یکی از سندرم هایی که اغلب در کودکان زیر پنج سال رخ می دهد، سندرم کاوازاکی می باشد. اما سندروم کاوازاکی چیست و چه علائم و راه درمانی دارد؟
«مت هنکوک» وزیر بهداشت انگلیس روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه رادیویی ال‌بی‌سی با بیان این خبر اظهار داشت: این کودکان در گذشته مشکلات جسمانی نداشتند. وی افزود: این یک بیماری جدید است که به نظر ما بر اثر ویروس کرونا پدید آمده است. ما ۱۰۰ درصد مطمئن نیستیم چون آزمایش کرونای برخی افرادی که به آن مبتلا شده‌اند منفی بوده است.
وزیر بهداشت انگلیس گفت: دانشمندان انگلیس در این زمینه مشغول تحقیقات گسترده‌ای هستند اما اصل مساله نگران کننده است. دانشمندان، احتمال بیماری کاوازاکی را داده‌اند که در بین کودکان زیر پنج سال شایع است. تب، التهاب پوست، تورم غدد و دربرخی موارد آرتروز قلب از علائم آن گزارش شده است.
مقام‌های بهداشت انگلیس دیروز(دوشنبه) در پیامی به پزشکان عمومی هشدار دادند نگرانی‌های فزاینده‌ای درباره پدیدار شدن سندرم التهامی مرتبط با کووید-۱۹ در بین کودکان در بریتانیا بروز کرده است. بر این اساس، به نظر می‌رسد در سه هفته گذشته تعداد کودکان در همه رده‌های سنی که وضعیت التهابی در آنها مشاهده شده و به مراقبت ویژه نیاز دارند در لندن و دیگر مناطق بریتانیا افزایش یافته است.
از زمان آغاز همه‌گیری کرونا، کودکان در معرض خبر جدی کووید-۱۹ نبودند و تعداد کمی از آنها با ابتلا به کرونا تشخیص داده شدند و حتی آمار مرگ در بین آنها بسیار اندک بوده است.
پزشکان وضعیت کودکان بستری شده را با سندرم شوک سمی و بیماری کاوازاکی مقایسه کرده‌اند که می‌توانند در کنار هم باعث التهاب شدید داخلی، تب و مشکلات تنفسی شود که همگی از نشانه‌های کووید-۱۹ است. به نقل از گاردین حدود ۱۰۰ مورد از این بیماری غیر معمول دست کم از شش کشور آمریکا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و سوئیس گزارش شده است و پزشکان در این کشورها در حال تحقیق در این باره هستند.
اما سوال اصلی اینجاست، سندروم کاوازاکی چیست ؟
سندروم کاوازاکی چیست ؟
کاوازاکی (Kawasaki syndrome) یک بیماری نادر در اطفال است که عروق خونی را تحت تاثیر قرار می دهد. علایم بیماری برای چند روز می توانند شدید و نگران کننده باشند ولی بعد از مدتی بیشتر بچه ها می توانند به فعالیت نرمال برگردند.
این بیماری برای اولین بار توسط پزشک متخصص کودکان ژاپنی به نام تامی ساکو کاوزاکی ( بیماری به نام او ثبت شده ) در متون پزشکی انگلیس سال 1967 گزارش شده است. وی تعدادی بیمار با علایمی بشکل : تب ، راش پوستی ، کنژکتیویت (قرمزی چشم ) ، انانتم (قرمزی گلو و دهان)، ادم دست ها و پاها وبزرگی غدد لنفی گردنی مشخص و معرفی نمود. این بیماری در ابتدا موکوکوتانئوس لنف نود سندرم نام گرفت. چند سال بعد ، عوارض درگیری قلبی همانند :درگیری عروق کرونری (گشادی وسیع شریان های خونی) نیزدر این بیماری گزارش شد.
بیماری کاوازاکی می تواند عروق کرونری را درگیر کند. عروق کرونری رگ هایی هستند که خون را به عضله قلب می رسانند. اگر اقدام به درمان صورت گیرد بیشتر بچه ها بدون عوارض طولانی مدت بهبود می یابند. لازم است که پزشک چندین هفته تا چندین ماه بعد از درمان بیمار را تحت نظر بگیرد.
مشخصات سندروم کاوازاکی چیست ؟
این بیماری باتب بالای غیر قابل توجیه آشکار می شود. کودک معمولا خیلی بیقراروتحریک پذیراست. تب می تواند همراه باعفونت ملتحمه (با قرمزی هر دو چشم)، بدون چرک و ترشحات باشد. ممکنست انواع مختلف راش های پوستی شبیه : سرخک یا راش تب مخملک، کهیر، پاپول و یا اشکال دیگر در بیمار ظاهر شود. اساسا راش های پوستی در تنه، اندام ونیز در خیلی ازموارد در نواحی پوشک دیده میشود که منجر به قرمزی و پوسته ریزی میگردد.
تغییرات دهان ممکن است شامل قرمز شدن و ترک خوردن لب ها، التهاب زبان (که معمولابه آن زبان توت فرنگی گفته می شود) و قرمزی حلق باشد. کف دست و پاها نیز ممکن است درگیر شوند، به صورت تورم و قرمزی کف دست و پا و انگشت های دست و پا که ممکن است پف کرده و متورم به نظر برسد.
بعدها ممکن است پوسته ریزی نوک انگشتان دست و پا (در حدودهفته 2 الی 3) اتفاق بیفتد. بیش از نیمی از بیماران بزرگی غدد لنفاوی گردن پیدا میکنندکه غالبا منفرد است و بزرگی آن حداقل حدود 5/1 سانتیمتر است.
گاهی از اوقات، ممکن است علایمی مانند درد مفاصل با یا بدون تورم مفصلی، درد شکم، اسهال، تحریک پذیری یا سردرد مشاهده شوند.
درگیری قلب جدی ترین تظاهر بیماری کاوازاکی است با توجه به احتمال عوارض طولانی مدت آن سوفل قلبی ، اختلالات ریتم واختلالات اولتراسوند ممکن است تشخیص داده شود. تمام لایه های مختلف قلب ممکن است درجاتی از التهاب را نشان دهند به این معنی که پریکاردیت میوکاردیت و هم چنین درگیری دریچه قلب ممکن است رخ دهد. هرچند که، ویژگی های اصلی این بیماری درگیری و آنوریسم سرخرگ کرونری است.
سندروم کاوازاکی چیست و چه درصد شیوعی دارد؟
بیماری کاوازاکی چیست
بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است؛ اما این بیماری به همراه پورپورای هنوخ شوئن-لاین شایعترین واسکولیت‌های کودکان هستند. این بیماری تقریباً کودکان کم‌سن و سال را درگیر می سازد. در حدود 80% بیماران زیر 5 سال سن دارند.
شیوع بیماری در پسران اندکی بیش از دختران است. با آن که بیماری کاوازاکی در همه فصل‌های سال دیده میشود، ولی در برخی فصل‌ها مانند اواخر زمستان و بهار از بروز بیشتری برخوردار است. بیماری در کودکان ژاپنی شایعتر است، اما در سراسر دنیا دیده میشود.
بیشتر بخوانید:
- نابودی ویروس کرونا با نور خورشید ؛ آیا اشعه UV توان کشتن ویروس را دارد؟
- خوراکی معجزه آسای درمان قطعی ویروس کرونا کشف شد!
- بحرانی جدی تر از ویروس کرونا در انتظار جهان است!
- انکارکنندگان کرونا ؛ آیا کل ماجرای شیوع ویروس کرونا ساختگی و فریب رسانه ای است؟
هنوز علت مشخصی برای این بیماری پیدا نشده است. دانشمندان علوم پزشکی بر این باورند که این بیماری مسری نمی باشد و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود.
برخی از نظریه هایی که در این خصوص وجود دارد، بیان کننده این است که علت این بیماری می تواند باکتری و یا ویروس باشد، اما اثبات نشده است و ژن های مشخصی در برخی افراد وجود دارند که حساسیت او را به بیماری کاوازاکی افزایش می دهند.
تذکر: متاسفانه به این دلیل که هنوز عامل این بیماری به درستی مشخص نشده است، نمیتوان راه مناسبی برای پیشگیری از ابتلا به آن پیشنهاد داد. معمولا کودکانی که یک بار به این بیماری مبتلا می شوند، نسبت به ابتلای مجدد مصون می شوند.
آیا بیماری کاوازاکی ارثی است؟ سندروم کاوازاکی ارثی است؟
سندروم کاوازاکی چیست
بیماری کاوازاکی یک بیماری ارثی نیست ، اگرچه زمینه های ژنتیکی هم برای این بیماری مطرح شده است، خیلی نادر است که در یک خانواده بیش از یک نفر به این بیماری مبتلا شود. این بیماری مسری نیست و از یک کودک به کودک دیگر منتقل نمیشود. درحال حاضرراهی برای پیشگیری آن شناخته نشده . گرچه بندرت، اما امکان دارد که یک فرد اپیزوددومی را از این بیماری تجربه کند.
سندروم کاوازاکی چیست و جه افرادی در معرض ابتلای بیشتری هستند؟
بیماری کاوازاکی چیست
به ترتیب سه فاکتور اساسی در مبتلایان به این بیماری اشتراک بیشتری داشته است. ذکر این فاکتورها و مصادیق آنها به معنای آن نیست که احیانا خطر ابتلا به این بیماری برای دیگرانی که شامل این مجموعه نیستند کمتر است. بلکه صرفا و بر اساس آمار این سه فاکتور به عنوان فاکتورهای مشترک در میان عموم بیماران مشخص شده است.
- سن: کودک زیر پنج سال امکان بالاتری برای ابتلا به این بیماری دارد.
- جنسیت: کودکان پسر کمی بیشتر از کودکان دختر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- نژاد: کودکان آسیایی مخصوصا کودکان شرق آسیایی مانند ژاپنی ها و کره ای ها بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند.
علائم بیماری کاوازاکی چیست
سندروم کاوازاکی علائم مشخصی دارد. با مشاهده این علائم که ممکن است به تنهایی یا با هم مشاهده شوند باید به سرعت به حرکت درآمده فرزند خود را نجات دهید. علائم بیماری کاوازاکی عباتند از:
- تبی که حداقل 5 روز طول می کشد.
- قرمزی چشم ها
- اختلالات پوستی
- ورم، قرمزی و ترک خوردن لب ها و زبان
- ورم و قرمزی دست ها و پاها
- ورم کردن غدد لنفاوی در گردن
با مشاهده علائم بیماری کاوازاکی بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زود هنگام و اقدامات درمانی به موقع اغلب می تواند از بروز مشکلات بعدی پیشگیری کند.
بیشتر بخوانید:
- آلودگی هوا و ویروس کرونا ؛ آیا آلودگی هوای تهران با تعداد بالای مبتلایان کرونای آن مرتبط است؟
- موج شدیدتر ویروس کرونا در راه است ؛ سازمان بهداشت جهانی هشدار می‌دهد
- ویروس کرونا چگونه می کشد ؛ چرا همه مبتلایان کووید 19 نمی‌میرند؟
طول مدت بیماری چقدر است؟
شدت این بیماری از کودکی به کودکی دیگر متفاوت است. همه کودکان یک نوع علامت نشان نمیدهند و بیشتر بیماران درگیری قلبی ندارند . آنوریسم تنهادر 2 تا 6 مورد از 100 کودکی که درمان برایشان انجام شده دیده شده است. علایم بیماری در تعدادی از کودکان خصوصا زیر یک سال ناقص است به این معنی که آن ها ویژگی ها و علایم بالینی را کامل نمی کنند که این خود باعث دشوارتر شدن تشخیص بیماری میگردد. بعضی از بچه های کوچکتر دچار آنوریسم می شوند. این ها تحت عنوان بیماری کاوازاکی آتیپیک تشخیص داده شده اند.
بیماری کاوازاکی سه مرحله مختلف دارد. مراحل ظهور، اوج و درمان بیماری را به ترتیب حاد، تحت حاد و بهبودی میگویند. این مراحل عبارتند از:
- مرحله حاد: که شامل 2 هفته نخست بیماری میشود و در این مرحله تب و سایر علایم بروز می‌کند.
- مرحله تحت‌حاد: از هفته دوم تا چهارم را در بر می‌گیرد و در طی آن پلاکت‌های خون افزایش می‌یابد و ممکن است آنوریسم ایجاد شود.
- مرحله بهبودی: از ماه اول تا سوم پس از شروع بیماری که در آن آزمایشها به مقادیر طبیعی بازمی‌گردند و برخی ناهنجاری‌های عروق خونی (مانند آنوریسم شریانهای کرونر) بهبود می‌یابند یا اندازه‌شان کوچک میشود.
بیشتر بخوانید:
- ایمنی گله ای یا ایمنی جمعی چیست؟
- تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس
- تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه
- بهترین اپلیکیشن های ورزشی
- بهترین تکنولوژی های پزشکی در سال 2020
پزشک چگونه این بیماری را تشخیص می دهد؟
بیماری کاوازاکی چیست
تشخیص بیماری کاوازاکی بالینی است. به این معنی که بر اساس ارزیابیهای بالینی توسط پزشک تشخیص داده می شود. زمانی بیماری تشخیص قطعی خواهد داشت که : تب بالای غیرقابل توجیه بیشتر از 5 روزهمراه با 4 علامت از 5 علامت دیگر وجود داشته باشد : التهاب دو طرفه ملتحمه چشم (مانند اینکه التهاب به صورت پرده ای روی کره چشم را بپوشاند)، بزرگی غددلنفاوی، راش پوستی ، درگیری دهان و زبان و تغییرات انتهاها.
بررسی پزشک برای اینست که نشانه ای از بیماری دیگری که بتواند علایم مشابهی داشته باشد وجود نداشته باشد. بعضی از کودکان فرم های ناکاملی از بیماری را نشان می دهند به این معنی که معیارهای بالینی کمتری دارند که باعث می شود تشخیص دشوارتر باشد، به این گونه موارد بیماری کاوازاکی ناکامل گفته می شود .
معمولا تشخیص این بیماری، با رد کردن برخی بیماری ها است که علائم مشابه و مشترک دارند، مانند:
تب مخملک : تب اسکارلت (مخملک) نوعی عفونت است که توسط باکتری استرپتوکوک گروهA ایجاد میشود. اگر فرزندتان به مخملک مبتلا شده، باید التهاب گلو، گلو‌درد و تب داشته باشد. مخملک یک بیماری نادر است، اما شیوع آن رو به افزایش است. در سال2014 بیش از 14هزار کودک در انگلستان به این بیماری مبتلا شدند. تعداد موارد ابتلا به این بیماری در سال2015 دوبرابر بیش از موارد مشابه در سال2014 بوده است. احتمال ابتلا به مخملک در سنین 2 تا 8سالگی بیشتر است. از آنجا که این بیماری بیشتر بر کودکان اثر می‌گذارد، آشنایی با علائم مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.
آرتریت رماتوئید نوجوانان : آرتریت ایدیوپاتیک جوانان یا آرتریت روماتوئید جوانان یا کودکان که به انگلیسی با عنوان juvenile idiopathic arthritis شناخته می شود نوعی آرتریت شایع در کودکان یر 17 سال می باشد. آرترتیب روماتوئید جوانان شامل درد مداوم، تورم و سفتی در مفاصل می باشد. برخی کودکان ممکن است تنها برای چند ماه علائم اندکی از آرتریت روماتوئید کودکان را تجربه کنند در حالی که برخی کودکان علائمی دارند که تا مدت های زیادی با آن ها می ماند.
سندروم شوک سمی: سندروم شوک سمی می تواند مردان، کودکان و زنانی را که یک سال دچار قاعدگی نشده اند دربر بگیرد. در واقع این سندروم در پی استفاده از تامپون (نوعی نوار بهداشتی) در زنان شیوع یافت، اما پس از حذف برخی انواع تامپون موارد ابتلا به این سندروم کاهش یافت.
اگرچه در اوایل دوره شناسایی، این سم تنها در زنان دیده می شد، اما در 25 درصد موارد در مردان هم دیده می شود. سموم مترشحه از باکتری ها به ویژه استافیلوکوکوس اورئوس باعث تحریک سلول های T (دسته ای از سلول های سیستم ایمنی) می شوند که در نهایت سیتوکسین ها (عوامل التهابی) از این سلول ها ترشح می شوند.
سرخک : بیماری سرخک نوعی عفونت سیستم تنفسی در کودکان است و از طریق تنفس منتقل میشود. سرخک به روبلا یا سرخجه هم معروف اسن که در واقع نوعی از بیماری سرخک است. با وجود اینکه واکسن بیماری سرخک موجود است اما همچنان این بیماری بیش از ۱۰۰ هزار کودک زیر ۵ سال را به‌طور سالانه در کام مرگ می‌کشاند.
پس از رد بیماری های مشترک، پزشک معاینه بالینی انجام می دهد و یک سری تست های تشخیصی را تجویز می کند مانند:
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
- نوار قلب: تکانه های الکتریکی عضله قلب اندازه گیری می شود، زیرا بیماری کاوازاکی می تواند ریتم قلب را تغییر دهد.
- اکوکاردیوگرام: در این تست از تصاویر سونوگرافی استفاده می شود تا عملکرد قلب مشخص شود و شواهدی مبنی بر عملکرد صحیح عروق کروز قلب به دست آید. در ابتدای این بیماری باید اکوکاردیوگرافی انجام شود و دو ماه بعد تکرار شود. در صورت طبیعی بودن اکوکاردیوگرافی دوم، احتمال بروز مشکل قلبی به علت بیماری کاوازاکی بعید به نظر می رسد.
درمان سندروم کاوازاکی چیست
بیماری کاوازاکی چیست
اکتر کودکان مبتلا به این بیماری درمان می شوند. اگرچه، در تعدادی از بیماران علیرغم استفاده از درمان های مناسب، عوارض قلبی ایجاد میگردد. نمی توان از این بیماری پیشگیری کرد اما بهترین روش کاهش بیماری های قلبی، تشخیص زود هنگام آن و شروع درمان در اسرع وقت است.
درمان کاوازاکی در بیمارستان انجام می شود. اما از آنجایی که پیشتر گفتیم، داروی مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. در نتیجه درمان ممکن است بنا به تشخیص کادر درمان از طرق زیر انجام شود:
داروی ایمونوگلوبولین (IVIG): که از طریق وریدی به بیمار تزریق می شود و باعث کاهش التهاب رگ های خونی می شود. این درمان التهاب را کاهش داده و به طور چشمگیری علایم حاد را بهبود میبخشد. دوز بالای ایمونوگلوبرلین داخل وریدی بخش ضروری درمان است به گونه ای که قادر است عوارض قلبی را در درصدبالایی از بیماران کاهش دهد.
آسپرین: که به کاهش تب و درد کمک می کند و از خطر احتمالی لخته شدن خون کم می کند. مصرف آسپرین معمولا در خانه و بعد از مرخص شدن از بیمارستان نیز باید ادامه داشته باشد. به یاد داشته باشید از مصرف خودسرانه هر دارویی از جمله آسپرین خودداری کنید. مصرف خودسرانه آسپرین ممکن است باعث بروز سندرم ری (Reye) شود لذا قبل از دادن آسپرین به کودکتان با پزشک مشورت کنید.
اگر کودک شما در حین مصرف آسپرین در معرض ابتلا به بیماری آنفلوانزا و یا آبله مرغان قرار گرفت و یا به این بیماری ها مبتلا شد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.ممکن است کودک شما خسته شود، گریه کند و یا پوست او برای مدت یک ماه و یا بیشتر خشک شود. سعی کنید کاری کنید که کودکتان بیش از حد خسته نشود. می توانید برای مرطوب نگه داشتن پوست انگشتان دست و پای کودکتان، از لوسیون های مخصوص کودکان استفاده کنید.
اگرچه این درمان گران است اما درحال حاضر به صورت موثرترین درمان مطرح میباشد، در بیماران با عوامل خطرات خاص، کورتیکواستروئیدها به طور همزمان ممکن است داده شود . بیمارانی که به یک یا دو دوز پاسخ نمی دهند، برای درمان آنها گزینه های دیگری نیز وجود دارند که شامل : دوز بالای کورتیکواستروئیدهای داخلی وریدی و دارو درمانی بیولوزیک است .
عوارض جانبی درمان سندروم کاوازاکی چیست ؟
سندروم کاوازاکی چیست
اگر کاوازاکی منجر به بروز مشکلات قلبی شود ممکن است مجبور به پیگیری ها و دریافت درمان های بیشتری باشید. درمان ایمون گلوبولین وریدی معمولا بی خطراست وبخوبی تحمل میشود . ندرتا ممکنست التهاب مننژ(مننژیت اسپتیک) رخ بدهد .
پس از درمان با ایمون گلوبولین وریدی، انجام واکسیناسیون های زنده باید به تعویق بیفتد (قبل از انجام واکسیناسیون با پزشک خود مشورت کنید) آسپرین با دوز بالاممکنست باعث حالت تهوع و یا ناراحتی معده گردد.
بیشتر بخوانید:
- بهترین کتاب های فلسفه جهان ؛ برای شروع فلسفه خوانی چه باید کرد؟
- بهترین رمان های جهان ؛ پیشکش به خوره های برترین کتاب های جهان!
- تقویت سیستم ایمنی با غذا
- تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس
- با محبوب ترین و پرفروش ترین برندهای سیگار آشنا شوید
منبع : techrato
