نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ شیوع ویروسی جدید و نسبت خاطرات و باهم بودن

نقد فیلم 2020 Little Fish به بررسی مشکلات انسانی شیوع ویروسی جدید پرداخته است. در این بخش از نوشتار به بررسی یکی از بهترین فیلم‌های سال 2020 می‌پردازیم.

فیلم ماهی کوچک درباره زوج جوانی با بازی اولیویا کوک و جک اوکانل است که تلاش می‌کنند تا زندگی و رابطه خود را حفظ کنند. اما شیوع یک ویروس خطرناک که باعث از بین رفتن حافظه و خاطرات می‌شود، کار را سخت کرده است و این زوج حالا باید مراقب خاطرات مشترک خود باشند.

نقد فیلم 2020 Little Fish

شیوع ویروسی جدید

فیلمی آرام‌بخش در عین حال غم‌آلود به قلم ماتسن تاملین، براساس داستان کوتاه آجا گابل. فیلمی با طراحی صحنه و موسیقی بسیار دقیق و حساب شده که از بهترین فیلم های درام 2020 و حتی می‌توان جزو بهترین فیلم‌های ترسناک سال 2021 آن را در نظر گرفت. به کارگردانی چاد هارتیگان با نام چاد الکساندر هارتیگان که در 31 آگوست 1982 در قبرس متولد شد.

او یک کارگردان و بازیگر است، که با فیلم ماهی کوچک 2020، موریس از آمریکا (Morris from America 2016)  که فیلمی است کمدی رمانتیک درباره موریس، یک آمریکایی آفریقایی تبار 13 ساله که به همراه پدرش که مربی فوتبال حرفه‌ای است به هایدلبرگ نقل مکان می‌کند.

این فیلم تلاش‌های موریس برای همخوانی با بچه‌های آلمانی را بررسی می‌کند. و فیلم این مارتین بونر است (2013 This Is Martin Bonner)، شناخته شد. جک اوکانل در نقش جود و اولیویا کوک در نقش اِما در این فیلم بی‌نظیر هستند. احساساتی دقیق و بازی‌های هوشمندانه را در فیلم ماهی کوچک به نمایش می‌گذارند.

نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ ویروس N.I.A یا کرونا؟

در تریلر فیلم ماهی کوچک 2020 Little Fish  شاهد حضور شخصیت‌های نگران با ماسک‌هایی روی صورت، بیمارستان‌های شلوغ با پزشکان خسته، و گفتمان‌های زیادی درباره تاثیرات یک بیماری همه‌گیر جهانی روبرو بودیم. اما نه با ویروسی مثل ویروس کرونا!

ویروسی که در این فیلم گریبان انسان‌ها را گرفته است هدف خود را روی حافظه انسان‌ها یا خاطرات او قرار داده است نه ریه ها. باعث می‌شود انسان‌ها خانواده، دوستان و حتی نحوه انجام ساده‌ترین کارها را نیز از یاد ببرند. جود که نقشش را اوکانل بازی می‌کند، تلاشش بر این است تا به هر روشی که شده است، همسرش را در ذهن خود نگه دارد. در سکانسی از این فیلم می‌بینیم که جود با زدن برچسب‌های کوچک به تصاویر سعی می‌کند تا اسامی اشخاص و چیزهای مهم را به خاطر بسپارد.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های کریستوفر نولان

اگر فیلم ممنتو (Memento)  به کارگردانی کریستوفر نولان را دیده باشید، حتما آنجا هم دیده اید که لئونارد شلبی (با بازی گای پیرس) نیز از همین شیوه برای به خاطر آوردن افراد استفاده می‌کرد. در نهایت ما در این فیلم با پاک شدن حافظه انسان روبرو می‌شویم که در ادامه نقد فیلم 2020 Little Fish می‌توانید تصمیم بگیرید که عوارض این ویروس از از بین رفتن ریه بهتر است یا نه؟ آیا پاک شدن خاطرات و حافظه می‌تواند ما را در این دنیای پر زرق و برق و پر سرعت به آرامش برساند و ما را از چنگ خاطرات چند ثانیه قبلمان که بالاجبار در آن قرار می‌گیریم و قرار خواهیم گرفت، نجات دهد؟

ویروسی بنام N.I.A

جهت تشریح این ویروس به حرف های اِما در فیلم اشاره می‌کنم:

قضیه  محدود به من و جود نیست. قضیه بزرگتره. خیلی بزرگتر. ما خبرهایی از جاهایی مثل ساحل مریلند یا فلوریدا شنیده بودیم. همیشه اونجاها بود، نه اینجا. مثل اون مردی که توی اقیانوس سرگردون بود، و یه قایق ماهیگیری از آب درش آورده بود. معلوم بود که یه ماهیگیر دیگه بوده. قایقش چهار روز بعد به ساحل رسید.

می‌گفت یادش نبوده چطوری هدایتش کنه. به همین خاطر تصمیم گرفته بود با شنا بره خونه. یا زنی که توی مسابقه ماراتون فراموش کرده بود که دیگه ندوه. اولش یه چیزای قشنگی توی این خبرها بود، ولی بعدش یه خلبان یادش رفت چطور پرواز کنه! اسمش رو گذاشتن N.I.A (مخفف بیماری التهاب عصبی). می‌تونست هرکسی رو مبتلا کنه و درمانی نداشت. بین آشناهامون بن اولین کسی بود که مریض شد. می گیم مریض شد، ولی واقعا این طور نبود. بعضی ها یهویی همه چی رو فراموش می‌کردن، بعضی یواش یواش فراموش می‌کردن. مطمعن نیستم کدومش بدتره!

بیشتر بخوانید: گیشه سینماها در 2020 ؛ کرونا چقدر ضرر زد؟

ایده ای برای تکامل انسان

شاید این ویروس ایده‌ای جهت شروعی برای ورود به مرحله بعدی تکامل انسان باشد. و ما باید قبولش کنیم! آنقدر روی کره زمین خودخواه بوده‌ایم و مدام همه چیز را به شکل مطلق به نفع خودمان تمام کرده‌ایم یا به عبارت دیگر آنقدر به همه چیز گند زده‌ایم، که تنها راه نجات باقی مانده این است که فراموش کنیم. ظاهرا تنها موجودات مصون از این ویروس در فیلم ماهی کوچک سگ‌ها هستند. زیرا آن‌ها بیشتر به حافظه تداعی گر وابسته هستند. لذا کافیه بویی را که می‌دهیم عوض نکنیم، غذای کافی را بهشان بدهیم تا مشکلی پیش نیاید و زنده بمانند.

آیا ذهن می‌تواند کاری کند که چیزی را که نمی‌تواند باشد، باشد یا بوجود آورد؟

نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ واکسنی برای ریشه کن شدن این ویروس در کار نیست

بر خلاف ویروس کرونا که دنیای حال حاضر را درگیر خود کرده است، در فیلم ماهی کوچک برای ریشه‌کن کردن و یا درمان ویروس N.I.A خبری از ساخت واکسن نیست! عمل جراحی در دستور کار پزشکان قرار گرفته است. عملی که با سوراخ کردن ساقه مغز از راه دهان، مثل باز کردن یک مسیر گرفته به بخشی که بیشترین ارتباط را با حافظه کوتاه مدت دارد، می‌رسند و تلاش می کنند تا از این طریق به روش درست درمان این بیماری دست پیدا کنند. اما خطرات و عوارض قابل توجهی دارد.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های علمی تخیلی 2021

سوال اصلی اینجاست که آیا این آزمایش ارزش این را دارد فلج شویم و یا کور شویم تا خاطراتمان را از دست ندهیم؟ چقدر خاطرات در زندگی یک انسان می‌تواند تاثیرگذار باشد، چقدر این خاطرات می‌تواند او را به ادامه زندگی مجاب کند و چقدر لازم است برای زندگی کردن بدانیم که چه کسی هستیم؟

دوربین شناور

دوربین متحرک یا شناور در لحظاتی از فیلم ماهی کوچک که احساسات انسانی دچار تزلزل می‌شوند به بیننده کمک می‌کند تا دلهره اِما را از بیاد نیاوردن او توسط جود بیشتر حس کنیم. سوالات هویت محور در این سکانس‌ها این اضطراب را در ما بیشتر می‌کند. سوالاتی مانند “من چه کسی هستم؟“، “چند سال سن دارم؟” و “رنگ مورد علاقه من چه رنگی است؟” یا پلانی را پر از رنگ زرد ببینیم تا به طرز محسوسی احساسات ما را برانگیزد و توجه ما را به خاطراتی که قرار است فراموش شود معطوف کند.

باور غلط درباره ی ماهی ها

جود:

به این کوچولو نگاه کن! (اشاره به ماهی کوچک داخل آکواریوم) اصلا نمی‌دونه توی این دنیا چه خبره. نه N.I.A، نه سرطان، نه جنگ‌های صلیبی. فقط واسه خودش این ور و اون ور شنا می‌کنه و خوش می‌گذرونه.

اِما:

کاش ما هم انقدر خوش شانس بودیم.

جود:

منم وقتی کنارتم همین حس رو دارم.

اِما:

مثل یه ماهی؟

باور عمومی حاکی از این است که ماهی‌ها فقط سه ثانیه همه چیز را به خاطر می‌سپارند، این باور یک اشتباه فاحش است. زیرا ماهی‌ها علارغم مغزهای کوچکی که دارند، کاملا آگاه هستند و می‌توانند خاطرات را تا چند ماه به یاد بسپارند و در ذهن خود نگه دارند. ماهی‌ها همچنین از حافظه برای اصلاح رفتار خود استفاده می‌کنند.

حقیقتا همه موجودات برای اصلاح رفتارشان به خاطرات و حافظه خود نیاز دارند. برای باهم بودن به خاطرات نیاز دارند. و اساس داشتن یک زندگی اجتماعی خاطرات است. اما داشتن زندگی اجتماعی به چه قیمتی؟ به قیمت نابینا شدن یا فلج شدن؟ آیا فیلم ماهی کوچک تلنگری است به انسان‌ها و باورهای ناقص، کم و غلطشان نسبت به رابطه خاطرات و باهم بودن؟ آیا کارگردان از این تضاد برای پی بردن به حقیقت استفاده کرده است؟ حقیقت بودن با نبودن! در انتها باید بگویم که حقیقت آن چیزیست که با متضادش برابر باشد. در نهایت جود داشتن خاطراتش را به نداشتنش به قیمت مرگ ترجیح می‌دهد.

نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ برای باهم بودن به خاطرات نیاز داریم

جود:

اِمای عزیز، می‌خواستم این رو برات بنویسم، می‌خواستم تا وقتی که همینقدر از خودم باقی مونده، این رو بهت بگم. هر روز صبح باید بیدار شم و به عکس هایی نگاه کنم که اسم روشونه تا فقط یادم بیاد که اون بلوئه (اسم سگ جود) یا مثلا امروز صبح که راه افتادیم، مجبور شدم بذارم اول تو بری چون یادم نبود کدوم ماشین مال ماست.

هرج و مرجی که اطرافمون هست، مردمی که سراسیمه هستن و دنبال درمان هستن، دوست‌هامون رو داریم از دست می‌دیم. تو داری مامانت رو از دست می‌دی، مرزها بسته شدن، پروازها لغو شدن و مردم دارن توی محله ی خودشون گم می‌شن. و این وسط حس می‌کنم فقط ماییم که مشغول هر کاری هستیم که مشغولشیم.

خواستم اینجا بیایم تا توی سکوت و به دور از هر سر و صدایی بتونم به چشم هات نگاه کنم، مبادا قبل ازینکه حافظه‌م رو کاملا از دست بدم، نتونم بهت بگم که تو عشق زندگیم هستی. چون هر روز منو خوشحال می‌کنی. و زندگیم رو با ارزش می‌کنی. و باعث می‌شی حس کنم تنها نیستم. اگه اوضاع عادی بود، اون وقت تو کسی می‌شدی که پیر شدن و در نهایت مرگم رو برام قابل تحمل می‌کردی.

چون اون وقت لااقل مقداری از اون عمر رو با تو می‌گذروندم. ولی اوضاع عادی نیست، پس به گمونم به جاش یا در کنارش، دوستت دارم چون کنارم موندی. چون وقتی اوضاع ترسناک‌تر شد خودت رو وقف کردی و موندی. و هر روز من رو همراهی کردی. کاش منم همین کارو برات می‌کردم یا امیدوارم که این کارو برات بکنم.

رابطه بین عشق و خاطرات

در بخشی از فیلم دیالوگی گفته می‌شود با این عنوان که “احساسات فراموش نمی‌شوند.” سوال اساسی این است که اگر خاطره‌ای وجود نداشته باشد می شود عاشق شد؟ آیا می‌شود از احساس که یک عنصر متقابل است بهره برد؟ ما می‌دانیم که خاطرات هویت فرد را شکل می‌دهند، آیا عشق به کسی که هیچ هویت پایداری ندارد، می‌تواند معنی داشته باشد؟

نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ نظر منتقدان سایت های معتبر سینمایی

در ادامه به نکات مهمی که منتقدان در سایت‌های معتبر سینمایی در رابطه با فیلم ماهی کوچک ساخته چاد هارتیگان اشاره کرده‌اند می‌پردازیم:

جان دیفور (John DeFore)

• امتیاز: 90 از 100

منتقد هالیوود ریپورتر در خصوص فیلم ماهی کوچک:

فیلم ماهی کوچک به شدت ما را در غم و اندوه ناشی از از بین رفتن خاطرات غرق می‌کند. اما به هیچ وجه ما را جوری غرق فیلم نمی‌کند که نتوانیم آگاهانه به مسائل مهمی که فیلم مطرح می‌کند فکر کنیم.

جو مورگنسترن (Joe Morgenstern)

منتقد وال استریت ژورنال :

• امتیاز: 90 از 100

چاد هارتیگان یکی از هوشمندانه‌ترین استراتژی‌ها را برای نمایش موضوع از دست رفتن خاطرات استفاده کرده است. او به بهانه همه گیر شدن N. I. A (مخفف بیماری التهاب عصبی) به مسئله وجود انسان‌ها و باهم بودنشان پرداخته است.

بیشتر بخوانید: بهترین انیمیشن های 2021

کتی والش (Katie Walsh)

منتقد شیکاگو تریبون :

• امتیاز: 75 از 100

 هارتیگان در ساخت درام‌های حساس و انسانی تبحر دارد. ماهی کوچک واقعیتی را نشان می‌دهد که در دنیای حال حاضر در حال گسترش است. نمایش فیلم در برهه‌ای از زمان است که همه ما خودمان داخل جریانی از یک بیماری همه‌گیر زندگی می‌کنیم، با غم، اندوه و از دست دادن روبرو هستیم. این فیلم، محبت و عشق ورزیدن را به ما یادآوری می‌کند. یادآوری می‌کند که بارها و بارها عاشق کسی بشویم، و فیلم ماهی کوچک این نکته را با ظرافت و دقت بالایی بررسی می‌کند.

کریستی لمیر (Christy Lemire)

منتقد سایت راجر ایبرت :

• امتیاز: 75 از 100

فیلم ماهی کوچک به بیماری همه گیری می‌پردازد که باعث ایجاد تنهایی و انزوا برای قربانیان و متقابلا عزیزانشان می‌شود. ماهی کوچک مستقیماً به روابطمان در دنیای حال حاضر اشاره می‌کند و بی سر و صدا از ما می‌خواهد آنچه را که دوست داریم و به آن عشق می‌ورزیم را چهار چنگالی نگه داریم. در حالی که علائم این بیماری با افرادی که تجربه Covid-19 دارند متفاوت است، اما تصاویری که در طول فیلم می‌بینیم بسیار آشنا هستند. افرادی که ماسک‌های جراحی دارند، در اتاق‌های انتظار نشسته‌اند و با اضطراب کاغذهای بریده بریده را پر می‌کنند.

بیشتر بخوانید: نقد و بررسی فیلم چیزهای کوچک 2021

نیک شیگر (Nick Schager)

منتقد ورایتی :

• امتیاز: 70 از 100

کلوزآپ‌های اکسپرسیونیستی هارتیگان، ترکیبات بیمارگونه و تصاویر کدر فضایی از جنس فراموشی را تقویت می‌کند. فیلم ماهی کوچک با انتهای آن آغاز می‌شود و با جهش به عقب و جلو در زمان، پیوندهای روانشناختی و عاطفی به هم پیوسته‌ای را به ما منتقل می‌کند تا ما را به یکدیگر (و خودمان) متصل کند.

یکی از مشکلاتی که می‌توان در فیلم به آن اشاره کرد این است که هیچ نکته‌ای در مورد چگونگی کنار آمدن جامعه با این بیماری مخرب ارائه نمی‌شود. و در انتها موضوع عشق بین اما و جک از نگاه هارتیگان و همچنین غم و اندوه فزاینده فیلم از طریق تدوین عالی جاش کراکت به نحو احسنت در فیلم محسوس است.

---

نقد فیلم 2020 Little Fish ؛ عوامل

• کارگردان: چد هارتیگان
• نویسنده: متسون تاملین
• تهیه کننده: متسون تاملین، لیا بومن، تیم هدینگتون و…
• بازیگران: اولیویا کوک، جک اوکانل، سوکو، رائول کاستیلو و…
• ژانر: رمانتیک، علمی – تخیلی
• موسیقی: کیگان دویت
• فیلمبردار: شان مک الویی
• تدوین گر: جاش کراکت
• شرکت تولید: Automatik Entertainment ,Black Bear Pictures
• توزیع کننده: استودیوی آی‌اف‌سی فیلمز
• تاریخ انتشار: 5 فوریه ۲۰۲۱ (17 بهمن)
• کشور: آمریکا و کانادا
• زبان: انگلیسی

بیشتر بخوانید:

• نقد و بررسی فیلم پدر 2020
• نقد و بررسی فیلم سقوط 2020
• بهترین فیلم های کمدی 2021
• بهترین انیمه های 2021
• بهترین فیلم های کره ای 2021
• بهرین فیلم های اسکار 2021
• بهترین فیلم های دی سی 2021
• بهترین انیمیشن های 2021
• بهترین فیلم و سریال های دیزنی پلاس 2021