فلسفه هم زیباست هم ترسناک، شاید بخواهید بخوانید اما ندانید از کجا. با ما باشید تا بهترین کتاب های فلسفه جهان را برای آغاز مطالعات جدی به شما معرفی کنیم.
زادگاه فلسفه را یونان و به طور دقیق تر آتن، و چیزی بیش از 400 سال قبل از میلاد میدانند. اولین فلاسفه ای که شناخته شده هستند تعدادی اندیشمند با آرای نسبتا پراکنده هستند که آنها در مجموع پیشاسقراطی نام نهاده اند.
شروع فلسفه را نیز با تفکر انسان درباره خود و ماهیت جهان دانسته اند. در حقیقت فلسفه در یک روایت ساده دانشی است که به پیگیری پرسشهای بنیادین بشر درباره هستی، ماهیت و وجود میپردازد.
اما فلسفه از زمانه سقراط تا عصر روشنگری در سده هجدهم میلادی، در سرزمینهای اسلامی و در جهان مدرن فراز و فرودهای بسیاری از سر گذارنده است.
گرچه پاسخ مشخص و خاصی برای بسیاری از سوالات بنیادین نیافته است، اما همواره بوده و همواره هم موثر و قدرتمند بوده است. شاید بیش از هرچیز فلسفه را باید علم پرسشگری یا ابزاری برای توان پرسشگری نامید. ذهنی خلاق، پویا و جوینده که همواره در پی یافتن است را ذهنی فلسفی گویند.
ورود به این عرصه از دانش گرچه مزایای بسیار دارد اما به این سادگی ها نیست و نیاز به تلاش ذهنی مستمر و مطالعات مداوم و برنامه ریزی شده ای دارد. برای خود من بسیار پیش آمده است که اطرافیانم را میبینم که به دلیل ضعف نظام آموزش فلسفه در مدارس ایران، از این دانش جذاب متنفرند.
از طرف دیگر آنهایی هم که میخواهند شروع به مطالعه آثار فلسفی کنند به یکباره از اثار شاخص و ثقیل متفکران به نام آغاز کرده، به همان یکبارگی انتخاب کتاب، از فلسفه زده میشوند. اما برای شروع مطالعات فلسفی چه باید کرد؟
بیشتر بخوانید:
بهترین رمان های جهان ؛ پیشکش به خوره های برترین کتاب های جهان!
بهترین کتاب های فلسفه جهان کدامند؟
بهترین کتاب های فلسفه برای شروع
شاید برای هر فرد علاقه مند به فلسفه این سوالات که کتاب های پایه فلسفه کدامند و یا بهترین کتاب های فلسفه برای شروع چیستند شکل بگیرد. در این گفتار قصد داریم علاوه بر معرفی برخی از بهترین کتاب های فلسفه برای شروع، تعدادی از برترین رمان های فلسفی جهان و همچنین بهترین کتاب های تاریخ فلسفه را نیز به شما معرفی کنیم.
شما برای آغاز مطالعات خود در ابتدا نیاز به مطالعه برخی آثار مقدماتی و ابتدایی دارید که به شما درکی معقول و مناسب از اصطلاحات، مفاهیم و کاربردهای مختلف معنایی آنها بدهند. شما را با حوزه مفهومی فلسفه اشنا سازند. ما این مجموعه را در بخش اول مطلب تحت عنوان بهترین کتاب های فلسفه برای شروع مطالعات فلسفی ارائه میدهیم.
بعد از این بخش باید به سراغ مطالعه آثاری با جدیت بیشتر اما بازهم نسبتا مقدماتی برویم. بهترین ژانر آثار فلسفی که در این میان هم سطح مطالعات شما را بالا میبرد و هم به طور همزمان شما را با سیر فلسفه، تاریخ فلسفه و نظریه های مهم فلسفی آشنا میکند، ژانر کتاب های تاریخ فلسفه هستند.
این آثار عموما از دوران پیشاسقراطی آغاز کرده و به نسبت موضوع بررسی خود تا دوران معاصر پیش آمده اند. به معرفی مکاتب، نظریه ها و اندیشمندان مهم میپردازند. در نتیجه بخش دوم مطلب ما مربوط به معرفی بهترین کتاب های تاریخ فلسفه است.
بهترین کتاب های تاریخ فلسفه را عموما یا فیلسوفان و یا مورخان نوشته اند. ما با معرفی اثاری از هر دو طیف نویسندگان سعی میکنیم در اینجا مساوات را رعایت کنیم.
در نهایت و برای بخش آخر این گفتار بخشی تحت عنوان بهترین رمان های فلسفی جهان را در نظر گرفته ایم. رمان فلسفی به زبان ساده به آن دسته اثار ادبی گفته میشود که توسط فیلسوفان نگاشته شده، در قالب ادبیات و رمان، نظریه، ایده و یا وضعیت فلسفی خاصی را بیان میکند.
ای گرایش در میان فلاسفه معاصر خصوصا فیلسوفان چپ که گرایش بیشتری به نزدیکی به توده مردم و جذب آنها دارند، رواج و رونق بیشتری دارد. افرادی چون ژان پل سارتر و آلبر کامو را میتوان از جمله فیلسوفان مطرحی دانست که به این ژانر گرایش داشتند و به خلق رمان های نسبتا کوتاه و نمایشنامه های بسیار در این ژانر اقدام کردند.
البته افرادی چون اروین د یالوم معروف در میان ما ایرانیان و همچنین برایان مگی نیز قرار میگیرند. در نتیجه پایان بخش مطلب ما، گفتاری است کوتاه درباره بهترین داستان های فلسفی و یا برترین رمان های فلسفی.
بیشتر بخوانید:
بهترین رمان های عاشقانه جهان ؛ آشنایی با رمانتیک و عاشقانه ترین رمان های دنیا
بهترین کتاب های فلسفه برای شروع
کتاب های پایه فلسفه کدامند؟
همانطور که پیش تر گفتیم، قصد ما در این بخش، آشنا سازی شما با برخی از آثار پایه ای و مقدماتی در شروع مطالعات فلسفی است. عموم آثاری که در این بخش معرفی میشوند به بحث در باب مسائل، موضوعات و سوالات و علی الخصوص اصطلاحات و مفاهیم خاص فلسفی میپردازند.
آشنایی با این مقدمات و مبانی، لازمه کار هر فردی است که قصد دارد به طور جدی شروع به مطالعات فلسفی کند. فهم فلسفه و استفاده از آن در شیوه اندیشیدن مستلزم درک این مبانی و آشنایی با مقدمات اینچنینی است. در نتیجه سعی کردم این بخش را نسبتا پرتعداد تر از سایر بخش ها معرفی کنم. هرکس به تناسب علاقه خود میتواند از میان این عناوین دست به انتخاب زده و شروع به مطالعه آثار مد نظر کند. اما بهترین کتاب های فلسفه برای شروع:
الفبای فلسفه اثر نایجل واربرتون ؛ آغازی بر مطالعه فلسفه
کتاب های پایه فلسفه
الفبای فلسفه به راستی آغازی است مناسب برای ورود به عرصه فلسفه و فلسفی اندیشیدن. فلسفه چیست؟ سوالی که پرداختن به آن به اندازه کافی برای شروع کتاب جذاب است.
این کتاب همانطور که از نامش هویداست، قرار است ما را با الفبای فلسفه آشنا کند. نایجل واربرتون این کتاب را در ۷ فصل نوشته است: خدا، درست و نادرست، جهان خارج، علم، ذهن و هنر. واربرتون در هر فصل به کمک سوالاتی که مطرح میکند و شیوه پاسخ به آنها، به مخاطبش شیوه فکر کردن و فلسفیدن را نیز آموزش میدهد.
زبان ساده اثر، جامعیت و عمق در عین کم حرفی و ترجمه خوب موجود از آن به فارسی از جمله عواملی است که سبب میشود آنرا یکی از کتاب های پایه فلسفه دانسته و مطالعه آن را به شما توصیه کنم.
خودآموز فلسفه اثر مل تامپسون
کتاب های پایه فلسفه
این اثر نیز که توسط یکی از فیلسوفان معاصر و پرکار انگلیسی نوشته شده است، بر مقدمات مبانی دانش فلسفه متمرکز است. در هفت بخش تنظیم شده و در هر بخش به موضوعات اساسی و به زبان ساده میپردازد.
فصل اول این کتاب درباره معرفت‌شناسی است. فصل دوم درباره فلسفه‌ی دین است. در این بخش به استدلال‌های رد یا قبول خدا اشاره میشود. فصل سوم درباره فلسفه ذهن است. نظریه‌هایی مانند هوش مصنوعی، ماتریالیسم و ایده‌الیسم در این فصل به صورت خلاصه آورده میشود.
فصل چهارم این کتاب درباره فلسفه علم است. این فصل به مباحثی نظیر علم، مسائل علمی و دانشمندان میپردازد. فلسفه اخلاق موضوع فصل بعدی این کتاب است. سه بحث جدی در فلسفه اخلاق یعنی فایده‌گرایی، فضیلت‌گرایی و اخلاق کانتی در این فصل بررسی شده است.
فصل ششم درباره فلسفه سیاسی است. مفاهیمی مانند قرارداد اجتماعی، اراده عمومی و عدالت در این فصل بررسی شده است. فصل آخر این کتاب درباره مفاهیم و نظریات روز فلسفه جهان است. موضوعاتی نظیر اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی در این فصل بررسی میشوند.
جامعیت و به روز بودن در عین کم حجم بودن سبب میشود تا این اثر در زمره کتاب های پایه فلسفه قرار گیرد.
آشنایی با فلسفه اثر یوزف بوخنسکی ؛ یک کتاب کمیاب
بهترین کتاب های فلسفه برای شروع
در این میان شاید معرفی کردن یک اثر نسبتا قدیمی چندان بد به نظر نیاید. البته از همین الان بگویم که یافتن این کتاب کار سختی است. اما به نظر من تلاش برای یافتن و خواندن آن میارزد.
آشنایی با فلسفه در حقیقت مکتوب ده سخنرانی نویسنده در مجامع مختلف است که در موضوعات و مفاهیم بنیادین فلسفی مانند قانون، شناخت، حقیقت، هستی، ارزش و غیره چاپ شده است.
توضیحات بوخنسکی بسیار ساده و در عین حال جامع و مانع است و با مثالهای دم دستی و خوب او درک مطلب را برای نوآموزان ساده تر میکند. این کتاب در قطع پالتویی و با ترجمه محمدرضا باطنی توسط انتشارات توتیا منتشر شده است. اما از سال 88 که چاپ چهارم آن به بازار عرضه شد دیگر به زمره کتاب های کمیاب پیوست.
بیشتر بخوانید:
بهترین کتاب های سیاسی ایران و جهان ؛ آشنایی با بهترین کتاب های علوم سیاسی
تسلی بخشی های فلسفه اثر آلن دوباتن
کتاب های پایه فلسفه
عدم محبوبیت، کم‌پولی، ناکامی، ناتوانی، قلب شکسته، سختی و رنج مشکلاتی هستند که هر انسانی در زندگیش ممکن است با آنها مواجه شود. اما فلسفه چه کمکی میتواند به ما کند. یا به عبارت دیگر فیلسوفان چه پیشنهادی برای ما دارند؟
آیا فلسفه میتواند کمکی به ما بکند؟ ایا راهکاری وجود دارد؟ آلن دوباتن پژوهشگر و فیلسوف فعال معاصر در این کتاب و به زبان ساده سعی دارد برخی از کابردها و کارکدهای عادی فلسفه را به مخاطبان نشان دهد.
دوباتن از زمانی که دوره تخصیل دکتری فلسفه در هاروارد را رها کرد تلاش زیادی در راستای آشتی دهی عموم مردم با فلسفه آغاز کرد. وی در همین راستا باشگاهی به نام مدرسه زندگی را نیز به راه انداخته است.
مسائل فلسفه اثر برتراند راسل
کتاب های پایه فلسفه
لذات فلسفه اثر ویل دورانت
کلیات فلسفه از ریچارد پاپکین
کتاب های پایه فلسفه
در پایان بخش قسمت ال این گفتار، شما را با جامع ترین اثر این بخش یعنی کلیات فلسفه ریچارد پایکین آشنا میکنم. این اثر یک کتاب جامع در چیزی نزدیک به 400 صفحه میباشد که به بیان مبسوط و مفصل اما نسبتا ساده تمام آنچه شما لازم است درباره فلسفه بدانید میپردازد.
این اثر برای افرادی که به طور خودآموز فلسفه میخوانند و حتی برای دانشجویان فلسفه یک اثر کاربردی محسوب میشود. اما بازهم توصیه میکنم خرید و مطالعه آنرا حداقل بعد از مطالعه یکی از آثار ذکر شده در بالا انجام دهید.
اگر هیچ از فلسفه ندانید و با این اثر شروع کنید، احتمال دلزدگی از فلسفه همچنان وحود دارد. این کتاب را استاد سید جمال الدین مجتبوی به فارسی ترجمه کرده اند و از همان زمان ترجمه تا به امروز انتشارات حکمت بارها و بارها این اثر را تجدید چاپ و روانه بازار کرده است.
بهترین کتاب های تاریخ فلسفه
بهترین کتاب تاریخ فلسفه چیست؟
در این بخش میخواهم به شما چند کتاب تحت عنوان بهترین کتاب تاریخ فلسفه معرفی کنم. به نظر من دانشجوی تاریخ وقتی بحث از اندیشه و اندیشه ورزی باشد، بدون دانستن سیر و زمینه تاریخی اندیشه ها نمیتوان به درک درستی از بحث رسید.
در نتیجه قصد دارم به شما برخی از مهمترین و بهترین کتاب های تاریخ فلسفه را معرفی کنم که به بررسی سیر فلسفه ورزی پرداخته اند. اما پیش از آن این را بگویم که بر خلاف بخش قبل در اینجا به طور جدی فقط دو اثر را به شما معرفی میکنم. البته عناوین دیگری را در حد آشنایی نام میبرم.
اما از آنجا که هدف این گفتار آشنایی مخاطب با کتبی مقدماتی است؛ در نتیجه در هر بخش سعی میکنم مقدماتی ترین اثار را معرفی کنم. مسئله در مورد این بخش، یعنی بهترین کتاب تاریخ فلسفه، این است که بسیاری از کتبی که وجود دارند، به مانند تاریخ فلسفه 7 جلدی راتلج و یا تاریخ فلسفه 9 جلدی فردریک کاپلستون، یا اثر 5 جلدی امیل بریه در حکم آثار مرجع و تخصصی هستند و مخاطب معمولی نیازی به آشنایی با آنها ندارد.
چون عموما هم کسی غیر از اساتید و دانشجویان فلسفه حوصله سر زدن به این آثار را ندارد. در نتیجه ما سعی میکنیم کتبی جامع و در عین حال معقول به لحاظ حجم به شما معرفی کنیم. که نه زیاد حوصله سر بر باشند و نه ناکافی و نامطلوب.
نتیجه کار چنین است. اگر خاطرتان باشد در بخش قبل یعنی بهترین کتاب های فلسفه برای شروع در ذکر دو کتاب لذات فلسفه و مسائل فلسفه به ترتیب از ویل دورانت و برتراند راسل،گفتم که باز به سراغ این افراد خواهیم رفت.
تاریخ فلسفه اثر ویل دورانت
بهترین کتاب تاریخ فلسفه
یکی از بهترین کتاب های تاریخ فلسفه به خصوص برای شروع مطالعات در این حوزه، اثر مهم ویل دورانت تحت عنوان تاریخ فلسفه است. این کتاب به زبانی ساده و در حجمی متناسب به بررسی سیر تاریخی اندیشه های فلسفی و اندیشمندان مطرح میپردازد.
این اثر، به عنوان یکی از بهترین کتاب های تاریخ فلسفه ، به نوعی مکمل لذات فلسفه نیز هست. از قضا این کتاب را نیز دکتر عباس زریاب خویی ترجمه کرده اند و نشر علمی فرهنگی آنرا به بازار عرضه میکند.
این اثر به لحاظ ظاهری دقیقا شبیه به همان لذات فلسفه است. نگرانی نداشته باشید، محتوا متفاوت است. با خیال راحت نسبت به خرید و مطالعه اثر اقدام کنید.
تاریخ فلسفه غرب ؛ بهترین کتاب تاریخ فلسفه برای مطالعه مقدماتی
بهترین کتاب تاریخ فلسفه غرب
در مورد برتراند راسل، فیلسوف و ریاضیدان انگلیسی در بخش اول این گفتار توضیحاتی دادیم. در اینجا چیز بیشتری نمیگوییم مگر اینکه این کتاب او یعنی تاریخ فلسفه غرب از مهمترین آثار در باب تاریخ فلسفه غرب و یکی از آثار شاخص و کلاسیک این حوزه است.
این اثر با حجم قابل توجهی (چیزی حدود هزار صفحه) در عین پرداختن به موضوعات مختلف به معرفی مکاتب و اندیشه های فلسفی و سیر تاریخی آنها میپردازد.
این اثر وجین را سالها پیش استاد نجف دریابندری به فارسی برگردانده اند و این روزها به همت انتشارات آوند دانش به زیور طبع آراسته شده است.
بهترین رمان های فلسفی جهان
بهترین داستان های فلسفی
اما برسیم به بخش پایانی داستان یعنی معرفی برترین رمان های فلسفی. این بخش مختص علاقه مندان به ادبیات با چاشنی فلسفه است. پیشتر و در ابتدای مطلب تعریفی از مقصود خود یعنی بهترین رمان های فلسفی جهان را بیان کردیم. برای جلوگیری از تکرار مکررات مستقیما به سراغ اصل مطلب میرویم.
طاعون اثر آلبر کامو ؛ یکی از بهترین رمان های فلسفی جهان
بهترین داستان های فلسفی
گرچه پیشتر هم گفتیم. رمان فلسفی صرفا محدود به چند اثر نمیشود. در حقیقت در اینجا ما به جای معرفی اثر به شما نویسنده و اندیشمند معرفی میکنیم. اساسا کامو یک فیلسوف محسوب میشود که رمان ها و داستانهایی با مضامین فلسفی نگاشته است.
اینکه ما در اینجا طاعون را انتخاب کردیم شاید صرفا به دلیل تشابه نسبی فضای و جریان داستان طاعون با فضای کرونایی این روزها باشد. کاهش ارتباطات جمعی، فضایی ساکت و دلهره آور و سکوت شهر محل داستان میتواند در این دوران کرونایی برای ما جذاب باشد.
طاعون را بخوانید. اما فراموش نکنید که تمام آثار کامو خواندنی و قابل تامل هستند. از قضا بسیاری از اثار او ترجمه شده است و در دسترس علاقه مندان قرار دارد. در میان بهترین ها میتوان به بیگانه، اسطوره سیزیف، طاعون، انسان طاغی، سقوط، کالیگولا و صالحان اشاره کرد.
غثیان سارتر (تهوع) یکی از بهترین داستان های فلسفی
بهترین رمان های فلسفی جهان
شاهکار سارتر بلاشک باید در این لیست باشد. اثری که ترجمه های متعددی دارد اما اهل فن میگویند ترجمه آن به غثیان صحیح تر و بهتر است. اصل عمده و اساسی در ادبیات، آنگونه که سارتر میگوید، بررسی رابطه انسان با جهانی نامعقول است، جهانی کمتر دلپذیر، آکنده از ابهام و تردید، آکنده از اضطراب؛ و جهان آنتوان روکانتن از این امر مستثنی نیست.
غثیان حدیث انسان تنهایی است که در چرخ و واچرخ زمان، از تنهایی خویش پناهگاهی میسازد تا بتواند در مقابل هجوم افکار سرد و سهمگین تاب بیاورد و روزنی به نور بجوید. افکاری که او را به هر سو میبرد، به حقایق بیچون و چرای زندگی انسانها، به قدمهای کند و سنگین یک پیرزن در درازنای زمان، به اشیای قطاری در راه، به ضخامت لیوان آبجو، به خطوط ناب و نرمنشدنیِ نغمههای موسیقی، به نور کمرمق سپیدهدم. او در پس این تفکرات روزنی را میجوید تا به موقعیتش در جهان روشنایی بخشد؛ تا بتواند به درونکاوی خویش بپردازد. روزنی که برای ادامه زیستش توجیهی به دست دهد.
«میخواهم پیش از آنکه خیلی دیر شود به وضوح درونم را ببینم.»
سارتر هم به مانند کامو فلسفی مینوشت و در حقیقت هم فیلسوف بود. نمایشنامه های بسیاری منتشر کرد مانند دستهای آلوده و یا چرخدنده که همگی را میتوان در زمره برترین داستان های فلسفی محسوب کرد.
کوری یکی از بهترین رمان های فلسفی جهان
بهترین داستان های فلسفی
داستان کوری نیز مانند طاعون است. اما با کمی تفاوت. یک داستان سرشار از نمادها و با بهره گیری زیرکانه ساراماگو از تلمیح که برایش جایزه نوبل را به ارمغان آورد.
در این اثر به ناگاه و به تدریج همه افراد شهر محل داستان دچار نابینایی میشوند. داستان به طرز نمادینی به برخی از ضعف های اخلاقی در جوامع مدرن تاکید دارد.
این شاهکار ادبیات در ایران چندین ترجمه خوب دارد. از جمله برترین ترجمه ها ترجمه سرکار خانم مینو مشیری است. همچنین ترجمه آقای مهدی غبرائی برای نشر مرکز نیز از جمله ترجمه های معتبر و پرفروش محسوب میشود.
اروین د یالوم ، متخصص برترین رمان های فلسفی
برترین رمان های فلسفی با یالوم
فلسفه به زبان ساده، فلسفه به زبان داستانی، کار یالوم همین است. اروین د یالوم را ما عموما به نام کتاب مشهور وقتی نیچه گریست میشناسیم.
اما اگر جستجویی حول نام یالوم انجام دهید میبینید که نویسنده بسیار پرکار و فعالی است و در مورد تقریبا بسیاری از فیلسوفان مهم تاریخ فلسفه غرب رمان های فلسفی نگاشته است.
جدا از وقتی نیچه گریست، میتوان به مسئله اسپینوزا، درمان شوپنهاور و دروغگوی روی مبل به عنوان رمان های فلسفی یالوم اشاره کرد. عموم آثار یالوم به فارسی ترجمه شده است.
بیشتر بخوانید:
- بهترین اپلیکیشن کتابخوان اندروید ؛ دریچه ای به دنیای کتاب‌های الکترونیک!
- بهترین کتاب های موفقیت ؛ برای یاد گرفتن راه و رسم موفقیت چه کتاب‌هایی بخوانیم؟
- بهترین رمان های عاشقانه ایرانی ؛ آشنایی با برترین داستان‌های رمانتیک ایران
گردآوری: techrato
بسیار زیبا جذاب
خیلی ممنون در معماری اساتید خیلی به فلسفه اشاره میکنن. ممنون از کمکتون.