نقد فیلم منک (Mank 2020) ؛ اساس حفظ بقاء، حذف دیگریست!

در این نوشتار به نقد فیلم منک 2020 به کارگردانی دیوید فینچر می‌پردازیم. در ادامه با بررسی و تحلیل این فیلم در سایت تکراتو همراه ما باشید.

به اعتقاد من نقد و بررسی یک فیلم باید فرم یا نوع نگاه و انگیزه کارگردان را برای ما در طول فیلم آشکار کند. نقد و بررسی یک فیلم علاوه بر تحلیل محتوایی باید اساس انتقال آن مفاهیم را مشخص کند. باید از تکنیک و ساختاری که کارگردان برای نشان دادن نگاه یا جهان بینی خود در فیلم استفاده کرده حرف زد و به بررسی آن‌ها پرداخت.

برداشت و بررسی شخصی منتقد از این تکنیک‌ها باید بدون جبهه‌گیری مشخص کند که آیا ابزارهایی که کارگردان جهت پیشبرد و یا پایه‌ریزی مفاهیم برای به نمایش گذاشتن آن جهان بینی که مدنظرش بوده، کارساز شده یا خیر.

فهرست مطالبی که در ادامه نقد فیلم منک خواهید خواند به شرح زیر است:

• اساس حفظ بقاء، حذف دیگریست!
• وجه دیگر هوشمندی فینچر
• دهه‌ی 30
• تکنیک
• هدف منک
• شخصیت‌پردازی
• شور زندگی
• عوامل فیلم

ما دو نوع تحلیل داریم: اولی سینماتیک که منتقد ظاهر یا نکات فنی فیلم و داستان را در نظر می‌گیرد. و تحلیل دیگر تحلیلی است ادراکی که اصطلاحا به آن می‌گویند تحلیل هرمونوتیک. یک تحلیل‌گر واقعی باید اشراف کامل به مسائل سیاسی و اعتقادی داشته باشد. در تحلیل نوع دوم ظاهر فیلم و نکات فنی مهم نیست بل زیرلایه‌های فیلم مهم می‌شوند.

نقد فیلم منک (Mank 2020)

اساس حفظ بقاء، حذف دیگریست!

فیلم آمریکایی Citizen Kane در سال 1941 به عنوان بزرگترین فیلمی که ساخته شده است مورد توجه قرار می‌گیرد. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی اورسون ولز ساخته شده است که وی همچنین نقش اصلی شخصیت چارلز فاستر کین را بازی می کند، شخصیتی که گفته می‌شود زندگی هرست (ویلیام راندولف هرست زاده ۲۹ آوریل ۱۸۶۳، روزنامه‌دار، خبرنگار و سیاست‌مدار اهل ایالات متحده آمریکا بود. او با راه‌اندازی بزرگترین روزنامه‌های زنجیره‌ای آمریکا، سهمی بنیادی در تاریخ روزنامه‌نگاری آمریکا داشته‌است.) الهام‌بخش منک برای ساخت همشهری کین بود. اما کارگردان فیلم اورسن ولز هرگز این ادعا را تایید نکرد.

بیشتر بخوانید:

نقد فیلم لیگ عدالت زک اسنایدر 2021 ؛ جنگ خدایان

بهترین فیلم های 2021

Citizen Kane یک فیلم سینمایی است، فیلمی در توصیف زندگی واقعی، پشت یک روایت داستانی. که در 9 رشته نامزد جایزه اسکار شد که در نهایت برنده جایزه اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی برای هرمن جی. منکیویچ و اورسن ولز شد. این فیلم به انتخاب بنیاد فیلم آمریکا بهترین فیلم تاریخ سینمای آمریکا می‌باشد.

منک درباره فیلمنامه نویس پر دردسری به نام هرمن جی. منکیویچ (گری اولدمن) است که به دلیل اعمال و ابراز عقیده‌های مختلف از بدنه هالیوود رانده شده است. او قصد دارد با نوشتن یک فیلمنامه خود را اثبات کند. از زمان مرگ منکیویچ در سال ۱۹۵۳ افراد بسیاری سعی در بازیابی نقش او برای نوشتن فیلمنامه اصلی همشهری کین داشتند.

وجه دیگر هوشمندی فینچر ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

بسیاری از فیلم‌ها با موضوع دوران طلایی هالیوود سمت و سویی خاص نسبت به لوکیشن‌ها و شخصیت‌ها دارند که معرف آن زمان است. ماجرای ساخت Mank با نوشتن فیلمنامه در سال 1990 توسط جک فینچر (روزنامه‌نگار و پدر فقید دیوید فینچر) آغاز شد. فیلمی که در خلاصه داستان آن، نام فیلم همشهری کین آمده اما این فیلم و اورسن ولز، پلی هستند که کارگردان به وسیله منکیه ویچ، شخصیت اصلی، آن را ساخته تا به مفاهیم دیگری برسد.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های عاشقانه 2021

فینچر با کمی بدبینی و سیاهی، یک داستان عاشقانه را برای هالیوود طلایی می‌سازد. اما این داستان پر از رمز و راز است. این فیلم در تلاش است تا داستان بزرگترین‌ها را بازگو کند و به آنها حتی پر و بال دهد. این مسئله را در فیلم می‌توان در آن سکانس دور میز یک شام مفصل، بزرگ و مجلل جایی که هرست، مایر، تالبرگ، ماریون دیویس و خود مانک با هم ملاقات می‌کنند، دید.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های چینی ؛ آپدیت فوریه 2021

فیلم Mank شش سال پس از آخرین ساخته‌ی سینمایی دیوید فینچر در نتفلیکس اکران شد. فیلمی که شاید بیش از هر اثر دیگری بتوان آن را نامه‌‌ی عاشقانه‌ای به سینمای کلاسیک دانست و به خاطر نشان دادن واقعی‌ترین تصویر از هالیوود پیشامدرن آن را ستود.

بعضی مواقع تشخیص فاصله میان یک اثر درخشان و متوسط ساده نیست. دیوید فینچر که خوراکش فیلم‌های ترسناک هیجان‌انگیز مثل دختر گمشده Gone Girl و زودیاک Zodiac است و در کارهای او مسائل انسانی و نگاه روشن از میان تاریکی سر بر می‌آورد، اینبار با منک مخاطب را شوک می‌کند. فینچر پس از ۶ سال با فیلمی بازگشته است که شاید در میان آثار قبلی‌اش، تنها بتوان فیلم The Social Network شبکه اجتماعی را تا حدودی شبیه به آخرین اثرش دانست.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های ابرقهرمانی 2021 ؛ از لیگ عدالت تا اترنالز

فیلم فینچر در مورد نحوه شکل‌گیری و نگارش فیلم‌نامه Citizen Kane به عنوان یکی از شاهکارهای تاریخ سینما است که نه چیزی از سبک خاص فینچر در فیلم‌سازی را در آن می‌بینیم و نه اندازه فیلم‌های مهم او می‌شود با آن ارتباط برقرار کرد و سرگرم شد.

فیلم Mank، در مورد اصل داستان همشهری کین و چگونه پرداخته شدن آن در ذهن هرمن جی. منکویچ است که در ادامه در این فیلم می‌بینیم منکویچ فیلمنامه‌نویس فیلم همشهری کین بنا بر سیر حوادثی که اتفاق می‌افتد با اورسن ولز دچار مشکل می‌شود و اسمش در عنوان‌بندی فیلم قرار نمی‌گیرد. درواقع منک درباره‌ی هالیوود قدیم و جذابیت‌ها، ضعف‌ها، سلسله مراتب، فساد و شکوه آن است.

هرچه بیشتر درباره‌ پس‌زمینه واقعی و تاریخی داستان بدانید، فیلم منک بیشتر بهتان می‌چسبد و جزییات بیشتری برای کشف به چشمتان می‌آید. فینچر در این فیلم از ژانر جنایی فاصله گرفته اما از جنایت خیر! این بار ما شاهد پاشیدن پول به جای خون هستیم! یک جنگ سرد که کاپیتالیسم با ریختن سرمایه خود بر سر افراد نیازمند از آنها جهت رسیدن به اهداف شنیع خود استفاده می‌کنند.

دهه‌ی 30 ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

فیلم در دهه ۱۹۳۰ یعنی دوران رکود اقتصادی می‌گذرد. جایی که آدم‌ها از فرط بیکاری مدام از این ایالت به آن ایالت در جستجوی کار بودند. از طرفی رابطه کمپانی‌های فیلمسازی و مخصوصاً سران آنها که افرادی پر نفوذ و در عین حال خودخواه و دروغگو هستند، بخش کوچکی از تاریخ پر زرق و برق هالیوود را روایت می‌کند.

بیشتر بخوانید:

نقد فیلم بتمن 2022 (The Batman) ؛ دروغ کافیه

بهترین فیلم های دی سی 2021

بهترین فیلم های مارول 

جایگاه سینما در آن دوران بسیار پر رنگ و بزرگ است. دورانی که استودیو‌های بزرگ همچون مترو گلدن مایر، پارامونت، برادران وارنر، یونیورسال و آر ک او، به‌عنوان سردمداران عصر طلایی هالیوود شناخته می‌شدند و صاحبانی بسیار با نفوذ در صنعت رسانه داشتند.

تکنیک ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

برداشت سیاه‌سفید دیوید فینچر از زندگی هرمان جی منکویچ، گذری آرام‌بخش از زندگی یکی از ستاره‌های دیده‌نشده‌ی سینمای آمریکا به زبان خودش است. از طرفی نگاه سیاه‌سفید فینچر به این فیلم به خاطر این بود که بتواند نگاه دقیق‌تری از هالیوود در دهه ۳۰ قرن بیستم و آمریکا آن زمان به ما بدهد.

در ابتدا قرار بود دیوید فینچر پس از ساخت فیلم بازی این اثر را با حضور کوین اسپیسی و جودی فاستر کارگردانی کند اما اصرار این کارگردان به  فیلمبرداری به صورت سیاه و سفید باعث شانه خالی کردن کمپانی‌های فیلمسازی از سرمایه‌گذاری بر روی اثر گردید و پروژه ساخت فیلم به طور رسمی منتفی شد.

لحن پرسروصدای فیلم نیز باعث می‌شود که مخاطب خود را درون فیلم ببیند. و فلش‌بک‌های منک Mank به خوبی توانسته نظر مخالف منکیویچ درباره نفوذ رسانه و مامورانش در حالی که مردم با رکود بزرگ روبرو شده‌اند و احساس سوسیالیستی توسط افرادی مثل هارست نادیده گرفته شده را دنبال می‌کند.

بیشتر بخوانید:

نقد فیلم موریتانیایی ؛ حقایق تکان دهنده ی یک زندانی

 نقد فیلم Cherry 2021 (چری) ؛ یک جنایت عاشقانه

فینچر در طول فیلم به سیاق سبک‌های پیشین خود و در راستای القای فضایی تیره و نوآر گونه، از نورپردازی تاریک استفاده کرده و در بعضی از جاها با قرار دادن شخصیت‌ها در کنتراست نوری، مخاطب را به یاد تکنیک‌های نورپردازی در فیلم همشهری کین می‌اندازد.

فینچر از المان‌های زیادی استفاده کرده تا ساختار فیلمش، حداقل در ظاهر، شبیه همشهری کین به نظر برسد؛ هر دو داستان یک مرد را روایت می‌کنند. در اولی کین، گم‌شده در هیاهوی روزنامه‌ها و آرمان‌های بزرگ بربادرفته است و در دومی منک، نویسنده‌ای خوش‌ذوق، زیرک و خوش سر و زبان که در مجادلات بین شرکت‌های بزرگ فیلمسازی هالیوود گیرکرده است.

به غیر از ساختار داستانی گسترده و اجراهای منحصر به فرد و درخشان در فیلم همشهری کین مخصوصاً بخاطر تصاویر سیاه و سفید توسط گرگ تولند همراه با استفاده شجاعانه از وضوح عمق میدان و زاویه‌های پایین مورد ستایش قرار گرفته است.

تقریباً هشت دهه از اکران آن می‌گذرد، اما درخشش تکنیکی و روایی فیلم همچنان الهام بخش فیلم‌ها و فیلمسازان از سراسر جهان است. در حالی که منک فیلمی درباره ریشه‌های همشهری کین است، اما می‌شود گفت فیلمی است که از آن الهام گرفته شده است. اریک مسرشمیت، مدیر فیلمبرداری فیلم منک، که جادوی خود را در هر دو فصل سریال Mindhunter کارساز نشان داد، حالا به سرعت به عنوان فیلمبردار برتر فینچر توانایی عجیب خود را روی Mank به نمایش گذاشته است. و کاری که این فیلمبردار کرد فقط ادای احترام به کار اصلی گرگ تولند در فیلم همشهری کین نیست بلکه کاملا به شکلی مستقل می‌شود آن را ارزیابی کرد.

صحنه‌های چشم‌نواز زیادی در این فیلم وجود دارند که به لطف میزان و جهت تابش نور بسیار دیدنی شده‌اند و از تماشای آن‌ها می‌توان لذت زیادی برد. و موسیقی متن زیبای فیلم که زیبایی‌های بصری اثر را که با تصمیمی جسورانه به صورت سیاه و سفید روایت شده قوت بخشیده است.

بیشتر بخوانید:

نقد مستند معضل اجتماعی ؛ مدل سازی انسانی

نقد مستند شکارچیان ترافل ؛ دنیای در حال مرگ

فضای نوآر گونه و نوع استفاده از نور در فیلم به خوبی آیینه تمام نمایی از وضعیت آمریکا و در حالت تقلیل یافته‌تر، هالیوود دهه سی است. فیلمنامه در شخصیت پردازی و تیپ سازی خوب کار می‌کند و فلش بک‌ها نیز روایت کننده دقیقی هستند که پله‌پله ما را به قله شناخت منک می‌رسانند.

میزانسن، دکوپاژ و قاب‌بندی فینچر به همراه فیلم‌بردار توانای خود، اریک مسرشمیت، به خوبی عمل می‌کند. کافیست سکانسی که منک با حالتی مست‌گونه به میز شام ویلیام رفته و از سمتی به سمت دیگر میز، قدم‌زنان، با کلمات خود می‌تازد، را بیاد بیاورید.

فیلم Mank استادانه نقطه اتکای درامش را روی شخصیت‌ها می‌گذارد؛ کاراکترهایی که چه در فیلمنامه و چه در قاب‌های کلاسیک فینچر به خوبی ساخته و پرداخته شده‌اند و ما را با جهان بیگانه‌ی داستان آشنا می‌کنند.

نکته مهمی که در باب فیلمنامه می‌شود به آن اشاره کرد، این است که فینچر فقط با نوشتن تاریخ، بیننده را به گذشته نمی‌برد بلکه با به تصویر کشیدن حال و هوای استودیو پارامونت و ام.جی.ام که ناخودآگاه بیننده را به یاد فیلم بولوار سانست ساخته‌ی بیلی وایلدر می‌اندازد و فضای استودیوهای وقت هالیوود را به خوبی نمایان می‌کند.

هدف منک ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

منک، همشهری کین را نوعی انتقام هنری قلمداد می‌کند؛ انتقام منکویچ از ویلیام رندولف هرست، رئیس سابق‌ش و یکی از بزرگ‌ترین صاحبان روزنامه‌‌های آن زمان و برآمده از سیستمی که به آز و طمع، پاداش می‌دهد. وی از نگاهی ناامیدانه به زندگی بازگشته و تلاش می‌کند نکته‌ای شاعرانه و یک حقیقت از چیزهایی که دیده را بیان کند.

منک کسی است که کشف کرده همه ما در زندگی چیزی داریم که برای به دست آوردن آن هر کاری می‌کنیم و بهش نمی‌رسیم، یا وقتی برسیم دیگر برایمان ارزشی ندارد چون بسیارند چیزهای دیگری که به این قیمت از دست‌شان داده‌‌ایم. و کل این ماجرا در فیلم تبدیل شده به فرایندی ذهنی در یک روایت خوددارانه که منک با تکمیل فیلمنامه بهش می‌رسد.

شخصیت‌پردازی ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

این شخصیت در سناریو فیلم به خوبی ساخته شده، کسی که اعمال و رفتارش با چیزی که از او می‌بینیم به طرز تکامل یافته‌ای مطابقت دارد. هنگام مستی، بسیار صادق است و نوشیدنی‌های الکلی به او کمک می‌کند که خود را از افکار خویش رها کند. وقتی که خمار است خیلی دقیق می‌شود و مانند تیک تیک ساعت حرف‌های قلمبه سلمبه می‌زند.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های موزیکال ؛ آپدیت ژانویه 2021

فیلم به لطف پرداخت رئالیستیک شخصیت اصلی‌اش خاکی و پا روی زمین می‌ماند و گری اولدمن در هر صحنه با چنان انرژی و حرارتی بازی می‌کند که انگار می‌‌خواهد روی لنز دوربین ماندگار شود. علاوه بر او، لیلی کولینز در نقش ریتا الکساندر مانند جواهر جوان فیلم خودنمایی می‌کند، آماندا سیفرید در نقش ماریون دیویس همان ستاره زیبای هالیوود، با شمایلی نظیر مریلین مونرو است که گاها دور از تفکر و تمایل اش نیست که منک به او ابراز محبت کند.

شور زندگی ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

بله، فیلم یک خط روایی خوب و خطرناک بین آنچه در حال حاضر وجود دارد و آنچه گم شده را در دل دلتنگی پیش می‌برد. سخنرانی‌ها، صحنه‌هایی از اتاق نویسندگان که همه چیز جزئی از سلیقه دهه 30 و 40 است. این تصاویر از نظر بصری چشمگیر می‌باشد، و فیلم به احترام همه آثار کلاسیک و به وجود ولز و تولیدات RKO ادای احترام می‌کند، به خصوص فیلم نوآر.

بیشتر بخوانید: 

نقد فیلم ماهی کوچک (The Little Fish 2021) ؛ شیوع ویروسی جدید 

 چرا باید منتظر فیلم ماتریکس 4 باشیم؟

فینچر موفق می‌شود تعادل را حفظ کند و به ترکیبی از عطر و طعم قدیمی و مدرنیته ضروری دنیای حال حاضر برای کارساز کردن داستان، مانند دیالوگ‌ها، بدبینی منک، شوخ طبعی او و یا بحث با ولز که روح فیلم است، توجه ویژه ای کند. اگرچه گاهی اوقات، مانند آن سکانس پایانی که قبل‌تر به آن اشاره کردم، حین شام، کمی شعاری برایم جلوه کرد، اما نباید منکر جذابیت آن شد؛ چراکه پر از تحرک و شور زندگی است.

عوامل فیلم ؛ نقد فیلم منک (Mank 2020)

• کارگردان: دیوید فینچر
• بازیگران: گری اولدمن، آماندا سایفرد، لی‌لی کالینز، تاپنس میدلتون، آرلیس هاوارد، چارلز دنس، فردیناند کینگزلی، جیمی مک‌شین، جوزف کراس، سم تراوتن، توبی لئونارد مور، تام برک، تام پلفری، جف هارمس و رندی دیویسن
• موسیقی: ترنت رزنر و آتیکوس راس
• تدوین‌گر: کرک بکستر
• شرکت تولید: نت‌فلیکس
• توزیع‌کننده: نت‌فلیکس
• کشور: آمریکا
• زبان: انگلیسی
• هزینه فیلم: ۲۰–۳۰ میلیون دلار

بیشتر بخوانید:

• نقد فیلم The Courier 2020 (پیک) ؛ یک کاسب جاسوس
• نقد فیلم 2020 Come True : فرمی از تجسم رویا
• نقد فیلم 5 هم خون 2020
• نقد فیلم یهودا و مسح سیاه 2021
• نقد فیلم هرگز به ندرت گاهی همیشه 2020
• نقد فیلم مالکوم و ماری 2021
• نقد فیلم خیلی مراقبم (I Care a Lot 2020)
• نقد فیلم تام و جری 2021
• نقد فیلم حفاری 2021
• نقد فیلم Another Round 2020 (یک دور دیگر)
• نقد فیلم نوید زن جوان 2020 ؛ زن کلاسیک در پی اغوا
• نقد فیلم سرزمین آواره ها 2020 ؛ نیمه تاریک ماه
• نقد فیلم پدر 2021 ؛ هاپکینز بعد از سکوت بره ها
• نقد فیلم چیزهای کوچک 2021 ؛ این فیلم جنایی نیست!

.

نظر شما در خصوص نقد فیلم Mank 2020 چیست؟ نظرات خود را درباره نقد فیلم منک با تکراتو در قسمت کامنت‌ها به اشتراک بگذارید.