زندگینامه استیون هاوکینگ ؛ یک نابغه معلول خداناباور

استیون هاوکینگ یکی از برجسته‌ترین فیزیک‌دانان نظری تاریخ بود. فعالیت‌های او بر روی منشاء و ساختار کائنات، از بیگ‌بنگ گرفته تا سیاه‌چاله‌ها، موجب انقلابی در این عرصه شد. زندگینامه استیون هاوکینگ در ۱۳ مارس ۲۰۱۸ به صفحه آخر خود رسید.

در این مطلب از تکراتو مختصری از زندگینامه استیون هاوکینگ را بازگو می‌کنیم. از مهمترین اکتشافاتش تا معروف‌ترین کتاب‌هایی که نوشته را بررسی و نگاهی گذرا به زندگی‌ حرفه‌ای و تحصیلات هاوکینگ خواهیم انداخت. همچنین از بیماری خاص هاوکینگ خواهیم گفت که توانایی حرکت و سخن‌ گفتن را از او گرفت. پرفروش‌ترین کتاب‌های او ممکن است توسط خوانندگانی مورد توجه قرار گیرد که از زمینه علمی هاوکینگ اطلاعی نداشته باشند.

زندگینامه استیون هاوکینگ ؛ جانشین آلبرت انیشتین

بیماری و زندگی خصوصی استیون هاوکینگ

استیون ویلیام هاوکینگ (Stephen William Hawking)، کیهان‌شناس اهل بریتانیا در هشتم ژانویه ۱۹۴۲ در انگلستان به دنیا آمد. نخستین صفحه از زندگینامه استیون هاوکینگ ۳۰۰ سال بعد از درگذشت گالیلئو گالیله ورق خورد. او در حالی در کالج دانشگاه آکسفورد به تحصیل فیزیک پرداخت که پدرش مصرانه خواهان ادامه تحصیل او در رشته پزشکی بود. هاوکینگ برای تحقیق در زمینه کیهان‌شناسی عازم دانشگاه کمبریج شد؛ رشته‌ای که به بررسی کلی کائنات می‌پردازد.

در اوایل سال ۱۹۶۳، کمی قبل از ۲۱ سالگی استیون، به یک بیماری تومور نورون‌های حرکتی (Motor Neuron Disease) که به بیماری لو گهریگ مشهور است مبتلا شد و بزرگترین گره داستان زندگینامه استیون هاوکینگ درهم پیچید. این بیماری در اصطلاح علمی اسکلروز جانبی آمیوترفیک یا ای ال اس (ALS) نیز نامیده می‌شود.

پس از بیماری انتظارات بر آن بود که او بیش از ۲ سال بیشتر دوام نمی‌آورد و بدین‌ ترتیب تکمیل دوران دکترای او به نظر  غیر ممکن می‌آمد؛ اما هاوکینگ در مبارزه با بیماری بسیار سرسخت بود، او نه تنها موفق به اخذ مدرک دکترای خود شد، بلکه افق‌های جدیدی بر درک ما از کائنات در دهه‌های اخیر گشود.

همزمان با پیشرفت بیماری، توانایی حرکتی هاوکینگ روز به روز کمتر می‌شد تا سرانجام حرکت با ویلچر را آغاز کرد. سخن‌ گفتن او بسیار چالش برانگیز شد و سرانجام در سال ۱۹۸۵، یک عمل جراحی تراکوتومی (بریدن نای) اورژانسی منجر به از دست رفتن کامل توانایی حرف زدن استیون شد.

دانشگاه کمبریج با ساخت یک دستگاه تولید صدا همراه با یک برنامه نرم‌افزاری، منجر به تولید صدای الکترونیکی از جانب هاوکینگ شد. این دستگاه به هاوکینگ این قابلیت را می‌داد که با حرکت‌ دادن ماهیچه‌های گونه‌ کلمات را انتخاب کند.

زندگینامه استیون هاوکینگ یک نقطه عطف دارد. درست کمی قبل از ابتلا به به ALS استیون به دختری به نام جین وایلد (Jane Wilde)، نویسنده و معلم انگلیسی، آشنا شد. این دو در ۱۹۶۵ با یکدیگر ازدواج کردند. این زندگی زناشویی پیش از جدایی، سه فرزند به ارمغان آورد.

هاوکینگ مجددا در ۱۹۹۵ با الین میسن (Elaine Mason)، پرستار بریتانیایی، ازدواج کرد؛ ازدواجی که ۱۱ سال به طور انجامید. آنها در سال ۲۰۰۶ از یکدیگر جدا شدند. شاید این دو نفر بیش از هر کسی از زندگینامه استیون هاوکینگ آگاه باشند.

استیون هاوکینگ ؛ ذهنی سرشار از استعداد

هاوکینگ پس از فارغ‌التحصیلی کار خود را در دانشگاه کمبریج، در ابتدا به عنوان یک محقق و سپس در کسوت پروفسور ادامه داد. در سال ۱۹۷۴، به انجمن سلطنتی لندن (Royal Society)، محلی برای گرد‌همایی جهانی دانشمندان، وارد شد. در سال ۱۹۷۹ او بر کرسی ریاضیات لوکاس، مشهور‌ترین مقام آکادمیک دنیا، تکیه زد.

دومین شخص دارنده این عنوان، آیزاک نیوتن معرف بود که او هم عضوی از انجمن سلطنتی لندن به شمار می‌رفت و این موضوع نقطه مشترک زندگینامه استیون هاوکینگ و آیزاک نیوتون به شمار می‌رود.

در طول دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش، هاوکینگ بر روی قوانین پایه‌ای کنترل کننده جهان  مطالعه کرد. مطابق نظر او، از آنجا که جهان دارای یک شروع (انفجار بیگ‌بنگ) بوده است، به احتمال قوی پایانی نیز خواهد داشت.

او در طی مطالعات‌اش به همراه راجر پنروس (Roger Penrose)، فیزیکدان و ریاضیدان انگلیسی، نشان دادند که مطابق نظریه نسبیت عام آلبرت انیشتین دو مفهوم فضا و زمان در هنگام تولد کائنات شروع شده‌اند و بواسطه سیاهچاله‌ها پایان می‌پذیرند. این نظریه نشان می‌دهد تئوری نسبیت عام می‌بایست با کوانتوم پیوستگی داشته باشد.

بیشتر بخوانید :  نظریه نسبیت عام انیشتین ؛ داستان یک پیشگویی علمی

با استفاده از این دو نظریه، هاوکینگ همچنین نشان داد که سیاهچاله‌ها ساکن نیستند و تشعشعاتی از خود ساطع می‌کنند. او پیش‌بینی کرد که پس از انفجار یبگ‌بنگ، سیاهچاله‌ها تحت کنترل دو نظریه نسبت‌ عام و مکانیک کوانتوم بودند، به اندازه پروتون‌ها کوچک بودند. در مطلب زیر با ساختار سیاهچاله و افق رویداد آن آشنا شوید.

در سال ۲۰۱۴، هاوکینگ در نظریه خود تجدید نظر کرد. او حتی نوشت : “هیچ سیاهچاله‌ای وجود ندارد”، حداقل نه به آن شکلی که کیهان‌شناسی آن را می‌شناسند. این تئوری همچنین وجود “افق رویداد”، بخشی از سیاهچاله را که هیچ‌چیز امکان خروج از آن را ندارد، رد می‌کند.

در عوض، او پیشنهاد داد که احتمالا باید چیزی به نام “افق آشکار” وجود داشته باشد که بدلیل تغییرات کوانتوم درون سیاهچاله دچار دگرگونی می‌شود؛ اما این تئوری کماکان بحث‌برانگیز است.

بیشتر بخوانید :  سیاهچاله چیست؟ تعاریف، نظریات و حقایق

هاوکینگ همچنین پیشنهاد کرده بود که کائنات، درست مانند سیاره زمین، به خودی خود چیزی تحت عنوان مرز ندارد. با وجود اینکه این سیاره محدود نیست، اما اجرام می‌توانند به طور بی‌نهایت در اطراف آن (و درون کائنات) حرکت کنند؛ بدین ترتیب هرگز چیزی به عنوان دیوار وجود ندارد که بتوان آن را به عنوان “پایان” توصیف کرد.

زندگینامه استفان هاوکینگ ؛ کتاب شناسی

نویسنده‌ای مشهور، واژه‌ای کلیدی در زندگینامه استیون هاوکینگ به شمار می‌آید. نخستین کتاب آن “تاریخچه مختصری بر زمان” (A Brief History of Time) بود که نخستین بار در ۱۹۸۸ منتشر شد و در ۱۹۹۸ به چاپ دهم رسید و به یکی از پرفروش ترین کتاب‌های دنیا تبدیل شد. او در این کتاب سعی کرده است تا پای پرسش‌های یک فرد غیر حرفه‌ای در مورد تولد و مرگ کائنات بنشیند و آنها را پاسخ دهد.

استفان هاوکینگ به نوشتن کتاب‌های غیرتخیلی برای مخاطبین غیر آکادمیک ادامه داد. از جمله مهمترین کتاب‌های او می‌توان به : “تاریخچه مختصری از زمان”، “جهان در پوست گردو” و “طراحی بزرگ” اشاره کرد.

هاوکینگ با همکاری دخترش، لوسی هاوکینگ، مجموعه کتاب‌هایی علمی تخیلی برای کودکان مدارس متوسطه طراحی کردند که به توضیح چگونگی شکل‌گیری کائنات می‌پردازد. این کتاب‌ها تحت عنوان “جرج و انفجار بیگ بنگ” (George and the Big Bang) در سال ۲۰۱۲ و توسط انتشارات سایمون و شاستر عرضه شد.

هاوکینگ چندین مرتبه در تلویزیون حضور داشته است. از جمله بازی در هولوگرام خودش در فیلم “جنگ ستارگان ؛ نسل بعدی” و نیز شوی تلویزیونی “تئوری بیگ‌ بنگ”. شبکه تلویزیونی پی‌بی‌اس، یک مینی سریال آموزشی تحت عنوان “جهان استیون هاوکینگ” ارائه کرد و در آن به بررسی تئوری‌های این کیهان شناس بریتانیایی پرداخت.

در سال ۲۰۱۴، بر اساس زندگینامه استیون هاوکینگ یک فیلم سینمایی ساخته شد. هاوکینگ این فیلم را که “تئوری همه چیز” نام داشت، بازتابی از زندگی خودش می‌دانست. هاوکینگ در نوامبر ۲۰۱۴ در صفحه فیسبوک خود نوشت:

درست است که من به شدت از کار افتاده هستم، اما در فعالیت‌های علمی‌ام موفق بوده‌ام. سفرهای زیادی انجام داده‌ام؛ به قطب جنوب و جزیره ایستر در اقیانوس آرام رفته‌ام، با یک زیردریایی سفر کرده‌ام و پرواز در شرایط گرانش صفر را تجربه کرده‌ام. همچنین امیدوارم روزی بتوانم به فضا بروم.

نقل قول‌های استیون هاوکینگ

سخنان استفان هاوکینگ طیف گسترده‌ای را در بر می‌گیرد. گفته‌های او قابل توجه، بحث برانگیز و حتی شاعرانه بوده‌اند. از جمله مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

او در خصوص فلسفه منشاء حیات چنین نگاهی دارد:

حتی اگر فقط یک نظریه یکپارچه ممکن وجود داشته باشد، حتما از یک سری قوانین و معادلات تشکیل شده است. چه چیز است که منجر شده این معادلات دست به دست هم دهند و جهان را شکل دهند. رویکرد معمول علم ساخت مدل‌های‌ ریاضیاتی نمی‌تواند به پرسش‌هایی مربوط به چرایی لزوم وجود جهانی توصیفی برای این مدل‌ها پاسخ دهد.

هاوکینگ مشتاقان به آسمان را این‌چنین به سوی علم دعوت می‌کند:

در تمام طول زندگی‌ام، بوسیله پرسش‌های بزرگی که با آنها مواجه می‌شویم، متحیر می‌شدم و تلاش‌ام بر آن بود تا پاسخ‌هایی علمی برای آنها پیدا کنم. اگر شما نیز مانند من هنگام مشاهده ستاره‌ها، برای پی بردن به ماهیت آنجه می‌بینید، تلاش می‌کردید. شما نیز مانند من نسبت به وجود کائنات در تحیر بوده‌اید. علم پیش‌‌بینی می‌کند که انواع بسیار زیادی از جهان‌ها به طور خود به خودی از هیچ بوجود می‌آیند. این شانسی است که نصیب ما شده است.

“تمام تاریخ علم یک تحقق تدریجی است که می‌گوید رخدادها به صورت اختیاری اتفاق نمی‌افتند، بلکه آنها یک نظم اساسی قطعی را نشان می‌دهند. نظمی که خواه از جانب خداوند باشد یا نباشد.”

دو نقل قول زیر از جمله گران‌ترین سخنان هاوکینگ به شمار می‌آیند:

” ما باید خواستار بیشترین میزان ارزش در اعمالمان باشیم” و “بزرگترین دشمن دانایی جهل نیست، توهم دانایی است.”

نظر وی درخصوص هوش و هوشمندی بدین شرح است:

• هوشمندی توانایی عادت کردن به تغییرات است.
• مشخص نیست که آیا هوش توانایی بقایی دراز مدت را دارد یا خیر.
• حقیقتا نمی‌توان با یک قضیه ریاضیاتی بحث کرد.

در مطالعه زندگینامه استیون هاوکینگ هرگز نمی‌توانید کلامی ناله و شکایت از شرایط جسمانی ببینید. استیون این موضوع را هرگز مانعی برای پیشرفت خود نمی‌دانست.

عصبانی بودن در خصوص معلولیتی که داریم، اتلاف وقت است. من به زندگی ادامه می‌دهم و کار بدی انجام نداده‌ام. اگر شما همیشه عصبانی باشید و غر غر کنید، کسی برای شما وقت نخواهد گذاشت. من از این فرصت نادری که بدست آورده ام برای داشتن یک زندگی فکری، لذت می‌برم. اما می‌دانم که به جسم‌ام نیاز دارم و نیز این جسم تا ابد باقی نخواهد ماند.

اگر قرار باشد یک فهرست از نقل قول‌های هاوکینگ تهیه کنیم و به بیانیه‌های بحث‌ برانگیز او اشاره نکنیم، حقیقتا فهرست ناقصی شکل داده‌ام.

او مکررا اعلام کرده است که انسان‌ها اگر خواهان بقا هستند، باید روزی زمین را ترک کنند. او در آگوست ۲۰۱۰ گفت:

جلوگیری از وقوع  یک فاجعه در چند صد سال آینده به اندازه کافی مشکل خواهد بود. ما باید از فکر هزاران و میلون‌ها سال آینده خارج شویم. تنها شانس ما برای ادامه بقا این است که گونه خود را در فضا نشر دهیم، نه اینکه نگاهی درون‌گرا به سیاره زمین داشته باشیم.

هاوکینگ در نوامبر ۲۰۱۶ از لزوم مهاجرت انسان‌ها از زمین در ۱۰۰۰ سال آینده گفت:

ما باید برای آینده بشریت به ورود بیشتر به فضا ادامه دهیم. من فکر نمی‌کنیم که بدون فرار از سیاره شکننده خود بتوانیم تا ۱۰۰۰ سال آینده بقای گونه خود را حفظ کنیم.

بیشتر بخوانید :‌ استیون هاوکینگ: انسان تنها ۱۰۰ سال برای ترک زمین فرصت دارد!

همچنین در ژوئن ۲۰۱۷ اتمام فضا در زمین برای انسان‌ها را دلیل دیگری برای خرج از زمین عنوان کرد:

ما دیگر فضایی نداریم و جهان‌های دیگر تنها شانس ما بری ادامه زندگی هستند. اکنون زمان آن رسیده است تا سایر منظومه‌های خورشیدی را کاوش کنیم. گسترش دادن گونه انسان شاید تنها راهی است بواسطه آن می‌توانیم خودمان را از دست خودمان نجات دهیم. من نسبت به لزوم ترک زمین توسط انسان‌ها کاملا متقاعد شده‌ام.

استفان هاوکینگ همچنین معتقد است که سفر در زمان باید امکان پذیر باشد و هیجان‌انگیز و رازآلود بودن را دلیل قانع کننده‌ای برای کاوش در فضا می‌داند. او در سال ۲۰۱۰ به وب‌سایت Parade گفت:

سفر در زمان تا کنون تنها به عنوان یک موضوع علمی تخیلی مطرح بوده است، اما نظریه نسبیت عام انیشتین با ارائه امکان پیچ‌خوردگی زیاد فضا زمان، سفر در زمان را غیرممکن نمی‌داند. شما خواهید توانست وارد یک موشک شوید، سفر کنید و در زمانی قبل از حرکت خود به مقصد برسید. من یکی از نخستین افرادی بودم که در مورد شرایطی نوشتم که تحت آن چنین امری ممکن می‌شود. نشان دادم که سفر در زمان نیازمند ماده‌ای با چگالی انرژی منفی است که احتمالا در دسترس نباشد. سایر دانشمندان نیز مقاله من را شجاعانه خواندند و مقالات بیشتری با این عنوان نوشتند.

بیشتر بخوانید : سفر در زمان ؛ نظریات، پارادوکس‌های زمانی و احتمالات آن

فیزیک‌دانان تئوری همچنین در خصوص ربات‌ها معتقدند که آنها نه تنها توانسته‌اند تاثیر زیادی بر اقتصاد بگذارد، بلکه سرنوشت بدی برای انسان نیز رقم خواهند زد.

در همین زمینه، هاوکینگ در سال ۲۰۱۶، در ستونی در روزنامه گاردین نوشت:

ماشینی شدن کارخانه‌ها پیش از این مشاغل بسیاری را در تولیدات صنعتی نابود کرده بود. احتمالا ظهور هوش مصنوعی این تخریب را گسترش خواهد داد و به سوی مشاغل انسانی میان رده نیز سوق خواهد داد. در نهایت کار به جایی خواهد رسید که تنها مشاغل نظارتی، خلاقانه و مراقبتی باقی خواهند ماند.

بیشتر بخوانید : بررسی تاثیر هوش مصنوعی بر مشاغل مختلف در آینده

او معتقد است، با وجود اینکه توسعه هوش مصنوعی تاکنون مفید بوده است، اما پتانسیل آنها در تکثیر خود نگرانی او را بیشتر می‌کنند. او در سال ۲۰۱۴ به بی‌بی‌سی گفت:

توسعه هوش مصنوعی کامل می‌تواند پایان عصر انسان‌ها را رقم بزند. آنها کار خود را به تنهایی انجام می‌دهند، می‌توانند خود را با نرخی همواره در حال رشد باز طراحی کنند. در مقابل انسان‌ها که با تکامل بیولوژیکی آهسته محدود شده‌اند، توانایی رقابت ندارند و جایگزین می‌شوند. این تغییری بسیار بزرگ خواهند بود. از آن روزی می‌ترسم که هوش مصنوعی به طور کامل جایگزین انسان شود.

هاوکینگ به عنوان یک خداناباور (آتئیست) آشکار، گاه‌گاهی در زمینه‌های اعتقادی نیز اظهار نظر می‌کرد. او در کتاب طرح بزرگ که به همراهی لئونارد ملدینو (Leonard Mlodinow) نوشته شده ، آورده است: “بدلیل آنکه قانونی مانند جاذبه وجود دارد، کائنات می‌تواند خودش را از بوجود آورد. خلقت خود به خودی دلیل آن است که چیزی بیش از هیچ وجود دارد، چرا کائنات وجود دارد، چرا ما وجود داریم. نیازی نیست که خدا را التماس کنیم تا کار خارق‌العاده‌ای انجام دهد و کائنات را سر و سامان دهد.”

“من مغز انسان را به صورت کامپیوتری می‌بینم که فقط در صورت تخریب اجزایش متوقف می‌شود… هیچ بهشت و یا دنیای دیگری برای کامپیوتر از هم پاشیده وجود ندارد. اینها صرفا یک داستان خیالی برای کودکانی است که از تاریکی می‌ترسند.” (مصاحبه با گاردین سال ۲۰۱۱)

او به روزنامه اسپانیایی ال‌موندو در سال ۲۰۱۴ گفت:

پیش از آنکه ما دانش را درک کنیم، طبیعی است که ما اعتقاد داشته باشیم که خدا همه چیز را ساخته است. اما اکنون دانش توضیحی متقاعد کننده‌تر می‌دهد. منظور من از عبارت-  ما می‌توانیم اندیشه خدا را درک کنیم- این بود که اگر بر همه چیز اشراف داشته باشیم، روزی خواهد رسید که اندیشه خدا را نیز درک کنیم. و همه اینها زمانی است که خدا وجود داشته باشد. که این چنین نیست و من یک آتئیست هستم

بیشتر بخوانید :

• پروفسور استیون هاوکینگ در سن ۷۶ سالگی درگذشت!
• استیون هاوکینگ: سیاست‌های آب و هوایی ترامپ به نابودی زمین می‌انجامد
• از هاوکینگ تا کریس جنر: مشاهیری که می‌خواهند انسان را به مریخ و سیارات دیگر بفرستند

.

منبع : Space