به هر گونه عمل آگاهانه برای پایان دادن به زندگی خودکشی می گویند. موضوع خودکشی در ایران از مسائل مهم امروز جامعه ایران است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
به هر گونه تلاش و کوشش آگاهانه برای پایان دادن به زندگی فرد که توسط خودش انجام گیرد، خودکشی می گویند. ممکن است گاهی این تلاش به اقدام به آن منجر می شود و گاهی فقط به صورت احساسی در شخص می ماند. خودکشی در ایران، به عنوان حادثه و نمودی رو به افزایش شناخته می شود.
خودکشی در ایران
ایران رتبه سوم را در خودکشی میان کشورهای اسلامی دارد. بر اساس آمار، خودکشی در ایران ، بیشتر بین افراد 15 تا 35 سال اتفاق می افتد. بر اساس اعلام وزرات بهداشت، در سال 1397، در ایران صد هزار نفر خودکشی کردند. از هر 100 هزار نفر ایرانی، به طور متوسط 125 نفر اقدام به خود کشی می کنند که از این 125 نفر، 6 نفر جانشان را از دست می دهند. در مقایسه با این آمار، در سال 2016 میلادی در امریکا از هر 100 هزار نفر، 16 نفر بر اثر خودکشی جان باختند.
بر اساس پژوهشی که ریاضی و نجفیان درباره ی خودکشی در ایران، انجام دادند، در سال 1394 ایران با نرخ خودکشی 6 نفر در هر صد هزار نفر، در رتبه 58 جهان قرار دارد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2014، نرخ خودکشی در کشور 5/3 در بین 100000 نفر بوده است، که بر پایه آن نرخ خودکشی در ایران در بین زنان با 3/6 و در بین مردان 0/7 می باشد. همچنین نرخ خودکشی در فصل تابستان 2/35% است که در مقایسه با سایر فصل ها 13% بالاتر است. اقدام به خودکشی در ایران در شهرها بیشتر از روستاها است. در ادامه خودکشی در ایران با ما باشید.
خودکشی در ایران
بر پایه اطلاعات سازمان پزشکی قانونی ایران، آمار خودکشی در ایران که منجر به مرگ شده است، 54 بوده است و در بین جوانان کمتر از 30 سال روی داده است. همچنین بر اساس مطالعه ای فرا تحلیلی در ایران، درصد اقدام به خودکشی و همین طور خودکشی منجر به مرگ در بین افرادی که ازدواج کرده اند، بیشتر از دیگر افراد است.
آمار خودکشی در ایران نشان می دهد که بین سال های 1375 تا 1378 خورشیدی در استان های غرب کشور، درصد خودکشی زنان از مردان بیشتر بوده است. اما در ایران تقریبا مردان دو برابر زنان خودکشی کامل دارند. در سال 1380 خورشیدی تقریبا 3000 خود کشی کامل در ایران روی داده است (یک درصد مجموع مرگ و میرها در کشور) که تقریبا 65 درصد آن مربوط به مردان و 35 درصد هم از سوی زنان بوده است. بالاترین آمار خودکشی موفق در استان ایلام با نرخ 26 در 100 هزار نفر و استان کرمانشاه با نرخ 23 از 100 هزار نفر روی داده است. پس از ایلام و کرمانشاه با فاصله ی زیادی استان های لرستان، همدان، گلستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، آذربایجان غربی، کرمان و کردستان قرار گرفته اند. آخرین رتبه ها هم به استان های تهران و سیستان و بلوچستان می بینیم.
در تیر ماه سال 1400 معاون اجتماعی سازمان بهزیستی در گفتگویی بر اساس گزارش های پزشکی قانونی کشور، آمار خودکشی در ایران از سال 1398 تا سال 1399 را چهل و یک هزار نفر اعلام کرد.
دلایل خودکشی افراد در ایران
دلایل خود کشی افراد در ایران، متفاوت و مختلف است. اما بهتر است ابتدا دلایل خودکشی در ایران و جهان را به سه دسته تقسیم کنیم.
- دلایل آسیب شناختی – روانی که در برگیرندهی بیماری های جسمی و بیماری های روانی مانند افسردگی می شود.
- دلایل اقتصادی که شامل اخراج از کار، ورشگستگی، مشکلات اقتصادی و بیکاری می شود.
- دلایل عاطفی مانند: بیماری های خطرناک و مرگ عزیزان و نزدیکان، شکست در عشق، از دست دادن معشوق، درگیری ها و اختلافات شدید و مکرر خانوادگی، میان زوج ها و والدین و فرزندان.
- دلایل اجتماعی که شامل شکست تحصیلی، فاصله زیاد طبقاتی می شود.
بر اساس پرسش نامه های تهیه شده از مراجعین بیمارستان لقمان استان تهران از سال 1970 تا 1972 رایج ترین علل و دلایل خودکشی در ایران ، مسائل خانوادگی با 56 درصد بوده است. در این پژوهش مشکلات و مسائل مرتبط با خودکشی در کشور مسائل خانوادگی و عاطفی عنوان شده است.
این مورد بیشتر در بازه سنی 15 تا 19 سال و 20 تا 24 سال روی داده است. در مجموع 81 درصد از کل افرادی که به خاطر مشکلات خانوادگی و مسائل عاطفی خودکشی کرده بودند، بین 10 تا 34 سال، سن داشتند. بر پایه همین پژوهش، دومین علت از دلایل خودکشی افراد در ایران، مسائل عاطفی و عشقی با فراوانی 28 درصد است، که در بین افراد 15 تا 24 ساله رخ داده است.
در پژوهش بیمارستان لقمان که درباره خودکشی در کشور است، سومین علل و دلایل خودکشی افراد در ایران را مسائل اجتماعی همچون خرید خانه، شکست تحصیلی و بیکاری عنوان شده است، بیشترین شیوع آن بین افراد 20 تا 24 ساله روی داده است. بر اساس این پژوهش مسائل مالی با شیوع 6% هم از آخرین دلایل خودکشی افراد در ایران است.
در پژوهشی دیگر که در نیمه نخست سال 1383 خورشیدی بر اساس جمع آوری پرسش نامه هایی که توسط خانواده های 260 نفر از خودکشی های موفق ارجاع شده به سازمان پزشکی قانونی ایران داشته اند، انجام شده است، بیشترین دلایل خودکشی در ایران در بین مردان به ترتیب اختلال های روحی با 41% و مشکلات اقتصادی با 31 % و همچنین شایع ترین دلایل خودکشی در بین زنان به ترتیب اختلافات خانوادگی با 54 % و اختلال های روحی با 31 % یاد شده است. افسردگی بیشترین اختلال بین دو جنس بوده است که در 27 % از موارد پیشینه ی بستری شدن ها ی بسیار در بیمارستان هم وجود داشته است.
شیوه های خودکشی در ایران
بر اساس پژوهش های انجام شده، بر روی 3،477 نفر که در سال 1385 خورشیدی، بیشترین روش خودکشی در کشور ما مربوط مسمومیت دارویی با متوسط 8/55 % بوده است.
یکی از دردناک ترین روش های خودکشی، خودسوزی است که بر اساس گزارش سازمان پزشکی قانونی ایران در سال 1380 در میان زنان 29/69 % بوده است. همچنین این گزارش درصد خودکشی مردان با شیوه خودسوزی را 47 % در استان یزد و بیشترین درصد خودکشی زنان از راه خودسوزی را 4/94 % در استان بوشهر اعلام کرده است. خودسوزی که جز دردناک ترین روش خودکشی است، در بین شیوه های فیزیکی خودکشی در ککشور ما با شیوع 13 % رایج ترین محسوب می شود.
به گزارش سازمان پزشکی قانونی ایران در سال1380 ، حلق آویز کردن که مهم ترین شیوه خودکشی با شیوع 5/56 % در میان مردان بوده است. بر اساس اسناد موجود از سال 1383 خورشیدی که مربوط به روش های خودکشی در کشور ما است، شایع ترین روش خودکشی بین زنان و مردان حلق آویزی بوده است.
سلاح گرم دیگر روش خودکشی در ایران، که بر اساس آمار خودکشی های موفق منتشر شده از سوی پزشکی قانونی ایران، در سال های 1946 تا 1974 میلادی در بین کل خودکشی های منجر به مرگ استان تهران، دومین فراوانی با شیوع 5/25 % پس از حلق آویزی، سلاح گرم بوده است، در سال 1381 خورشیدی 4/91 % خودکشی مردان و 6/8 % زنان با سلاح گرم بوده است. آمار خودکشی ایران با سلاح گرم 62 % اعلام شده که بیشتر در مکان های نظامی و نگهبانی روی داده است. موضوع خودکشی با سلاح گرم (اسلحه) در بین سربازان وظیفه مشکل بزرگی است که نیاز به توجه بیشتری دارد.
یکی دیگر از روش های خودکشی در کشور ما، مانند سایر کشورهای جهان پریدن روی ریل قطار یا مترو است. به گفته مسئولان در طول هر ماه یک خودکشی منجر به مرگ در مترو تهران اتفاق می افتد. برای نمونه در 24/2/1394 مردی 35 ساله در ایستگاه منیریه به دلیل اقدام به خودکشی مصدوم شده بود، به عوامل اورژانس تهران تحویل داده شد.
از روش های مرسوم خودکشی در ایران و جهان، پرش از ارتفاع است. به اثبات رسیده است که یکی از دلایل خودکشی افراد در ایران و جهان، ناهمگنی و عدم یکنواختی فضای شهری است. برج میلاد به دلیل ارتفاع زیاد، توجه اشخاصی که قصد خودکشی دارند را به خود جلب کرده است، به طوری تا کنون 3 مورد خودکشی منجر به مرگ از فراز برج میلاد در اخبار اعلام شده است.
رتبه ایران در خودکشی
رتبه ایران در خودکشی بر اساس خلاصه سالنامه آماری که سازمان پزشکی قانونی سال گذشته ارائه داده است 154 جهان است. سید حسن موسوی چلک؛ رئیس انجمن مددکاری کشور، می گوید:
میانگین جهانی خودکشی بین 12 تا 14 نفر است. اگر چه در کشور ما سیستم ثبت دقیقی برای خودکشی وجود ندارد و عده ای برای استفاده از بیمه و حفظ حیثیت، مراجعه به مراکز درمانی با اعلام دلایل دیگر و عدم ثبت اجباری موارد مربوط به خودکشی در بیمارستان های خصوصی یا دولتی، نظام آماری دقیقی وجود ندارد و دستگاه های مختلف، آمارهای متنوعی ارائه می دهند.
موسوی چلک درباره رتبه ایران در خودکشی افزود:
در جامعه ای که شاخص سرمایه اجتماعی بالا باشد میزان خودکشی نیز کم است، تاب آوری نیز از عوامل دیگر است که جزو الزامات مدیریت رفتاری محسوب می شود که باید روی آن سرمایه گذاری شود. به نظر می رسد ما روی بحث پیشگیری کمتر کار کرده ایم، برای مثال شناسایی کنیم در استان های مختلف چه بسترهایی اقدام به خودکشی را فراهم کرده است و بعد برنامه ریزی هایمان را به آن سمت سوق دهیم. گرچه خوشحالیم که روند اقدام به خود کشی در ایران نسبت به جهان نگران کننده نیست و حتی در بعضی استان ها شاهد خودکشی بوده ایم؛ اما به رغم این کاهش باز هم می بینیم که زمینه طولانی در خودکشی دارندکه باید روی آن ها کار کرد. نباید فراموش کرد که در محیط هایی که عوامل استرس زا بیشتر باشد شاهد خودکشی خواهیم بود.
جلوگیری از 8500 خودکشی در کشور از سوی اورژانس اجتماعی
رئیس اورژانس اجتماعی رضا جعفری در گفت و گو با یکی از رسانه ها با بیان این که با مداخله اورژانس اجتماعی از 8 هزار و 500 مورد از مواردی که مرتبط با خودکشی بودند، پیشگیری شده و منجر به مرگ نشده است افزود:
موضوع مربوط به خودکشی شامل یک طیف است که چندین مرحله دارد. این طیف شامل افکار خودکشی، تهدید به خودکشی و اقدام به خودکشی است که گاهی منجر به فوت و یا منجر به مصدومیت یا بیماری می شود. مداخله اورژانش اجتماعی مربوط به مرحله دوم، یعنی زمانی است که فرد تهدید به خودکشی می کند، ولی اورژانس اعلام آمادگی کرده است تا در مرحله سوم هم مداخله کند.
نشانه های خطر اقدام به خودکشی
بر پایه آمار خودکشی ایران و جهان، تقریبا 70 درصد افرادی که اقدام به خودکشی می کنند، پیش از اقدام به خودکشی به روشی نیت خود را نشان می دهند. آشنایی و آگاهی از این نشانه ها می تواند در جلوگیری از چنین اتفاق های ناگواری موثر باشد.
احساس ناامیدی، تنهایی، افسردگی، و بیان آن با جمله هایی مانند: ” دلم می خواهد خودم را بکشم،” هر طوری بخواهم رانندگی می کنم برایم مهم نیست چه اتفاقی رخ می دهد ” و ” نمی دانم تا کی می توانم این همه مشکل و فشار را تحمل کنم. ” می تواند از نشانه ی تصمیم به اقدام خودکشی در شخص باشد.
بیشتر وقت ها در کنار این گونه رفتار بیرونی و صحبت های کسی که به خودکشی می اندیشد، ممکن است تغییراتی همچون بخشیدن اموال با ارزش و گران بها، مرتب کردن و سامان دادن به کارهایشان، کناره گیری از اطرافیان، بی علاقه بودن نسبت به کارها و روابطی که دوست داشتند و تغییر در برنامه ی غذایی و خواب هم دیده می شود. این گونه رفتارها و تغییرات در الگوی زندگی فرد، می تواند زنگ خطر باشد برای آگاهی ما از وضعیتی او در آن قرار دارد.
روش های مقابله با خودکشی
از راهکارهای موثر برای درمان افرادی که قصد اقدام به خودکشی را دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پشتیبانی، راهنمایی و مشاوره
- کاهش استرس در محیط کاری
- گروه درمانی
- مداخله ی آگاهانه و دلسوزانه ی خانواده
- آموزش شناخت رفتارهای خطرآفرین و ارائه روش مناسب مقابله با آن ها
- آموزش حل مسئله
- مداوای مشکلات روحی و روانی افراد ناامید و افسرده
- در دسترس بودن خدمات بهداشت روانی برای ارتباط راحت بیماران روانی و معتاد
- کاهش خشنونت خانگی
- ایجاد و توسعه نگرش و دید مثبت در خانواده و جامعه با برنامه های مناسب
بیشتر بخوانید:
- ایرانی های معروفی که خودکشی کردند
- بیشترین فالوور اینستاگرام در سال 2020
- رکورد لایو اینستاگرام
- رکورد کامنت اینستاگرام
- بهترین بازی ماشین اندرویدی 2020
- بیشترین لایک در اینستاگرام
- بیشترین فالوور اینستاگرام در ترکیه
نظر شما در خصوص خودکشی در ایران چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت ها با تکراتو در میان بگذارید.
