اگر قصد سفر دارید در فصل‌های سرد سال به شیراز سفر کنید، بهتر است از قبل با جاهای دیدنی شیراز در پاییز و زمستان آشنا باشید. در ادامه به معرفی این جاذبه‌های شیراز می‌پردازیم.
معمولا بهترین فصل سفر به شیراز را بهار می‌دانند و عمده مسافران هم از لذت غرق‌شدن در عطر بهارنارنج در این فصل می‌گویند. اما آیا تا به حال پاییز شیراز را دیده‌اید؟
زیبایی‌های شیراز در فصل پاییز به مراتب دیدنی‌تر میشود و حداقل از نظر نگارنده که پاییز را زیباترین فصل سال می‌داند، سفر به شیراز در پاییز می‌تواند جذابتر از سفر بهاری به این شهر تاریخی و زیبا باشد. به همین مناسب قصد داریم در این مقاله به جاهای دیدنی شیراز در پاییز و اساسا جذابیت‌های سفر به شیراز در فصل سرما بپردازیم.
ادامه مطلب در ادامه
بیشتر بخوانید:
جاهای دیدنی شیراز در پاییز
می‌گویند شعرا و نویسندگان عاشق پاییزند، اما چه کسی است که از رنگین‌کمان زیبای مناظر طبیعی در این فصل زیبا، شگفت‌زده نشود؟ آنهم اگر بحث سفر به شیراز در پاییز باشد، مرکز شعر و شاعری ایران و قلب ایران باستانی که دیدن جاذبه‌های تاریخی پرشمارش وقت بسیار می‌طلبد.
نمی‌خواهیم زیاده‌روی کنیم چراکه بسیاری معتقدند در هر حال بهار بهترین فصل سفر به شیراز است. ماهم با احترام به این نظر می‌گوییم سفر به شیراز در پاییز بعد از سفر بهار به این شهر، بهترین موقعیت است.
جاهای دیدنی شیراز در پاییز جلوه دیگری دارند و با توجه به اینکه آب‌وهوای شیراز در بهار معمولا بسیار گرم است، شاید خنکی هوا در فصل پاییز، انگیزه بیشتری برای گشت‌وگذار در این شهر بزرگ را بدهد.
میانگین دمای شیراز در پاییز بسیار پایین می‌آید و تا 20 درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. همانطور که توضیح دادیم در این فصل می‌توانید از تمام جاذبه‌های تفریحی و دیدنی شیراز دیدن کرده و از هوای خنک و نم‌نم‌باران نیز لذت ببرید. قدم زدن در کوچه‌های باران‌زده روستاهای اطراف شیراز، مناظر رنگارنگ روستاها و درختان و جلوه خاص باغ‌های پرشمار شیراز، تجربه سفر به شیراز در پاییز را به یک تجربه منحصر‌به‌فرد و متفاوت با دیگر فصول سال بدل می‌کند.
از دیگر مزایای سفر پاییزی به شیراز می‌توان به خلوت‌تر بودن اماکن دیدنی شهر، به دلیل آغاز سال تحصیلی و کمتر شدن شمار خانواده‌ها اشاره کرد. از سویی اساسا در این فصل و به همین دلیل، شهر شیراز خلوت‌تر، ترافیک کمتر و اقامتگاه‌ها خالی‌تر است. حتی هتل‌ها و اقامتگاه‌ها در فصل پاییز تخفیفات ویژه‌ای در نظر می‌گیرند و مجموع این موارد می‌تواند از انگیزه‌های سفر به شیراز در پاییز باشد. در ادامه با معرفی مکان های دیدنی شیراز در پاییز با ما باشید.
مسجد نصیرالملک
یکی از جاذبه های گردشگری شیراز در پاییز مسجد نصیرالملک است که اساسا از مهمترین و معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی شیراز با شهرتی جهانی است. برای اطلاع از شهرت جهانی این مسجد، تنها کافی است نام آن را که به مسجد صورتی هم معروف بوده در گوگل سرچ کنید تا با پرشمار تصاویر زیبای ثبت شده آن توسط گردشگران داخلی و خارجی و حتی بعضا اینفلوئنسرهای معروف مواجه شوید.
به گفته برخی از گردشگران، زاویه تابش نور خورشید در نیمه دوم سال و فصل پاییز در این مسجد مناسب‌تر است و در نتیجه آن تصاویر رنگارنگ و خیره‌کننده‌ای که از آن به ثبت می‌رسد به مراتب جذابتر است. این مسئله سبب شده تا مسجد نصیرالملک به یکی از بهترین دیدنی های شیراز در پاییز بدل شود.
از طلوع آفتاب تا ده صبح بهترین بازه زمانی حضور در این مسجد و غرق شدن در صحنه‌های جذاب آن است. این مسجد به دستور میرزا حسن علی خان، پسر قوام‌الملک معروف به نصیرالملک حاکم عادل و محبوب شیراز در سال 1255 ساخته شده است.
از مهمترین دلایل محبوبیت این مسجد در بین گردشگران خارجی و داخلی باید به غلبه رنگی کاشی‌های خوش رنگ صورتی در زمینه طرح کاشی‌کاری مسجد اشاره کرد که یک هاله صورتی‌رنگ بسیار چشم‌نواز را موجب شده است و مسجد صورتی را به یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز بدل کرده است. مسجد نصیرالملک دارای بخش‌های شبستان اصلی، شبستان شرقی، گاوچاه، طاق مروارید، ایوان جنوبی و امامزاده زنجیری است.
بیشتر بخوانید:
باغ ارم
باغ ارم از مهمترین جاهای دیدنی شیراز در پاییز و زمستان است. اساسا تمام باغ‌های شیراز که کم هم نیستند در پاییز جلوه دیگری دارند و به خاطر وفور درختان و فضای سبزی که دارند، در پاییز بسیار رنگارنگ و زیبا می‌شوند.
باغ ارم به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در شب از بهترین نقاط برای تماشای زیبایی‌های پاییز است. در فصل پاییز معمولا برگ‌های زرد، سرخ و نارنجی درختان باغ، کفپوشی رنگارنگ و چشم‌نواز در کف باغ شکل می‌دهند. باغ ارم در خیابان ارم واقع شده و درب اصلی آن در بلوار ارم قرار دارد.
باغ ارم بیش از 110 هزار متر مربع وسعت دارد و این روزها به یک باغ گیاه‌شناسی با 450 گونه گیاهی بدل شده است. تنوع گونه‌های گیاهی در این باغ سبب شده تا در هر فصلی از سال باغ ارم زیبایی‌های خاص خود را داشته باشد. در این میان جلوه‌گری درختان نارنج و درختان همیشه سبز سرو در فصل پاییز جلوه دیگری دارد.
در باغ ارم به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در فصل سرما علاوه بر بیش از 200 نوع گل رز، انواع گل‌های دیگر از جمله گل طاووسی، سنبل درختی، ژاله، شب بو، نسترن، یاس، میخک، میمون، بنفشه، آهار، اطلسی، آلاله، گل ساعتف نیلوفر، شاه پسند، شیپوری و داووی نیز وجود دارد.
تنوع درختان باغ نیز بی‌نظیر است و علاوه بر مجموعه‌ای از درختان میوه، انواع درختان زینتی نیز در آن وجود دارد که می‌توان از جمله این درختان به درخت گردو، بادام، سیب، خرمالو، نارنج، انار، ازگیل و گلابی اشاره کرد. از درختان زینتی و بدون میوه هم باید به درخت زبان گنجشک، اکالیپتوس، افرا، سروناز، ارغوان، سپیدار، بید مجنون و بید مشک اشاره کرد.
قدمت باغ ارم به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز و زمستان به دوره سلجوقیان می‌رسد، اما عمارت باغ متاخرتر و مربوط به دوران ناصری است. نمای عمارت با کاشی‌های هفت‌رنگ در مقابل حوض بزرگ و چهار نخلی، تصویر باشکوهی در برابر بازدیدکنندگان قرار می‌دهد.
نارنجستان قوام و خانه زینت الملک
باغ نارنجستان قوام شیراز از دیگر مکان های دیدنی شیراز در پاییز است که برای سال‌ها محل زندگی خاندان معروف و دیوانسالار قوام محسوب می‌شده است. قدمت این ساختمان که به نام‌های باغ قوام و خانه قوام‌الملک هم شناخته میشود به دوران قاجاریه مربوط است. در زمان ساخت این عمارت، قوام الملک دوم والی فارس بود.
دقیقا در کنار نارنجستان قوام، عمارت دیگری به نام خانه زینت‌الملوک قوامی وجود دارد که در واقع آن ساختمان، بخشی از مجموعه خانه قوام‌الملک است و خود از جاذبه های گردشگری شیراز در پاییز محسوب میشود. در واقع عمارت باغ نارنجستان، عمارت بیرونی خانه و ساختمان کناری آن، عمارت اندرونی خانه محسوب میشود و این دو ساختمان از زیرزمین به هم مرتبط می‌شوند.
در گذشته و در زمان ساخت عمارت، عمارت بیرونی خانه محلی برای دیدارهای رسمی و رسیدگی به امور دیوانی وبده و اندرونی هم محلی برای حضور زنان، کودکان و خدمتکاران. افزون بر این‌ها حمام گچینه و سه خانه دیگر هم در این بخش وجود دارد که بخشی از باغ قوام بوده‌اند.
بیشتر بخوانید:
بازار وکیل
بازار وکیل یکی دیگر از دیدنی های شیراز در پاییز محسوب میشود که با معماری سنتی دوران زندیه، طاقی و دالان‌های آجرچینی شده، حجره‌هایی با سقف هلالی و دیگر ریزه‌کاری‌های معماری ایرانی، یک بازار تاریخی زنده در دل شیراز است. بازار وکیل همانطور که از نامش پیداست از مجموعه آثار دوران کریمخانی است که در کنار ارگ، حمام و مسجد وکیل، مجموعه آثار تاریخی دوران کریمخانی را تشکیل می‌دهند.
در این بازار تاریخی که همچنان کارکرد تجاری مهمی در شیراز دارد، شما با یک ساختار و معماری سنتی چشم‌نواز مواجه می‌شوید که در کنار حجره‌های فروش صنایع دستی و محصولات سنتی شیراز مثل فرش، گلیم، گبه، ترمه، پارچه‌های سنتی، ظروف مسی، زیورآلات، ادویه و عرقیجات فضایی بی‌نظیر را پدید آورده است. همه این‌ها بازار وکیل را به یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز و زمستان بدل کرده است.
خلوتی فصل پاییز شیراز در بازار وکیل هم دیده میشود و قیمت‌ها و فضای خلوت بازار قدم زدن، گشت‌وگذار و خرید در این بازار تاریخی را از هر زمانی دلچسب‌تر می‌کند. بازار وکیل ورودی‌های متعددی در خیابان‌های زند، لطفعلی‌خان و طالقانی دارد اما ورودی اصلی در خیابان زند، ضلع شرقی میدان شهرداری قرار گرفته است.
تخت جمشید
مهم نیست در چه بازه‌ای از سال از شیراز دیدن می‌کنید، اما هرگز نباید لذت دیدن شکوه ایران باستانی، شاهکار معماری هخامنشیان و فخر تمدن ایران را از دست بدهید. حتی همین بازمانده‌های تخت جمشید یا پرسپولیس آنقدر دل‌انگیز و چشم‌نواز است که هر گردشگری را به حیرت وامی‌دارد و تردیدی نیست که این از مهمترین جاهای دیدنی شیراز در پاییز و زمستان محسوب میشود.
موقعیت جغرافیایی تخت جمشید اتفاقا به نحوی است که معمولا در بهار و تابستان و با گرمای بی‌رحمانه منطقه، بعضا گردشگران را از تک‌وتا می‌اندازد اما در پاییز و زمستان، تخت جمشید به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در فصل سرما مقصد خوبی است. در شب‌ها نیز تخت جمشید زیبایی‌های بسیاری دارد و موقعیت مناسبی برای ثبت تصاویر است. به همین دلیل می‌توان از تخت جمشید به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در شب نیز یاد کرد.
خلوتی تخت جمشید در این فصل و هوای مطبوع منطقه اجازه می‌دهد تا با دقت و آرامش جز به جز ویرانه‌های کاخ باشکوه هخامنشی را بررسی کنید.
مجموعه تخت جمشید و معماری بی‌نظیر آن با سرستون‌ها، ستون‌ها، کتیبه‌ها، نقش‌برجسته‌ها و دروازه‌های باقی‌مانده سبب شده تا این شاهکار معماری باستانی ایران به یکی از مشهورترین آثار تمدن ایرانی در سراسر جهان بدل شود. ساخت این شاهکار ایرانی حدود 2500 سال پیش و به دستور داریوش بزرگ هخامنشی آغاز شد.
ساخت تخت جمشید به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز با همکاری و کمک گروهی از معماران از تمام مناطق متمدن آن روزگار انجام شد و شمار زیادی از کارگران در ساخت آن نقش داشتند.
بنابر گزارش‌های تاریخی، رفتار خوب هخامنشیان با کارگران و ارج و قربی که برای این قشر قائل بوده‌اند، بر ارزش تاریخی اثر افزوده است. به گفته مورخان، ساخت تخت جمشید حدود 120 سال به طول انجامیده است.
بیشتر بخوانید:
روستای قلات
روستای زیبای قلات یکی از جاهای دیدنی اطراف شیراز است که در صورتی که به دنبال جاهای دینی شیراز در پاییز و زمستان باشید می‌توانید به آن سر بزنید. این روستا در 36 کیلومتری شمال غربی شیراز جای گرفته است.
قلات یکی از روستاهای قدیمی اطراف شیراز و از جاهای دیدنی شیراز در پاییز است که درختان کهنسال و سربه‌فلک کشیده آن در کنار باغ‌های میوه پردرخت، چشمه‌های پرآب، آبشار و خانه‌های خشت و گلی یک مقصد جذاب برای مسافران شیراز در فصل پاییز است.
عبور آب چشمه و جویبارها از میان روستا، فرود آبشار و رویش گیاهان در مسیر آب یک فضای زیبای طبیعی و بی‌نظیر ساخته که این روستا را به یکی از مکان های دیدنی شیراز در پاییز بدل کرده است.
اهالی روستای قلات عموما باغدار، دامدار و کشاورز هستند و گردو، بادام، انگور، انجیر، انار، زردآلو، آلو و گوجه سبز کشت می‌کنند. انواع لبنیات از جمله پنیر، کره و کشک از جمله محصولات دامی روستای قلات است و صنایع دستی آن هم شامل محصولاتی چون گیوه، سبد دستباف، گره یا ظرف بافته شده و وسایل چوبی است.
اما آنچه که باعث میشود روستای قلات از مهمترین جاذبه های گردشگری شیراز در پاییز باشد اینکه این روستا آثار تاریخی مهمی مانند کلیسا، آسیاب، قلعه و یک گورستان تاریخی دارد که همگی از مهمترین آثار تاریخی منطقه محسوب می‌شوند.
روستای دشتک
از دیگر جاهای دیدنی اطراف شیراز که می‌توان از آن به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز یاد کرد، روستای زیبا و تاریخی دشتک است.
دشتک که از مکان های دیدنی شیراز در پاییز است در دشتی کوچک در فضایی کوهستانی قرار دارد که جوی‌های آب و آبشارهای زلالی در آن جریان دارد. بهار سرسبز و پرشاخ‌وبرگ این روستا در پاییز جلوه‌ای چشم‌نواز و رنگارنگ می‌گیرد و این منطقه را به یکی از دیدنی های شیراز در پاییز بدل می‌کند.
روستای زیبای دشتک در شیب کوهستان جای دارد و ساختاری پلکان مانند دارد. چنار کهنسال روستا که از آن به عنوان هسته اصلی روستا یاد میشود به گفته برخی 4 هزار سال عمر دارد. یک امامزاده هم در ارتفاعات روستا وجود دارد که سروی 400 ساله در کنار آن وجود دارد.
اهالی دشتک عموما به کار پرورش زنبور، دامداری، گیوه‌دوزی، نمد مالی و باغداری اشتغال دارند و از مهمترین محصولات روستای دشتک می‌توان به عسل طبیعی، انگور، کردو، کتیرا، بادام و انار اشاره کرد.
فاصله روستای دشتک از شیراز البته نسبتا زیاد و حدود 80 کیلومتر است. این روستا اساسا از توابع بخش درودزن دهستان ابرج و زیرمجموعه شهرستان مرودشت محسوب میشود.
بیشتر بخوانید:
دشت ارژن
دشت ارژن از دیگر جاذبه های گردشگری شیراز در پاییز است که گرچه بهارهای بسیار دلنشین و زیبایی دارد، اما در پاییز تمام آن سرسبزی رنگ سرخ و نارنجی و دلنشین به خود می‌گیرد. دشت ارژن در 90 کیلومتری غرب شیراز و در میان رشته‌کوه‌های زاگرش جای دارد.
مناظر زیبای درختان بلوط، بادام و زالزالک، آبشارهای زیبا و تالاب‌های چشم‌نواز، دریاچه، پرندگان مهاجر و گل‌های طبیعی همگی از جذابیت‌های این دشت که از جاهای دیدنی اطراف شیراز محسوب میشود، هستند.
در فصل سرما و به خصوص پاییز، انواع بوته‌های خوش‌عطر نرگس در دشت زیبای ارژن می‌روید و تصویر دشت را زیباتر از قبل می‌کند. آبشار زیبای چرونیز هم از دیگر دیدنی های شیراز در پاییز است که در این دشت قرار دارد. برای رسیدن به این دشت، بایستی از شرق شهر شیراز به سمت کازرون حرکت کنید و پس از حدود 50 کیلومتر از بزرگراهی که به سمت کازرون و بوشهر می‌رود، به سمت دشت ارژن برانید.
حافظیه
حافظیه هم از آن دست آثاری است که دیدار آن فصل نمی‌شناسد، اما بی‌تردید با توجه به باغ زیبای اطراف آرامگاه حافظ، بهار و پاییز از بهترین فصول دیدار آرامگاه شاعر بزرگ ایرانی است. حافظیه اساسا از بهترین جاهای دیدنی شیراز در فصل سرما است.
مقبره فعلی حافظ که طراحی بسیار زیبایی دارد حاصل همکاری چند شخصیت معروف و شناخته شده از جمله علی اصغر حکمت، ماکسیم سیرو و علی سامی است. طرح این مقبره هم به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در شب از معماری دوران زندیه الهام گرفته شده است.
دوستداران عکاسی می‌توانند در هوای پاییزی حافظیه و در شب‌های شاعرانه آن تصاویر بسیار زیبایی ثبت کنند، پس حواستان باشد حتما در بازدید از مقبره شاعر بزرگ ایرانی یک دوربین عکاسی یا یک موبایل با دوربین باکیفیت همراه داشته باشید.
آرامگاه حافظ به لحاظ مکانی در شمال شهر شیراز جای دارد و محیط خاص و آرامش‌بخشی محسوب میشود. این مجموعه طی سالیان اخیر به حجره فروش صنایع دستی و کافه نیز مجهز شده تا گردشگران حین یا بعد از بازدید آرامگاه، بتوانند دمی بیارامند.
بیشتر بخوانید:
سعدیه
به همان میزانی که به اهمیت و ارزش حافظیه تاکید کردیم، باید به اهمیت و ارزش سعدیه هم به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز اشاره کرد. کمتر کسی در سفر به شیراز از لذت بازدید مقبره سعدی می‌گذرد. مقبره سعدی هم دقیقا مانند مقبره حافظ و اساسا به پیروی از الگوی طراحی باغ‌عمارت‌های ایرانی، با یک باغ بزرگ و سرسبز احاطه شده است که فارغ از زیبایی‌های بی‌شمار در بهار، در پاییز یک جلوه دیدنی دارد.
مکان آرامگاه سعدی در واقع محل زندگی او است که تا اواخر عمر آنجا زندگی کرد و قدمت آرامگاه او هم به سده هفتم هجری باز می‌گردد. البته بنای مدرن فعلی در سال 1330 و توسط محسن فرغی، از مهمترین معماران سبک مدرنیسم ایران طراحی و ساخته شد. فروغی خود گفته که در طراحی این مقبره از عناصر معماری سنتی ایرانی نیز الهام گرفته است.
آرامگاه سعدی با محوطه وسیع و باصفای اطرافش یکی از مهمترین جاهای دیدنی شیراز در فصل سرما است و می‌توانید در آن تصاویر بسیار جذابی ثبت کنید.
باغ دلگشا
باغ دلگشا نیز از جاهای دیدنی شیراز در پاییز است که به خاطر فضای پردرخت و زیبای خود در پاییز جلوه دیگری دارد. قدمت این باغ به دوران زندیه می‌رسد، اما معماری آن به سبک معماری ساسانی است.
در دوران سلسله قاجار، خاندان قوام‌الملک در این باغ سکونت داشتند و تعداد کوشک و کاخ به آن افزودند. این باغ به دلیل طبیعت زیبا و معماری خاصی که دارد از مهمترین جاهای دیدنی شیراز در شب محسوب میشود.
سقف ساختمان‌های باغ به طرح ایرانی گل و بته مزین شده و بازدیدکنندگان بسیاری را جلب می‌کند. درختان نارنج نیز از جذابیت‌های مهم این باغ است.
بیشتر بخوانید:
ارگ کریمخانی
یکی از مهمترین جاهای دیدنی اطراف شیراز در سفر به شیراز که باید هر گردشگری از آن دیدن کند، ارگ بزرگ کریمخانی است. فاصله ارگ کریمخانی با حافظیه تنها سه کیلومتر است و در کمتر از یکساعت می‌توان کل مجموعه را بازدید کرد.
یکی از مهمترین جاذبه‌های ارگ کریمخانی که منجر به جذب گردشگران به آن میشود، شب‌های باصفای فضای اطراف ارگ است. به طوری که معمولا در شب‌ها توریست‌ها در اطراف ارگ و در فضای سبز حاشیه ارگ مستقر شده و از هوای معتدل منطقه لذت می‌برند.
تماشای معماری زیبای ارگ در شب با جاذبه نورپردازی شبانه که عظمت آن را چند برابر می‌کند تجربه‌ای نیست که بخواهید آن را از دست بدهید.
بلوار چمران
یکی از جاهای دیدنی شیراز در پاییز و در شب که در سالیان اخیر گردشگران زیادی را به خود جذب کرده، بلوار چمران این شهر است. این بلوار که از فلکه دانشجو تا معالی آباد کشیده شده، یک مسیر زیبای طولانی دارد. فضای سبز اطراف این بلوار به وسایل و امکانات تفریحی و ورزشی مجهز شده تا گردشگران بتوانند حین استراحت خود را سرگرم کنند.
نورپردازی این فضا در شب فضای آن را بسیار رویایی کرده و اگر تا به حال در سفر به شیراز از آن دیدن نکرده‌اید توصیه می‌کنیم به این مکان که به بزرگترین پارک حاشیه‌ای ایران معروف است سری بزنید. فضای باز اطراف بلوار چمران و طبیعت زیبای آن قابل توصیف نیست.
لونا پارک
از دیگر جاهای دیدنی شیراز در پاییز در شب باید به لونا پارک اشاره کرد که فارغ از طبیعت زیبای خود، در نزدیکی دروازه قرآن واقع شده و می‌توانید ضمن دیدار از لونا پارک به دیدن این اثر تاریخی مهم هم بروید. در این پارک وسایل بازی زیادی وجود دارد که می‌توانید با آن فرزندان خود را برای ساعتها سرگرم کنید. البته اگر هم‌اکنون مسافر شیراز هستید، ابتدا از فعالیت پارک مطمئن شوید چراکه آخرین بررسی ما در آبان 1402 حاکی از توقف موقتی فعالیت پارک است.
سوالات متداول
دلیل نامگذاری نارنجستان قوام به این نام چیست؟
وجود درختان متعدد نارنج در این باغ سبب این نامگذاری است.
ساخت تخت جمشید چقدر به طول انجامید؟
بنابر آثار تاریخی، ساخت این مجموعه حدودا 188 سال طول کشیده است.
طراح مقبره سعدی چه کسی است؟
محسن فروغی که از مهمترین معماران معاصر ایران محسوب میشود طراح سعدیه است.
بیشتر بخوانید:
نظر شما درباره جاهای دیدنی شیراز در پاییز چیست؟ نام کدام جاذبه دیدنی شیراز در این فهرست خالیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با تکراتو در میان بگذارید.
