توربوشارژر ، پرخوران یا به اصطلاح عامیانه توربو سیستمی است کمکی که عملکرد کلی پیشرانه و تواناییهای دینامیکی خودرو را ارتقا میدهد. در این نوشته به بررسی و نحوه کار این سیستم و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.
در بازار خودروهای امروزی، ممکن است در هنگام خرید یک اتومبیل، به عباراتی مانند مجهز به سیستم توربوشارژر یا موتور توربو برخورد کرده باشید. درج این عبارت در خصوص این اتومبیل بدین معناست که پیشرانه خودروی موردنظر از یک دستگاه و سیستم اضافی به نام توربوشارژر (Turbocharger) استفاده میکند. استفاده از این سیستم موجب افزایش راندمان کلی خودرو شده و عملکرد بالاتری را نسبت به همان موتور بدون استفاده از این سیستم از خود به نمایش میگذارد.
توربوشارژر چیست؟
به بیان ساده توربوشارژر یک دستگاه اضافی و جانبی بوده که بر روی موتور نصب شده و با استفاده از گازهای خروجی موتورهای احتراق داخلی یا سیستم اگزوز، قدرت و توانایی بیشتری را تولید مینماید. این گونه پیشرانهها در اصطلاح موتور توربو نامیده میشوند.
در موتورهای احتراق داخلی که در خودروهای امروزی مورد استفاده قرار میگیرد، جریان هوا اصلیترین نقش را در عملکرد موتور ایفا میکند. در حالت استاندارد که به اصطلاح خودروهای تنفس طبیعی نامیده میشوند، حرکت پیستونها به سمت پایین در سیلندر موجب مکش و ورود هوا به داخل موتور میگردد. این هوای ورودی با سوخت مخلوط شده و گاز ترکیبی حاصل پس از انفجار موجب حرکت بالا و پایین و دورانی موتور میگردد. با فشردن بیشتر پدال گاز، نه تنها میزان سوخت ورودی به موتور افزایش مییابد، بلکه مقدار هوای ورودی نیز افزایش خواهد یافت و موتور با سرعت بیشتری حرکت کرده و در نتیجه سرعت خودرو افزایش مییابد.
نحوه عملکرد
به زبان ساده توربوشارژر یک موتور مکانیکی بوده که میزان هوای ورودی به داخل موتور را افزایش میدهد. این دستگاه از دو بخش اصلی متصل به هم تشکیل شده که با هماهنگی همدیگر، حجم و فشار هوای ورودی به محفظه سیلندر را افزایش داده و در نهایت موجب افزایش قدرت کلی موتور میگردند. این دو بخش فن مانند عبارتند از:
- توربین (Turbine)
- کمپرسور (Compressor)
بخش اول یا توربین به اگزوز (بخش خروجی موتور نه خروجی اگزوز در بخش انتهایی خودرو) متصل بوده و بخش دوم یا کمپرسور به ورودیهای هوای موتور. جریان هوای خروجی موتور یا اگزوز موجب چرخش پروانههای توربین شده و گردش توربین، کمپرسور را به حرکت در میآورد. گردش کمپرسور نیز موجب شده که هوای بیشتری به داخل موتور پمپاژ گردد. هوای بیشتر با سوخت بیشتر مخلوط شده و در نتیجه کارایی موتور را افزایش میدهد.
البته با توجه به دمای بسیار بالاتر هوای خروجی از سیستم اگزوز، در بسیاری از موتورهای توربو از یک سیستم خنک کننده کمکی به نام اینترکولر (Intercooler) نیز استفاده شده که با کاهش دمای هوا، مانع از بالا رفتن دمای کلی موتور و توربوشارژر و آسیب رسیدن به این سیستم و احتراق زود هنگام سوخت در سیلندر میگردد که در مبحثی جداگانه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
تواناییهای موتور توربو
موتور توربو یا مجهز به سیستم توربوشارژر قدرت بیشتری از نمونه بدون استفاده از این سیستم تولید نموده و در نتیجه مصرف سوخت کمتری نسبت به توان و اسب بخار تولید شده خواهد داشت. قدرت بیشتر موجب افزایش قابلیتهای دینامیکی خودرو شده و شتاب گیری و سرعت خودرو را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. در خال خاضر این موتورها عمومیت بیشتری پیدا کرده و به دلیل خواص دوگانه خود، بسیاری از خودروسازان معتبر جهان دست به استفاده از آن در پیشرانه خودروهای تولیدی خود زدهاند.
به دلیل تولید نیروی بیشتر، این قابلیت وجود داشته که موتورهای کوچکتری با توانایی مشابه طراحی و ساخته شوند. موتور کوچکتر با حجم موتور پایینتر نیز با کاهش وزن، شتاب خودرو را افزایش داده و رانندگی لذت بخشتری را برای راننده و سرنشینان رقم میزنند. اما در کنار افزایش تواناییهای حرکتی، به همان دلایل مصرف سوخت نیز کاهش یافته و توانایی پیمودن مسافتی بیشتر را با میزان سوخت یکسان به خودرو میدهند.
در واقع استفاده از توربوشارژر یا موتور توربو خودروی شما را به دو پیشرانه مجازی با عملکرد متفاوت مجهز خواهد کرد؛ یک پیشرانه کوچک و کم مصرف برای رانندگی در خیابانها عادی و جابجاییهای روزمره و یک موتور قدرتمند برای استفاده از حداکثر تواناییها و سبقت گرفتن سریع و شتابگیریهای ناگهانی.
نحوه استفاده
اما باید به این نکته توجه داشت که مصرف سوخت پایین تنها در صورت برخورد و استفاده مناسب از پدال گاز حاصل خواهد شد. اگر همیشه با فشار بالا (یا به اصطلاح تخت گاز) رانندگی کنید، میزان مصرف سوخت موتورهای کوچک مجهز به سیستم توربوشارژر حتی بیشتر از نمونههای هم اندازه خود خواهد بود. بنابراین میزان مصرف سوخت مدلهای مختلف موتور توربو ارتباط مستقیم با نحوه رانندگی شما خواهد داشت.
در چند سال گذشته و با پیشرفتهایی که در ساخت موتورهای توربو حاصل شده حتی استفاده از سوختهای نامرغوب یا بنزین معمولی نیز عملکردی مناسب را برای این پیشرانهها رقم زده اما باید به این نکته دقت کرد که با توجه به نحوه عملکرد سیستم توربوشارژر متداول فعلی، سوخت مورد استفاده باید از عدد اکتان بالایی برخوردار بوده و در خصوص ایران باید از تنها از بنزین سوپر استفاده نمود.
چه خودروهایی از سیستم توربوشارژ استفاده میکنند؟
استفاده از سیستم توربوشارژر و موتور توربو مختص به خودروهای با عملکرد بالا و اسپرت نبوده و در حال حاضر با توجه به عملکرد مناسبتر در تمامی کلاسهای بدنه خودرو، از اتومبیلهای فوق کوچک شهری تا خودروهای سدان سایز بزرگ لوکس از این تکنولوژی استفاده میگردد. شرکت فورد (Ford) نیز مدتهاست که از این سیستم در پیشرانه وانت بارهای غول پیکر خود از یک موتور ۶ سیلندر خورجینی توربو نیز به عنوان جایگزینی برای موتورهای ۸ سیلندر خورجینی قدرتمند ولی پر مصرف خود استفاده میکند.
بنا بر اعلام شرکت هانی ول (Honeywell) آمریکا که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و تامین کنندگان قطعات یدکی این سیستم به حساب میآید، با توجه به اهمیت مصرف کمتر سوخت، تا سال ۲۰۲۰ میلادی نزدیک به ۴۰ درصد از خودروهای فروخته شده در آمریکای شمالی از سیستم توربوشارژر موتورهای توربو سود خواهند برد.
در حال حاضر اکثر شرکتهای خودروسازی موتورهای ۶ سیلندر خورجینی سدانهای سایز متوسط و بزرگ خود را با نمونههای کوچک ۴ سیلندر توربو تعویض نمودهاند. این موتورها با تولید نیرویی معادل و یا حتی بیشتر و در کنار افزایش عملکردهای دینامیکی خودرو، مصرف سوخت را نیز کاهش میدهند. علاوه بر این خودروهای کلاس هات هچ (Hothatch) نیز با بهرهگیری از موتورهای ۴ سیلندر کم حجم ۲.۰ لیتری توربو، عملکردی مشابه با خودروهای اسپرت را از خود به نمایش میگذارند.
علاوه بر این سیستم، یک تکنولوژی کمکی دیگر نیز در این رابطه وجود داشته که سوپرشارژر (Supercharger) نامیده میگردد. برخلاف توربوشارژر، سوپرشارژر تنها در خودروهای اسپرت و با عملکرد بسیار بالا استفاده شده که به دلیل تفاوت نسبی در نحوه عملکرد با موتورهای توربو و افزایش مصرف سوخت در کنار افازیش تواناییهای حرکتی، در نوشتهای دیگر به بررسی آن خواهیم پرداخت.
لگ توربو (Turbo Lag) چیست؟
با توجه به این نکته که نیروی محرک سیستم توربوشارژر از گازهای خروجی اگزوز تامین میگردد، فشار لازم برای گردش توربین معمولا از دور موتور ۲.۰۰۰ RPM تا ۳.۰۰۰ RPM تولید شده که این مساله موجب ایجاد تاخیر در عملکرد سیستم توربوشارژر میگردد. این تاخیر که در اصطلاح لگ نامیده میشود، در خودروهای مختلف متفاوت بوده و تا رسیدن دور موتور به این میزان، عملکردی مانند خودروهای عادی را از خود به نمایش خواهد گذاشت.
برای کاهش این تاخیر از سیستمی به نام توربوشارژر دوبل یا تویین توربو (Twin Turbo) یا بی توربو (bi turbo) در موتور توربو استفاده شده که با بهرهگیری از دو کمپرسور به صورت موازی و یا سری هوا را به داخل سیلندر پمپاژ میکنند. با توجه به کاهش لگ در نمونههای تویین توربو از این تکنولوژی در موتورهای با حجم بالاتر از ۲.۵ لیتر و مدلهای اسپرت و مسابقهای استفاده میگردد.
تاریخچه موتورهای توربو
استفاده از سیستم توربوشارژر به اواخر قرن ۱۹ میلادی باز میگردد. اولین نمونههای مجهز به این تکنولوژی توسط گاتلیپ دایملر (Gottlieb Daimler) به کار گرفته شدند. اولین سیستم توربوشارژر نیز توسط مهندس سوییسی آلفرد بوچی (Alfred Buchi) در دهه ۱۹۰۰ اختراع شد. اما اولین استفاده از این سیستم در دهه ۱۹۲۰ میلادی و در موتورهای ۱۲ سیلندر خورجینی هواپیماها اتفاق افتاد.
از اولین خودروهای سواری نیز که از این سیستم استفاده نمودند میتوان به نمونههایی مانند شورولت کورویر مونزا (Chevrolet Corvair Monza) و الدزمبیل جت فایر (Oldsmobile Jetfire) در دهه ۱۹۶۰ میلادی اشاره کرد.
این سیستم در موتورهای دیزل و گازوئیلی نیز قدمتی طولانی داشته و اولین بار شرکت مان (MAN) کشور آلمان در مدل MK۲۶ خود در دهههای 1930 و 1940 میلادی از موتورهای توربو دیزل استفاده نمود. در حال حاضر بیشتر موتورهای گازوئیلی کامیونها از این سیستم برای افزایش قدرت تولیدی موتور خود و کاهش مصرف سوخت و بهینه سازی کلی عملکرد پیشرانه استفاده میکنند.
- بیشتر بخوانید: بهترین شورولت کوروتهای تاریخ
نمونههایی از خودروهای مجهز به سیستم توربوشارژر در بازارهای جهانی
خودروهای هاچ بک کوچک و رودستر (Roadster) از بزرگترین مصرفکنندگان تکنولوژی توربو به حساب میآیند. با توجه به قدرت تولیدی از موتورهای کوچک ۴ سیلندر، مصرف سوخت آنها بسیار پایینتر از نمونههای ۶ سیلندر با نیروی تولیدی مشابه بوده و به همین دلیل از عمومیت بیشتری برخوردار شدهاند. از نمونه اتومبیلهایی که از سیستم توربوشارژر یا موتور توربو استفاده میکنند میتوان به مواردی مانند اسامی فهرست زیر اشاره کرد:
هیوندای i۳۰N
این خودرو از یک موتور ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری استفاده کرده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۲۷۹ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۳۵۳ نیوتون متر را دارد. با استفاده از این پیشرانه هیوندای i۳۰N مدل ۲۰۱۸ به عنوان اولین هات هچ شرکت هیوندای، به زمانی تنها در حدود ۶.۱ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیاز دارد.
میزان استفاده از سوخت نیز بسیار پایین بوده و این خودرو مصرفی در حدود ۹.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر شهری، ۵.۷ لیتر در مسیرهای بزرگراهی و ۷.۱ لیتر به صورت میانگین بوده که برای خودرویی با توانایی تولید نیرویی در حدود ۲۸۰ اسب بخار، رقمی قابل توجه به حساب میآید.
فولکس واگن گلف GTi
فولکس واگن گلف GTi نیز به عنوان محبوبترین هات هچ جهان از موتور مجهز به سیستم توربوشارژر استفاده میکند. پیشرانه ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری موجود در این خودرو توانایی تولید نیرویی در حدود ۲۲۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی در حدود ۳۵۰ نیوتون متر را داشته که شتاب اولیهای در حدود ۵.۹ ثانیه را برای فولکس واگن گلف GTi رقم میزند.
مصرف سوخت نیز بسیار پایینتر از توان بوده و این خودرو با مصرفی در حدود ۹.۸ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر شهری، ۶.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر بزرگراهی و ۸.۴ لیتر به صورت میانگین هنوز یک خودروی با مصرف بنزین قابل قبول به حساب میآید.
فورد فوکوس (فوکاس) مدل RS
این خودرو نیز یکی دیگر از هاچ بکهای اسپرت موجود در بازار بوده که با استفاده از موتور ۴ سیلندر ۲.۳ لیتری خود و بهره گیری از سیستم توربوشارژر نیرویی در حدود ۳۵۰ اسب بخار و حداکثر گشتاوری در حدود ۴۷۰ نیوتون متر را در اختیار راننده قرار میدهد. با این پیشرانه فورد فوکوس RS با شتاب اولیه ۴.۶ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت و حداکثر سرعت ۲۶۵ کیلومتر در ساعت، یک سوپراسپرت ارزانقیمت ۴۰.۰۰۰ دلاری (معادل ۱۹۰ میلیون تومان با احتساب دلار ۴.۸۰۰ تومانی در زمان نگارش) به حساب میآید.
میزان مصرف سوخت نیز نسبت به قدرت ۳۵۰ اسب بخاری ناچیز بوده و با ۱۲.۴ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر شهری، ۹.۴ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر بزرگراهی و ۱۰.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر به صورت میانگین، فورد فوکوس RS یک خودروی اسپرت با مصرف قابل قبول به حساب میآید.
بیشتر بخوانید: بررسی و مشخصات فورد فوکوس مدل ۲۰۱۸ ؛ خوردویی کوچک، قدرتمند و مجهز
هوندا سیویک Type-R
یکی دیگر از خودروهای با قیمت متعادل و قدرتمند موجود در بازارهای جهانی، هوندا سیویک مدل Type-R است. این خودرو با استفاده از یک موتور توربو ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری نصب شده، توانایی تولید نیرویی در حدود ۳۰۶ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۴۰۰ نیوتونمتر را دارد. هوندا سیویک تیپ آر با استفاده از این موتور در عرض تنها ۴.۹ ثانیه از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت رسیده و توانایی دستیابی به حداکثر سرعتی در حدود ۱۷۰ مایل در ساعت ﴿معادل ۲۷۴ کیلومتر در ساعت﴾ را دارد.
مصرف سوخت نیز مشابه با سایر خودروهای قدرتمند کوچک، نسبت به قدرت و گشتاور حاصله پایین بوده و برابر با ۱۰.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر شهری، ۸.۴ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر مسیر بزرگراهی و ۹.۴ لیتر به صورت میانگین بوده که در مقایسه به نمونهای مانند پژو پارس ELX مجهز به موتور ۱.۹ لیتری با قدرت ۱۰۵ اسب بخار، حداکثر گشتاور تولیدی ۱۵۵ اسب بخار، شتاب اولیه در حدود ۱۱ ثانیه و مصرف سوخت میانگین ۹ لیتری در هر ۱۰۰ کیلومتر رقمی بسیار ناچیز به حساب میآید.
- بیشتر بخوانید: بررسی و مشخصات فنی هوندا سیویک Type R مدل 2017
مقایسه موتور توربو با موتور تنفس طبیعی در خودروهای داخلی
استفاده از سیستم توربوشارژر در بازار خودروی ایران به دلایل نامعلوم و سیاستهای نابخردانه و ناآگاهانه مسئولین بسیار محدود بوده و تنها چند ماهی است که گردانندگان شرکت خودروسازی حکومتی ایران خودرو از سیستم توربو شارژر در نمونههایی مانند هایما S۷ و دنا پلاس نمودهاند. برای مقایسه عملکرد سیستم توربوشارژر کافیست نگاهی به مشخصات مدلهای مختلف این دو خودرو داشته باشیم:
بر اساس آمار و ارقام منتشر شده در وبسایت ایران خودرو، دنا پلاس عادی از یک موتور ۴ سیلندر ۱.۷ لیتری استفاده میکند. این موتور با سیستم تنفس طبیعی و حجم دقیق ۱.۶۴۶ سی سی، توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۱۵ اسب بخار در دور موتور ۶.۰۰۰ دور در دقیقه را داشته و حداکثر گشتاور تولیدی آن نیز رقمی در حدود ۱۵۷ نیوتون متر بوده که در دور ۴.۵۰۰ دور در دقیقه در اختیار راننده قرار میگیرد.
موتور ۴ سیلندر موجود در دنا پلاس توربو یک نمونه ۱.۷ لیتری مجهز به سیستم توربوشارژر بوده که با حجم دقیق ۱.۶۵۰ سی سی، توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۵۰ اسب بخار در دور موتور ۵.۵۰۰ دور دقیقه را داشته و حداکثر گشتاور تولیدی نیز برابر با ۲۱۵ نیوتون متر بوده که از دور موتور ۲.۲۰۰ دور در دقیقه در اختیار راننده قرار میگیرد.
مقایسه عملکرد
با توجه به قدرت بالاتر، دنا پلاس توربو به زمانی در حدود ۱۰ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر نیاز داشته؛ در صورتیکه این عدد در خصوص موتور عادی چیزی در حدود ۱۳.۵ ثانیه است. حداکثر سرعت دنا پلاس توربو نیز در حدود ۲۰۵ کیومتر در ساعت بوده که رقمی بالاتر از ۱۸۹ کیلومتر مدل تنفس طبیعی است.
در کنار قدرت بالاتر و در نتیجه عملکرد بهتر موتور، با توجه به تولید حداکثر توان در دور موتور پایینتر، میزان تولید گازهای آلاینده نیز پایینتر خواهد بود. بر اساس اطلاعات درج شده در وبسایت ایران خودرو، مصرف سوخت دنا پلاس عادی با استفاده از موتور تنفس طبیعی برابر با ۶.۲ لیتر در مسیرهای بزرگراهی و ۸ لیتر به صورت میانگین بوده و مصرف سوخت دنا پلاس توربو نیز برابر با ۵.۷ لیتر در مسیرهای خارج از شهری و ۷.۹ لیتر به صورت میانگین خواهد بود. به این ترتیب در کنار افزایش ۳۰ درصدی قدرت و ۳۵ درصدی گشتاور و ۹ درصدی حداکثر سرعت، شتاب اولیه به میزان ۲۵ درصد بهبود پیدا کرده در صورتیکه مصرف سوخت حتی کمتر از حالت عادی شده است.
در مورد هایما S7 نیز شاهد نتایجی مشابه خواهیم بود. هایما عادی با استفاده از موتور ۴ سیلندر ۲.۰ خود توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۴۸ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۱۸۰ نیوتون متر را دارد. اما در هایما S7 توربو، موتور ۴ سیلندر ۱.۸ لیتری نیرویی در حدود ۱۷۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۳۰ نیوتون متر را در اختیار راننده قرار میدهد. شتاب اولیه نیز با استفاده از موتور عادی ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری در حدود ۱۸ ثانیه بوده که با استفاده از سیستم توربوشارژر در مدل S7 توربو به رقمی در حدود ۱۰ ثانیه کاهش مییابد. به این ترتیب این خودرو نیز یکی دیگر از نمونههای بارز تفاوت موتورهای توربو با موتورهای تنفس طبیعی و استاندارد به حساب خواهد آمد.
خودروهای مجهز به سیستم توربوشارژر استاندارد در ایران
خودروهای با قیمت متوسط و پایین مجهز به سیستم توریوشارژر در بازار ایران به صورت محدود و انگشت شمار وجود دارند. از این نمونهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خانواده ام جی (MG ۵۵۰, MG ۶, MG GS, MG GT)
- خانواده آلفارومئو (جولیتا و میتو)
- جک S۵ توربو
- پژو ۵۰۸
- مدلهای مختلف چری (MVM)
ام جی
ام جی یا موریس گاراژ (Morris Garage) یکی از شرکتهای بسیار معتبر و با سابقه بریتانیایی بوده که با توجه به تبلیغات نادرست نمایندگی رسمی این شرکت در ایران، شرکت مدیا موتور، به دلیل مالکیت این برند توسط گروه SAIC MOTOR چین، یک خودروی بی کیفیت چینی قلمداد میگردد. کیفیت محصولات تولیدی این شرکت به دلیل تجربه استفاده ۶ ساله نگارنده از مدل MG ۵۵۰ بسیار بالاتر از خودروهای کرهای و ژاپنی موجود در بازار ایران است که با قیمتی بسیار پایینتر و مناسبتر در اختیار مشتریان قرار میگیرد.
نمونههای تولیدی این شرکت که در بازار ایران موجود هستند؛ از موتورهای نسبتا قدرتمند مجهز به سیستم توربوشارژر استفاده کرده که در کنار عملکرد بالا، مصرف سوخت مناسبی دارند. مشخصات فنی این مدلها به شرح زیر است:
ام جی ۵۵۰ و MG ۶
پیشرانه استفاده شده در این خودرو یک موتور ۱.۸ لیتری ۴ سیلندر مجهز به سیستم توربوشارژر بوده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۶۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۱۵ نیوتون متر را دارد. شتاب اولیهای در حدود ۹ ثانیه، مصرف سوخت ترکیبی ۸ لیتری و استاندارد آلایندگی یورو ۵ برتری استفاده از تکنولوژی موتور توربو را به خوبی به نمایش میگذارد.
امجی جیتی (MG GT)
موتور ۴ سیلندر ۱.۵ لیتری این خودرو نیرویی در حدود ۱۲۷ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۱۰ نیوتون متر را در اختیار راننده گذاشته و با شتاب ۰ تا ۱۰۰ در حدود ۹ ثانیه و مصرف سوخت میانگین ۶ لیتر عملکردی قابل توجه را از خود به نمایش میگذارد.
امجی جیاس (MG GS)
ام جی GS با استفاده از موتور ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری توربو خود توانایی تولید نیرویی در حدود ۲۱۷ اسب بخار را داشته و حداکثر گشتاور تولیدی ۳۵۰ نیوتون متری نیز از دور موتور ۲.۵۰۰ دور در دقیقه در اختیار راننده قرار خواهد گرفت. این خودرو شاسی بلند برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت، نیاز به زمانی در حدود ۸ ثانیه داشته و با مصرف سوخت میانگینی در حدود ۸ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، یکی از بهترین خودروهای شاسی بلند موجود در بازار ایران با قیمت کمتر از ۲۰۰ میلیون تومان به حساب میآید.
آلفارومئو
شرکت معتبر ایتالیایی آلفارومئو (Alfa Romeo) نیز با ۳ مدل در بازار ایران حضور دارد که همگی از پیشرانههای قدرتمند مجهز به سیستم توربوشارژر استفاده میکنند. علاوه بر مدل 4C که یک خودروی سوپراسپرت گرانقیمت به حساب میآید، دو نمونه دیگر آلفارومئو مجهز به موتور توربو در ایران عبارتند از:
آلفارومئو میتو (MiTo)
میتو یک خودروی هاچ بک فوق کوچک شهری بوده که با استفاده از موتور ۴ سیلندر ۱.۴ سی سی توربو خود، توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۴۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۰۶ نیوتون متر را دارد. این خودرو با استفاده از سیستمهای مدرن توربوی خود به زمانی در حدود ۸.۵ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیاز داشته و مصرف سوخت میانگینی در حدود ۵.۶ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر دارد.
آلفارومئو جولیتا (Giulietta)
آلفارومئو جولیتا نیز یکی از هاچ بکهای قدرتمند و لوکس موجود در ایران به حساب میآید. موتور ۴ سیلندر ۱.۴ لیتری این خودرو نیرویی در حدود ۱۷۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور ۲۵۰ نیوتون متر را نولید نموده و با شتاب اولیه کمتر از ۷ ثانیه، حداکثر سرعت ۲۲۰ کیلومتر در ساعت و مصرف میانگین ۵.۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر، یکی از نمادهای مزیت استفاده از سیستمهای نوین توربو به حساب میآید.
جک S۵ توربو
این خودروی شاسی بلند ارزانقیمت چینی، با استفاده از موتور ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری توربو خود نیرویی در حدود ۱۷۴ اسب بخار را تولید کرده و حداکثر گشتاوری در حدود ۲۶۵ نیوتون متر را در اختیار راننده قرار میدهد. شتاب اولیه کمتر از ۱۱ ثانیه و مصرف سوختی در حدود ۸ لیتر به صورت میانگین از برتریهای موتور توربو یا مجهز به سیستم توربوشارژر این خودرو نسبت به موتورهای تنفس طبیعی به حساب میآیند.
پژو ۵۰۸
پس از تبلیغات فراوان، پژو ۵۰۸ که یک خودروی نسبتا قدیمی و متعلق به سال ۲۰۱۱ میلادی بوده و تنها در سال ۲۰۱۵ مورد یک فیس لیفت ﴿Facelift – ایحاد تغییرات ظاهری اندک با ثابت مانند خصوصیات کلی خودرو) قرار گرفته، راهی بازار ایران شد و قرار است که توسط شرکت ایران خودرو به دست مصرف کنندگان برسد. این خودرو از یک موتور توربو ۱.۶ لیتری استفاده کرده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۶۳ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۴۰ نیوتون متر را دارد. مصرف سوخت این خودرو نیز بنا بر اعلام ایران خودرو رقمی در حدود ۷.۰ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر بوده که رقمی قابل قبول به حساب میآید.
خودروهای موجود در ایران که توانایی تجهیز به موتور توربو به صورت استاندارد را دارند
در بین خودروهای محبوب و مشهور موجود در بازار ایران، نمونههایی وجود داشته که قابلیت تجهیز به موتور توربو با عملکرد بالاتر به صورت استاندارد را داشته که متاسفانه به دلایل نامعلوم از حضور در کشور محروم شدهاند. نمونههایی از این خودروها عبارتند از:
کیا سراتو (یا فورته Forte)
کیا سراتو با توجه به ظاهر مناسب و عملکرد قابل قبول یکی از خودروهای محبوب در بازار ایران به حساب میآید. این خودروی ارزان با قیمت پایه ۱۸.۰۰۰ دلاری (معادل ۸۵ میلیون تومانی) در ایران از یک موتور ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری سود برده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۵۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی در حدود ۱۹۰ اسب بخار را دارد. سراتو با استفاده از این پیشرانه به زمانی در حدود ۹.۵ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیاز داشته و مصرف سوخت میانگینی در حدود ۸.۵ لیتر دارد.
برای این خودرو یک موتور ۴ سیلندر ۱.۶ لیتری توربو نیز وجود داشته که با حجم ۱.۶ لیتر، نیرویی در حدود ۲۰۰ اسب بخار، حداکثر گشتاوری در حدود ۲۶۴ اسب بخار، شتاب اولیهای در حدود ۷ ثانیه و مصرف سوخت میانگینی در حدود ۸.۷ لیتر را برای آن رقم میزند.
کیا اپتیما (Optima)
کیا اپتیما موجود در بازار ایران از یک موتور ۴ سیلندر ۲.۴ لیتری نیرو میگیرد. این موتور توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۷۲ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی در حدود ۲۳۰ نیوتون متر را دارد. این خودرو ارزانقیمت ۲۴.۰۰۰ دلاری (معادل ۱۱۳ میلیون تومان) در بازارهای جهانی که با رقمی بیشتر از ۲۵۰ میلیون تومان یکی از لوکسهای ایران به حساب میآید، به زمانی در حدود ۹.۵ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیاز داشته و مصرف سوخت میانگینی در حدود ۸.۱ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر دارد.
موتور ۱.۶ لیتری ۴ سیلندر توربو موجود برای این خودرو، توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۸۰ اسب بخار را داشته و حداکثر گشتاور تولیدی آن نیز در حدود ۲۶۵ نیوتون متر است. کیا اپتیما با این موتور به تنها ۸.۵ ثانیه برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیاز داشته و مصرف سوخت میانگینی در حدود ۷.۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر دارد.
- بیشتر بخوانید: بررسی و مشخصات فنی کیا اپتیما 2019
هیوندای النترا (Elantra)
هیوندای النترا موجود در ایران از یک پیشرانه ۴ سیلندر ۲.۰ لیتری تنفس طبیعی سود برده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۵۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی در حدود ۱۸۰ نیوتون متر را دارد. شتاب اولیه با استفاده از این موتور در حدود ۹.۵ ثانیه بوده و مصرف سوخت میانگین نیز کمتر از ۸ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است.
برای این خودرو دو پیشرانه مجهز به سیستم توربوشارژر نیز در نظر گرفته شده است. نمونه اول یک موتور ۴ سیلندر ۱.۴ لیتری بوده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۱۲۸ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۱۲ نیوتون متر را دارد. زمان لازم برای رسیدن از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیز در حدود ۷.۸ ثانیه بوده و مصرف میانگین سوخت نیز برابر با ۶.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است. این موتور در هیوندای النترا اکو ﴿Eco) استفاده میگردد.
دومین پیشرانه یک موتور ۴ سیلندر ۱.۶ لیتری توربو بوده که توانایی تولید نیرویی در حدود ۲۰۰ اسب بخار و حداکثر گشتاور تولیدی ۲۶۵ نیوتون متر را دارد. شتاب اولیه هیوندای النترا با استفاده از این پیشرانه در حدود ۶.۵ ثانیه بوده و مصرف سوخت میانگین نیز در حدود ۹.۴ لیتر است.
آیا توربوشارژر قابلیت نصب بر روی موتورهای استاندارد را دارد؟
توربوشارژر یک سیستم مجزا از موتور اصلی خودرو بوده و قابلیت نصب بر روی انواع مختلف خودروهای با موتور استاندارد و یا تنفس طبیعی را دارد. اما در صورت اینکار، با وجود افزایش قدرت به تناسب سیستم استفاده شده، هزینههای نگهداری و مصرف سوخت نیز افزایش یافته و این کار تنها در صورت نیاز به خودرویی اسپرت و عادتهای رانندگی خاص توصیه میگردد.
این موتورها با توجه به افزایش قدرت موتور و تعویض سیستم اگزوز معمولا صدای بسیار زیادتری نیز تولید کرده که موجب اذیت و آزار همسایگان به خصوص در ساعتهای پایانی شب –که بهترین زمان برای جولان دادن خودروهای اسپرت مجهز به این سیستم در خیابانها بوده و خبری از ترافیک و شلوغ نیست- خواهد شد. علاوه بر این هزینه نصب این سیستم و متعلقات آن مانند اینترکولر و درجههای مختلف و شیر بوست (Boost) در داخل کابین بسیار بالا خواهد بود.
بیشتر بخوانید: رودستر (Roadster) چیست و به کدامیک از انواع خودرو اطلاق میگردد؟
سخن آخر
با گذشت بیش از ۵ دهه از استفاده توربوشارژر در اتومبیلها، این تکنولوژی پیشرفت بسیاری نموده و در حال حاضر این سیستم از پیچیدگی در حد موتور خودرو برخوردار شده است. در آینده نزدیک این سیستم با ماهیت هیبریدی، از انرژی الکتریکی برای فعالیت استفاده کرده که موجب ذخیره شدن انرژی و استفاده در مواقع تامین نشدن انرژی برای عملکرد کمپرسور و حداقل شدن میزان لگ خواهد شد. موتور توربو همانطور که اشاره شد قابلیتهای بالاتری نسبت به موتورهای تنفس طبیعی داشته و با توجه به قدرت بالاتر و عملکرد مناسبتر، میزان سوخت را مصرف نموده و با توجه به دور پایینتر موتور برای تولید بیشینه نیرو، آلایندگی کمتری نیز به همراه دارند.
در آینده نزدیک بیشتر خودروهای تولیدی شرکتهای بزرگ نیز مجهز به این سیستم خواهند بود و باید منتظر باشیم و ببینیم که نظر کارشناسی کمیسیونهای مختلف حاکمیتی ایران چه بوده و چه زمانی این تکنولوژی در اتومبیلهای وارداتی استفاده میگردد. البته باید به یک نکته اساسی اشاره کرد که به دلیل ماهیت دوگانه سیستم توربوشارژر استفاده مداوم از حداکثر تواناییها و فشردن بیش از حد گاز، هرچند توانایی خودرو را در بالاترین حد ممکن نگه میدارد، اما با بالاتر بردن تصاعدی مصرف سوخت، کارکرد اقتصادی خود را از دست داده و حتی بیشتر از نمونههای با حجم بالاتر بنزین مصرف خواهند کرد.
نقاط قوت
- قدرت و گشتاور بالاتر
- مصرف سوخت پایینتر نسبت به قدرت تولیدی
- آلایندگی کمتر
نقاط ضعف
- قیمت بالاتر
- استفاده از سوخت با عدد اکتان بالا (بنزین سوپر)
- وجود لگ (تاخیر در عملکرد)
- هزینه تعمیر و نگهداری بالاتر
- دانش فنی بسیار پایین تعمیرکاران برای عیب یابی و رفع اشکال
- عدم وجود قطعات مخصوص سیستم توربو
نظر شما در مورد سیستم توربو یا توربوشارژر چیست ؟ تجربیات خود در خصوص معایب و مزایای این سیستم را با ما درمیان بگذارید.
بیشتر بخوانید: بهترین خودروسازان جهان در سال ۲۰۱۸
سلام
بسیارممنونم ازاطلاعاتی که در این صفحه قراردادید.