دانشمندان سؤالات بیپاسخ زیادی در مورد سیاره اورانوس دارند، ازجمله اینکه؛ سؤالاتی در مورد ظاهرش و اینکه چرا نسبت به غولهای گازی دیگر همچون مشتری و زحل متفاوت است. اما سؤال مهم دیگری هم دراینبین مطرح است، چرا اورانوس چنین بوی نامطبوعی دارد؟
پاسخ به این سؤال، بسیار دشوار است، چراکه بعید است، قادر به استشمام بوی اورانوس باشیم. جاناتان فورتنی، مدیر آزمایشگاه دنیاهای دیگر دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز، میگوید:”اورانوس بسیار سرد است، در آنجا ترکیباتی که قادر به استشمام آن باشیم وجود ندارد. بسیاری از گازهایی که بهعنوان گازهای فرار (گازهای بدبو) میشناسیم، در ابرها یخزدهاند.”
همچنین، اگر بخواهید به اورانوس بروید و جو این سیاره را بو کنید، خواهید مُرد. مارک هافستادتر، دانشمند علوم سیارهای از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، میگوید:”قطعا نمیخواهیم در اتمسفری باشیم که در آن قادر به تنفس نیستیم. در اتمسفر این سیاره احتمالا بهاندازه کافی اکسیژن برای تنفس وجود نداشته باشد.”
هوفستادر میگوید، میباید نمونههایی از اتمسفر اورانوس را به زمین بیاوریم. چنین نمونههایی را تاکنون تنها توانستهایم از اجرام کیهانی نزدیک، همچون ماه، جمعآوری کنیم. اگر موفق به نمونهبرداری از اتمسفر اورانوس شویم، مولکولهای زیادی در اختیار خواهیم داشت، در بین این مولکولها اکسیژن و در بین بیرونیترین لایهها گازهای هیدروژن، هلیوم و متان وجود خواهد داشت.
همچنین در لایههای داخلی گازهای دیگری همچون سولفید هیدروژن، آمونیاک، متان و دیاکسید کربن و حتی ممکن است مقادیر کمی فسفین هم وجود داشته باشد. علاوه بر این، در بخشهای داخلیتر، آمونیاک مایع، آب و متان هم وجود خواهد داشت. این مشاهدات توسط دستگاههای طیف نگار بهدستآمدهاند که قادر به تشخیص طولموجهای قابلمشاهده خاص (رنگی) از مولکولهای خاصی هستند.
هوفستادر میگوید:”گمان میکنم، بدبوترین گازهای این سیاره، احتمالا سولفید هیدروژن و آمونیاک باشد.”
غلظت این گازها کم است، غلظت سولفید هیدروژن کمتر از 0.8 ppm (قسمت در میلیون) و غلظت آمونیاک کمتر از 100 ppb (قسمت در میلیارد) است. هر قسمت در میلیون معادل یک میلیگرم در لیتر و هر قسمت در میلیارد برابر است با یک میکروگرم در میکرو لیتر. بهاینترتیب غلظت این گازها بسیار ناچیز است. بااینحال، این گازها میتوانند در ابرهای اتمسفر سیاره اورانوس متراکم شوند و موجب بوی نامطبوع ابرها شوند.
سولفید هیدروژن در غلظتی بین 1 تا 1.5 ppm، بویی شبیه به تخممرغ فاسد دارد. این گاز در غلظتهای بالاتر 3 تا 5 ppm، بوی بسیار نامطبوعتری و در غلظتهای بالای 30 ppm ، بوی تهوعآوری دارد. غلظت آمونیاک نزدیک به بدبویی 5 تا 50 ppm است. این غلظت آمونیاک را میتوانید بهراحتی در مایعات شوینده و ادرار تشخیص دهید.
گازهای دیگر ممکن است، بوی ناخوشایندی داشته باشند، اما هیچکدام به بدبویی فسفین نمیتواند باشد. فسفین معمولا گازی بدون بویی است، اما ترکیبات ناخالص آن، ممکن است، دارای بویی شبیه به بوی سیر و ماهی فاسد باشند.
فورتنی، میگوید: “دیگر غولهای گازی هم بوی مشابهی دارند، اما بوی آنها بهشدت بوی اورانوس نیست. در دیگر سیارات غول گازی مقادیری هیدروژن و هلیوم و مقادیر کمتری گازهای فرار وجود دارد.”
سیاره اورانوس، هفتمین سیاره منظومه شمسی محسوب میشود. فاصله اورانوس به خورشید، تقریبا 20 برابر فاصله زمین تا خورشید است. اورانوس همچون دیگر غولهای گازی منظومه شمسی، دارای حلقههایی (سیزده حلقه) است. البته این حلقهها به جذابی حلقههای زحل نیستند و همچنین اورانوس همچون دیگر غولهای گازی میزبان دستهای ماهواره طبیعی- 27 قمر- است.
.
منبع: gizmodo
بسیار مفید بود ممنون