کشف ابزار شکار قدیمی‌ترین انسان از گنجینهٔ زمان، ۳۰۰ هزار سال پیش، قدمی دیگر به فهمِ چگونگی ابزارسازی اجداد انسانی‌مان نزدیک شدیم. با تکراتو همراه باشید.
تصوّر کنید در سال 1994، باستان‌شناسان معدنِ روباز زغال‌سنگِ شونینگن را حین عرق ریختن حفاری کنند و ابزار شکار قدیمی‌ترین انسان را در که صحیح و سالم است، ناخواسته کشف کنند، معرکه است، نه؟ از قضا، فقط هم ابزار معمولی روزمره نبودند، بلکه نیزه‌ها و پرتابه‌های چوبی‌ای بودند که به زیبایی حفظ شده و در عمق 10 متری زیر سطح زمین در کنار تعدادی استخوان حیوان جا خوش کرده بودند (چه بود تو بودی شد!). القصه‌که روشن شد که این مکانِ بازیافته یا بهتر بگویم شکارگاهِ باستانی، دیرزمانی محل شکار این اجدادِ باستانی‌مان در کنار یک دریاچه بوده است – خودمانیم، چه کسی می‌دانست که انسان‌های نخستین تا این حدّ عاشق ساحل بوده‌اند؟
بیشتر بخوانید: فسفر سفید چیست و چه کاربردی در تولید سلاح دارد؟
کشف ابزار شکار قدیمی‌ترین انسان قابل دسترس در حفاری باستان‌شناسان
امروزه، گروهی از محققان برجستهٔ آلمانی و انگلیسی تصمیم گرفته‌اند با استفاده از ابزارهای پیشرفته‌ای مانند میکروسکوپ‌هایِ سه‌بعدی و اسکنرهای میکرو CT، نگاهی دقیق‌تر به این چوب‌های عتیقه بیندازند. نتایج؟ شگفت‌انگیز بودتد! یافته‌های آنها که در مجلهٔ معتبر PNAS منتشر شده و مجموعه‌ای را رقم زده که در عین جدید بودنش، از تکنیک‌هایِ نجاری دوستان ماقبل تاریخ‌مان پرده بر می‌دارد!
عزیزان! صرفِ تراشیدنِ خام‌دستانه را فراموش کنید – این افراد مانند متخصصانِ مدرن چوب را هم‌چه ظریف خراش می‌دادند و سپس تراشه‌ها را برای انواع کارها، مثلاً قصابیِ آخرین صید خود، تیزِ تیز می‌کردند که هوش از سرتان می‌پرد. دکتر دیرک لدر، محقق ارشد، می‌گوید:
«ما شواهدی از روش‌های بسیار پیشرفته‌تر و متنوع‌تر برای کار با چوب صنوبر و کاج پیدا کرده‌ایم که تا به حال تصور نمی‌کردیم [دوستانِ ماقبل تاریخی‌مان] از پسش بر بیایند. یعنی خوب آنها هوشمدانه هر شاخه‌ای را که می‌دیدند نمی‌گرفتند – بلکه چوب‌ها قطورِ خاصی را به شکل سلاح در می‌آوردند و می‌آوردندشان به شکارگاه. به علاوه، اگر ابزاری می‌شکست، آنها آن را تعمیر می‌کردند و به شکار ادامه می‌دادند.»
بیشتر بخوانید:
احضار موجودی ماقبل تاریخ به‌دست زمین‌شناسان؛ درباره‌ی موجود پرنده‌سان چه می‌دانیم؟
پرده‌برداری از راز باستانی: تقویم‌های سنگی کلرادو تاریخ را بازنویسی می‌کند!
انسان‌های مدرن آن‌قدرها هم که فکر می‌کنند در برابر اجداد ماقابل تاریخی‌شان باهوش نیستند
از نظر فنونِ شکار و شکارچی‌گری، به نظر می‌رسد که این انسان‌های نخستین، از سلاح‌های قدرتمندی استفاده می‌کردند. حداقل 20 نیزه و پرتابهٔ چوبی در کنار دریاچه پیدا شده است که دو برابر تعداد سلاح‌های چوبی شناخته شده قبلی در این مکان است. دکتر تیم کودنبرگ از دانشگاه گوتینگن توضیح می‌دهد:
«حفظ شگفت‌انگیز چوب شونینگن به ما امکان داد تا با استفاده از این میکروسکوپ‌های پیشرفته دقیقاً ببینیم چگونه این سلاح‌ها را با جزئیات باورنکردنی ساخته‌اند – این برای اولین بار در این دوره است.»
تنوع تکنیک‌های نجاری، به همراه تعداد انبوه ابزارسازه‌ها، نشان می‌دهد که چوب تا چه اندازه ماده اولیهٔ مهمی در آن زمانه بوده است. چون همانطور که احتمالاً در مدرسه خوانده باشید، چوب با گذشت زمان متلاشی می‌شود، بنابراین این یافته‌ها، حقیقتاً گنجینهٔ واقعیِ بشری هستند. سایتِ حفاریِ شونینگن اساساً تو روی ما داد می‌زند که آهای انسان‌های مدرن:
«انسان‌های نخستین نیز نجاران شگفت‌انگیزی بودند آن هم با ذوقِ بسیارِ حل مسئله و تکنیک‌های ساخت پیچیده.»
یافته‌های منحصر به فرد سایت حفاری شونینگن جایگاه آن را به عنوان یک مکان درخشان برای میراث انسان‌های نخستین تثبیت می‌کند. در واقع، این مکان اخیراً برای قرار گرفتن در فهرست میراث جهانی یونسکو نامزد شده است – یک قدردانی شایسته برای این گذرگاه باستانی ماقبل تاریخ ما.
«چوبْ حکمِ چسبِ نواریِ دوران پارینه‌سنگی را داشت» -پروفسور توماس تربرگر، سرپرست پروژه
کشف ابزار شکار قدیمی‌ترین انسان به‌نظرتان آن‌قدری که تعریفش را می‌کنند اهمیت دارد؟ اِهِم! بله، قطعاً؛ اما شما چه فکر می‌کنید؟ ـــ دارد؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها برای تکراتو بنویسید.
بیشتر بخوانید:
