;
coinex

امنیت اپلیکیشن شاد ؛ داستان تکراری اپلیکیشن ایرانی و امنیت داده‌ها!

امنیت اپلیکیشن شاد را چه کسی تضمین کرده است؟ آیا استفاده از این اپلیکیشن خطری برای اطلاعات شخصی ما به همراه دارد؟ با ما در بررسی امنیت اپلیکیشن شاد همراه باشید.

بزرگترین چالش سراسری وزارت آموزش و پرورش که تاکنون سابقه نداشته، در سال تحصیلی جاری، مشکلات زیادی برای نظام آموزشی کشور به وجود آورده، بحران کرونا، تمام برنامه های آموزشی را به هم ریخته و هنوز مشخص نیست آسیب این بحران به یادگیری بچه ها و وزارت آموزش و پرورش چقدر است.

حتی در بحرانهای فراگیری مانند انقلاب و جنگ، وزارت آموزش و پرورش این چنین گسترده و طولانی مدت، فعالیت آموزشی خود را به حالت تعلیق بلکه تعطیل درنیاورده بود. در زمان انقلاب، چند هفته ای کلاسها در شهرهای بزرگ تق و لق شد و در زمان جنگ، گستره بحران آموزشی محدود به مناطق و استانهای جنگ زده بود نه در سراسر ایران، ولی بحران کرونا، هم گستردگی جغرافیایی بی سابقه ای دارد و هم امکان هرگونه تحرک برای فعالیت آموزشی را از معلم و دانش آموز گرفته است.

در دو ماه اخیر که بچه ها خانه نشین شدند، عملا وزارت آموزش و پرورش برنامه راهگشا و اثربخشی برای کاهش آسیب های نظام آموزشی در دستور کار قرار نداد، بزرگترین اقدام این وزارتخانه، ایجاد اپلیکیشن شاد بوده است.

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد

آیا شاد خطری برای اطلاعات شخصی ما محسوب میشود؟

مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی، وزارت آموزش و پرورش با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد شبکه‌ی اجتماعی دانش‌آموزان به‌نام «شاد» آغاز به کار کرد. شبکه‌ی اجتماعی شاد قرار بود از هفته‌ی گذشته فعالیت خود را آغاز کند، اما این موضوع به دلیل کسب اطمینان از امن بودن بستر ارتباطی شبکه به تعویق افتاد تا ابعاد فنی آن در فرصت بیشتری بررسی شود. حال به‌نظر می‌رسد با همکاری دانشگاه صنعتی شریف امنیت شبکه‌ی اجتماعی شاد تضمین شده است و معلمان و دانش‌آموزان می‌توانند از آن استفاده کنند.

بیشتر بخوانید:

پلتفرم اختصاصی آموزش و پرورش به‌نام SHADAP با همکاری وزارت ارتباطات، دبیرخانه‌ی شورای عالی فضای مجازی، دانشگاه صنعتی شریف و تلاش تیم فنی، اجرایی و حقوقی با مالکیت و مدیریت وزارت آموزش و پرورش مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. همچنین ورود مدیران، معلمان و دانش‌آموزان دوره‌ی ابتدایی از ۲۱ فروردین‌ماه آغاز شده است و تا اواسط هفته‌ی آینده ادامه خواهد داشت.

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد
بررسی امنیت اپلیکیشن شاد

طبق اطلاعیه‌ی وزارت آموزش و پرورش، مدیران، معلمان و دانش آموزان دوره‌ی ابتدایی، می‌توانند اپلیکیشن شاد را با مراجعه به آدرس ‏Shaddl.medu.ir دریافت و نصب کنند. همچنین زمان و نحوه‌ی ورود و بهره‌برداری مدارس متوسطه، توسط معاونت آموزش متوسطه اعلام خواهد شد.

پیش‌تر گفته شده بود شبکه‌ی اجتماعی شاد با همکاری پنج پیام‌رسان سروش، روبیکا، بله، گپ و آی‌گپ راه‌اندازی شده و پیام‌رسان منتخب مدرسه ازطریق مدیر یا معلم اطلاع‌رسانی می‌شود؛ اما در اطلاعیه‌ی جدید آموزش و پرورش صحبتی از این پیام‌رسان‌ها به میان نیامده و تنها پلتفرم اختصاصی آموزش و پرورش به‌نام SHADAP معرفی شده است.

علیمراد کرمی، مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر در رابطه با راه‌اندازی شبکه‌ی اجتماعی شاد گفت که بعد از شیوع ویروس کروناو تعطیلی مدارس، آموزش و پرورش به فکر راه‌اندازی شبکه‌ی اجتماعی دانش‌آموزی افتاد تا با مشارکت پیام‌رسان‌های داخلی دارای مجوز فعالیت از شورای عالی فضای مجازی، جریان یادگیری دانش‌آموزان را ادامه دهد. به‌گفته‌ی او وزارت آموزش و پرورش پنج شرط را برای همکاری با پیام‌رسان‌های داخلی مطرح کرده بود:

  • ایجاد محیطی اختصاصی و ایمن برای حضور معلمان و دانش‌آموزان
  • امضای گواهی سطح خدمات فنی (SLA) مورد نظر آموزش و پرورش
  • ارائه‌ی اسناد معتبر بانکی برای ضمانت تعهدات خدمات و جرائم تأخیر یا قصور در ارائه‌ی خدمات
  • دادن اجازه‌ی تست‌های فنی و اجرایی مختلف به تیم فنی وزارت
  • جلوگیری از انتشار مطالب مجرمانه، مبتذل یا نامناسب و جلوگیری از تبلیغات

ضرورت برقراری ارتباط سریع میان معلم و دانش‌آموز در محیطی مطمئن، ارائه‌ی آموزش و همچنین طولانی شدن فرایند کسب اطمینان از تأمین پیش شرط‌های اعلام شده برای همکاری با پیام‌رسان‌ها دست به دست هم داد تا ایجاد محیط اختصاصی، با مدیریت و مالکیت وزارت آموزش وپرورش در دستور کار قرار بگیرد؛ درنتیجه با هماهنگی اپراتور اول و تلاش متخصصان، پلتفرم اختصاصی آموزش و پرورش با نام جدید و اختصاری شاد (شبکه‌ی آموزش دانش‌آموزی) ایجاد شد.

بیشتر بخوانید:

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد ؛ شاد و عدالت آموزشی!

به‌گفته‌ی مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر شبکه‌ی اجتماعی شاد بزرگ‌ترین فرصت توسعه‌ی یادگیری‌های الکترونیکی است. این شبکه‌ی اجتماعی به تقویت عدالت آموزشی کمک می‌کند و دارای پنج خصوصیت زیر است:

  • وزارت آموزش و پرورش مالک این شبکه است و به همین دلیل امنیت اپلیکیشن شاد از جنبه‌های اخلاقی، حفظ داده‌ها، اطلاعات و محتواهای تولید شده به نسبت سایر پیام‌رسان‌ها بالاتر است.
  • نسبت به شبکه‌های اجتماعی خارجی ارزان‌تر است با اینکه کیفیت آن در سرعت نقل‌وانتقال داده‌ها با شبکه‌های اجتماعی خارجی برابر است.
  • اپراتور اول پایداری و پشتیبانی شبکه را به مدت ۱۵ سال به‌طور رایگان تضمین می‌کند.
  • این شبکه قابلیت اتصال نامحدود نرم‌افزارهای کاربردی دیگری که توسط آموزش و پرورش یا بخش خصوصی تولید می‌شود را دارد.
  • حفاظت از اطلاعات معلمان و دانش‌آموزان و تأمین امنیت اطلاعات توسط تیم فنی دانشگاه شریف تضمین می‌شود.

مهرزاد حمیدی، معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزیر آموزش و پرورش امروز در برنامه «صبح و نشاط» شبکه سه سیما گفت در حال حاضر ۸۵ درصد محتوای دروس آموزش داده شده و حتی اگر روند تعطیلی‌ها ادامه پیدا کرد، آمادگی داریم که سال تحصیلی را به اتمام اعلام کرده، امتحانات را برگزار کنیم و در نیمه اول شهریور و ۱۵ شهریور دوباره مدارس را بازگشایی و ۱۰ درصد دیگر را جبران کنیم.

به‌گفته‌ی حمیدی، بیش از ۹۰ درصد دانش‌آموزان به آموزش‌های تلویزیونی و اینترنتی دسترسی دارند و مابقی که این دسترستی را ندارند، راهنمای تعلیماتی با بسته‌های آموزشی دریافت می‌کنند.

البته همه مانند مدیر آموزش و پروش استان بوشهر فکر نمیکنند. به عبارت دیگر مسئله اپلیکیشن شاد، آموزش مجازی و میزان دسترسی به امکانات مبحث پیچیده ای است که برای بسیاری از دانش آموزان و خانواده ها مشکلات بزرگی ایجاد کرده است.

در مملکتی که یک دختر 11 ساله به شکل فجیعی دست به خودکشی بزند و به علت فقر شدید خانواده در فاصله ای نه چندان دور از محل زندگی دفن شود، دم زدن برخی از مسئولین از عدالت و انواع مختلف آن، شعارهایی نخ نما شده و پوشالی است.

اپلیکیشن شاد
امنیت اپلیکیشن شاد

مشخص نیست چنین خانواده هایی با چنین وضع معیشتی (که انصافا به برکت مسئولین کم نیستند) چگونه میتوانند هزینه استفاده از آموزش آنلاین را در این وضعیت تامین کنند.

تفاوت ساخت و امکانات مدارس از تهران تا شهرستانها به فاصله عرش تا فرش است. آنوقت و در چنین شرایطی، که برخی دانش آموزان در ویرانه ای به نام ساختمان یا در فضای ازاد درس میخوانند، استفاده از عبارت عدالت آموزشی، توهینی به شرف فرد بیش نیست.

به گفته مدیرکل اداره آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، از کل جمعیت ۱۳ میلیونی در سن ۱۸ – ۱۰ ساله کشور تعداد ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار کودک خارج از چرخه تحصیل و تعداد یک میلیون و ۷۰۰ هزار کودک به صورت مستقیم درگیر کار بوده‌اند.

این مسئله هم‌اکنون به همراه محرومیت از برخورداری در امکانات آموزشی(نظیر تلفن همراه هوشمند و رایانه) و تعطیلی مدارس، به سان «آب سردی» بود که به یکباره بر پیکره کم رمق دست‌اندرکاران آموزش و پرورش در مناطق محروم برای حل این معضل ریخته شد.

بنابر گزارش‌های غیر رسمی، تا به امروز بسیاری از مدارس، والدین و دانش‌آموزان بلاتکلیف مانده‌اند و بعضی مدارس به شکل مستقل و به سبک و سیاق خود دانش‌آموزانشان را از راه دور مدیریت می‌کنند.

یکی با وجود اعلام شدن ممنوعیت استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی این کار را در بستر تلگرام و واتساپ که سرعت و کیفیت بسیار بالایی دارند انجام می‌دهد و دیگران هر یک به یک شبکه اجتماعی بومی روی آورده‌اند. البته در این بین هستند برخی از مدارس که به طور کلی فعالیت‌های خود را معلق کرده‌ و هنوز برنامه مشخصی برای خود ندارند.

جمع‌بندی این موارد نشان می‌دهد که اگر چه تلاش برای راه‌اندازی اپلیکیشن «شاد» در زمینه تداوم آموزش دانش‌آموزان در دوران کرونایی انجام شده، اما این مسئله به دلیل در نظر نداشتن بسیاری از مشکلات و موانع، بخش زیادی از مخاطبان را در نظر نگرفته و به نوعی عدالت آموزشی و بازماندگی از تحصیل را به چالش کشیده و موجب شده تا آن‌چنان که باید، «شادی» حاصل از آموزش عادلانه بین مخاطبان تقسیم نشود.

بیشتر بخوانید:

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد ؛ اعتراض مدیر ای گپ به چیست؟

همان‌طور که مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر اعلام کرده بود، وزارت آموزش و پرورش قرار بود شبکه‌ی اجتماعی شاد را با همکاری پنج پیام‌رسان داخلی (سروش، روبیکا، بله، گپ و آی‌گپ) راه‌اندازی کند؛ اما شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه‌ای و برخلاف توافقات انجام شده، روبیکا را به‌صورت انحصاری برای ایجاد شبکه‌ی اجتماعی دانش‌آموزان (شاد) انتخاب کرده است.

مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ با انتشار توییتی از همکاری انحصاری آموزش و پرورش با روبیکا خبر داد و نوشت پیام‌رسان‌های گپ، سروش، آی‌گپ، بله و روبیکا پس از پیاده‌سازی خواسته‌ها و فلوچارت مورد نظر آموزش و پرورش و اینتگریشن با API شاد، کار را به آموزش و پرورش تحویل دادند.

به‌گفته‌ی او یک پروژه‌ی ملی با حضور همه‌ی پیام‌رسان‌های فعال در کشور در حال شکل‌گیری بود، اما آموزش و پرورش در تاریخ ۱۵ فروردین‌ماه سال جاری طی درخواست جدیدی این موضوع را مطرح کرد که دانش‌آموزان باید در یک فضای ایزوله از سایر کاربران پیام‌رسان‌ باشند و این خواسته با تلاش تیم‌های فنی پیام‌رسان‌ها در کم‌تر از ۴۸ ساعت توسط پیام‌رسان‌ها در قالب «Kid Mode» پیاده‌سازی و تحویل داده شد.

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد
بررسی امنیت اپلیکیشن شاد

مدیرعامل پیام‌رسان گپ همچنین گفت که این پیام‌رسان دو راهکار (۱- محیط ایزوله در قالب «Kid Mode» و ۲- مداد، پیام‌رسان تخصصی کودک و نوجوان) را در موعد مقرر و به‌صورت حضوری به وزارت آموزش‌وپرورش همراه‌با مستندات تحویل داد. به‌گفته‌ی او بیش از ۸۰ هزار مدرسه حساب کاربری خود را در این پیام‌رسان‌ها فعال کرده و همه منتظر رونمایی رسمی از شاد بودند که وزارت آموزش و پرورش در تاریخ ۲۱ فروردین‌ماه سال جاری طی بخشنامه‌ای از همکاری انحصاری خود با پیام‌رسان روبیکا در قالب یک کلاینت اختصاصی به‌نام شاد خبر داد. مدیرعامل پیام‌رسان گپ در پایان نوشت:

به همین راحتی ۴۵ روز هزینه، وقت و تلاش چهار تیم پیام‌رسان که به دعوت آموزش و پرورش در ایام تعطیلی و کرونا، تمام‌وقت و با تمام توان پای کار آمدند، یکجا پای مال شد. مبارک دوستان همراه اول و روبیکا باشه.

مدیرعامل گپ پیش از این در گفت‌وگویی با پیوست از ارائه‌ی سرویس‌های مختلف آموزش مجازی در بستر پیام‌رسان گپ خبر داده بود. به‌گفته‌ی او امکان برگزاری گروه‌ها، برگزاری کلاس‌ها به‌صورت لایو و همچنین امکان برگزاری آزمون در بستر گپ فراهم شده بود. مهدی شرفی، سرپرست مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش نیز در گفت‌وگویی با پیوست گفته بود که در حال بررسی چند طرح در زمینه‌ی آموزش مجازی هستند که به‌علت نهایی نشدن نمی‌توان جزئیات بیشتری را اعلام کرد. او گفته بود:

اخیرا هم آقای وزیر طرح شبکه‌ی اجتماعی دانش‌آموزان را مطرح کردند که باید بررسی شود و نتیجه‌ی نهایی تا چند روز آینده اعلام می‌شود. از همان زمان برخی از مدارس و معلمان از پیام‌رسان‌های داخلی برای ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کردند اما این وزارت‌خانه هیچکدام از پیام‌رسان‌ها را به‌عنوان پیام‌رسان مرجع اعلام نکرده بود.

هنوز مشخص نشده است که چرا وزارت آموزش و پرورش بعد از مذاکره با سایر پیام‌رسان‌های داخلی، روبیکا را به‌عنوان مجری انحصاری پلتفرم آموزشی خود معرفی کرده است. این مسئله از آنجا اهمیت دارد که اپلیکیشن روبیکا و مسائل امنیتی آن، خود حواشی زیادی را به دنبال داشته است.

پیوند شاد با روبیکا میتواند برای افرادی که اعتمادی به روبیکا ندارند، نگران کننده به نظر برسد. برای بررسی امنیت اپلیکیشن روبیکا میتوانید به مطالب ما یعنی بررسی موارد امنیتی مربوط به دو اپلیکیشن بومی روبیکا و توسکا ؛ بررسی حریم خصوصی کاربران در اپلیکیشن روبیکا؛ رجوع کنید.

بیشتر بخوانید:

بررسی امنیت اپلیکیشن شاد ضرورت دارد!

محمد مهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در یک مصاحبه تلویزیونی پاسخگوی برخی سوالات درباره اپلیکیشن شاد بود. زاهدی که درباره موضوعات مختلفی اظهار نظر کرد، درباره امنیت اپلیکیشن شاد نیز اظهار امیدواری کرد که برخی نهادهای مسئول به بررسی و تایید امنیت شاد بپردازند.

وی چنین مطرح کرد : بحث امنیت شبکه شاد جدی است، چقدر روی آن کار شده و کدام مشاور در خارج از آموزش و پرورش و دایره کسانی که آن را انجام داده‌اند، امنیت ر ا تایید کرده است؟ ما در کشور شرکت‌های دانش بنیان زیادی داریم که اگر یک آگهی مناقصه می‌گذاشتند، آنها هم می‌آمدند و یک نفر هم به عنوان ناظر می‌آمد نه این که خودشان انتخاب کننند کدام شرکت باشد.

رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی افزود: پیام‌رسان‌های مختلفی در کشور داریم، در بحث زیرساخت‌ها و مدل شبکه شاد نیازی نبود فقط از یک سامانه خاص استفاده کنند حتی می‌توانستند از پیام‌رسان‌های داخلی را با رعایت ضوابط آموزش و پرورش استفاده کنند.

بیشتر بخوانید:

منبع : techrato

ارسال برای دوستان در: واتساپ | تلگرام |






ارسال نظر