه ادامه یافته و در طی این مسیر آژانسهای دیگری را نیز دربرگرفت. از جمله آژانس فضایی کانادا (CSA) و آژانس فضایی بریتانیا برای ماناسا (SWOT)، و همچنین ESA (آژانس فضایی اروپا)، که برای بهره برداری از ماهوارههای هواشناسی، و کمیسیون اروپا برای ماهواره Sentinel-6 Michael Freilich، که در نوامبر 2020 پرتاب شد.
بیشتر بخوانید:
- حفاظت از محیط زیست با تکنولوژی روز دنیا ؛ روش سنگاپوریها مقابله با آلایندهها!
- مازوت سوزی نیروگاهها همچنان ادامه دارد؛ اینجا کسی به فکر محیط زیست نیست!
- پرورش گوجه فرنگی در ایستگاه فضایی بینالمللی توسط ناسا
دیدگاه شما درباره ماهواره نقشهبرداری آبهای سطحی و اقیانوسی (ماناسا) چیست؟ آیا پنج نکتهای که شرح دادیم برایتان آشنا بود؟ نظرات خود را در بخش کامنتها با ما در میان گذاشته و اخبار تکنولوژی را با تکراتو دنبال کنید.
منبع:ScitechDaily