قدم اول برای فعالیت در بورس دریافت کد بورسی است. اما کد بورسی چیست و نحوه گرفتن کد بورسی چگونه است؟ با ما در راهنمای دریافت کد بورسی همراه باشید.
عملکرد فوق‌العاده بورس در یکسال اخیر و رشد خیره‌کننده شاخص از ابتدای سال ۹۹ تاکنون از یکسو و رکود بازارهای موازی از سوی دیگر باعث سرازیر شدن سیل نقدینگی به این بازار جذاب شده است. بازاری که در سال گذشته بازدهی ۱۸۰ درصدی داشته و در فروردین ماه نیز ۳۱ درصد رشد داشته است.
موضوعی که باعث شده تعداد متقاضیان عرضه اولیه در بورس به بیش از دو میلیون نفر برسد. این رقم نسبت به عرضه اولیه کویر که در مهرماه سال ۹۸ انجام شد بیش از ۲ برابر شده است. استقبال فراوان از عرضه اولیه‌ها و حمایت دولت و مقامات بازار سرمایه از این بازار و ارائه عرضه‌اولیه‌های جدید همگی باعث شده تا جذابیت بورس همچنان برای مدتی بیشتر از سایر بازارهای موازی باشد.
ورود به بازار سرمایه مقررات خاص خود را دارد. برای اینکه بتوانیم در بازار بورس، سرمایه‌گذاری کنیم، قبل از هر کاری لازم است، مقدمات ورود به این بازار را فراهم کنیم. نخستین گام در فرآیند ورود به بازار، دریافت کد بورسی است. شاید شما تصور کنید چون خرید و فروش اوراق بهادار به‌صورت آنلاین انجام می‌شود و کارگزار دخالت مستقیمی در آن ندارد، نیازی نیز به اینکار نیست.
ولی درهرصورت، کارگزار واسطه بین شما و بازار سرمایه است و داشتن یک کد منحصر به فرد، برای حضور شما در جامعه سهامداری الزامی است. شما با داشتن این کد می‌توانید حساب معاملاتی افتتاح کرده و به‌آسانی به معامله بپردازید. دریافت آن می‌تواند به‌صورت حضوری یا غیرحضوری انجام شود. در مقاله پیش رو قصد داریم، نحوه گرفتن کد بورسی را به‌صورت گام به گام شرح دهیم.
کد بورسی چیست و نحوه گرفتن کد بورسی چگونه است؟
کد سهام داری یا کد بورسی، شناسه ای واحد است که از تعدادی حرف و عدد تشکیل شده است. هر فرد چه حقیقی چه حقوقی در سامانه اطلاعاتی بورس، بوسیله این کد شناسایی خواهد شد. افراد با این کد، قادر خواهند بود که به خرید و فروش سهام صرفاً به صورت حضوری در بورس اوراق بهادار بپردازند.
در واقع همانند این می باشد که وقتی شما به بانک به منظور افتتاح حساب مراجعه می‌کنید یک شماره‌حساب انحصاری برای شما صادر می‌شود و هیچ‌گاه این شماره با فرد دیگری برابر نخواهد بود.
در واقع کد بورسی مانند کد ملی برای هر فرد منحصربه‌فرد می باشد و تا زمانی که این کد تعریف نشود شما نمی‌توانید در هیچ نهادی اقدام به سرمایه‌گذاری مستقیم کنید و شخصاً به خریدو فروش اوراق بهادار بپردازید. نام دیگر کد بورسی، کد سهامداری و معادل انگلیسی آن Stock code نیز میباشد.
بیشتر بخوانید:
- آثار ترک سیگار برای شما و بدنتان چیست؟
- گران قیمت ترین سیگارهای دنیا
- بهترین برند سیگار ؛ با محبوب ترین و پرفروش ترین برندهای سیگار آشنا شوید
کد بورسی، یک شناسه معتبر و واحد برای هر شخص است. شما با داشتن آن می‌توانید در بازار بورس یا فرابورس به معامله بپردازید. این کد از پنج رقم تصادفی و سه حرف اول نام خانوادگی شما تشکیل شده و شبیه کد ملی است و هر شخص فقط می‌تواند یک کد داشته باشد.
شما می‌توانید هر نوع سهام یا اوراق پذیرفته‌شده نظیر اخزا، تسه و… در بازار سرمایه را از با داشتن آن معامله کنید. البته، معاملات بورس کالا و بورس انرژی با کدهای متفاوت و جداگانه‌ای از بورس انجام می شود. اما فعال سزی کد بورسی چگونه است.
کار گزاری چیست؟ مسئولیت صدور کد بورسی با چه نهادی است؟
نحوه گرفتن کد بورسی
پیش از آموزش نحوه گرفتن کد بورسی باید مقدمه ای درباره کارگزاری ها بگوییم. کارگزاری‌های بورس اوراق بهادار تهران، مسئول صدور کد بورسی و ارائه خدمات خرید و فروش سهام و اوراق بهادار هستند.
برای دریافت کد بورسی باید به کارگزاری ها مراجعه کنید. کارگزاری ها شرکتهای خدماتی فعال در بازار سرمایه هستند که خرید و فروش اوراق بهادار قابل معامله در بورس صرفاً به واسطه آنان صورت می‌گیرد و هر فرد متقاضی خرید و فروش سهام باید به آنها مراجعه کند و خود راسا بدون واسطه یک کارگزار قادر به معامله اوراق بهادار در بورس نخواهد بود.
شما برای فعل سازی کد بورسی باید به این گارگزاری ها مراجعه کنید. نزدیک ۱۰۰ شرکت کارگزاری در حال حاضر در ایران فعال است ولی فقط تعداد کمی از آنها خدمات مفید، قابل توجه و مناسبی ارائه می‌دهند.
مفید بودن خدمات کارگزاری یعنی اینکه کارگزار حتی به مشتریانی که سرمایه کمی برای معامله در بورس دارند احترام بگذارد و خدمات مناسبی ارائه دهد، کارگزار نرم افزار به روز داشته باشد، اعتبار معاملاتی و حتی تخفیف اختصاص دهد.
بیشتر بخوانید:
- ایمنی گله ای یا ایمنی جمعی چیست؟
- تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس
- تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه
- بهترین اپلیکیشن های ورزشی
- بهترین تکنولوژی های پزشکی در سال 2020
نحوه دریافت کد بورسی چگونه است؟
نحوه گرفتن کد بورسی
امروزه، دریافت این کد آسان تر از گذشته است. گسترش سامانه‌های معاملاتی و انجام کارها به‌صورت آنلاین، دریافت کد بورسی را برای متقاضیان راحت کرده است. به‌طوری‌که برخی کارگزاری‌ها، بخشی از خدمات دریافت کد را به‌صورت غیرحضوری و آنلاین به مشتریان ارائه می‌دهند. بدین‌صورت که شما وارد وب‌سایت کارگزاری موردنظر می‌شوید. و اقدام به تکمیل کردن فرم‌های مربوطه می‌نمایید. این فرم‌ها از چند بخش تشکیل شده‌اند که شامل موارد زیر است:
- مشخصات فردی
- مشخصات تحصیلی و شغلی
- اطلاعات مالی
- اطلاعات حساب بانکی
اطلاعات شما باید به‌درستی درج شود تا در ادامه فرآیند و بانک اطلاعاتی شما مشکلی پیش نیاید. حساب بانکی که ارائه می‌کنید، همان حسابی است که با آن قرار است معامله کنید. مبلغ حاصل از فروش هر معامله‌ای به‌حساب مذکور، ظرف دو روز کاری واریز می‌شود. بنابراین لازم است با دقت این بخش را تکمیل نمایید. در آخرین صفحه فرم نیز، می‌بایست در آزمون شرکت کنید تا اطلاعات کافی شما درباره بازار سرمایه سنجیده شود.
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی چیست؟
نحوه گرفتن کد بورسی
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقیقی):
- اصل و تصویر شناسنامه از صفحه اول و صفحه توضیحات
- اصل و تصویر رو و پشت کارت ملی
- شماره‌حساب بانکی و شماره شبای آن
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی
- آخرین مدرک تحصیلی (برای دسترسی به معاملات آنلاین دارا بودن حداقل دیپلم و ۱۸ سال سن لازم است)
- برای انجام معاملات آنلاین لازم است فرم درخواست کد آنلاین را نیز تکمیل کنید. اگر مدرک تحصیلی در اختیار ندارید، نمی‌توانید آنلاین معامله کنید و صرفاً به‌صورت حضوری و آفلاین می‌توانید به معامله بپردازید. کلیه افراد حقیقی می‌توانند کد معاملات (فرابورس) دریافت کنند؛ اما تنها افرادی می‌توانند معاملات آنلاین انجام دهند که حداقل دیپلم آنها احراز شود.
- مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقوقی):
- تصویر روزنامه رسمی آگهی تأسیس
- تصویر روزنامه رسمی
- آگهی کلیه تغییرات
- تصویر اساسنامه
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت‌مدیره
- تکمیل فرم تعهدنامه
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی
فعال سازی کد بورسی
همچنین لازم است، فرم مربوط به سامانه سجام را تکمیل کنید تا اطلاعات شما به‌عنوان سهامدار در بانک اطلاعاتی ثبت شود. شما می‌توانید مدارک لازم مانند شناسنامه و کارت ملی را اسکن کرده و در قسمت دریافت کد سایت کارگزاری بارگذاری کنید و برای ادامه ثبت‌نام و احراز هویت به کارگزاری مراجعه نمایید. چند راه جهت احراز هویت و تکمیل ثبت‌نام پیش رو شما است:
- احراز هویت غیرحضوری یا کد گیری در محل شما (در این روش نماینده‌ای از کارگزاری برای احراز هویت شما در محل کار یا درب منزل مراجعه خواهد کرد.)
- احراز هویت از طریق مراجعه به دفاتر منتخب پیشخوان دولت (در این روش می‌توانید به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)
- احراز هویت حضوری در شعب کارگزاری مربوطه (در این روش می‌توانید به یکی از شعب کارگزاری که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)
اگر کارگزاری موردنظر شما امکان ثبت‌نام آنلاین نداشته باشد، لازم است حضوری به کارگزاری مراجعه نمایید و از واحد پذیرش شرکت فرم‌های ثبت‌نام و سجام را دریافت کنید. شما فقط یک‌بار این مراحل را طی کرده و صاحب یک کد خواهید شد. این کار را می‌توانید از طریق هر کارگزاری انجام دهید و فرآیند بورسی شدن شما، تأثیری در معاملات آینده شما نخواهد داشت. البته، شما می‌توانید تعداد زیادی کد آنلاین از کارگزاری‌های متفاوت دریافت کنید. برای این کار لازم است همه این مراحل در سایر کارگزاری‌ها انجام دهید.
سامانه سجام چیست؟ از سامانه سجام چه میدانید؟
فعالسازی کد بورسی
در ادامه گفتار نحوه گرفتن کد بورسی، ارائه مختصری درباره سامانه سجام لازم مینماید. سجام مخفف شده عبارت «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان» است و توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تشکیل شده است.
سامانه سجام که زیر نظر سازمان بورس مشغول به فعالیت است، تلاش می‌کند تا خدمات سریع‌تر و بهتری را به سرمایه‌گذاران ارایه دهد.
این سامانه بورسی به صورت یکپارچه و فراگیر عمل می‌کند. تمامی سرمایه‌گذارانی که در سامانه سجام ثبت‌نام کرده‌اند باید تمامی اطلاعاتی که از آنها خواسته شده را تکمیل کنند تا در آینده به هیچ مشکلی برنخورند.
همچنین تمامی افراد جدید الورود به بورس باید به کارگزاری‌ها مراجعه کنند و تمامی اطلاعاتی که از آنها خواسته‌اند را به طور کامل در اختیار آنها قرار دهند.
برای این کار سرمایه‌گذاران باید وارد سامانه سجام شوند و اطلاعات خود را وارد کنند. برای پر کردن فرم‌ها می‌توانید به سایت‌های مختلف سر بزنید و از توضیحات آنها در این خصوص استفاده کنید. با انجام این کار و تکمیل فرم‌های موجود در سامانه سجام، کارگزاری بعد از زمان مشخصی کد بورسی (کد معاملاتی) را برای سرمایه‌گذاران صادر می‌کند.
در اوایل سال ۱۳۹۷ و در چندین مرحله به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فرصت داده شده تا اطلاعات خود را در سامانه سجام به طور کامل ثبت کنند.
پایان شهریور سال ۹۷ مرحله اول این فرصت بود همچنین آخرین فرصتی که به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در این رابطه داده شد تا پایان سال ۹۷ بود. معامله‌گران باید اطلاعات هویتی خود را تا این زمان تکمیل و ثبت می‌کردند.
افرادی که در زمان تعیین شده اطلاعات خود را کامل نکرده باشند و ثبت‌نام اولیه را در این سامانه انجام ندادند، دیگر نمی‌توانستند معامله‌ای انجام دهند و تمام معاملات آنها بسته شد.
این مشکل فقط برای افرادی که قبلا در این سامانه وارد شده بودند وجود داشت؛ ولی این مشکل دیگر برای افراد جدیدالورود وجود ندارد زیرا باید در همان مرحله اول تمام فرم‌ها را به دقت تکمیل کنند.
به افراد جدیدالورود بعد از پر کردن فرم‌های موجود در سامانه سجام کد معاملاتی تعلق می‌گیرد و آنها می‌توانند با استفاده از این کد معاملات خود را انجام دهند.
بعد از ثبت‌نام در سامانه سجام یک کد ۱۰ رقمی برای شما ارسال می‌شود که باید از آن نگهداری کنید. این کد در همان مرحله ثبت‌نام برای شما ارسال نمی‌شود؛ بلکه تقریبا یک ماه بعد از تکمیل اطلاعات به صورت پیامک به شما داده خواهد شد.
بعد از ثبت‌نام در سایت سامانه سجام، تنها یک مرحله از آن را انجام داده اید و برای ثبت‌نام نهایی باید به یکی از شعب‌های منتخب دفاتر الکترونیک دولت یا کارگزاری مراجعه کنید و ثبت اطلاعات نهایی را در سامانه سجام به پایان برسانید.
عدم توجه به مراحل ثبت نام و اخذ کد بورسی باعث می‌شود تا مدت زمانی از شما برای ورود به بورس و انجام معاملات هدر رود. در نتیجه بهتر است بر طبق روال توضیح شده برای ثبت نام در سامانه سجام اقدام کرده و سپس برای مراحل بعدی آماده شوید که مراجعه حضوری است.
بیشتر بخوانید:
- بهترین گوشی های هوشمند 2020
- بهترین گوشی های هوشمند میان رده 2020
- بهترین گوشی های 2020 سامسونگ
- بهترین گوشی های 2020 اپل
نحوه گرفتن کد بورسی چگونه است و دریافت آن چقدر طول میکشد؟
حداکثر ۲ روز کاری پس از امضای فرم، کد شما صادر می‌شود. نام کاربری و رمز عبور معاملات برخط یا آنلاین با ایمیل و پیامک برای شما ارسال می‌شود. در پیام ارسال‌شده، آدرس سامانه معاملاتی کارگزار مربوطه نیز موجود است. این نام کاربری و رمز عبور مختص شما است و کسی غیر از شما اجازه استفاده از آن را ندارد. بنابراین در حفظ آن کوشا بوده و اطلاعات آن را در اختیار دیگران قرار ندهید.
نحوه دریافت کد بورسی و تفاوت آن با کد آنلاین
نحوه گرفتن کد بورسی از طریق سجام
منظور از کد آنلاین، کد بورسی آنلاین است که شخص با آن به‌صورت مستقیم به سامانه معاملات آنلاین وارد می‌شود و می‌تواند سفارش‌ها خریدوفروش اوراق بهادار را به‌صورت مستقیم ارسال کند. برخی از افراد دارای مدرک تحصیلی نیستند، و کد آنلاین برای آنها صادر نمی‌شود و فقط می‌توانند به‌صورت تلفنی یا حضوری سفارش خودشان را به کارگزار بدهند.
به کد بورسی، کد سهامداری یا معاملاتی نیز گفته می‌شود. شما با داشتن کد آنلاین می‌توانید اوراق، سهام و صندوق‌های قابل معامله را خریداری نمایید. صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک نیازی به کد ندارند و واحدهای آنها به‌صورت غیرحضوری یا حضوری صادر می‌شود. حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها و هزینه ابطال، معمولاً بالاتر از صندوق ETF است.
صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF این صندوق‌ها را مانند سهام خریداری کرد و در زمان دلخواه به فروش رساند. بنابراین این کد صرفاً برای خرید سهام نیست و می‌توانید با آن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یا سایر صندوق‌ها را خریداری کنید. با خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به‌طور غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ به‌عبارت‌دیگر، صندوق‌ها سرمایه شما را در بورس مدیریت می‌کنند.
لازم به ذکر است که صدور کد کاملاً رایگان است و لازم نیست هزینه‌ای به کارگزار پرداخت شود؛ اما چنانچه احراز هویت شما از طریق دفاتر پیشخوان دولت صورت گیرد، مبلغ ۱۲۰۰۰ تومان به‌عنوان کارمزد دفاتر پیشخوان (برای خدمات احراز هویت)، از شما دریافت خواهد شد.
صلاحیت توانایی مشتری برای معامله چگونه انجام می شود؟
طبق دستورالعمل اجرایی سنجش توانایی مشتری مصوب ۰۹/۱۰/۱۳۹۸، صلاحیت داوطلب توسط کارگزار یا کارگزار/معامله‌گر می‌تواند از طریق یکی از روش‌های زیر احراز گردد:
- انجام مصاحبه شفاهی
- برگزاری آزمون کتبی یا الکترونیکی
- دارا بودن هر یک از گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای یا گواهی‌نامه‌های کاربردی بازار سرمایه
- دارا بودن گواهی حضور در دوره آموزشی مشخصی که به منظور آشنایی با نحوه انجام معاملات برخط توسط کانون برگزار می‌شود.
کارگزار/معامله‌گر قبل از ارزیابی صلاحیت داوطلب، باید حداقل منابع آموزشی زیر را به صورت کتبی یا الکترونیکی در اختیار وی قرار دهد:
- راهنمای کاربری نرم افزار معاملات برخط
- دستورالعمل اجرایی معاملات برخط
- آئین نامه ها و دستورالعمل های نحوه انجام معاملات در بورس‌ها
- راهنمای نحوه سرمایه گذاری در بورس
در صورتی که شخص مورد نظر صلاحیت لازم را داشت، حداکثر سه روز کاری پس از تکمیل مدارک می تواند به سامانه معاملات بر خط دسترسی پیدا کند.
آیا کد بورسی لازم است؟ آیا تفاوتی در نحوه گرفتن کد بورسی وجود دارد؟
بله، وجود کد بورسی یکی از الزامات برای سرمایه گذاری در بورس و خرید اوراق بهادار از بازار سرمایه است.
شاید شما تصور کنید چون خرید و فروش اوراق بهادار بصورت آنلاین انجام می‌شود و کارگزار دخالت مستقیمی در آن ندارد، نیازی نیز به کد بورسی نیست ولی در هر حال این کارگزار است که واسطه بین شما و بازار سرمایه است و داشتن یک کد بورسی به منزله داشتن یک حساب معاملاتی نزد کارگزار نیز هست.
این قوانین صرفا مخصوص ایران نیست، در کشورهای خارجی نیز افراد برای خرید و فروش اوراق بهادار باید به کارگزاران مراجعه کنند.
با اینترنتی شدن بسیاری از کارها، امکان درخواست صدور کد بورسی بصورت اینترنتی نیز وجود دارد. در انتهای مطلب لینک ثبت درخواست وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
