فناوری به کار رفته در صفحه نمایش یک گوشی تاثیر زیادی در فروش آن محصول دارد. در این نوشتار به مقایسه نمایشگر P-OLED با نمایشگرهای IPS LCD پرداختهایم.
داشتن یک صفحه نمایش پیشرفته یکی از ویژگیهای اصلی گوشیهای پرچمدار است. ال جی وی 30 یکی از گوشیهای پیشرفتهای است که سال گذشته با یک نمایشگر منحصر بفرد به نام P-OLED عرضه شد.
از آنجایی که سامسونگ هنوز هم با نمایشگر اینفینیتی مشغول گسترش بازار نمایشگرهای سوپر AMOLED خود است و نمایشگرهای ال سی دی هم کم کم در حال خارج شدن از عرصه رقابت هستند، بنابراین انتخابهای چندان زیادی برای سازندگان در زمینه استفاده از یک نمایشگر در ساخت محصولاتشان باقی نمانده است.
صفحه نمایش P-OLED فناوری کاملا جدیدی در دنیای ساخت نمایشگرها نیست، با این حال تعدادی از سازندگان در ساخت گوشیهای پرچمدار خود از این تکنولوژی استفاده کردهاند. در سال گذشته دیدیم که چگونه ال جی با استفاده از نمایشگر P-OLED خود در مقابل نمایشگرهای AMOLED سامسونگ مقاومت کرد.
اما حالا این سوال پیش میآید که حاصل مقایسه نمایشگر P-OLED با نمایشگر IPS LCD چیست؟ در این نوشتار سعی کردهایم که به این سوال پاسخ دهیم. با تکراتو همراه باشید.
مقایسه نمایشگر P-OLED با نمایشگر IPS LCD
نحوه عملکرد نمایشگر IPS LCD
برای مقایسه بهتر بین صفحه نمایش پولد (POLED) با نمایشگر IPS LCD ابتدا باید ببینیم که صفحه نمایش IPS LCD چیست و چه فناوری دارد؟
ال سی دی (LCD) مخفف عبارت Liquid Crystal Display به معنای نمایشگر کریستال مایع و آی پی اس (IPS) محفف عبارت in-plane switching به معنای تغییر درون صفحهای است. IPS عناصر کریستالی درون لایه زیر پیکسلی آر جی بی (RGB) را کنترل میکند.
این عامل به عنوان جایگزین اثر میدانی یک بعدی تابیده شده (TN) معرفی شد؛ گونهای از فناوری تکمیلی برای نمایشگرهای ال سی دی در دهه 90 میلادی و نوعی از تکنولوژی که هنوز هم در اغلب گوشیهای دارای نمایشگرهای LCD مورد استفاده قرار میگیرد.
آی پی اس دارای یک سیستم روشنایی پشتی قطبی سازی شده است؛ این سیستم نوری از درون کریستال مایع قرار گرفته در جلو فیلترهای آبی، قرمز و زرد رنگ هر زیر پیکسل عبور میکند. در فناوری آی پی اس از یک جریان برای ایجاد میدان الکتریکی موازی با یک صفحه استفاده میشود تا از این طریق کریستال قطبی شده تغییر جهت دهد و قطبهای نور نیز تغییر کنند.
در این پروسه سپس یک قطبنده ثانویه پرتوهای نور را بر مبنای قطب فیلتر میکند. هرچه میزان نور عبور کرده از قطبنده دوم بیشتر باشد، زیر پیکسل RGB مربوط به آن روشنتر میشود. هر زیر پیکسل به یک ماتریس فعال ترانزیستوری باریک متصل است و برخلاف نمایشگرهای دارای ماتریس غیر فعال که جریان زیادی را مصرف میکنند، روشنایی و رنگ پنل را بدون مصرف کردن مقدار زیادی از جریان، انتقال میدهد.
استفاده از مواد تی اف تی (TFT) و فنون تولید مختلف خصوصیات پروسه انتقالی نمایشگرها و اندازه ترانزیستورها را که باعث ایجاد تغییر در ویژگیهایی نظیر میزان روشنایی، زاویه دید و وسعت رنگ میشود، تغییر میدهد.
به همین دلیل در صنعت ساخت نمایشگرهای آی پی اس ال سی دی از عبارتهای مختلفی نظیر سوپر آی پی اس (Super IPS) و سوپر (Super LCD5) برای نامگذاری انواع مختلف این پنلها استفاده میشود.
ساختار نور پشتی نیز یکی از ویژگیهای متغیر در نمایشگرهای LCD محسوب میشود، زیرا نور سفید باید از گروهی دیگر از رنگها تولید شود. نور میتواند توسط لامپهای LED یا پنلهای الکترونورتاب (ELP) نیز تولید شود. البته باید به این نکته اشاره کرد که هر منبعی نوع خاصی از نور سفید را تولید کرده و درجه خاصی از نور را از داخل خود عبور میدهد.
همان طور که مشاهده میکنید عوامل مختلفی در ساخت یک پنل ال سی دی دخیل هستند و لایههای زیادی در ساخت این نمایشگرها مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای مثبت و منفی نمایشگرهای ال سی دی
ویژگیهای مثبت:
- بازدهی خوب انرژی و کاهش مصرف شارژ باتری
- تولید و دقت رنگ طبیعی بسیار خوب
- نداشتن ریسک سوختگی داخلی
- استفاده از فناوریهای ساده در ساخت و در نتیجه کاهش هزینه ساخت
ویژگیهای منفی:
- محدود بودن زاویه دید به دلیل عمق لایهها
- مطلوب نبودن نسبت کنتراست و کیفیت رنگهای سیاه به نمایش درآمده، به دلیل وجود دائمی یک سیستم روشنایی پشتی
- نشت نور پشتی در پنلهای ارزان قیمت
- تخریب پیکسلها به دلیل محدود بودن روزنه در رزولوشنهای بالا در اثر عدم امکان منقبض کردن بیش از حد ترانزیستورها که باعث کاهش حداکثر میزان روشنی و افزایش میزان اتلاف انرژی نیز میشود.
نحوه عملکرد نمایشگرهای P-OLED
در دنیای ساخت صفحه نمایش برای گوشیهای همراه، نمایشگر P-OLED رقیب اصلی نمایشگرهای LCD محسوب میشود. در این میان فناوری AMOLED سامسونگ برای مدت زمان زیادی در ساخت نسلهای مختلفی از گوشیهای پرچمدار اندروید به کار رفته است.
بیشتر بخوانید: بررسی تفاوتهای تکنولوژیهای صفحه نمایش آمولد و پولد
نمایشگر اولد پلاستیکی که با عنوان نمایشگر P-OLED یا پولد هم شناخته میشوند، به بیان ساده جدیدترین نوع از نمایشگرهای OLED هستند. این نوع از پنل، امکان ساخت شکلهای جدیدی را برای سازندگان گوشیهای همراه فراهم سازد.
در مقایسه با تعداد زیاد لایههای یک نمایشگر ال سی دی به دلیل داشتن دیودهای ساطع کننده نور (LED)، صفحه نمایش P-OLED ظاهر بسیار سادهتری دارد. در این پنلها به جای استفاده از یک سیستم نور در پشت، هر زیر پیکسل میتواند نور قرمز، آبی یا سبز خود را تولید کند یا کاملا خاموش شود.
حرف O در عبارت OLED حرف اول عبارت Organic (ارگانیک) است؛ این حرف برای نامیدن یک نوع ماده ترکیبی خاص در نمایشگرهای OLED به کار میرود که با عبور دادن جریان از داخل خود روشن میشود.
بیشتر بخوانید: توضیحی درباره انواع صفحه نمایش و رزولوشن نمایشگر موبایل
برای عبور دادن این جریان، ماتریس TFT تقریبا به گونهای مشابه که در نمایشگرهای ال سی دی به کار رفته است، در نمایشگرهای OLED مورد استفاده قرار میگیرد؛ با این تفاوت که در نمایشگر اولد از جریان به جای تغییر دادن قطب کریستالها برای تولید نور استفاده میشود.
از آنجایی که ماتریس TFT در نمایشگر OLED یک ماتریس فعال است، سامسونگ به صفحه نمایش اولد خود نمایشگر آمولد (AMOLED) میگوید. نکتهای که باید مد نظر قرار گرفته شود این است که نمایشگرهای P-OLED با نمایشگرهای قدیمی PMOLED که دارای ماتریس غیرفعال هستند و در ساخت پنلهای جدید مورد استفاده قرار نمیگیرند، تفاوت دارند.
حال این سوال مطرح میشود که عامل پلاستیکی چه نقشی را در صفحه نمایش P-OLED ایفا میکند؟
این عامل در واقع یک زیرلایه پشتی است که اجزای OLED و ماتریس تی اف تی را بر روی خود نگه میدارد. سازندگان در گذشته در ساخت این قطعه از مواد شیشهای استفاده میکردند، اما امروزه از پلاستیک به دلیل انعطاف پذیری بیشتر در ساخت این قسمت بهره میبرند.
بیشتر بخوانید: بهترین نمایشگر موبایل در سال ۲۰۱۷
البته باید به این نکته اشاره کرد که استفاده از مواد پلاستیکی در این قسمت، سازندگان را مجبور میکند که از مواد جدیدی در ساخت صفحه تی اف تی استفاده کنند؛ موادی که بتوانند دمای پروسه ساخت را تحمل کرده و علاوه بر این امکان حرکت کردن کافی الکترونها و جریان را برای روشن کردن لامپهای LED فراهم سازند.
ویژگیهای مثبت و منفی نمایشگر P-OLED
ویژگیهای مثبت:
- سبک و باریک بودن زیرلایه پلاستیکی
- ضربه پذیر بودن بیشتر زیرلایه پلاستیکی
- کاهش یافتن خطر شکستگی در زیرلایه پلاستیکی به دلیل انعطاف پذیری بیشتر
- زاویه دید عالی
- داشتن پتانسیل ارائه وسعت رنگ بسیار عریض
- ارائه رنگهای سیاه و نسبت کنتراست بهتر در اثر امکان خاموش شدن هر پیکسل و در نتیجه ارائه عملکرد بهتر برای قابلیت HDR
ویژگیهای منفی:
- گران و سختتر بودن فرآیند تولید و کارایی نامطلوب فرآیند تولید
- داشتن روشنایی کمتر در مقایسه با صفحه نمایش السیدی به دلیل بالا بودن میزان مصرف انرژی مورد نیاز برای روشنتر کردن لامپهای LED
- خراب شدن سریعتر لامپهای LED آبی در مقایسه با لامپهای LED سبز و قرمز و در نتیجه کاهش عمر پنل قبل از تغییر یافتن رنگ به میزان زیاد
- داشتن خطر سوختگی داخلی به دلیل تخریب پیکسلها با سرعتهای مختلف در اثر نمایش داده شدن یک تصویر به مدت طولانی در یک قسمت نمایشگر
زیرلایههای انعطاف پذیر
نمایشگرهای IPS LCD و OLED هر کدام ویژگیهای مثبت و منفی خاص خود را از نظر کیفیت دید دارند. با این حال، نمایشگرهای P-OLED انعطاف پذیری بیشتری را در مقایسه با نمایشگرهای ال سی دی در اختیار سازندگان میگذارند.
شرکت ال جی گفته است که تنها به منظور بهبود کیفیت تصویر از فناوری P-OLED در ساخت گوشی ال جی وی 30 خود استفاده نکرده است، بلکه امکان باریک سازی حاشیههای نمایشگر و انعطاف پذیر بودن نمایشگر P-OLED نیز در استفاده از این فناوری در ساخت گوشی ال جی وی 30 تاثیر گذار بودهاند.
در حال حاضر تنها راه باریکتر کردن حاشیههای نمایشگر و ایجاد یک طراحی انعطاف پذیر در ساخت این پنلها، استفاده از یک زیرلایه پلاستیکی در ساخت آنهاست. زیرلایههای پلاستیکی وزن و ضخامت کمتری دارند و در مقایسه با زیرلایههای شیشهای، انعطاف پذیری بهتری را ارائه میکنند.
فاکتورهای زیباشناختی شاید برای همه کاربران چندان هم اهمیت نداشته باشد؛ با این حال سازندگان از نمایشگرهای پلاستیکی اولد در ساخت گوشیهای خود استفاده میکنند تا از این طریق بین محصولات خود و محصولات ساخته شده توسط سایر سازندگان تفاوت ایجاد کنند.
البته این تاثیر گذاری روز به روز به دلیل استفاده تعداد بیشتری از سازندگان از نمایشگرهای P-OLED کمتر میشود. سازندگان با استفاده از فناوری P-OLED میتوانند نمایشگرهای مقاومتری بسازند.
سازندگان گوشیهای همراه در ساخت محصولات پرچمدار خود از لایههای شیشهای محافظ مانند گوریلا گلس برای مقاوم سازی نمایشگرها استفاده میکنند، اما باید به این نکته اشاره کرد که زیرلایه پلاستیکی به کار رفته در نمایشگر P-OLED هم میتواند تا حدی ضربات را جذب کنند.
ضربه پذیر بودن این لایه پلاستیکی باعث میشود که احتمال شکستن لایه TFT در اثر سقوط کاهش یابد و در نتیجه عملکرد صفحه نمایش های P-OLED حتی بعد از ترک خوردن لایههای سطحی آنها حفظ شود.
سازندگان هم اکنون پروسه ساخت نمایشگرهای LCD انعطاف پذیر را نیز شروع کردهاند. در این میان شرکت ژاپن دیسپلی (Japan Display) در اوایل سال 2017 میلادی از نمایشگر ال سی دی انعطاف پذیر اقتصادی خود رونمایی کرد و سایر شرکتها هم مشغول ساخت نمایشگرهای ال سی دی ارگانیک و ایدههایی مشابه هستند.
با این حال میتوان گفت که این فناوریها هنوز نتوانستهاند از نظر چگالی پیکسل، رزولوشن، وسعت رنگ و نرخ تولید رنگ با نمایشگرهای پولد برابری کنند. شاید مدت زمانی طول بکشد تا نمایشگرهای ال سی دی جدید بتوانند با نمایشگرهای P-OLED رقابت کنند.
جمع بندی
متاسفانه بین نمایشگرهای IPS LCD و OLED نمیتوان یک نمایشگر را به عنوان صفحه نمایش برتر انتخاب کرد. عوامل مختلفی وجود دارند که میتوانند تجربه مشاهده یک تصویر را بر روی یک نمایشگر تغییر دهند و آرایش زیرپیکسلها و مواد ساخت نیز از جمله این عوامل هستند.
دو سازنده نمایشگر IPS LCD الزاما عملکرد مشابهی ندارند و از طرفی به سختی نیز میتوان گفت که صفحه نمایش های P-OLED در طول چند سال آینده بهینه سازی میشوند تا کارایی بهتری را ارائه کنند. در این میان پیشرفتهای جدید رخ داده در صنعت ساخت صفحه نمایش ال سی دی مانند فناوریهای نقطه کوانتوم (Quantum Dot) و WRGB سازندگان را به ارتقاء نمایشگر ال سی دی تحریک کردهاند.
میتوان گفت که نمایشگرهای P-OLED نرخ تقاضا را برای استفاده از فناوریهای VR و HDR بیشتر کردهاند و علاوه بر این، کنتراست و نرخ تازه سازی بهتری را در ضریب شکلهای کوچکتر ارائه میکنند.
به همین دلیل با در نظرگیری ضریب شکلهای خاص مورد نیاز در صنعت گوشی سازی، خودروسازی و سایر زمینههای صنعتی، میتوان گفت که صفحه نمایش P-OLED در چند سال آینده توجه تعداد بیشتری از سازندگان را به خود جلب میکنند.
.
منبع: androidauthority