در این نوشتار به نقد فیلم Borat 2 به کارگردانی جیسون وولینر (Jason Woliner) و بازی ساشا بارون کوهن (Sacha Baron Cohen) می‌پردازیم. ساشا بارون کوهن آرتیست آوانگارد و هنرمند مشهور بریتانیایی فیلم بورات 2 را نوشته و تهیه کرده است. در ادامه با بررسی و نقد فیلم بورات 2 در سایت تکراتو همراه ما باشید.
بهتر میدانم ابتدا از واکنشها به بورات 1 و سپس به بورات 2 مقاله خودم را شروع کنم. به تازگی انجمن آمریکایی قزاق به دلیل توهین‌هایی که در این فیلم به نژاد قزاق میشود خواستار بایکوت این فیلم در جشنواره‌های جهانی نظیر اسکار و گلدن گلوب شد.
به گزارش سایت indiewire در نامه‌ای که به امضای آکادمی فیلم هالیوود هم رسیده، فیلم بورات 2 به دلیل پرداختن به کلیشه‌های قومی، نژادپرستی به از آن خودسازی فرهنگی و بیگانه‌ستیزی محکوم شده است. معلوم نیست سرنوشت فیلم بورات 2 در اسکار چطور پیش خواهد رفت.
نقد فیلم Borat 2
فحش ناموس یا طنز آوانگارد؟
فهرست مطالبی که در ادامه ی نقد فیلم بورات 2 خواهید خواند به شرح زیر است:
- فحش ناموس یا طنز آوانگارد؟
- شجاعت عنصر اساسی آرت
- تارانتینوی کمدی و طنز ؛ ساشا بارون کوهن
- کرونا وارد بورات میشود
- طنز ساشا بارون کوهنی : کمدی + سیاست
- کلام آخر ؛ بورات 2 فیلمی تماما ناموفق و کمهوش
- عوامل فیلم بورات 2
پیشتر و در پی انتشار بورات 1 اینچنین جنجال‌ها و حواشی‌های را برای فیلم درست کرده بودند. روزنامه نیویورک پست در نوامبر ۲۰۰۶ اعلام کرده بود که کید راک همسر پاملا اندرسون قصد جدایی از او را به علت شرکت در فیلم بورات 1 دارد. کید راک درباره نقش آفرینی پاملا اندرسون خطاب به او گفت:
تو یک فاحشه‌ای، تو یک هرزه‌ای، چگونه تونستی در این فیلم بازی کنی.
بنده به نوبه خودم منطق شوهر خانم اندرسون را درک نکردم. پاملا اندرسون درباره این موضوع گفته است که اگرچه کید راک از ایفای نقش او در این فیلم ناراحت بوده است ولی دلیل جدایی آن دو این موضوع نبوده است. پاملا اندرسون ادعا کرد که او و کید راک قبلاً هم مشکلاتی درباره زندگیشان داشتند و کید راک به بهانه بازی پاملا در فیلم بورات از او جدا شده است.
همچنین در پی انتشار فیلم بورات 1 اهالی روستای رومانیایی که به عنوان روستای محل زندگی بورات در نظر گرفته شده بود از سازندگان این فیلم شکایت کردند آنها اعلام کردند که بدون آنکه آنها از موضوع فیلم اطلاع داشته باشند اعضای این روستا را زناکار و نادان توصیف کرده‌است. در حالیکه این افراد درخواست ۳۸ میلیون دلار خسارت را کرده بودند تنها بین ۷۰ تا ۱۰۰ دلار به آنها پرداخت شد.
یک سازمان حمایت از حقوق مردم روما (کولیان اروپا) به خاطر اشاره این فیلم به کلمه جیپسی (کولی) که لغتی توهین‌آمیزی برای اشاره به مردم روما به‌شمار می‌آید مورد انتقاد قرار داد و شکایتی علیه این فیلم تنظیم کرد. شرکت توزیع‌کننده فیلم اعلام کرد که این صحنه را از فیلم حذف خواهد کرد. پیش از نمایش عمومی فیلم یک گروه حامی یهودیان از شخصیت ضدیهودی بورات انتقاد کرد، این سازمان اعلام کرد که این فیلم ممکن است باعث افزایش تعصبات ضدیهودی برخی از بینندگانی شود که به مضمون کمدی فیلم توجه نمی‌کنند.
خب همانطور که مشاهده میکنید تنها جمشید مشایخی عزیز و شهرداری منطقه چهار تهران از فیلم بورات 1 شکایت نکرده اند. حالا در پی انتشار فیلم بورات 2 هم با چنین بی جنبگی هایی از جانب کسانی که در فیلم با آنها شوخی شده مواجه هستیم.
(Borat Subsequent Moviefilm) نام رسمی این فیلم است که به انگلیسی Borat Subsequent Moviefilm: Delivery of Prodigious Bribe to American Regime for Make Benefit Once Glorious Nation of Kazakhstan (به معنی: تحویل رشوه عجیب به رژیم آمریکا برای سودمندی یکباره ملت پرافتخار قزاقستان) نوشته شده است. همانطور که میبینید بارون کوهن حتی در نام فیلم هم از فرصت شوخی کردن بهترین استفاده را میکند. ما در فیلم بورات 2 هم پیگیر خبرنگار عقب مانده قرقیزستانی و دستیار احمقش را میبینیم. دراین فیلم 99 درصد این فیلم به شکل مستند تهیه شده و کسانی که مورد شماتت ساشا بارون کوهن قرار میگیرند خبر از اصل ماجرا ندارند.
در این فیلم که ادامه ای است برای فیلم بورات 1، بورات ساگدیف (Borat Sagdiyev) به خاطر تحقیر قزاقستان در مقابل سایر کشورهای جهان به اردوگاه کار اجباری گولاگ (Gulag) فرستاده میشود تا باقی عمر خود را در آنجا سپری کند. چهارده سال بعد، نخست‌وزیر کشور، نورسلطان نظربایف (Nursultan Nazarbayev) او را از زندان آزاد میکند و به او ماموریت میدهد تا با تقدیم هدیه‌ای به دونالد ترامپ (Donald Trump)، رئیس‌جمهور آمریکا، فرهنگ قزاقستان را به آنها نشان دهد.
چون بورات نمی‌تواند به ترامپ نزدیک شود تصمیم میگیرد هدیه را به مایک پنس (Mike Pence)، معاون او تحویل دهد. شوخی هایی که در این فیلم اتفاق میافتد مستهجن است و میتوان به آنها واژه سخیف را به کار برد. نکته جالب توجه این است که در بورات یک یا در سریال “آمریکا کیست” هم همین شوخیها انجام میشود اما در فیلم Borat 2021 بستر سازی برای شوخیها انجام نشده است فلذا شوخی در جایش نمینشیند و در حد مزاحِ زیر کمری باقی میماند.
شجاعت عنصر اساسی آرت ؛ نقد فیلم Borat 2
وقتی بورات برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ با موجی از سخنان و رفتاهای ضد زن، نژادپرستانه و بحث برانگیز به سینماها آمد همه از دیدن شخصیتی که هدف آن تجسمی واقعی ارائه کردن از انسان های با تفکر شیطانی بود شوکه شدند. اکنون اما در شرایطی که ایالات متحده یکی از پرتنش ترین و مهم ترین برهه های سیاسی و اجتماعی خود را سپری می کند، نقدها و هجویه های ساشا بارون کوهن و شخصیت بورات رویکرد بسیار متفاوتی پیدا کرده است. در یکی از سکانس های این فیلم که منتشر نیز شده ساشا بارون کوهن به سراغ رودی جولیانی رفته و او را دست می اندازد، کاری که از هیچ کس دیگری تاکنون برنیامده بود.
تارانتینوی کمدی و طنز ؛ ساشا بارون کوهن
همانطور که کوانتین تارانتینو خشونت را با خشونت نفی میکند بارون کوهن هم از طنزی معکوس برای طرفداری از زنها، یهودیها و تمام کسانی که مورد ظلم قرار میگیرند استفاده میکند. او تندروهای مذهبی و بنیاد گراها را با طرفداری از آنها به سخره میگیرد و با به سخره گرفتن کسانی که مورد ظلم واقع شده اند از آنها طرفداری میکند. این نکتهای که عرض کردم را خیلی از منقدین حتی نفهمیدند و برای این است که با بورات به مثابه فحش ناموس برخورد میشود و البته که این هوش بالا و جرات ساشا بارون کوهن را نشان میدهد. در ادامه به فرازهایی از هوش بالای ساشا بارون کوهن اشاره خواهم کرد.
چند سال پیش وقتی شهروندان آمریکایی با این کاریکاتور سبیلدار مواجه شدند که چنین سبک بدرفتاری چهره به چهره و از فاصله نزدیکی را ارائه میکرد بسیاری او را دزد و خلافکاری واقعی میدانستند. در فیلم بورات ۲ استعاره و فریب همان است اما با رویه و گزندگی بسیار متفاوت. در فیلم اول وقتی ساشا بارون کوهن در قالب شخصیت بورات برای بسیاری از مردم ایالات متحده ناشناخته بود، این بورات بود که مردم را تعقیب میکرد و بدنبال آن ها میدوید؛ برای مثال آن تاجر نیویورکی وحشتزده که ترجیح داد وارد ترافیک شود تا از دست بورات بگریزد و بعدها البته از سازندگان فیلم شکایت کرد. دنباله این فیلم اما کاملاً برعکس بوده و اکنون این مردم هستند که بورات را تعقیب و او را وادار به فرار میکنند.
فیلم بورات ۲ با سکانس معروف رودی جولیانی، شهردار سابق نیویورک و وکیل شخصی دونالد ترامپ، از همان ابتدا ثابت کرد که ارزش خبری را دارد، چیزی که به ندرت در قسمت اول دیده شده و آن را باید مرهون رفتار زننده و به شدت جنسیت زده جولیانی در برابر دوربین دانست. در قسمت دوم بورات گفته می شود که شخصیت کاریکاتوری داستان به خاطر بی احترامی و شرمسار کردن ملت خود به مدت ۱۴ سال به یک گولاگ (کمپ کار اجباری) در قزاقستان فرستاده شده بود و اکنون تنها برای همراهی کردن یک میمون مشهور در سفر به آمریکا آزاد شده است.
وقتی بورات به آمریکا می رسد متوجه می شود که دختر ۱۵ ساله اش نیز به صورت مخفیانه همراه او و میمونش وارد کشور شده است. دختر او می خواهد که «شبیه ملانیا» به یک ازدواج برده گونه با یک شخصیت سیاسی درآید، چیزی که حاکم قزاقستان موافق آن است تا بدین ترتیب بتواند در کنار پوتین و بولسونارو به ترامپ نزدیک شود.
در ادامه فیلم بورات با گریم ها و لباس های مبدل متعددی با دخترش همراه می شود. در سال ۲۰۰۶ نسخه ای از آمریکا که بورات ساگدیف به جهانیان نشان داد بسیار ناشناخته بود. بخش زیادی از این فیلم و جذابیت آن مربوط به مردم و فرهنگ عمومی بود که در آن با افرادی روبرو میشد که باورهای عجیبی داشتند هر چند برای دیگران خطرناک نبودند. فیملبرداری فیلم بورات ۲ به صورت مخفیانه در دوران شیوع کرونا صورت گرفته و اگر چه حرکات و رفتارهای او به اندازه فیلم اورجینال بامزه نیست اما سناریویی هوشمندانه تر و عمیقتر دارد که به همان اندازه فیلم اول مخاطبان را سرگرم خواهد کرد. به جای جستجوی پاملا اندرسون که موضوع فیلم اول بورات بود، در قسمت دوم بورات ساگدیف سناریویی بسیار پیچیده تر را دنبال می کند.
کرونا وارد بورات میشود ؛ نقد فیلم Borat 2
فیلم بورات 1 بیشتر به خاطر گفتگوها و تعاملات رو در روی بورات ساگدیف با مردم واقعی بامزه و متفاوت بود اما اکنون که وی به شخصیتی شناخته شده تبدیل شده، بورات مجبور به تغییر چهره میشود که البته بر جذابیت سکانس ها نمیافزاید. این فیلم در پی تکرار سکانسهای جذاب قبلی است که در آن ناموفق بوده است.
بیشتر بخوانید:
نقد مستند معضل اجتماعی ؛ مدل سازی انسانی
نقد مستند شکارچیان ترافل ؛ دنیای در حال مرگ
به اندازه فیلم اصلی دارای دیالوگهای ماندگار نیست. فیلم بورات ۲ بسیار بیشتر از قسمت اول دارای سبقه ی سیاسی است اما میشود گفت که فیلم به شدت سیاست زده است در عین سیاسی جلوه داده شدن فیلم از جانب فیلمساز. فیلم به طور ویژه به دولت ترامپ و واکنش مردم به شیوع ویروس کرونا میپردازد که در اواخر فیلم ملال آورترین سکانسهایی که ساشا بارون کوهن در زندگی اش در آنها بازی کرده را میبینیم. البته همانطور که گفته شد یکی از تغییرات خاص و البته مفید قسمت دوم اضافه شدن شخصیت دختر بورات به داستان است که گاهی حال و هوای انسانی بیشتری به داستان، علاوه بر ماهیت و طبیعت دوست داشتنی شخصیت بورات میدهد.
طنز ساشا بارون کوهنی : کمدی + سیاست ؛ نقد فیلم Borat 2
شاید سیاست زدگی فیلم با وجود نزدیکی زمان ساخت فیلم به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چندان عجیب نباشد، ولی آنچه بیشتر به ذوق مخاطب می زند، طرفداری کاملا آشکار بورات از دموکرات ها است. در واقع، ساشا بارون کوهن حتی تا جایی پیش می رود که جمهوری خواهان را سیاستمدارانی کودن جلوه می دهد. موضوعی که شاید به مذاق برخی از ببینندگان طرفدار حزب دموکرات خوش بیاید، ولی در میان ببیندگان بین المللی اصلا نمی تواند ایده جالبی باشد.
فیلم بورات ۲ بیشتر از عنصر شوک و صحنه های پر حاشیه و جنجالی برای پیش برد داستان خودش استفاده کرده است. در یکی از نماهای فیلم رودی جولیانی، شهردار سابق شهر نیویورک را داریم. جولیانی جمهوری خواه که از هواداران دونالد ترامپ است، در یکی از نماهای فیلم در صحنه ای مشکوک با دختر بورات نشان داده می شود.
صحنه ای جنجالی که هنوز هم جنجال های آن ادامه دارد. اگرچه جولیانی بارها اعلام کرده که این صحنه تدوین شده و جعلی است. ظاهرا همچون نسخه اول بورات که بسیاری از صحنه های فیلم با بازیگرانی ساخته شده که نمی دانستند در فیلمی با مضمونی کمدی بازی می کنند به همین ترتیب تدوین شده است تا معنایی که ساشا بارون کوهن و جیسون ولینیر می خواهند را به بیننده القا کند.
بیشتر بخوانید:
نقد فیلم ماهی کوچک 2021 ؛ شیوع ویروسی جدید
چرا باید منتظر فیلم ماتریکس 4 باشیم؟
بورات ۲ در کنار آنکه فیلمی به شدت سیاست زده است، به مباحث دیگری همچون زندگی زنان در کشورهای توسعه نیافته نیز نزدیک می شود. مسئله ای که همچون بسیاری از سوژه های دیگر فیلم، چندان به مرز پختگی نمی رسد و تنها در حد همان سوژه ی خام باقی می ماند. پرداخت رابطه عاطفی میان خود بورات و دخترش هم در طول فیلم اصلا چنگی به دل نمی زند. اساسا گویی به نظر می رسد ساشا بارون کوهن، در نگارش فیلمنامه و ساخت فیلم به نوعی شتاب زدگی دچار شده است. شتابزدگی که در بسیاری از صحنه های فیلم نیز مشهودند.
کلام آخر : بورات 2 فیلمی تماما ناموفق و کم هوش ؛ نقد فیلم Borat 2
فیلم بورات ۲ نسبت به بورات اصلی آن جذابیت و موقعیت و لحظه های مفرح و طنزی که باید را دارا نیست و در بخشهای جدیای از فیلم شعار داده میشود و با دمدستی ترین شوخیها به هوش مخاطب توهین میشود. در بورات 2 دیگر شاهد آن طنز آوانگارد نیستیم. بلکه همه چیز در فیلم معطوف انتخاباتِ مسخره ریاست جمهوری آمریکا شده است. فیلم بورات 2 را میتوان از جهات جدیای فیلمی تبلیغاتی برای جو بایدن و جمهوریخواهان تلقی کرد.
ولی از جهت نقد سینمایی بورات ۲ اصلا نتوانسته حتی به حد و اندازه های یک کمدی معمولی درجه دو هم نزدیک شود. در قسمت اول بورات عمدتا نابازیگرانی حضور داشتند که برخی در نقش های واقعی و برخی در نقش های داستانی حضور پیدا کرده بودند. البته بسیاری از آنها اصلا روحشان خبر نداشت که قرار است گفته هایشان به نحو دیگری تدوین شود تا آنچه لری چارلز و ساشا بارون کوهن می خواهند از دل آن بیرون کشیده شود.
از جمله اهالی روستایی در رومانی که هیچ کدام اصلا از ماجرای فیلم خبر نداشتند و نمیدانستند بورات آنها را چطور به بینندگانش نشان می دهد. در حالی که هدف اصلی فیلم بورات با وجود آنکه بازهم به مسائل سیاسی نقد می زد، دنبال کردن مسائل اجتماعی همچون حقوق زنان، سیاهپوستان، مشکلات و مسائل اجتماعی و اقلیت های جنسی بود.
ولی این بار همه چیز فدای نقطه نظرات سیاسی سازندگان فیلم شده است. با این حال، ساشا بارون کوهن دلیل عدم موفقیت فیلم جدید را موفقیت بسیار زیاد قسمت اول آن میداند. در بورات اصلی شاهد واکنش های واقع نمایانه ای از نابازیگران فیلم بودیم. ولی حالا دیگر بسیاری از مردم بورات را میشناسند و میخواهند با او سلفی بگیرند. به همین جهت هم بورات را در قسمت دوم در بسیاری صحنه های فیلم با لباس مبدل میبینیم.
بیشتر بخوانید:
نقد فیلم موریتانیایی ؛ حقایق تکان دهنده ی یک زندانی
نقد فیلم Cherry 2021 (چری) ؛ یک جنایت عاشقانه
شاید در نهایت نتوانیم بورات را کمدی اصیل و جسورانه همچون قسمت اول آن بدانیم ولی برای بسیاری از هواداران سینمای کمدی و ساشا بارون کوهن تماشای دوباره او به خصوص در دوران همه گیری کرونا و قرنطینه ای که باعث لغو فیلمبرداری فیلمها و تعطیلی بسیاری از فعالیتهای جمعی شده بود ارزشمند بود. به این جهت برای طرفداران بورات که از نسخه اصلی آن لذت برده اند و به آن خندیده اند تماشای دوباره بورات خالی از لطف نیست. کمدی که مانند بسیاری دیگر از کمدیهایی که ساشا بارون کوهن چه به عنوان بازیگر و چه نویسنده در آنها حضور داشته پرداختی جسورانه دارد و اگر چه اسیر مسائل سیاسی و شتابزدگی در تدوین و نگارش فیلمنامه شده باز هم از صحنه های کمیک شوخی های کلامی و موقعیت های بامزه خالی نیست.
عوامل فیلم ؛ نقد فیلم Borat 2
- کارگردان: جیسون ولینر
- تهیه‌کننده: ساشا بارون کوهن، پیتر باینهام، جینا فریدمن، آنتونی هاینس، لی کرن، دن مازر و نینا پدراد
- فیلمنامه‌نویس: پیتر باینهام، ساشا بارون کوهن، جینا فردمن، آنتونی هاینز، دن مازر، دن سوویر و لی کرن
- داستان: ساشا بارون کوهن، آنتونی هاینز و دن سوویمر و بر پایه بورات ساگدیف اثر و ساشا بارون کوهن
- بازیگران: ساشا بارون کوهن و ماریا بالاکوا
- موسیقی: اران بارون کوهن
- فیلم‌بردار: لوک گیسبوهلر
- تدوین‌گر: مایکل گیامبرا، کریگ آلبرت و جیمز توماس
- شرکت تولید: ساشا بارون کوهن
- توزیع‌کننده: آمازون استودیوز
- کشور: آمریکا
- زبان: انگلیسی
بیشتر بخوانید:
- نقد فیلم گودزیلا علیه کونگ 2021 : گودزیلا شکست میخورد!
- نقد فیلم لیگ عدالت زک اسنایدر 2021
- نقد فیلم In the Earth 2021 : شیوع ویروسی ترسناک
- نقد فیلم Nobody 2021 ؛ اکشنی فانتزی
- نقد فیلم یهودا و مسح سیاه 2021
- نقد فیلم هرگز به ندرت گاهی همیشه 2020
- نقد فیلم مالکوم و ماری 2021
- نقد فیلم خیلی مراقبم (I Care a Lot 2020)
- نقد فیلم تام و جری 2021
- نقد فیلم حفاری 2021
- نقد فیلم پدر 2021 ؛ هاپکینز بعد از سکوت بره ها
- نقد فیلم چیزهای کوچک 2021 ؛ این فیلم جنایی نیست!
.
نظر شما در خصوص نقد فیلم بورات 2 چیست؟ نظرات خود را درباره نقد فیلم Borat 2020 با تکراتو در قسمت کامنت‌ها به اشتراک بگذارید.
