تلگرام طلایی یک نسخه غیررسمی از تلگرام است که فیلتر نبودن آن و گفته وزیر ارتباطات در خصوص تعلق این اپلیکیشن به جمهوری اسلامی منجر به برخی اظهار نظرهای مردم در فضاهای حقیقی و مجازی شد. در این مطلب به بازخورد تلگرام طلایی در نگاه کاربران شبکههای اجتماعی میپردازیم.
تلگرام طلایی در نگاه کاربران شبکههای اجتماعی چندان اپلیکیشن امنی نیست. مسلما در این چند وقت اخیر که تب و تاب پیامرسانها و نسخههای غیررسمی تلگرام بالا رفته است، با عبارت “متن باز” یا “Open Source” آشنا شدهاید. بسیاری از نرمافزارهایی که توسط کمپانیهای مختلف با هدف فروش عرضه میشوند، کدبسته هستند و امکان دسترسی به سورسکدهای آنها وجود ندارد. چنین تدبیری از کپی غیرمجاز و اعمال هرگونه تغییر بدون خواست شرکت سازنده جلوگیری میکند.
در سوی دیگر ماجرا، اما برخی نرمافزارهای نیز هستند که امکان دسترسی به کدها را برای عموم مهیا کردهاند. مثال بارز چنین سرویسهایی سیستم مدیریت محتوای وردپرس است که وبسایتهای بسیاری در سراسر دنیا با تغییر، فرم دلخواه خود را به آن میدهند. جدا از امکان شخصیسازی و در دسترس بودن سورسکدها، یک سرویس اوپنسورس باید این قابلیت را داشته باشد که پس از تغییرات مجددا بتوان آن را توزیع کرد. به علاوه دسترسی آزاد و رایگان برای همه از دیگر قابلیتهای یک اپ متن باز است.
پیامرسان محبوب تلگرام نیز دنبالهروی همین مسیر است. این سرویس مسنجرینگ که بیش از 40 میلیون کاربر در ایران دارد -البته پس از اعمال فیلترینگ کمی از تعداد کاربران آن کاهش یافت- امکان استفاده از سورسکدها و رابط برنامه نویسی (API) را برای همگان فراهم کرده است. بدین وسیله نه تنها با عرضه نسخههای غیررسمی به محبوبیت آن افزوده میشود، بلکه باگها و مشکلات آن نیز توسط برنامهنویسان گزارش میشود.
در این نوشتار از تکراتو به بازخورد یکی از نسخههای غیررسمی تلگرام به نام تلگرام طلایی در نگاه کاربران شبکههای اجتماعی میپردازیم.
تلگرام طلایی در نگاه کاربران شبکههای اجتماعی ؛ کاربران چه میگویند؟
حدودا یک هفته پیش بود که وزیر اطلاعات در ضیافت افطاری اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و تعدادی از نمایندگان مجلس این موضوع را اعلام کرد که “تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است.” علاوه بر این، آذری جهرمی گفت این پیام رسان هم اکنون ۲۵ میلیون عضو فعال دارد و به صورت قانونی در حال فعالیت است.
بررسی تلگرام طلایی در نگاه کاربران شبکههای اجتماعی را از رشته توئیت یک کاربر به نام AmiR شروع میکنیم. او که خود را محقق امنیت اینترنت و حقوق دیجیتال معرفی میکند، این موضوع را مطرح کرد که کد شامد تلگرام طلایی در کنار دو اپلیکیشن دیگر به شخصی به نام نسرین میرزازاده تعلق دارد.
به علاوه، این کاربر اشاره میکند که تلگرام طلایی در کافه بازار تاکنون تنها ۸ میلیون بار دانلود شده است. پس چگونه وزیر اطلاعات از ۲۵ میلیون کاربر این نسخه غیررسمی خبر میدهد.
در قسمت دیگر این رشته توئیت به این موضوع اشاره کرده است که آیا ارتباطی میان تلگرام طلایی و نسخه غیررسمی دیگری به نام هاتگرام وجود دارد یا خیر. این کاربر در رشته توئیت خود نوشت:
۱. بر اساس نقل قول از وزیر اطلاعات مالک تلگرام طلایی است. کد شامد این اپ به نام نسرین میرزازاده بشیرایی ثبت شده است که به اسم ایشون دو کد دیگر برای لیدی گرام و shirin asal ثبت شده است.
۲. لینک کدهای شامد: تلگرام طلایی و لیدی گرام دارای یک کد هستند.
کد اساسن به اسم لیدی گرام صادر و ثبت شده: لینک 1
شیرین عسل: لینک 2
۳. یه نکته عجیب این است که این اپ فقط در کافه بازار است و در گوگل نیست. بر اساس آمار بازار، حدود ۸ میلیون بار دانلود شده. حالا چطوری میشه ۲۵ میلیون کاربر داشته باشد؟ اینا هم ملت رو به اجبار عضو کردند بدون اینکه خبر داشته باشند؟
۴. کسی وقت داشته باشد این رو پیگیری بکند به نکات جالبی خواهد رسید مخصوصا اگر نسخههای قبلی را هم بررسی کند. نقاط اشتراک خوبی با
#هاتگرام دارد و اینکه آقای Sajad Karimi کی هستند که اپ رو امضا کردند؟
حریم خصوصی فقط اونجاش که
#تلگرام طلایی بدون اجازه کاربر برای مخاطبهاش تبلیغ خودش رو ارسال میکنه! بعد وزیر ما میخواد قانون#GDPR رو در ایران تصویب کنه@azarijahromi
مهدى غفارى یکی از اعضای تیم توسعه دهنده اپلیکیشن پیام رسان ایرانی ایتا نیز اینگونه به این خبر واکنش نشان داد:
علوی: تلگرام طلایی ایرانی ست. مجیدمکی: نهادهایی درجمهوریاسلامی ایران برای شرکت متولی «تلگرام طلایی» سازوکاری فراهم کردهاند تا وسیله دورزدن «قانونی» فیلترینگ تلگرام برای 25میلیون ایرانی گردد که خود جمهوریاسلامی ایران به دلایلی منجمله عقبه صهیونیستی آن فیلتر نموده است! مرحبا!
یک کاربر دیگر با نام مستعار کنتور به طور مفصل به این موضوع پرداخته است. او در یک رشته توئیت مفصل و طولانی اظهار نظری جالب توجه را ارائه میدهد. این کاربر معتقد است پاول دروف، موسس و مدیر تلگرام برخلاف آنجه تصویر میشود، هیچ اقدامی برای مرتفع شدن فیلترینگ این اپلیکیشن در ایران نکرده است. برخلاف اتفاقی که برای فیلترینگ تلگرم در روسیه رخ داد.
بیشتر بخوانید : فیلترینگ تلگرام در روسیه جواب نمیدهد ؛ جنبش مقاومت دیجیتالی پاول دورف
کاربر مذکور نسخههای غیررسمی تلگرام نظیر هاتگرام و تلگرام طلایی را در این بازی دخیل میداند. او در توئیت خود نوشت :
27 فکت (Fact) و 2 نتیجه گیری:
#رشتو#توافق_جدید#تلگرام_طلایی#هات_گرام 1- پس از فیلتر#تلگرام در روسیه، پاول دوروف (مدیر تلگرام) هم در تلگرام و هم توئیتر موضع می گیرد و با وجود پایین بودن تعداد کاربران روسی تلگرام، برای ایجاد وی پی ان در این کشور از جیب شخصی اش هزینه می کند.2- اما پس از فیلتر تلگرام در ایران، هیچ موضع رسمی ای توسط دوروف و نه حتی صفحه رسمی تلگرام گرفته نمی شود، هزینه ای هم نمی شود! 3- حدود 40 تا 50 میلیون کاربر ایرانی در تلگرام حضور دارند و این یعنی چیزی در حدود 20 تا 25 درصد کل کاربران تلگرام. (تلگرام حدود 200 میلیون کاربر دارد)
برخلاف نظر بسیاری از رسانهها کنتور معتقد است فیلترینگ تلگرام در روسیه کاملا موفقیت آمیز بوده است. او مینویسد :
4- بر خلاف اظهارات رسانه ها، فیلتر تلگرام در روسیه به طرز قابل توجهی موفقیت آمیز بوده است و نهادهای ارتباطی این کشور با ایجاد بسترهای جدید و تشویق به کوچ شرکت هایی که در اثر فیلترینگ گسترده آی پی ها دچار مشکل شده بودند درصدد حل مشکل بر آمدند.
5- شرکت های آمازون و گوگل که بسترهای اصلی ارائه Domain Fronting بودند با بستن این سرویس راه بخش اصلی تلگرام برای دور زدن فیلترینگ را بستند.
این کاربر معتقد است تمرکززدایی ذخیره اطلاعات که در بلاکچین مطرح میشود، عملا برای نگداری از حجم عظیم دادههای تلگرام کارایی ندارد. او نوشت :
6- چیزی تحت عنوان اجرای پروژه تلگرام بر بستر بلاک چین قابل انجام نیست؛ تلگرام برای نگهداری اطلاعات عظیمش نیاز به سرورهای مرکزی و CDN های گسترده دارد که این عامل، عملا با مفهوم تمرکز زدایی بر بستر بلاک چین در تناقض است. (سرچ کنید distributed system vs centralized system)
7- روسیه در تلاش است (فرای اینکه موفق بشود یا نه) با تهدید و تطمیع، دو کمپانی بزرگ گوگل و اپل را مجاب به حذف اپلیکیشن تلگرام از گوگل پلی استور و اپ استور کند.
8- پس از آغاز فیلتر تلگرام در ایران شاهد روند رو به رشد استفاده از پیام رسان های بومی بودیم تا اینکه …
9- برآوردهای رسمی این بود که در زمان اوج مصرف کاربران ایرانی از تلگرام، حدود 50 تا 70 درصد پهنای باند کشور توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (در زمان واعظی و در ادامه در زمان جهرمی) با هدف عدم کاهش سرعت تلگرام، به این پیام رسان خارجی اختصاص داده شده بود.
او در ادامه تیغ انتقادات خود را به سوی وزارت ارتباطات نشانه میگیرد و از عدم اختصاص پهنای باند به پیامرسانهای داخلی گله کرد.
10- چنین حاتم بخشی ای هرگز در حق پیام رسان های ملی صورت نگرفت و بارها شاهد کاهش سرعت و در برخی موارد حتی قطع کامل سروش، ایتا، گپ، آی گپ و … بودیم.
11- در همین زمان آذری جهرمی در چندین نوبت مصاحبه هایی با محوریت اعلام شکست روند عضو گیری پیام رسان های ملی انجام داد.
12- در زمان اجرای دستور فیلترینگ تلگرام، شرکت ارتباطات زیرساخت (زیر مجموعه وزارت ارتباطات) که اصلی ترین نهاد کنترل مسیرهای ارتباطی کشور است از اجرای این دستور سر باز زد و این شرکت های ارائه کننده خدمات دسترسی FCP بودند که به صورت مرحله به مرحله فیلترینگ را از طرف خود اجرا کردند.
13- دی ماه 96، و در زمان اغتشاشات و فیلتر موقت تلگرام، نسخه ای غیر رسمی از تلگرام تحت عنوان “هات گرام” منتشر شد که امکان عبور از فیلترینگ را داشت اما اجازه دسترسی کاربر به برخی کانال ها و گروه های اخلال گر را نمی داد (کاربر با پیغام مبنی بر موجود نبودن کانال یا گروه مواجه می شد)
در ادامه اما پای تلگرام طلایی نیز به این ماجرا کشیده شد. تاکنون چنین چیزی به طور رسمی اعلام نشده است، اما این کاربر باور دارد که هر دو نسخه غیررسمی تلگرام طلایی و هاتگرام به شرکت “راهکار سرزمین هوشمند تعلق دارد. او عدم فیلتر بودن هاتگرام و تلگرام طلایی را به پایان کار سرویس دامین فرانتینگ گوگل مربوط میداند.
بیشتر بخوانید : تلگرام غیر قابل فیلتر در معرض خطر ؛ گوگل قابلیت دامین فرانتینگ را غیرفعال کرد!
کنتور در همین رابطه ادامه داد:
14- پس از حدود 2 هفته از زمان فیلتر رسمی تلگرام در 11 اردیبهشت 97؛ و مشکلاتی که برای پیام رسان های بومی ایجاد شد (ایجاد کردند)، نام نسخه غیر رسمی دیگری از تلگرام تحت عنوان “تلگرام طلایی” با قابلیت عبور از فیلترینگ بر زبان کاربران افتاد اما …
15- “تلگرام طلایی” نسبت به “هات گرام” سابقه طولانی تری دارد و تقریبا جز اولین نسخه های غیر رسمی تلگرام بود که منتشر شد اما به دلیل محبوبیتی که “موبوگرام” و آن هم به خاطر حالت روح کسب کرده بود، دیگر نسخه های غیر رسمی آن چنان مورد توجه قرار نگرفته بودند.
16- “هات گرام” و “تلگرام طلایی” هر دو متعلق به شرکت “راهکار سرزمین هوشمند” هستند، شرکتی فعال در حوزه برنامه نویسی سامانه های رصدی و تحلیل محتوا در حوزه وب و اپلیکیشن ها که به طور مستقیم با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز همکاری می کند. https://www.sls.ir/about.html
17- اینکه چرا در زمان اغتشاشات دی ماه 96، همان “تلگرام طلایی” به قابلیت عبور از فیلتر مجهز و ارائه نشد و به جای آن “هات گرام” معرفی شد به طور قطع مشخص نیست اما یکی از دلایل احتمالی، حفظ پروژه اصلی (تلگرام طلایی) بوده است.
18- “تلگرام طلایی” و “هاتگرام” برای عبور از فیلترینگ تلگرام از قابلیت Domain Fronting استفاده می کنند و عملا هزینه سربار اضافی برای مهیا کردن بستر وی پی ان (برای عبور از فیلتر) ندارند. (توضیح اینکه ترافیک عبوری از مسیر آی پی های این دو اپلیکیشن عملا از فیلترینگ عبور نمی کند).
19- امکان استفاده از بستر Domain Fronting آن هم در این سطح، بدون اراده و آماده سازی شرکت ارتباطات زیرساخت غیر ممکن است چرا که عموم جامعه متوجه شده اند علی رغم فیلتر تلگرام این دو اپلیکیشن به فعالیت خود ادامه می دهند و این را نمی توان از دید مردم مخفی کرد.
بالاتر یکی از کابران عنوان کرده بود که تعداد ۲۵ میلیون کاربر تلگرام طلایی که توسط وزیر ICT اعلام شده بود، منطقی نیست. اما این کاربر همان طور که اشاره میکند، به طور کلی نظر متفاوتی دارد. او در ادامه به مسدود شدن برخی کانالها در هاتگرام و تلگرام طلایی نیز اشاره کرد.
20- بنا بر آمار رسمی از سایت کافه بازار، تعداد دانلود “تلگرام طلایی” به بیش از 8 میلیون و تعداد دانلود “هات گرام” به بیش از 3 میلیون (مجموعا بیش از 11 میلیون) رسیده است در حالی که آمار غیر رسمی مجموع دانلود این دو اپلیکیشن را تا 20 میلیون بار عنوان کرده است.
21- ناگفته مشخص است که در “تلگرام طلایی” نیز مانند برادر کوچک ترش “هات گرام” امکان دسترسی کاربر به برخی (تاکید می شود تنها برخی!) کانال ها و گروه های اخلال گر قطع شده است و کاربر با پیامی مبنی بر عدم دسترسی مواجه می شود.
22- به نظر می رسد قوه قضاییه با این توجیه که امکان بسته شدن (در واقع عدم نمایش به کاربر) هر کانال و گروهی که بر اساس مستندات مجرم شناخته شود در دو اپلیکیشن “تلگرام طلایی” و “هات گرام” فراهم است، با مسئله عبور از فیلتر این دو اپلیکیشن (فعلا!) کنار آمده است.
در پایان او این پرسش را مطرح میکند که آیا عدم موضع گیری دروف و تلگرام در خصوص فیلترینگ یکی از بزرگترین بازارهایش به این معناست که توافقی میان او دولت ایران شکل گرفته است یا خیر.
23- “موبوگرام” نیز این قابلیت را فراهم کرده بود، اما مانند دو اپلیکیشن مورد اشاره در این
#رشتو، نتوانست (و یا نخواست و یا هنوز نخواسته!) از قابلیت Domain Fronting استفاده کند.24- از نظر فنی هر نسخه غیر رسمی تلگرام، برای اتصال به سرورهای این پیام رسان نیاز به یک Telegram API دارد که با این API توسط تلگرام شناسایی شده و هر زمان که تلگرام اراده کند می تواند ارتباط نسخه های غیر رسمی را از سرورهایش قطع کند. https://core.telegram.org/api/obtaining_api_id …
25- بارها شاهد بودم که وابستگان ضد انقلاب، از جریان موسوم به ری استارت گرفته تا برانداز و سلطنت طلب و نفاق و … اعتراضشان نسبت به غیر قابل دسترس بودن کانال ها و گروه های وابسته شان در “تلگرام طلایی” و “هات گرام” را در صفحه تویئتر شخصی پاول دوروف اعلام کرده اند.
26- و این تقریبا محال است که مدیران تلگرام از این موضوع آگاه نباشند.
27- همان طور که گفته شد مدیریت تلگرام به راحتی می تواند دسترسی هر نسخه غیر رسمی تلگرام را از سرورهایش قطع کند پس چرا در مورد “تلگرام طلایی” و “هات گرام” این اتفاق نمی افتد؟!
نتیجه گیری: نویسنده این مجموعه
#رشتو معتقد است بازار 40 تا 50 میلیونی کاربر ایرانی تلگرام قابل چشم پوشی نیست و دوروف به این نتیجه رسید که فیلتر تلگرام در ایران موفقیت آمیز بوده است اما سوال مهم اینجاست …سوال مهم اینجاست که چه توافق محرمانه جدیدی میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (به نمایندگی از دولت حسن روحانی) با پاول دوروف صورت گرفته که فعالیت
#تلگرام_طلایی و#هات_گرام میسر شده است؟! آیا باز هم با یک سناریوی جدید#شریک_دزد_و_رفیق_قافله مواجه هستیم؟! زمان مشخص خواهد کرد …
بیشتر بخوانید :
- طراح تلگرام طلایی کیست؛ آیا تلگرام طلایی از سرورهای اصلی تلگرام استفاده می کند؟
- اختصاص ۲۰۰ سرور به تلگرام طلایی ؛ جایگزین تلگرام در ایران مشخص شد
- مقایسه تلگرام طلایی و هاتگرام ؛ چرا این دو نسخه غیررسمی تلگرام فیلتر نیستند؟
- وزیر اطلاعات: “تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی است” ؛ پیام رسان وزارت ارشاد چیست؟
.
منبع : techarto
اخیرا خیلی قطعی داشت