ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر ؛ یادآور جنبش MeToo یا تهمتی بی‌اساس؟

ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر چقدر صحت دارد؟ آغداشلو نقاش مطرح ایرانی است که حالا در حوالی سن 80 سالی در فضای مجازی به ویژه توئیتر در مظان اتهام آزار جنسی قرار گرفته است.

ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر توسط یک خبرنگار و برخی شاگردان جنجال عجیبی در شبکه های اجتماعی به پا کرده است. آقای آغداشلو نقاش، گرافیست، نویسنده، منتقد فیلم، تصویرگر کتاب‌های درسی، مجلات، و مؤسسه‌های خصوصی در ایران است. تاکنون چنین ادعایی تائید نشده است. ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر توسط یک خبرنگار مطرح شده.

در آخرین خبر که بهمن بابازاده، خبرنگار هنری در توئیتی که منتشر کرده آمده است : «از ساعت ۸ امشب آیدین آغداشلو با ارسال ایمیل‌هایی به برخی دبیران خبرگزاری های ایران، در تلاش است بیانیه ای در تکذیب کلیه اتهامات تجاوز و جنسی که در روزهای گذشته در فضای مجازی علیه اش منتسب شده، منتشر کند. هیچ رسانه ای فعلا حاضر به انتشار آن بیانیه نشده است.»

ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر

هشتگ تجاوز چقدر به هشتگ انگلیسی MeToo شباهت دارد؟

کمی پیشتر نیز جنجال مشابهی در خصوص فردی به اسم «کیوان امام وردی» که گفته می‌شود فعال حوزه گردشگری است به پا شده بود. وی به «تجاوز جنسی» به چندین زن جوان متهم شده بود. این اتهامات در فضای توئیتر رخ داده‌اند. این نوشتار تکراتو به معنای رد و یا تایید این اتهامات نیست و بدون جانب‌داری تنها به رصد این ماجرای توئیتری خواهد پرداخت.

وارد آمدن این دو اتهام به صورت تقریبا همزمان برخی از رسانه‌ها را ترغیب کرده تا از کلیدواژه‌ «موج افشاگری» در فضای توئیتر فارسی بنویسند. اگر فرض را بر این بگیریم که این اتهامات واقعی باشند، این «موج افشاگری» را می‌توان با جنبش «من هم» (MeToo) مقایسه کرد. این جنبش هشتگی به صورت #MeToo در فضای مجازی انگلیسی‌زبان بود که در حدود اکتبر 2017 بارها به اشتراک گذاشته شد. هدف از ترند شدن این هشتگ نشان دادن شیوع گسترده تجاوز و آزار جنسی، به ویژه در محیط کار و محکوم کردن آن بود.

چه کسی اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر را مطرح کرد؟

روز شنبه اول شهریور، سارا امت‌علی (در توئیتر با آیدی @SOmatali) در یک رشته توییت، آیدین آغداشلو را متهم به آزار جنسی در 14 سال پیش کرد. او در توئیت خود آورده است که این «آزار جنسی» ۱۴ سال پیش در جریان یک دیدار کاری، در دفتر آغداشلو روی داده و حالا دیگر او «دلیلی برای حمل مصلحت‌اندیشانه» این ماجرا نمی‌بیند.

ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر چیست؟

خانم امت‌علی که خبرنگار حوزه فرهنگی است در بخشی از توئیت خود آورده است: «همه‌ این سال‌ها از ترس کسانی که خواهند گفت مدرکی برای اثبات ادعایت نداری، یا کسانی که حاضر نیستند بپذیرند آغداشلو با تمام دانش و هنرش یک آزارگر جنسی است، سکوت کردم.» این خبرنگار در متن خود نوشته که در تابستان سال 85 او قصد تهیه مصابحه با آقای آغداشلو درباره یک نمایشگاه در موزه ملی ایران داشته است. به گفته خانم امت‌علی، آغداشلو اصرار کرد که مصاحبه در دفتر او انجام شود.

بیشتر بخوانید:

رشته توئیت سارا امت علی به شرح زیر است:

نوشتن این چند سطر از سخت‌ترین کارهایی است که کرده‌ام. قرار است ماجرایی را بخوانید که ممکن است آدمی را که نزد خیلی‌هایتان فردی خردمند و فرهیخته و داناست و از روشنفکرهای محبوب، به کل زیر سؤال ببرد. این روایت را سال‌ها حمل کرده‌ام و دیگر دلیلی برای حمل مصلحت‌اندیشانه‌شان نمی‌بینم.

تابستان ۱۳۸۵ یک نمایشگاه از گچ‌بری‌های ساسانی در موزه‌ی ملی ایران (طبقه‌ی بالای سالن ایران باستان) برگزار شد. من آن زمان خبرنگار گروه هنر خبرگزاری میراث فرهنگی بودم و موزه‌ی ملی و برنامه‌هایش از مهم‌ترین حوزه‌های خبری‌ام. قرار شد از این نمایشگاه یک گزارش بنویسم.

می‌دانستم آیدین آغداشلو پژوهش مفصلی روی گچ‌بری‌های ساسانی انجام داده و به ذهنم رسید از دید او گزارش بنویسم. موافقت کرد، اما اصرار عجیبی داشت به این‌که بروم دفترش و از آن‌جا باهم به نمایشگاه برویم.

رشته توئیت سارا امت علی در خصوص ماجرای اتهام آزار جنسی آیدین آغداشلو در توئیتر

وی در ادامه رشته توئیت خود آورده است:

چند ماه قبل‌تر که برای مصاحبه به دفتر کار نقلی‌اش در کوچه‌ی سلحشور، خیابان سهروردی رفته بودم، آخرهای مصاحبه، وقتی منتظر بودم همسرم بیاید دنبالم، شروع کرد به تعریف کردن از زیبایی صورتم و آخر هم اضافه کرد با این چشم‌های زیبا حیف نیست این چند کیلوی اضافه را کم نمی‌کنی؟

به‌خاطر سابقه‌ی آشنایی‌مان و با اتکا به این‌که می‌دانست متأهل هستم و اتفاقا همان عصر از همسرم دعوت کرد برای نوشیدن چای به دفترش بیاید، این حرف عجیبش را گذاشتم به پای این‌که چون سنی ازش گذشته به خودش اجازه‌ی نصیحت می‌دهد.

روزی که قرار بود به موزه‌ی ملی برویم، رفتم دفترش. زنگ زدم و اطلاع دادم که رسیده‌ام و منتظرم که بیاید بالا (دفترش در زیر زمین ساختمان بود و همه‌ی پنجره‌های کوچکش با کتاب‌خانه‌هایی که تا سقف رفته بود پوشانده شده بود و راهی به بیرون نداشت). گفت هنوز آماده نیست.

گفتم منتظر می‌مانم، اصرار کرد که در این گرما چرا بیرون منتظر باشی؟ بیا پایین تا من آماده می‌شوم در گرما نمانی. حس خوبی نداشتم و احساس خطر می‌کردم. با این حال آن‌قدر اصرار کرد که رویم نشد بیشتر ب

ر نرفتن پافشاری کنم. احساس می‌کردم پافشاری‌ام توهین‌آمیز است.

در ادامه این رشته توئیت می‌خوانیم:

حتی از داشتن این احساس ناراحت بودم و خودم را بابت بدبینی سرزنش می‌کردم. ۲۴ساله بودم و کم‌تجربه، و مثل بسیاری از زنان هم‌سالم نگران وجهه‌ام بودم. دوست نداشتم دیگران، به‌ویژه فردی در حدواندازه‌ی آغداشلو فکر کند خام و بی‌تجربه‌ام و از روابط «معمولی و انسانی» را برداشت اشتباه دارم.

از پله‌ها پایین رفتم، دیدم لای در باز است.جرأت نکردم داخل شوم. صدایش کردم، گفت بیا تو دارم لباس عوض می‌کنم. نرفتم. همچنان پشت در ماندم تا خودش آمد. لُخت بود و فقط یک عبای قهوه‌ای روی دوشش بود. خشکم زده بود. خون در بدنم منجمد شده بود و عضلات و استخوان‌هایم از مغزم فرمان نمی‌بردند.

محکم بغلم کرد، تنم را به خودش فشار می‌داد و تلاش می‌کرد لب‌هایم را ببوسد. با هر چه در توان داشتم تقلا می‌کردم که خلاص شوم. ۱۴ سال از آن روز می‌گذرد و من با مرور اتفاق، به اندازه همان لحظه‌ها پر از نفرت و ترس و عجز و خشم می‌شوم.پله‌ها را دو تا یکی کردم و خودم را پرت کردم توی کوچه.

سر کوچه‌ی سلحشور یک سوپرمارکت بود، نمی‌فهمیدم دارم چه کار می‌کنم. یک بطری آب خریدم و نشستم روی پله‌ی مغازه و صورتم را با آب شستم. می‌خواستم لب‌های بوسیده شده را در اسید حل کنم. از لب‌هایم بیشتر از هر چیزی بدم می‌آمد.

خانم امت علی در ادامه رشته توئیت خود آورده است:

چند دقیقه گذشت؟ نمی‌دانم. «استاد» از خانه بیرون آمد و انگار که هیچ اتفاقی نیفتاده، آمد به سمتم و گفت برویم؟! انگار هیچ اراده‌ای از خودم نداشتم. رفتم. مثل یک مرده‌ی متحرک به موزه‌ی ملی وارد شدم، با هم گچ‌بری‌ها را دیدیم و صدایش را ضبط کردم.

دیگر هیچ چیز، مطلقاً هیچ چیز، از آن روز یادم نیست. این‌که بعدش کجا رفتم؟ چه کردم؟ چه احساسی داشتم؟ همه از ذهنم پاک شده. فقط یادم هست که فردایش گزارش را تنظیم کردم، انگار با نوشتن گزارش قرار بود آن پرونده بسته شود و من از شر هجوم این احساسات متناقض و آلوده خلاص شوم. گزارش را که به شاهین امین، دبیر گروه هنر تحویل دادم، گفتم دیگر هرگز، تحت هیچ شرایطی از من نخواهید با آیدین آغداشلو مصاحبه کنم.

همه‌ی این سال‌ها از ترس کسانی که خواهند گفت مدرکی برای اثبات ادعایت نداری، یا کسانی که حاضر نیستند بپذیرند آغداشلو با تمام دانش و هنرش یک آزارگر جنسی است، سکوت کردم اما حالا احساس می‌کنم این سکوت از سر ترس و مصلحت شایسته‌ی من نیست. تمام.

آنچه خواندید رشتویی بود که در طول یکی دو روز گذشته بیش از 11 هزار بار لایک شده و بیش از 1700 بار ریتوئیت شده است. بار دیگر لازم به ذکر است که امکان تایید یا رد این ادعا برای تکراتو وجود ندارد و طبیعتا باید منتظر خبرهای آتی باشیم. پایگاه خبری آفتاب در همین زمینه نوشته است: «ایمیل‌های منتسب به «آیدین آغداشلو» نقاش سرشناس که در آنها مسایل خصوصی رابطه‌ی او با کسی منتشر شده، سوژه‌ی بحث‌هایی در شبکه‌های اجتماعی شده است. در فضای مجازی و به خصوص بین کاربران توئیتر، اتهام‌های علیه آغداشلو در رابطه با آزار زنان و دختران مطرح شده است.»

بیشتر بخوانید:

در همین زمینه تارا آغداشلو، دحتر آیدین آغداشلو که مقیم لندن است و در شبکه ماهواره‌ای من و تو مشغول به فعالیت،‌ در یک استوری اینستاگرام که وبسایت برترین‌ها نیز آن را به نقل از کافه سینما منتشر کرده، نوشته است:‌ «بدون منبع موثق، تهمت، شد خبر. خبرنگاری غیراخلاقی و غیرقانونی. و همچنان حیف تمام کسانی که واقعا صداشون باید برسه. اما حقیقت پنهان نمی‌مونه.»

این رشته توئیت منجر به بحث‌های بسیار داغی در توئیتر و سایر شبکه‌های اجتماعی شده و کاربران از جنبه‌های مختلف به این موضوع پرداخته‌اند. همانطور که اشاره شد پیش از این نیز گروهی از کاربران شخصی به نام «کیوان امام‌وردی» فعال حوزه گردشگری را به تجاوز متهم کردند. کاربران نوشته‌اند که این فرد «دختران عمدتا دانشجو» را به خانه خود برده و اقدام به «از بین‌بردن هوشیاری آنها از طریق شراب‌ آلوده شده با قرص خواب» کرده است.

بیوگرافی آیدین آغداشلو

آیدین آغداشلو، متولد ۸ آبان ۱۳۱۹ در رشت است. وی نقاش، نویسنده، منتقد فیلم و طراح هنرمند معاصر ایران است. آثار هنری او به خاطر نمایش اندیشه مرگ و فنای تدریجی و نیز بازآفرینی کارهای مطرح کلاسیک در قالبی نوگرا و سورئال شناخته شده‌اند. دو مجموعه خاطرات انهدام و سال‌های آتش و برف وی از جمله مهم‌ترین مجموعه‌های هنر نوگرا در ایران به شمار می‌روند.

وی در ۱۹ سالگی پس از شرکت در کنکور به دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران رفت؛ تا آنکه در سال ۱۳۴۶، از ادامه تحصیل منصرف شد. او نخستین مقالهٔ خود در زمینهٔ نقد هنری را در مجله اندیشه و هنر – به سردبیری ناصر وثوقی – منتشر کرد. او همچنین با نام مستعار «فرامرز خبیری» به نقد شعر شاعران معاصری چون احمدرضا احمدی، احمد شاملو، اخوان ثالث، و محمدعلی سپانلو می‌پرداخت.

سبک نقاشی آغداشلو سورئال بوده و از شیوهٔ ساندرو بوتیچلی پیروی می کند. اما در زمان جنگ وی ببشتر آثارش را به ویرانی‌های جنگ با نماد کلبه‌ ها و مناظر متروک، پنجره‌های پوسیده چوبی و خرابی اختصاص داد. آیدین آغداشلو سبک مینیاتور نیز کار کرده و بیشتر مینیاتورهای نامدار ایرانی در گذشته را ترسیم کرده است. این هنگامی بود که با شمیم بهار آشنا شده بود و بهار او را تشویق کرده بود تا «همان چیزی را که دربارهٔ نقاشی‌ها می‌گوید، بر نوشتار آورد.» او در آغاز نقدهای هنری خود را تند و تیز می‌نوشت و اندیشه و نثرش متأثر از جلال آل احمد بود.

آیدین آغداشلو در سال ۱۳۵۱ با شهره وزیری تبار با نام هنری شهره آغداشلو و از بازیگران مطرح قبل از انقلاب ازدواج می کند. اما این ازدواج در سال ۱۳۵۹ به جدایی ختم شده و این زوج هنری بدون داشتن فرزند از هم جدا می شوند و خانم آغداشلو از ایران خارج می شود. نقاش مشهور ایرانی بعد از جدایی از همسر اولش با فیروزه اطهاری از دانشجویان خود در رشته معماری در ۱۳۶۰ ازدواج می کند که دارای دو فرزند به نام تارا و تکین می شود.

بیشتر بخوانید: