شاید روشهای ترک سیگار برای بسیاری از سیگاریها، نخنما شده باشد، اینبار با کمک علم میخواهیم بهترین روش ها را بررسی کنیم.
یک بررسی جامع، اثربخشی روشهای ترک سیگار را ارزیابی کرده است و سه روش پیشتاز را بهعنوان ابزارهای مؤثر برای کمک به افراد سیگاری بهتر از همه میداند. این مطالعه که توسط گروهی از پژوهشگران در بریتانیا انجام شد، نشان داد که سیگارهای الکترونیکی وارنیکلین، سیتیزین و نیکوتین موفقترین مداخلات برای ترک سیگار در بین روشهای بررسی شده بودند.
بیشتر بخوانید: طرح دولت انگلیس برای ممنوعیت کامل استفاده از سیگار برای نسلهای آینده
چه چیزی دربارهی روشهای ترک سیگار میدانیم؟
در این تجزیه و تحلیل گسترده، در مجموع 157179 سیگاری در 319 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs) شرکت کردند، که همگی موفق شدند تا برای حداقل شش ماه سیگار را به کلی کنار بگذارند. نتایج این تحقیق چشمانداز ارزشمندی را دربارهی موثرترین راهبردها برای غلبه بر اعتیاد به دخانیات ارائه داده است.
در همین خصوص، جیمی هارتمن بویس، دانشمند سلامت عمومی، که پیشتر زیرنظر دانشگاه آکسفورد بود، برای تحقیقات ترک سیگار اهمیت زیادی قائل است؛ چرا که استعمال دخانیات همچنان یکی از علل اصلی بیماریها و مرگ و میرهای قابل پیشگیری در سراسر جهان است که بر ضرورت پرداختن به این موضوع رایج صحه میگذارد. با این حال، علیرغم تمایل گسترده به ترک سیگار، اغلب این یک تلاش دشوار است و منجر به موفقیت نمیشود.
چرا اغلب روشهای ترک سیگار کار نمیکند؟
نیکوتین، ماده اولیهیِ اعتیادآور موجود در تنباکوست که در دستهی یکی از پرمصرفترین و اعتیادآورترین موادها رتبهبندی میشود و تأثیر قدرتمندی بر مغز دارد. همانطور که داده ها نشان میدهد، بدون کمک خارجی، از هر 100 سیگاری فقط 6 نفر شانس ترک موفقیتآمیز آن را دارند.
کارایی وارنیکلین و سیتیزین اینطور است که با تحریک گیرندههای نیکوتین مغز خودشان را به جای آن جا میزنند. همانطور که احتمالاً بدانید، وقتی گیرندههای نیکوتین فعال میشوند، دوپامین آزاد میکنند و همزمان نیکوتین را مسدود میکنند. جالب توجه است که تفاوت معنیداری در اثربخشی سیتیزین (با نام تجاری Tabex در بازار)، وارنیکلین (موجود با نامهای Chantix و Champix) و سیگارهای الکترونیکی نیکوتین وجود نداشت. یافتهها نشان میدهد که تقریباً 14 درصد از سیگاریهایی که سعی در ترک سیگار با کمک این روشها دارند، موفق میشوند وضعیت خود را حداقل برای شش ماه پایدار نگاه دارند.
موثرترین روشهای ترک سیگار کدام است؟
موثرترین رویکرد شناسایی شده، ترکیبی از دو شکل درمان جایگزین نیکوتین (NRT)، مانند چسبهای نیکوتینی و آدامس یا قرصها بود. با این حال، داده ها نشان میدهد که استفاده از یک شکل واحد از NRT، مانند قرصها یا آدامسها به تنهایی، کمتر موجب ترک موفق سیگار میشوند. تقریباً از هر 100 نفر 12 نفر توانستهاند با استفاده از دو شکل NRT با هم سیگار را ترک کنند، در مقایسه با حدود 9 نفر از 100 نفر که فقط از یک نوع استفاده میکردند.
داده ها همچنین نشان می دهد که کاهش تدریجی مصرف نیکوتین ممکن است کمی موثرتر از ترک ناگهانی باشد. علاوه بر این، زمان شروع درمان نیکوتین – چه قبل و چه بعد از ترک – و دوز مصرفی تاثیر قابل توجهی بر اثربخشی نداشته باشد.
روشهای دیگر ترک سیگار که کمی عوارض نشان دادند
داروی دیگری به نام بوپروپیون (با نام تجاری Wellbutrin به بازار عرضه میشود)، در میان افرادی که سعی در ترک سیگار داشتند، میزان موفقیت 9 درصد را از خود نشان داد. دربارهی ایمنی آن، شواهد حاکی از آن بود که بوپروپیون ممکن است با افزایش بسیار جزئی دوز مصرفی عوارض جدیای به همراه داشته باشد. به طور کلی، درمانهای تحت بررسی، درمانهایی از طیف بیخطر و با حداقل عوارض جانبی شدید در نظر گرفته میشوند. با این وجود، نویسندگان این مقاله، خاطرنشان کردند که همهیِ RCTها شامل دادههای مربوط به عوارض جانبی نیستند.
کیتلین نوتلی، محقق علوم اجتماعی از دانشگاه آنگلیا شرقی در بریتانیا، این مطالعه را ستود و بر اهمیت آن در ارزیابی اثربخشی روشهای ترک سیگار تاکید کرد. او خاطرنشان ساخت که این پژوهش، به وضوح اثربخشی سیگارهای الکترونیکی، وارنیکلین و سیتیزین را به عنوان کمکهای ترک سیگار نشان می دهد. چنانکه بر اساس فراتحلیل (متاآنالیز) شبکه، این مداخلات میزان موفقیت ترک سیگار را در مقایسه با شرایط کنترل شده دو برابر کرد.
نتیجهگیری
در حالی که نویسندگان بر این باورند که شواهد اضافی بعید است نتایج قطعی مطالعه را تغییر دهد، اما گفتند که آنها نیاز به دادههای بیشتری در مورد عوارض جانبی و ترکیب بهینه داروها اذعان دارند. علاوه بر این، اکثر تحقیقات انجام شده در این زمینه، در کشورهای ثروتمند انجام شده و شواهد کمی از کشورهای کم درآمد باقی مانده است. محققان امیدوارند که مطالعات آینده تاثیر وضعیت اجتماعی-اقتصادی بر ترک سیگار را بررسی کنند.
سوالات متداول
آیا روشهای ترگ سیگار صد در صد جواب میدهند؟
خیر. بهترین روشهایی که شناخته شد، حدود 10 تا 12٪ توانستهاند موفقیت آمیز باشند.
بهترین روش ترک سیگار کدام است؟
روشهی ترکیبی یعنی استفاده از قرصها و سیگارهای الکترونیکی بهترین روش ترک سیگار بوده است.
نظر شما در مورد روشهای ترک سیگار عنوان شده در این مقاله چیست؟ نظرات خود را با تکراتو در میان بگذارید.
منبع: sciencealert