موبوگرام یک نسخه غیررسمی تلگرام است که در میان کاربران ایرانی محبوبیت دارد. تاکنون بیش از یک میلیون بار این اپلیکیشن از کافه بازار دانلود شده است. موبوگرام به تیم توسعه اپلیکیشن هانیستا تعلق دارد.
تیتر یک بسیاری از روزنامه‌ها و وب‌سایت‌ها، نقل بسیاری از محافل مجازی و حقیقی و یکی از اصلی‌ترین موضوعات سخنرانی‌های اخیر مسئولان کشور، موضوعات مربوط به تلگرام است. از اختلالات اینترنتی که در نتیجه فیلترینگ این سرویس پیامرسان شاهد بودیم، فاش شدن مذاکرات سال گذشته ایران و دروف تا شایعه‌ها در خصوص رفع فیلتر توئیتر و یوتیوب برای کاهش محبوبیت تلگرام و در نهایت ممنوعیت فعالیت واحدهای صنفی در آن، تنها سرخط خبرهای مرتبط با این پیامرسان روسی در یک هفته گذشته بوده‌اند.
بیش از 40 میلیون نفر، یعنی بیش از نیمی از جمعیت ایران از تلگرام استفاده می‌کنند. این نکته از نفوذ و قدرت زیاد این پیامرسان در ایران حکایت می‌کند. پس از فیلترینگ تلگرام، گمانه‌زنی‌ها بر آن بود تا آمار کاربران آن شاهد افت چشم‌گیری باشد، اما برخلاف پیش‌بینی‌ها، این چشم‌گیر بودن در روند فزاینده استفاده ایرانی‌ها ار فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها برای استفاده از پیامرسان محبوب‌شان دیده شد. مطابق گفته‌ی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، تنها یک میلیون از 40 میلیون کاربر ایرانی تلگرام، به دلیل مسدود شدن، اقدام به ترک این پیامرسان کردند.
پیامرسان تلگرام یک سرویس اوپن‌سورس (Open Source) یا متن‌باز است، به این معنا که دسترسی به API های آن برای همه مقدور است. با چنین امکانی برنامه‌نویسان می‌توانند با تغییر سورس‌کد‌های تلگرام نسخه‌ها غیر رسمی از آن را منتشر کنند. در نتیجه این کار، باگ‌ها و معایب نسخه اصلی مرتفع و نیز امکان عرضه نسخههای غیررسمی با قابلیت‌های فراتر از تلگرام بوجود می‌آید. به علاوه دیده شده که برخی از امکانات نسخههای غیررسمی بعدها به نسخه اصلی افزوده شده است.
تا بدینجا در تکراتو چند نمونه از نسخههای غیررسمی تلگرام نظیر تلگرام طلایی و هاتگرام را مورد بررسی قرار داده بودیم. همچنین این پرسش را مطرح کرده بودیم که چرا این دو نسخه غیررسمی تلگرام فیلتر نیستند. همچنین در خصوص تلگرام ایکس که یک نسخه رسمی و متفاوت از تلگرام است نیز صحبت شده بود. در این نوشتار قصد داریم یکی دیگر از نسخههای غیررسمی تلگرام،به نام موبوگرام را بررسی کنیم. با تکراتو همراه باشید.
بررسی موبوگرام ؛ تلگرام همه کاره چیست؟
از آگوست 2013 که تلگرام برای گوشی‌های آیفون عرضه شد، به مرور رقبای بزرگ خود مانند واتساپ و وایبر را (در ایران) کنار زد و به پیامرسان مورد اعتماد کاربران ایرانی تبدیل شد. تلگرام امروزه با انتشار نسخههای وب، ویندوز، مک و اندروید و نیز نسخههای ویژه تلگرام آلفا برای ویندوز و تلگرام ایکس نشان داده است که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.
موبوگرام تاکنون بیش از یک میلیون بار از کافه بازار دریافت شده است. برای نصب موبوگرام از کافه بازار هزینه‌ای 5000 تومانی از سوی توسعه‌دهنده این برنامه، گروه برنامه‌نویسی هانیستا، تعیین شده است. البته می‌توان فایل APK موبوگرام را از وب‌سایت‌های دانلود، دریافت کرد.
گروه برنامه‌نویسی هانیستا علاوه بر موبوگرام تاکنون 18 برنامه اندرویدی دیگر را نیز توسعه داده‌اند که از کافه بازار قابل دریافت است. موبوپلاس (جعبه ابزار پیشرفته موبوگرام)، موبوگرام دوم و سوم، کارت بانک (برنامه مدیریت کارت‌های بانکی)، کیف مدارک (برنامه‌ای برای ثبت مشخصات کارت‌های ضروری)، قفل پیشرفته (برنامه قفل‌گذاری اندرویدی)، همرا قبض (برنامه پرداخت قبوض و مشاهده کارکرد‌ها) و نیز تعدای دیگر از برنامه‌های نه چندان کاربردی، از جمله تولیدات این تیم برنامه نویسی است. مجموع این برنامه‌ها حدودا کمتر از نیم میلیون بار در کافه‌بازار دانلود شده‌اند.
بیشتر بخوانید : موسس و مدیرعامل تلگرام: از mobogram استفاده نکنید!
نخست به سراغ رابط کاربری این اپلیکیشن می‌رویم. مانند آنچه که در دیگر نسخههای غیررسمی تلگرام نظیر تلگرام فارسی دیده بودیم، رابط کاربری از تب‌های مختلف برای دسته‌بندی گفتگوها، کانال‌ها و گروه‌ها تشکیل شده است. جستجو در میان کانال‌ها و گروه‌ها برای پیدا کردن محتوای مورد نظر، بویژه زمانی که کاربر با حجم زیادی از ارتباطات رو به رو باشد، کاری بسیار دشوار و طاقت‌فرساست. این ویژگی در موبوگرام راه حل موثری است.
تب اول تنها به گروه‌ها و کانال‌ها عضو شده تعلق دارد. تب دوم درست مانند تلگرام است، یعنی همه کانال‌ها، گروه‌ها و چت‌ها را در خود دارد. به ترتیب تب‌هاب بعدی به چت‌ها موردعلاقه و پرکاربرد، گفتگوهای شخصی (Private Chat)، گروه‌ها کوچک، سوپرگروه‌ها و در نهایت پیام‌های ذخیره شده تعلق دارد.
حالت شبح یا روح، قابلیت منحصر به فرد موبوگرام است. با انتخاب آیکون آن که به شکل روح در صفحه اصلی قابل مشاهده است، کاربران می‌توانند بدون آنکه پیام‌های گروه‌ها و چت‌ها اصطلاحا سین شود، آنها را مشاهده کنند. چیزی شبیه به این قابلیت را در نسخه IOS تلگرام و نیز تلگرام ایکس شاهد هستیم. در این دو نسخه می‌توان با لمس طولانی مدت (Long Touch) چت خصوصی یا گروه، پیامها را بدون آنکه سایرین مطلع شوند، مشاهده کرد.
این موضوع که آیا استفاده از چنین قابلیتی، یعنی مشاهده پیام فردی بدون آنکه تیک دوم پیام فعال شود، کار درستی است یا خیر، می‌تواند محل بحث باشد.
به عقیده نگارنده، این یک حالت میانه، غیرحرفه‌ای و نادرست است. به عبارت دیگر اگر پیام مشاهده شده است، فرستنده این حق را دارد که از دلیوری شدن پیام خود آگاهی یابد. مطابق بررسی آنطور که در صفحه موبوگرام در بازار آمده است، “حالت روح بنابر دستور تلگرام در آخرین بروزرسانی حذف شده است.” شاید آنچه گفتیم دلیل این اتفاق باشد.
به علاوه در حالت روح، اگر در حال تایپ پیامی باشید، مخاطب یا مخاطبین (در گروه) متوجه این کار نخواهند شد. در موبوگرام امکان مخفی کردن شماره تلفن نیز وجود دارد. تنظیمات پیشرفته موبوگرام، امکان تغییر پوسته و رنگ رابط کاربری، فوروارد چندگانه، دانلود منیجر اختصاصی، مشاهده مخاطبین آنلاین، آیدی‌یاب (ID Finder)، مخفی کردن و رمز گذاشتن برای چت‌هایی خاص و در نهایت مشاهده تغییرات اخیر مخاطبین (تغییر پروفایل) دیگر قابلیت‌های قابل ذکر پیامرسان موبوگرام هستند که در دیگر نسخههای غیررسمی نظیر هاتگرام و تلگرام طلایی نیز مشاهده شده بودند.
مدیریت دسته‌بندی‌ها، قابلیت شایان ذکر دیگر موبوگرام است. کاربران با استفاده از این ویژگی می‌توانند چت‌ها، گروه‌ها و کانال‌ها خود را به صورت شخصی دسته‌بندی کنند. به عنوان مثال می‌توانید گفتگوها با سایر همکلاسی‌هایتان را در یک پوشه جداگانه قرار داده و در موارد لزوم از سردرگمی رها شوید. یا مثلا می‌توانید همه کانال‌ها خبری را در پوشه‌ای مجزا ذخیره و تنها زمانی که وقت آزاد دارید، به آنها سر بزنید و از تلگرام گردی بیهوده خودداری کنید.
موبوپلاس برنامه اندرویدی دیگر و مکمل موبوگرام است. با دریافت این برنامه از کافه‌بازار و نصب آن می‌توان امکانات قابل توجه‌ای را به موبوگرام اضافه کرد. بیش از 1000 پوسته پیشرفته، امکان طراحی و انتشار پوسته جدید، بانک جامع تصاویر پس زمینه، فهرستی از فونت ها برای اعمال بر روی موبوگرام و امکان حذف آسان اکانت تلگرام، از جمله ویژگی‌هایی است که با موبوپلاس می‌توان به موبگرام افزود.
ویژگی‌های موبوگرام
کیبورد پیشرفته موبوگرام یک خلاقیت دیگر از تیم هانیستا است و کاربران ارتباط خوبی با آن برقرار کرده‌اند. صفحه کلید پیشرفته موبوگرام سه چیدمان گوگل، سامسونگ و هواوی را در برمی‌گیرد و ۶ پوسته مختلف دارد. انتخاب آوای کلیدهای کیبورد و پس زمینه از میان تصاویر گالری، دو نکته برجسته در این صفحه کلید است. به علاوه می‌توان برای نوشته‌های خود فونت‌های دلخواه انتخاب و همچنین از جملات آماده در مواقع اضطراری استفاده کرد.
با استفاده از کیبرد پیشرفته موبوگرام می‌توانید از حروف فانتزی فارسی (تایݐ ځڔۏڢـــــ فانٺزے) و انگلیسی (ℳεみのɨ)، توان و نشانه‌های ریاضی، نیم‌فاصله و نیز اعداد فارسی را در نوشته‌های خود استفاده کنید.
در ادامه سایر قابلیت موجود در موبوگرام را خلاصه‌وار بررسی می‌کنیم:
- مدیریت و زمانبندی دانلود گفتگوها
- مدیریت رسانه‌ها و فایل‌ها
- تفکیک رسانه های دانلود شده
- قفل گذاری گفتگو با گذرواژه و الگو
- تنظیمات اختصاصی هر گفتگو
- نوار گفتگوهای اخیر
- نشانه گذاری گفتگو
- عملیات چندتایی گفتگوها
- تنظیم دانلود خودکار رسانه ها برای هر گفتگو
- رفتن به اولین پیام گفتگو
- فروارد چندگانه
- فروارد پیشرفته (فروارد با ویرایش)
- فروارد بدون نقل قول
- تفکیک گفتگوها در فروارد چندگانه
- نمایش زبانه مخاطبین در فروارد
- ارسال نقاشی به صورت حرفه ای
- جملات آماده
- تغییر صدا (صدای خود را تبدیل به ربات، آدم فضایی، خشن، نازک ، بم و … کنید.)
- پخش پیام صوتی قبل از ارسال
- قفل با الگو
- پوسته های پیشرفته
- فونت های زیبا
- توقف و جلو عقب بردن گیف
- زوم و چرخاندن گیف و ویدیو
- تفکیک گیف ها در مدیریت رسانه و فایل
- ورود از طریق توکن ربات و بدون شماره
- ویجت و میانبر شناور در صفحه اصلی گوشی
- مسدود کردن تبلیغات
- خاموش و روشن کردن برنامه
- ترک گروه با امکان بازگشت به گروه معمولی
- نمایش تعداد دقیق اعضای کانال و بازدید پیامها
- پشتیبان گیری از تنظیمات
- تاریخ شمسی
- پشتیبانی از زبان فارسی
بررسی امنیت موبوگرام ؛ آیا اپلیکیشن موبوگرام قابل اطمینان است؟
در تمام بررسی‌هایمان از نسخههای غیررسمی تلگرام به این پرسش پاسخ داده‌ایم. مانند تلگرام طلایی، هاتگرام و سایرین، موبوگرام نیز از API های تلگرام استفاده می‌کند. به عبارت دیگر مسنجرینگ موبوگرام در بستر سرورهای قدرتمند و ایمن تلگرام انجام می‌شود. بنابراین نباید نگرانی از بابت امنیت پیام‌های ارسالی داشت.
اما یک نکته قابل ذکر است. همانطور که گفتم برنامه نویسان می‌توانند تغییرات دلخواه خود را در سرویس‌های اوپن سورس پیاده کنند، اما در نظر داشته باشید که برای این کار محدودیتی وجود ندارد. به این معنا که یک هکر کلاه‌سیاه نیز به همان اندازه اجازه دسترسی به کتابخانه‌ها و APIهای سرویس متن بازی مثل تلگرام را دارد که یک برنامه نویس؛ بنابراین این احتمال وجود دارد که نسخههای ناامن و حاوی بدافزار توسط افراد سودجو هم منتشر شود.
این گفته به معنای متهم کردن موبوگرام یا سایر نسخههای غررسمی نیست، اما از سوی دیگر، تکراتو نمی‌تواند با قاطعیت بگوید که امنیت موبوگرام با امنیت نسخه اصلی تلگرام برابری می‌کند. به علاوه باید در نظر داشت که نسخه تلگرام استفاده شده در موبوگرام همزمان با تلگرام آپدیت نمی‌شود. این موضوعی است که در هاتگرام و تلگرام طلایی نیز شاهد آن بوده‌ایم.
نظر کاربران در مورد موبوگرام
اشاره کردیم که موبوگرام تاکنون بیش از یک میلیون بار فقط از کافه‌بازار دریافت شده است. به علاوه، به این مقدار باید کاربرانی را که به طور مستقیم فایل APK را دانلود کرده‌اند نیز اضافه کرد. آنطور که از نظرات کاربران در توئیتر و کافه بازار برمی‌آید، بسیاری از کاربران نسبت به امنیت موبوگرام دچار تردید هستند. همچنین پس از آخرین بروزرسانی آن، حذف شدن قابلیت روح نارضایتی کاربران را به دنبال داشته است. در ادامه دیدگاه کاربران در خصوص موبوگرام را مرور خواهیم کرد.
کاربری با نام یک عدد نیگان معتقد بود بکآپ نسخههای غیررسمی تلگرام در ایران عامل برهم‌زننده امنیت آنها هستند. او در پاسخ به توئیتی که پرسشی در خصوص امنیت موبوگرم مطرح کرده بود، نوشت:
امنیت نداره. موبوگرام، هاتگرام، تلگرام‌طلایی و… به دلیل داشتن بکآپ در سرورهای داخل ایران، امنیت ندارن.
یک کاربر دیگر به نام سامی،ادیسون می‌گفت برنامه‌نویسان این نسخه از تلگرام تخصص لازم برای تامین امنیت آن را نداشتند. البته این حرف به این دلیل که برای عرضه این نسخههای غیررسمی نیاز به دانش کافی در حوزه امنیت است، گفته‌ای قابل قبول است. او در پاسخ به همان سوال بالا، نوشت:
منم اوایل موبو داشتم ولی خیلی وقته پاکش کردم تلگرام x سرعتش خیلی بالاس موبوگرام ایرانی ها برنامه نویسیش کردن خیلی راحت ردیابی یا هک میشی
یک کاربر به نام seyed mahdi معتقد بود کار تیم اپلیکیشن موبگرام آنچنان خوب است که با حمایت از آن می‌توان یک پیامرسان بومی خوب عرضه کرد. به نظر می‌رسد گفته این کاربر چندان هم دور از ذهن نباشد، با توجه به این که آمار بیش از یک میلیون کاربر برای بعضی از پیامرسانهای ایرانی شبیه به رویاست. seyed mahdi در توئیت خود نوشت:
در بین نسخه های غیر رسمی
#تلگرام،#موبوگرام خیلی خوب و کامل بود یکی از دلایلی که کار با تلگرام رو برام راحتتر میکرد امکانات موبوگرام بود تیمشون قوی بود کاش حمایت میشد و یه پیامرسان ایرانی میزد از دست اینایی که الان هست خلاص میشدم یا سرعتشون کمه و ایراد دارند، یا امکانات ندارن
مهرسانا کاربر دیگر توئیتر است که نظری کاملا عکس دارد. او به گمان او دولت نه تنها باید از گسترش فیلترشکن جلوگیری کند، بلکه می‌بایست از حمایت نسخههای غیررسمی دست بردارد و به پیامرسانهای داخلی روی بیاورد. اگر این حمایت در بستری سالم و رقابتی باشد، می‌تواند مفید و کارآمد جلوه کند. مهرسانا در توئیت خود نوشت:
دولت تدبیری کند تا با خوداتکایی از بحران جذب به فیلترشکن خارج شویم. بجای اینکه آتش بیار معرکه شود و با حمایت از هاتگرام و تلگرام طلایی و موبوگرام، وفاداریش را به تعهدی که به تلگرام سپرده اثبات کند.
#تلگرام_گیت
کاربر دیگری با نام alone_sos معتقد بود استفاده از نسخههای غیررسمی نظیر موبوگرام و تلگرام طلایی به معنای قراردادن محتواهای شخصی در اختیار آنهاست. او در توئیت خود نوشت:
در مورد هاتگرام،موبوگرام،تلگرام طلایی بگم این ها نه تنها متن پیام های شمارو ذخیره میکنن بلکه عکس،ویدیو و اطلاعات خصوصیتون رو هم ذخیره میکنن دسترسی به تمام گوشی از جمله گالری دارن بی غیرتید؟اوکی نصبش کن
چکاوک خونین یکی دیگر از کاربران توئیتر بود که عدم استفاده از پیامرسانهای داخلی و نسخههای غیررسمی تلگرام و نیز وی‌پی‌ان‌های شرکت‌های داخلی را دو نکته امنیتی حائز اهمیت می‌دانست. در توئیت این کاربر نوشته شده بود:
نکات امنیتی مهم؛ ۱. به هیچ عنوان از پیامرسانهای داخلی مثل تلگرام طلایی، سروش و موبوگرام و آی گپ و چینی مثل فریگیت استفاده نکنید. ۲. اگر فعالیت خاصی در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهید، به هیچ عنوان از وی‌پی‌ان‌هایی که شرکت‌های وی‌پی‌ان در داخل ایران میفروشند استفاده نکنید.
صادق‌زنگنه ، روزنامه نگار، با اشاره به صحبت‌های آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این خصوص که دولت هیچگونه حمایتی از نسخههای غیررسمی نکرده است، اینگونه تحلیل کرد که عدم فیلترینگ این اپلیکیشن‌ها برای استفاده از اطلاعات کاربران است. او در توئیت خود نوشت:
“
#وزارت_ارتباطات در پاسخ به اینکه از#موبوگرام و… حمایت می‌کنین گفته: ما خودمون هشدار دادیم که نسخههای غیررسمی#تلگرام خطرناکن. مسوول#فیلترینگ هم نیستیم که ببندیم‌شون. هیچگونه سروری هم در اختیارشون قرار ندادیم.این که کمیته تعیین مصادیق مجرمانه، موبوگرام و دیگر نسخههای داخلی تلگرام رو هنوز فیلتر نکرده. بخصوص که صحبت از شکست فیلترینگ خیلی به ضررشونه، نشون می‌ده که این اپ‌ها به معدنی از دریافت اطلاعات تبدیل شده براشون که تا آخرین لحظه، حفظش خواهند کرد.”
به سراغ صفحه موبوگرام در کافه‌بازار که برویم جنس اعتراض‌ها کاملا متفاوت است. بسیاری از کاربران از حذف شدن قابلیت روح در بروزرسانی شکایت داشتند. برخی نیز مانند SA پیشنهادات و انتقاداتی داشتند. به عنوان مثال این کاربر نوشت :
خیلی برنامه خوبیه، فقط اگه یه آپشنی بیاره که بشه شکل ایموجی‌های تو برنامه رو انتخاب کرد مثلا مثل آیفون یا مایکروسافت بشن اموجی‌ها عالی میشه.
گویا در آخرین بروزرسانی این اپلیکیشن با اهداف تبلیغی برای کاربران تبلیغات باز می‌شود. کاربری به نام امیر که از حجم زیاد این تبلیغات به ستوه آمده بود نوشت :
آقا این تبلیغات‌اش پدرمو در آورد از تنظیماتم غیرفعالش کردم ولی بازم هر دو دقیقه یبار خودش یه کانال برام باز می‌کنه الان چیکار کنیم؟
همانطور که اشاره کردیم حالت روح گویا به دستور تلگرام حذف شده است، یکی از کاربران در این خصوص پیشنهادی ارائه کرده است. او در کافه‌بازار نوشت:
به نظرم یه چیزی بنویسید برای برگردوندن حالت روح همه لایکش کنن بعد بفرستین برای سازنده تلگرام که ما از بودن حالت روح راضی هستیم و مشکلی نداریم.
اشاره شد که به روز رسانی تلگرام و برخی دیگر از نسخههای غیررسمی با بروزرسانی تلگرام اصلی همزمان نیست و این موضوع شایعه‌های امنیتی را بوجود می‌آورد. کاربری با نام Rezpi به همین موضوع پرداخته بود. او نوشت:
به آخرین ورژن تلگرام ارتقا بدید دیگه برای چندتا اکانت ۳ تا موبو نصب نکنیم. در ضمن این وضعیت آنلاینی آفلاینی هم درست کنید.
سطح دسترسی‌های موبوگرام نقد کاربر دیگری بود. البته نکته‌ای که در این مهم باید اشاره کرد این است که سطح دسترسی همه اپلیکیشن‌ها را می‌توان در تنظیمات گوشی به طور اختصاصی تعیین کرد و هیچ برنامه‌ای از این قائده مستثنا نیست. این کاربر نوشت :
سلام فنی خوب هست ولی با تلگرام اصلی فاصله داره و اینکه .. نکته مهم .. چرا بی‌اجازه از دوربین گوشی چک می‌کنه، محتوا رو چک می‌کنه، اسم این کار چیه؟
کاربری دیگر چنان از موبوگرام رضایت داشت که اسم مستعار خود را نیز عالیه نوشته بود. او پیشنهاد کرد که امکان مشاهده پیام‌های ویرایش شده و حذف شده فراهم شود. در متن کامنت او آمده بود:
گزینه مخاطبین خاصش از همه تلگراما کاملتر و سرتر اما گزینه نمایش پیام‌های حذف شده و ادیت شده طرف مقابل رو هم بهش اضافه کنین تا موبوگرام کامل‌ترین باشه!
یک مشکل به نظر جدی که کاربران در آخرین نسخه موبوگرام به آن اشاره کرده بودند، مشاهده وضعیت آنلاین/آفلاین بود. آنطور که از نظرات برمی‌آید، وضعیت بسیاری از کاربران هنگامی که از موبوگرام خارج می‌شوند، کماکان آنلاین نمایش داده می‌شود. کاربری با نام مستعار III_Saeid_III در همین خصوصی نوشته بود:
در این ورژن آخر مشکل در آنلاین و آفلاین بودن پیدا کرده، دائما اکان به صورت آنلاین می‌مونه در حالی که آنلاین نیست.
بسیاری دیگر از کابران نیز به همین موضوع اشاره کرده بودند. بنابراین به نظر نمی‌رسد که این مشکل محدود به چند کاربر بوده باشد. کاربری به نام احمدشیردل از جنبه‌ای دیگر به این موضوع پرداخته بود:
کل مخاطبین به صورت آنلاین نمایش داده نمی‌شن یعنی تا به روی مخاطب ضربه نزنی آخرین بازدید رو نشون نمیده دلیل
در مجموع موبوگرام نه چیزی از سایر نسخههای غیررسمی نظیر تلگرام طلایی و هاتگرام کم و نه چیزی مضاف از آنها در چنته دارد. به طوری که تقریبا رابط کاربری تقریبا هر سه اپلیکیشن یکسان و البته برای مخاطب ایرانی جذاب است. همین موضوع است که باعث شده کاربران این اپلیکیشن‌ها از برخی پیام‌رسان‌ها بومی به مراتب بیشتر باشد.
ولی آنچه واضح است موبوگرام و نمونه‌های مشابه‌اش تنها یک ویرایش بومی پرمخاطب از یک پیامرسان خارجی هستند. مراد این است که هنوز هم جای خالی یک اپلیکیشن پیامرسان بومی تمام عیار احساس می‌شود، که هم بتواند با نیازهای مخاطب ایرانی خود را وفق دهد و هم دغدغه‌های حریم خصوصی و امنیت آنها را برآورده کند.
بیشتر بخوانید :
- دانلود تلگرام طلایی برای کامپیوتر ؛ گول نخورید، تلگرام طلایی نسخه دسکتاپ ندارد!
- مقایسه تلگرام طلایی و تلگرام ایکس ؛ نبردی میان نسخه رسمی و غیر رسمی تلگرام
- مقایسه پیام رسان بله و آی‌گپ ؛ دو پیامرسان بومی کاربردی و تازه شناخته شده
.
منبع : techrato
ممنون از نقد و معرفی کامل و پرمحتوا…✔♥