بعضی از آدم ها برای پشه ماده جذاب ترند و بعضی کم‌تر، اما دانشمندان مترصد این بودند که جذابیت انسان‌ها را برای پشه‌ها از میان ببرند؛ آیا موفق شدند؟
در سه سال مطالعه، از 8 مشارکت‌کننده خواسته شد که ساق‌دست بلندی را برای شش ساعت در روز بپوشند که از جنس نایلون است. این رویه برای چند روز در روز تکرار شد. در طی چند سال آینده، پژوهشگران این نایلون‌ها را در تمام جفت‌های ممکن از طریق یک «مسابقه» به سبک الگوریتم نوبت – گردشی روی پشه ها آزمایش کردند.
بیشتر بخوانید:
| ستونی از متان به ارتفاع 5 کیلومتر در تهران ؛ ناسا تایید کرد! [+ ویدیو] |
| کشف ژنوم های مرتبط با قد افراد ؛ انقلابی در راه است؟ |
چرایی جذابیت بعضی از انسان‌ها برای پشه ها
دانشمندان از روش بویایی‌سنجی دو گزینه‌ای استفاده کردند که دی اوبالدیا ساخته بود؛ این آزمایش شامل یک محفظه پلکسی گلاس که به دو لوله تقسیم شده و هر کدام به جعبه‌ای ختم شده پوشش ساق بلند را در خود جای می‌داد. آنها پشه‌های آدئس آگیپتی Aedes Aegypti – گونه‌های ناقل نخستینِ زیکا، تب دنگی، تب زرد و چیکونگونیا را در اتاقک اصلی قرار داده و مشاهده کردند که این پشه ها، در لوله‌ها از نایلونی به نایلونی دیگر پرواز می‌کنند.
جذاب‌ترین هدف برای آدئس آگیپتی سوژه 33 بود که چهار برابر جذاب‌تر از جذاب‌ترین شرکت‌کننده‌های دیگر بود و 100 برابر جذاب‌تر از فردی که جذابیت کم‌تری داشت یعنی؛ مورد 19.
آزمایش‌کنندگان نمی‌دانستند که کدام شرکت‌کنندگان، کدام نایلون‌ها را پوشیده‌اند و به همین خاطر، نمونه‌هایی در آزمایش‌ها شناسایی نشدند. با این وجود، آنها متوجّه شدند که در هر آزمایشی با مورد 33 مِیلی غیرعادی در جریان است، زیرا حشرات به سمت آن نمونه گسیل می‌شوند. دی اوبالدیا می‌گوید:
این امر در عرض چند ثانیه پس از شروع سنجش ما آشکار شد. و موردهایی از این دست است که منِ دانشمند را واقعاً هیجان زده می‌کند. این یک چیز واقعی است و مته به خشخاش گذاشتن نیست و اثری بزرگ است.
گفتنی است، شرکت‌کنندگان بر اساس جاذبه‌های کم و زیاد طبقه‌بندی شده و سپس دانشمندان مشخص کردند که چه چیزی آنها را به صورت عینی متمایز می‌کند. دانشمندان از تکنیک‌های تحلیل شیمیایی برای شناسایی 50 ترکیب مولکولی استفاده کردند که در سِبوم (چربی) که یک سدِّ مرطوب پوستی است در شرکت‌کنندگان جذاب برای پشه‌ها افزایش یافته بود.
به همین روی، پژوهشگران دریافتند که موردهای جذاب برای پشه‌ها، اسیدهای کربوکسیلیک را در سطوح بسیار بالاتری نسبت به داوطلبان غیرجذاب تولید می‌کنند. این مواد در سبوم موجود هستند و توسط باکتری‌های روی پوست ما در تولید بوی منحصر به فرد بدن انسانی استفاده می‌شوند.
برای باز-تأیید یافته‌های خود، تیم ووشال 56 نفر دیگر را برای یک مطالعه اعتبار سنجی دیگر ثبت‌نام کرد. تا باری دیگر، موضوع 33 جذاب ترین بود، و در طول زمان همچنان همینطور باقی ماند.
برخی از افراد برای چند سال تحت مطالعه بودند، و ما دیدیم که اگر آنها یک پشه‌دوست باشند، همچنان نیز پشه‌دوست باقی می‌مانند. می‌توانست در آن زمان چیزهای زیادی در مورد آن نمونه یا رفتارهای آنها تغییر کند، امّا این ویژگی بسیار پایدار بود. ـــ دی اوبالدیا ـــ.
حتی پشه ناک‌اوت شده هم جذب انسان‌ها شد!
عمدتاً، انسان‌ها دو دسته از بوها را تولید می‌کنند که پشه ها با دو مجموعه متفاوت از گیرنده‌های بویایی آن را تشخیص می‌دهند: گیرنده‌های Orco و IR. پژوهشگران برای بررسی اینکه آیا می‌توان پشه هایی را مهندسی کرد که قادر به تشخیص انسان نباشند، اصلاحات ژنتیکی را ایجاد کردند که یک یا هر دو گیرنده را نداشته باشند.
پشه هایی که گیرنده‌های بویایی «Orco»اِشان اصلاح شده، همچنان جذب انسان‌ها شده و توانسته‌اند بین موردهای جذاب و کم‌تر جذاب تمایز قائل شوند، امّا در گیرنده‌های بویایی «IR»ای که ویرایش شده بودند به درجات گوناگونی میل‌شان را برای انسان از دست دادند، اما همچنان توانایی یافتن ما را حفظ کرده بودند.
بیشتر بخوانید: ازدحام حشرات می‌تواند در حد یک ابر طوفان‌زا الکتریسیته تولید کند
اینها نتایجی نبود که دانشمندان به آن امیدوار بودند. ووشال در همین خصوص گفته است:
«هدف پشه‌ای بود که هیچ میلی به انسان‌ها نداشته باشد، یا پشه‌ای که میل ضعیفی برای همه انسان‌ها داشته باشد و نتواند نمونه‌یِ 19 را از نمونه‌یِ 33 تمیز دهد. چنین کاری فوق‌العاده می‌شد، زیرا می‌توانست منجر به توسعه داروهایِ دافع پشه موثرتری شود ولی این چیزی نبود که ما مشاهده کردیم و این مشاهده، نومید کننده بود.»
این نتایج تکمیلی، یکی از مطالعات اخیر ووشال است که در ژورنال Cell منتشر شده است، که افزونگی سیستم بویایی بسیار پیچیدهٔ آدئس آگیپتی را نشان می‌دهد. این خطری است که پشهٔ ماده برای زندگی و تولید مثل به آن متکی است. بدون خون، او نمی‌تواند هر دو کار را انجام دهد. او افزود:
«به همین دلیل است که این پشه، یک طرح پشتیبان 2 برای طرح پشتیبان 1 و طرح سه‌ای برای پشتیبان 2 دارد و با این تفاوت‌ها در شیمی پوست افرادی که دنبال می‌شود هماهنگ است.»
از کار انداختن ردیابِ بویاییِ پشه دشوار است و این امر، تصوّر آینده‌ای را که در آن غذای شماره یک منوی‌شان نباشیم، دور از دسترس می‌سازد؛ امّا خوب یک راه بالقوّه وجود دارد: دستکاری میکروبیوم‌هایِ پوست انسان. در صورتِ انجام این کار، و علامت‌گذاری پوست فردی با جذابیّت بالا مانند سوژه 33 با سبوم و باکتری‌های پوستی با پوست فردی کم جذابیت مانند سوژه 19 باید بتواند مصنویت ایجاد کند.
ووشال خاطرنشان می‌کند:
«ما این آزمایش را به سرانجام نرساندیم؛ تصوّر کنید اگر این آزمایش به سرانجام می‌رسید، می‌توانستیم با انجام یک مداخله غذایی یا میکروبیومی که در آن باکتری‌هایی را روی پوست قرار بگیرند نحوه تعاملشان با سبوم را تغییر بدهیم و فردی مانند سوژه 33 را به یک سوژه 19 تبدیل کنیم؛ امّا همه اینها تنها حدس و گمان است.»
ووشال و همکارانش امیدوارند این مقاله الهام بخش پژوهشگرانی باشد که برای آزمایش سایر گونه‌های پشه، از جمله در گونه‌یِ آنوفل، مالاریا پژوهش می‌کنند. ووشال می‌افزاید:
فکر می‌کنم تشخیص این که آیا این یک اثر جهانی است، بسیار جالب توجه خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
- تصویر روز تکراتو ؛ کاوشگر ناسا آسمان شب را شکار کرد!
- سندروم هوبریس چیست ؛ آیا می‌توان دیکتاتورها را اصلاح کرد؟
- از دید علم، جنسیت های گوناگون چطور زبان را به کار می‌گیرند؟
- زنان در به یادآوری و استفاده از کلمات بهتر عمل می‌کنند؛ ولی آیا این گفته صحت دارد؟
دیدگاه شما در باره‌ی جذابیت بعضی از آدم ها برای پشه ها چیست؟ شما چه فکر می‌کنید؟ لطفاً، نظرات و تجربیات خود را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید و اخبار فناوری را از تکراتو دنبال کنید.
منبع: ScitechDaily
من سنم کم بود خیلی واسه پشه ها جذاب بودم… حالا خدا رو شکر یه عمری ازم گذشته و دیگه ظاهرا جذابیتمو از دست دادم چون نیشم نمیزنن… اما دراکولاها نمیفهمن سنم رفته بالا… احتمالا نوعی جهل مزمن دارن…