بر اساس مطالعه ای جدید، آنچه از گوشه چشم خود مشاهده می کنید، چیزی جز توهم بصری نیست که توسط مغز القا می شود. دانشمندان نشان داده اند، در برخی شرایط، مغز جاهای خالی در دید محیطی ما را پر می کند و ما را می فریبد تا تصور کنیم، در گوشه دید خود هم به همان میزان مرکز اطلاعات بصری دریافت می کنیم.
به این ترتیب محققان هلندی و بریتانیایی، آزمایشی را طراحی کردند تا ببینند، آیا دید محیطی، یکی از توهمات بصری است که ذهن ما را فریب می دهد؟
به گفته روانشناس مارته اوتن، یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی از دانشگاه آمستردام، هلند: “یافته های ما نشان می دهد در شرایط مناسب، بخش بزرگی از پیرامون ما ممکن است، یک توهم بصری باشد.”
محققان در این آزمایش از وجود 20 شرکت کننده بهره بردند. آنها به شرکت کنندگان مجموعه ای از عکس ها را نشان دادند، در هر کدام از عکس ها، تصویری در مرکز ظاهر می شد و سپس به تدریج تصویر دیگری در گوشه عکس ظاهر می شد.
بعد از این، از شرکت کنندگان خواسته شد، زمانی که تصور می کنند، تصویر مرکزی با تصویر حاشیه همسان است بر روی موس کلیک کنند.
این آزمایش ها نشان داد که شرکت کنندگان گاهی اوقات قبل از اینکه دو عکس همسان شوند، به اشتباه گزارش تصویر همسان را داده اند. در واقع به نظر می رسید، مغز کمبود جزئیات در تصویر دوم را با کمک تصویر اول جبران می کند.
اوتن می گوید: “شاید مغز ما هنگامی که محرک فیزیکی به اندازه کافی نباشد، خودش جای خالی را پر می کند.”
در طول دوره مطالعه، شکل، جهت، روشنایی، سایه و حرکت عکس ها تغییر داده شد؛ اما هیچ تاثیری بر روی توهم بصری نداشت. همچنین در مواردی دیگر، زمانی که تصویر مرکزی و تصویر حاشیه ای، تفاوت قابل توجهی با هم داشتند، توهم کمتری رخ داد و هنگامی که چنین اشتباهی روی می داد، ظهور این توهم بصری زمان بیشتری طول می کشید.
البته این مطالعه تنها با حضور 20 شرکت کننده برگزار شد؛ بنابراین نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک کامل این فرایند است. اما با این وجود، این مطالعه روزنه های جدیدی به روی تحقیقات این چنینی گشود.
در واقع، این توهمات بصری شایع تر از چیزی هستند که پیش از این تصور می شد. کافی است به این لینک مراجعه کنید و نگاهی به توهم شبکه بیاندازید، در این توهم، 12 نقطه سیاه در تصویر وجود دارند، اما مغز اجازه مشاهده این تصاویر را به یکباره به شما نمی دهد.
دلیل این توهم این است که، زمانی که نورونی متمرکزتر و فعال تر می شود، تمرکز نورون های پیرامونش کاهش می یابد. در این حالت مغز تلاش می کند، اطلاعات بصری بیشتری از نورون اول دریافت کند، ممکن است، مغز در این حالت، اطلاعات بصری نورون های دیگر را از دست بدهد. حال ممکن است، مورد مشابهی در توهم گوشه چشمی هم رخ دهد.
اوتن می گوید: “ما امیدواریم از این توهم به عنوان ابزاری برای کشف دلیل، دقیق و غنی بودن دید محیطی و به طور کلی درک اینکه مغز چگونه تجارب ادراکی بصری را ایجاد می کند، بهره ببریم.”
یافته های این مطالعه در نشریه “Psychological Science” به چاپ رسیده است.
.
منبع: sciencealert
